پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,993,417 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,662,768 |
بازتاب نظام اقتصاد جهانی در تولید و صادرات پنبه ایران از 1850 تا 1941 م / 1239 تا 1320ش | ||
| پژوهش‌های علوم تاریخی | ||
| مقاله 4، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 15، خرداد 1396، صفحه 59-79 اصل مقاله (714.83 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2018.137205.472634 | ||
| نویسنده | ||
| شهرام غلامی* | ||
| استادیار گروه تاریخ دانشگاه فرهنگیان | ||
| چکیده | ||
| پنبه یکی از محصولات مهم کشاورزی است که نقش به‌سزایی در اقتصاد کشاورزی و صنایع نساجی دارد. در نیمه دوم قرن نوزدهم به‌علت گسترش تجارت خارجی و ورود ایران به بازارهای اقتصاد جهانی اهمیت پنبه در اقتصاد کشور افزایش یافت و صادرات آن تحت‌تأثیر افت‌و‌خیز صنایع نساجی سنتی و نوین قرارگرفت. در این پژوهش با رویکرد به نظریه‌ی نظام اقتصاد جهانی والرشتاین، نقش پنبه در اقتصاد ایران از نیمۀ دوم قرن نوزدهم تا جنگ دوم جهانی و نیز واکنشهای دولت بهویژه در دوره‌ی پهلوی اول، در برابر این مسئله مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین افزایش صادرات پنبه ایران و افزایش واردات منسوجات رابطه معکوسی وجود داشته که متأثر از نظام سرمایهداری بین‌المللی بوده است. به همین ترتیب، واکنش برخی از تجار در اواخر دوره‌ی قرن نوزدهم به این مسئله و تلاش دولت ایران در دوره‌ی رضاشاه برای ایجاد صنایع مدرن، نتیجه‌ی بازتاب تحولات بیرونی نظام اقتصاد جهانی بود که صنایع نساجی را پیشتاز برنامه‌ی صنعتیسازی ایران در دوره‌ی رضا شاه قرار میداد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پنبه؛ اقتصاد جهانی؛ صنایع نساجی؛ صنعتیسازی؛ اقتصاد ایران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reflects the global economic system in Iranian cotton production and exports) From 1850 to 1941 / 1239-1320( | ||
| نویسندگان [English] | ||
| shahram gholami | ||
| استادیار گروه تاریخ دانشگاه فرهنگیان | ||
| چکیده [English] | ||
| Cotton is one of the most important agricultural products that have a major role in agricultural economy and textile industry. Cotton cultivation, if had been taken place in Iran in so many years ego, but in the second half of the nineteenth century, due to the expansion of the external trade and incorporation of Iran’s economy with the world economy markets, its importance was high up, and its exports was affected by fall and rise of traditional and moderntextile industries. In this article, with approach to the Wallerstein’s hypothesis in his “modern world system”, the role of cotton in Iran economy have been studied from the second half of nineteenth century to the Second World War. The result of this study shows that has been a inversed relation between the rise of cotton export and rise of textile import, or in other words, between the de-industrialization and the sale of raw materials. finally, the reaction of some Iranian merchants to this subject, and Iran government effort for the establishment of modern industry, was the reflection of the world economy system external changes that the textile industries was made up the pioneer of the other industries in this period. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cotton, the Global Economy, Textile industry, Industrialization, Iran Economy | ||
| مراجع | ||
|
اشرف، احمد، موانع توسعۀ سرمایهداری در ایران، تهران، زمینه، 1359. اعتماد‌السلطنه، محمدحسنخان، تاریخ منتظم ناصری، جلد 3، 1300 هـ.ق. بهرامی، تقی، جغرافیای کشاورزی ایران، تهران، دانشگاه تهران، 1333. تحویلدار، میرزاحسین‌خان، جغرافیای اصفهان، به‌کوشش منوچهر ستوده، تهران، 1342. جمالز‌اده، محمدعلی، گنج شایگان یا اوضاع اقتصادی ایران، بنیاد موقوفات ایرج افشار، تهران، 1376. رشیدی، علی، تحولات صدساله اقتصاد ایران در سایه روابط بین‌المللی، تهران، روزنه‌کار، 1386. زاهدی، علی، لزوم پروگرام صنعتی شدن ایران و صنایع ایران بعد از جنگ، تهران، 1310. سوداگر، محمدرضا، رشدروابط سرمایهداری در ایران (مرحله انتقالی 1304-1340)، تهران، فرزین، 1357. سیف، احمد، قرن گمشده: اقتصاد و جامعه ایران قرن نوزدهم، نی، 1387. شمیم، علی‌اصغر، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، افکار، 1374. طاهراحمدی، محمود، روابط ایران و شوروی در دوره رضاشاه، تهران، وزارت خارجه، 1384. عیسوی، چارلز، تاریخ اقتصادی ایران در عصر قاجار (1332-1215هـ.ق)، ترجمه یعقوب آژند، تهران، گستره، 1362. کرزن، جرج ناتانیل، ایران و قضیۀ ایران، ترجمه وحید مازندرانی، تهران، بنگاه نشر و ترجمه کتاب، 1350. کیهان، مسعود، جغرافیای اقتصادی ایران، تهران، جعفری، 1316. گلیدو، آ.اچ. اوضاع اقتصادی ایران در قرن بیستم، ترجمه معصومه جمشیدی و ...،تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1376. لنچافسکی (لزنوسکی)، جرج، رقابت روسیه و انگلستان در ایران، ترجمه اسماعیل رائین، تهران جاویدان خرد، 1377. مرکز اسناد ریاست جمهوری، گزارش‌های ایالات و ولایات از اوضاع اجتماعی و اقتصادی ایران در سال 1310، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1383. میلسپو آرتور، هشتمین راپورت رئیس کل مالیه ایران، تهران، مجلس، 1303. میلسپو، آرتور، نهمین راپورت رئیس‌کل مالیه ایران، تهران، مجلس، 1303. میلسپو، آرتور، مأموریت آمریکایی‌ها در ایران، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران، پیام، 1356. واقفی، حسین و محمدرضا مرعشی، پنبه: کشاورزی و بازرگانی، تهران، رنگین،1353. هاکس، مریت، ایران: افسانه و واقعیت، ترجمه محمدحسین نظری‌نژاد، محمدتقی اکبری و احمد نمایی، مشهد، آستان قدس، 1371. سازمان اسنادملی، اسناد شماره 28/35000911؛ سند شماره 29000434، 357ن5آب؛ سند شماره 64477- 118007؛ سند شماره 32032/ 2930 ص 14 و 15؛ سند شماره 96/ 26000 اسناد وزارت خارجه، سال 1314،کارتن 52، پرونده 72. روزنامه اطلاعات، 11 خرداد، شماره 1330، ص 3،1310. روزنامه دولت علیه ایران، صص 550، رجب 1278/ سپتامبر 1861، و همان، ص. 692، 26 ذی‌الحجه 1280/ ژوئن 1864 روزنامه وقایع اتفاقیه، شماره 36، 56، 65، 79 و 85 سال 1267. مجله بانک ملی، شماره 12 خرداد 1316؛ شماره 13، تیرماه 1316؛ شماره 16، مهر 1316؛ شماره 17، آبان 1316؛ شماره 21، اسفند 1316؛ شماره 23، فروردین 1317؛ شماره 24، خرداد 1317؛ شماره 34، فروردین 1318. مجله مدرسه عالی فلاحت کرج، شماره اول اسفند 1309؛ سال سوم شماره 5، تیرماه 1314؛ سال سوم شماره هفتم شهریور 1314؛ سال سوم، شماره دهم، آذرماه 1315. نامه کشاورزی، سال نهم، شماره4، 1320. Bonne, Alfred.State and Economics in the Middle East, Rutledge, London, 1948.
Burrell, R. M. (ed). Iran Political Diaries,London, Archive editions, vol.7, 1997.
Fateh, Moustafa. Economic Position of Persia, London.1926.
Floor, Willem.Persian Textile Industry, Its Products and Their Use (1500-1925), (Paris: L’Harmattan), 1999.
______ . Agriculture in Qajar Iran, Mage Publishers, Washington, DC. 2003.
League of Nations.Commission of enquiry into the production of opium in Persian Government on the report, publication department of League of Nations, 1927.
______ . International Statistical Yearbook1926, Geneva 1927, 1927.
______.International Statistical Yearbook 1926, Geneva 1936,1936.
Sayf, Ahmad, Iranian Handicrafts in the Nineteenth Century: A Note, Middle east Studies, vol. 37, No. 3, Jul. 2003, p. 56,2003.
Millspough, A.C. The Financial and Economic Situation of Persia 1926, New York.1926.
Simmonds, S.Economic Conditions of Iran (Persia), Department of overseas trade, London.19.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 694 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,061 |
||