پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,983,808 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,655,555 |
مطالعۀ آسیب‌پذیری اجتماعی زنان سرپرست خانوار و زنان دارای سرپرست در منطقۀ سلطان آباد شهر تهران | ||
| زن در توسعه و سیاست | ||
| مقاله 8، دوره 15، شماره 4، دی 1396، صفحه 597-620 اصل مقاله (295.69 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2017.233709.1007203 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید خانی1؛ فرشید خضری* 2؛ کتایون یاری3 | ||
| 1استادیار جمعیت شناسی، گروه جامعه شناسی، دانشگاه کردستان | ||
| 2دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 3کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| نرخ جمعیت زنان سرپرست خانوار در دهههای اخیر رشد گستردهای داشته است. در کنار افزایش نرخ رشد جمعیت، این گروه تغییرات کیفی‌ـ مانند تغییر ترکیب سنی، تحصیلی، درآمدی و فقر اقتصادی‌ـ را نیز تجربه کرده‌اند که مسائل مبتلا به آنان را بهمرور از یک پدیدۀ اجتماعی نسبتاً طبیعی به موضوع اجتماعی از جنس آسیب تبدیل کرده است. هدف این مقاله بررسی و تحلیل آسیب‌پذیری اجتماعی زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنان در مقایسه با زنان دارای سرپرست است. چارچوب نظری مسئله از نظریههای فشار، پیوندهای اجتماعی و نظریۀ زنانه‌شدن فقر برگرفته شده است. پژوهش حاضر تحقیقی شبه‌آزمایشی و بر‌مبنای تکنیک پیمایش انجام گرفته است. پژوهش دو جامعۀ آماری دارد. جامعۀ آماری نخست، شامل زنان سرپرست خانواری است که در کلینیک مددکاری اجتماعی ستایش مهر منطقۀ سلطانآباد تهران در سال 1394 دارای پروندۀ فعال بودهاند. روش نمونهگیری این جامعۀ آماری تمامشماری است. جامعۀ آماری دوم، زنان دارای سرپرست همین منطقه هستند که برای مقایسه با گروه نخست به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدهاند. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد که به لحاظ آماری تفاوت معناداری بین انزوای اجتماعی، گرایش به اعتیاد، بزهکاری فرزندان و فقر اقتصادی زنان سرپرست خانوار و زنان دارای سرپرست وجود دارد. این شواهد ملازم با چارچوب نظری نشاندهنده موقعیت زنان سرپرست خانوار در ساختار اجتماعی-اقتصادی جامعه است. فقر و فقدان پیوندهای اجتماعی و در‌نتیجه، تجربۀ آن‌ها از فشار و عدم دریافت حمایت مناسب، چه از نوع رسمی و چه از نوع غیررسمی، این زنان و فرزندانشان را در معرض آسیب قرار میدهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آسیب‌پذیری اجتماعی؛ زنان سرپرست خانوار؛ فقر اقتصادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A study of social vulnerability among female-headed households and headed women in Soltan-Abad District, Tehran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeed Khani1؛ Farsheed Khezri2؛ Katayoon Yari3 | ||
| 1Assistant Professor of Demography, Department of Sociology, Kurdistan University, Sanandaj, Iran | ||
| 2PhD Student in Social Problems, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 3M.S in Social Work, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The number of female-headed households has increased with extensive growth rate in recent decades. This group in line with the population growth rate, has experienced another qualitative changes such as age composition and education, income distribution and economic poverty changing issues relating to them as a relatively normal social condition to a social problem associated with damage over time. The current article aims to study and analyze social vulnerability among female-headed households and their children in comparison with married women. The theoretical framework of the problem is derived from strain, social attachments and feminization of poverty theories. This study is a quasi-experimental research based on survey technique. The investigation consists of two statistical populations. First, it consists of female-headed households who have been active in Setayesh-e-Mehr's Social Work Clinic in Soltan-Abad district-Tehran since 2015. The sampling method in the first population was enumeration. The second statistical population consisted of male-headed households in the same area selected with multi-stage cluster sampling to be compared with the first group. The result showed that there is a significant difference among female-headed households and male-headed households regarding social isolation, tendency to addiction, children's delinquency and economic poverty. This evidence in conjunction with the theoretical framework, shows the position of female-headed households in the socio-economic structure of society. Poverty and lack of social bound, and as a result, their experience of strain and lack of appropriate support, in both formal and informal forms, make these women and their children vulnerable to harm. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Female-headed households, social vulnerability, economic poverty | ||
| مراجع | ||
|
[1] انیسی، جعفر؛ فتحی آشتیانی، علی؛ سلیمی، سید حسین؛ احمدی نوده، خدابخش (1384). «ارزیابی اعتبار و روایی مقیاس افکار خودکشی بک در سربازان»، مجلۀ طب نظامی، س 7، ش اول، ص 33ـ37. [2] پرچمی، داود (1382). «سنجش گرایش مردم به بسیج»، فصل‌نامۀ مطالعات بسیج، س 6، ش 18ـ19، ص 45ـ82. [3] پژوهشکدۀ آمار (1392. «بررسی ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی و سلامت خانوارهای زن‌سرپرست با تأکید بر سیاستها و برنامههای پشتیبانی. [4] پیران، پرویز (1376). گردهمایی زنان، مشارکت و کشاورزی 1400، خلاصۀ گزارش گروههای مطالعاتی، ج اول، تهران: انتشارات مؤسسۀ پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی وزارت کشاورزی. [5] چلبی، مسعود (1390). تحلیل اجتماعی در فضای کنش، تهران: نی. [6] خسروی، زهره (1380). «بررسی آسیبهای روانی‌ـ اجتماعی زنان سرپرست خانوار»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، س 11، ش 39، پاییز. [7 رابین، ارل؛ مارتین واینبرگ (1386). رویکردهای نظری هفت‌گانه در بررسی مسائل اجتماعی، ترجمۀ رحمت‌الله صدیق سروستانی، تهران: دانشگاه تهران. [8] ستوده، هدایتالله (1379). آسیبشناسی اجتماعی (جامعهشناسی انحرافات اجتماعی)، تهران: آوای نور. [9] سراج‌زاده، سید حسین؛ فیضی، ایرج (1386). «عوامل اجتماعی مؤثر بر مصرف تریاک و مشروبات الکلی در بین دانشجویان»، نامۀعلوم اجتماعی، شماره پیاپی 31، ص 81ـ102. [10] شادیطلب، ژاله؛ گیرایی‌نژاد، علیرضا (1383). «فقر زنان سرپرست خانوار»، فصل‌نامۀ علمی، پژوهشی پژوهش زنان، دورۀ 2، ش اول، ص 49ـ70. [11] شیخی، محمدتقی (1382). جامعهشناسی صنعتی، تهران: حریر. [12] صدیق سروستانی، رحمت‌الله (1387). آسیبشناسی اجتماعی، جامعهشناسی انحرافات، تهران: سمت. [13] غفاری، مریم (1382). «چند‌نقشی بودن زنان سرپرست خانوار؛ فرصتها و چالشها»، فصل‌نامۀ پژوهش زنان، ش 5. [14] کوثری، مسعود (1382). «آنومی اجتماعی و اعتیاد به مواد مخدر»، فصل‌نامۀ سوء مصرف مواد مخدر، س 2، ش 5، ص 13ـ30. [15] محسنی تبریزی، علیرضا (1370). «بیگانگی»، نامۀعلوم اجتماعی، ش 2، ص 25ـ72. [16] مدنی قهفرخی، سعید (1394). ضرورت مبارزه با پدیدۀ فقر: فقر و نابرابری در ایران، تهران: آگاه. [17] مرکز آمار ایران (1375). سال‌نامۀ آماری کشور 1392، تهران: مرکز آمار ایران. [18] ــــــــــ (1392). سال‌نامۀ آماری کشور 1392، تهران: مرکز آمار ایران. [19] معیدفر، سعید؛ نفیسه حمیدی (1386). «زنان سرپرست خانوار: ناگفتهها و آسیبهای اجتماعی»، نامههای علوم اجتماعی: زمستان، دورۀ 15، شمارۀ پیاپی32، ص 131ـ158. [20] Agnew, R. (1980). “Success and anomie”, The Sociological Quarterly, 21, PP53-64. [21] Davis, Nanette J. and Clarice Stasz (1990). Social Control of Deviance: A Critical Perspective, New York: McGraw-Hill. [22] Hagan, Frank E, (2002). Introduction to criminology, Belmont CA, Wadsworth. [23] Hirschi, T. (1969). Causes of Delinquency. Berkeley, CA: University of California Press. [24] Kohn, M. (1977). Class and Conformity. Chicago: University of Chicago Press. [25] Jessor, R. & Jessor, S. L. (1977). Problem Behavior and Psychological Development: A Longitudinal Study. New York: Academic Press. [26] Jessor. R. (1987). “Problem – behavior theory, psychosocial development, and adolescent problem drinking”, British Journal of Addiction, 82, PP 331-342. [27] Le Blanc, M., Charland, R., Cote, G., & Pronovost, L. (1980). Developpement psycho-social et evolution de la delinquance au cours de ladolescence. Montreal: Groupe de recherche sur linadaptation juvenile, Universite de Montreal. [28] Loeber, R., Drinkwater, M., Yin, Y., Anderson, S. J., Schmidt, L. C., & Crawlord, A. (2000). “Stability of family interactions from age 6 to 18”, Journal of Abnormal Child Psychology, 28: PP 353–359. [29] Merton, R.K. (1968). Social Theory and Social Structure. New York: Free Press. [30] Seeman, Melvin (1983). “The signals of, 68: Alienation in Pre-crisis France”, American Sociological Review, Vol. 37, No 4. [31] Urick, Ronald V., (1970). “Alination: Individual or Social Problem?”, Prentice-Hall, Inc. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,912 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,033 |
||