انگیزه‌ها و پیامدهای سفر زیارتی بلندپایگان سیاسی قاجار به عتبات و حج

آدمیت، فریدون، انحطاط تاریخ­نگاری در ایران، به­اهتمام سید ابراهیم اشک شیرین، تهران، گستره، 1394.

اردلان، فخرالملک، از حریم تا حرم سفرنامه ابوالحسن­خان فخرالملک (اردلان) به عتبات 1345 ق-1279، به‌کوشش محمدرضا عباسی، تهران، سازمان اسناد ملی ایران، 1372.

امین­الدوله، میرزا علی­خان، خاطرات سیاسی امین­الدوله، به‌کوشش حافظ فرمانفرمائیان، تهران، امیرکبیر، 1370.

اوکانر، فردریک، خاطرات فردریک اوکانر کنسول انگلیس در فارس، مترجم حسن زنگنه، تهران، شیرازه، 1376.

ایوری، پیتر و دیگران، جنگ و صلح در دوره­ی قاجار و پیامدهای آن در گذشته و اکنون، زیر نظر رکسانه فرمانفرمائیان، ترجمه­ی حسن افشار، تهران، مرکز، 1394.

جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه­های حج قاجاری، تهران، علم، 1389.

جهانگیرمیرزا پسر عباس‌میرزا نایب‌السلطنه، به‌کوشش عباس اقبال، تهران، علم، 1384.

حسام‌السلطنه سلطان‌مراد، سفرنامه حسام‌السلطنه، به‌کوشش رسول جعفریان، تهران، مشعر،1374.

حضرتی، حسن، تأملاتی در علم تاریخ و تاریخ­نگاری اسلامی، تهران، نقش جهان،1380.

رجبی، محمدحسن؛ پورامید فاطمه، مکتوبات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه، ج 1، تهران، نی، 1384.

ریاحی، محمدامین، سفارت­نامه­های ایران گزارش‌های مسافرت و مأموریت سفیران عثمانی در ایران، تهران، توش، 1368.

ظل­السلطان، میرزا مسعود، خاطرات ظل‌السلطان، به اهتمام حسین خدیو جم، تهران، اساطیر، 1368.

عضدالدوله، میرزااحمدخان، تاریخ عضدی، به تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران، علم، 1376.

عضدالملک، علیرضا، سفرنامه عضدالملک به عتبات، به‌کوشش حسن مرسلوند، تهران، مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی، 1370.

 علیزاده بیرجندی، زهرا، حکومت ناصری و گفتمان­های نو، تهران، هیرمند، 1390.

فراهانی، میرزامحمدحسین، سفرنامه میرزاحسین خان فراهانی، به‌کوشش حافظ فرمانفرمائیان، تهران، دانشگاه تهران، 1342.

قشقایی، حاج ایاز، سفرنامه حاج ایازقشقایی به مکه مدینه و عتبات در روزگار احمدشاه، به‌کوشش پرویز شاکری، تهران، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1388.

کرناتکی، حافظ محمدعبدالحسین کربلایی، تذکره الطریق فی مصائب حجاج بیت‌الله العتیق (میانه قرن 13هـ)، به کوشش رسول جعفریان و اسرا دوغان، قم، مورخ، 1386.

کرمانی، حاجیه علویه خانم، روزنامه سفر حج، به کوشش رسول جعفریان، قم، مورخ، 1386.

کرمانی، ناظم‌الاسلام، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران، امیرکبیر، 1371.

معشوق السفاره، رساله در آداب سفر و قواعد و قانون آن در دوره قاجار، بی نا (احتمالأ کاشانی)، به کوشش رسول جعفریان، قم، مورخ،‌ 1395.

ملک‌آرا، عباس‌میرزا‌، شرح حال عباس میرزا ملک‌آراء، به‌کوشش عبدالحسین نوایی، تهران، بابک، 1361.

میرزاصالح غلامحسین، اسناد رسمی در روابط سیاسی ایران و روس و عثمانی، ج 1، تهران، خوارزمی، 1365.

ناصرالدین‌شاه، خاطرات سفر ناصرالدین‌شاه به عتبات، تهران، خانه ابریشمی، 1381.

نجم‌الدوله، سه اثر از نجم­الدوله «رساله تطبیقی»، «تشخیص نفوس دارالخلافه» و سفرنامه حج، تنظیم تحشیه از احمد کتابی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،1384.

هدایت، مهدیقلی­خان، خاطرات و خطرات؛ توشه‌ای از تاریخ شش پادشاه، تهران، زوار، 1375.

ــــــــــــــــــــ، سفرنامه مکه، به‌کوشش سیدمحمد دبیرسیاقی، تهران، تیراژه، 1368.

وزیر وظایف، داود علینقی، سفرنامه میرزا داود وزیر وظایف، به‌کوشش سیدعلی قاضی­عسگر، تهران، مشعر، 1379.

وقارالدوله، سکینه‌السلطان، خاطرات سکینه‌السلطان وقارالدوله اصفهانی کوچک، به‌کوشش رسول جعفریان، کیانوش کیانی هفت‌لنگ، تهران، علم، 1389.

التون، دانیل، «حج و سفرنامه­های دوران قاجار»، برگردان: صفورا فضل­الهی، پیام بهارستان، دوره دوم، سال 4، شماره 14، صص 980-999،‌ 1390.

جعفریان، رسول، «نگاهی گذرا به تاریخ­نگاری در فرهنگ تشیع»، آینه پژوهش، سال هفتم، شماره پنجم، شماره پیاپی 40، صص 2-15، 1357.

چیاوردینی، تیزیانو، «زیارت شبانه به حرم بانوی الهی در رم»، برگردان: شاهده سعیدی، فرهنگ و انسان، سال هفتم، شماره 20، صص 17-29، 1390.

حقانی، فخری، «شهر ری و زیارتگاه حضرت شاه عبدالعظیم، تاریخ دینی دنیوی»، فرهنگ و انسان، سال هفتم، شماره 20، صص 28-31، 1390.

سلطانی مقدم، سعیده، «ابراهیم، اصلانی­ملایری. نقش و اهمیت مذهبی فرهنگی و اجتماعی راه عتبات با تکیه بر رفت و آمد زائران شیعی در دوره قاجار»، شیعه‌شناسی، سال سیزدهم، شماره 50، صص 163-180، 1394.

سیدبنکدار، مسعود، بررسی اسنادی اختلاف ایران و عثمانی بر سر خزائن عتبات در دوره احمدشاه، تهران، گنجینه اسناد، 1392.

علی­صوفی، علیرضا و علی­اکبر، زوار، «سفر زیارتی حج در دوره قاجار بر مبنای سفرنامه­های رجال دوره قاجاری تاریخ»، آیینه پژوهش، سال نهم، شماره اول، صص 21-48، 1391.

قاضی­عسکر،سیدعلی،«سفرنامه­ای شیرین و پرماجرا»،میقات حج،ش.‌19، صص 165-188، 1376.

واعظ، نفیسه، «تأثیر سفرهای زیارتی بر سیاست منطقه­ای و روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران با عراق نوین»، شیعه‌شناسی، سال سیزدهم، شماره 50، صص 181-220، 1394.

Abrahamian, Ervand. Iran Between Two revolution, prinston university press new jersy,1982.

AgighiBakhshayeshi, TenDecaddes of ulamas struggle, translated Aladinpazargadi,Tehran, sepehr,1985.

Avery, peter, The Cambridge history of iran. vol7, Cambridge university press,londn,1991.

Elton. L. Daniel. The Hajj and Qajar Travel Lireature, In society and culture in Qajar Iran: studies in honer of Hafefarmayan Costa Measa, CA; 2002.

Vaeznafiseh.”A study of obstacles to the Establishment of an Islamic union in the middle east “WOCMES,­World congress for middle east eastern studies Barcelona, july 19-24, 2010.

www.hawzah.net/fa/seminar/view69997  (مجتبی علی­بابایی، تئوری موازنه قوا در روابط بین­الملل، تاریخ دسترسی 7/9/1395)