پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,116,766 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,221,549 |
ماهیت‌شناسی حق بر حریم در نظام حقوقی ایران | ||
| مجله علمی "حقوق خصوصی" | ||
| مقاله 10، دوره 14، شماره 2، مهر 1396، صفحه 347-366 اصل مقاله (209.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolt.2018.242782.1006428 | ||
| نویسنده | ||
| محمد حسن اماموردی* | ||
| استادیار گروه حقوق، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا(ع)، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| قانون مدنی به‌روشنی ماهیت حق بر حریم را بیان نکرده و آن را در حکم ملک صاحب حریم دانسته است. پاره‌ای از حقوقدانان، همسان آنچه در برخی دیگر از مقررات آمده، حق یادشده را حق ارتفاق تفسیر کرده‌اند. در مقابل، برخی حق بر حریم را حق مستقلی در کنار سایر حقوق عینی شناسایی نموده‌اند. در فقه، در نوعی از حریم مشهور باور به مالکیت صاحب حریم داشته و در نوعی دیگر حق اولویت را ابراز کرده‌اند. برخی نیز حق بر حریم را به‌صورت مطلق حق اولویت دانسته‌اند. با این همه، جمع دیدگاه‌های فقهی و حقوقی و استقراء در مصادیق حریم در قوانین نشان می‌دهد که حق بر حریم دو گونه است: حق مالکیت بر حریم (حریم ملکی)، حق ارتفاق بر حریم (حریم ارتفاقی). در حریم ملکی، صاحب حریم مالک حریم است که تنها در اراضی موات ایجاد می‌شود. اما دولت می‌تواند اراضی ملکی را برای تأمین حریم اموال عمومی تملک معوض نماید. در حریم ارتفاقی، صاحب حریم حق ارتفاق مثبت یا منفی بر حریم دارد که به عنوان قاعده در اراضی موات محقق می‌شود. مگر اینکه قانون، حریم ارتفاقی منفی را بر اراضی ملکی نیز تحمیل نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارتفاق مثبت؛ ارتفاق منفی؛ حریم؛ مالکیت؛ موات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Nature of the Right to Border in the Legal System of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hasan Emamverdy | ||
| Assistant Professor, Department of Law, International University of Imam Reza, Mashhad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Civil Code does not state the nature of the right to the border and it considers this right as real estate of the border owner. A number of lawyers like some laws and regulations have interpreted it as the easement. In contrast, Some have identified it as an independent right in addition to other jus in re. In jurisprudence, most scholars, about a kind of border, believe in the ownership and in another one, identify the prior right. Some consider it absolutely as a prior right. The examples of border in regulations show that the right to border is two sorts: the ownership right of border and the easement of border. The first type is predicted in the wastelands, but the government may purchase the private owned land for the border of the public property. In the easement of the border, the positive or negative easement exists on wastelands unless the negative easement may be applied to lands by law. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Border, Positive Easement, Negative Easement, Ownership, Wastelands | ||
| مراجع | ||
|
. اصفهانى، ابوالحسن (1422). وسیله النجاه. قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینى. 2. امامی، حسن (1371). حقوق مدنی. جلد اول، تهران: اسلامیه. 3. ایروانی، باقر (1426). دروس تمهیدیه فی القواعد‌الفقهیه. جلد دوم، قم: دارالفقه للطباعه و النشر. 4. باریکلو، علیرضا (1391). اموال و حقوق مالی. تهران: سمت. 5. بصرى بحرانى، زین‌الدین (1413). کلمه التقوى. جلد پنجم، قم: اسماعیلیان. 6. بهرامی، داریوش (1394). حقوق ثبت املاک در ایران. تهران: میزان. 7. تبریزى، جواد (1426)، منهاج الصالحین. جلد دوم، قم: مجمع الإمام المهدی(عج). 8. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1388). حقوق اموال. تهران: گنج دانش. 9. حائری شاهباغ، علی (1387). شرح قانون مدنی. جلد اول، تهران: گنج دانش. 10. حسینى سیستانى، على (1417). منهاج الصالحین. جلد دوم، قم: دفتر آیة‌الله سیستانى. 11. حلّى، شمس‌الدین (1424). معالم‌الدین فی فقه آل‌یاسین. جلد دوم، قم: مؤسسۀ امام صادق(ع). 12. خمینی، روح‌الله (1379). تحریر الوسیله. جلد دوم، قم: مطبوعات دارالعلم. 13. سبزوارى، عبدالأعلى (1413). جامع الأحکام الشرعیه. قم: مؤسسۀ المنار. 14. شعبانی، شاهین و مقصود پوریاری (1387). راهنمای کاربری اراضی اطراف حریم راه‌ها و راه‌آهن. تهران: پژوهشکدۀ حمل و نقل. 15. شفایی، عبدالله (1383). بازشناسی نهاد حریم(1). مجلۀ کاوشی نو در فقه، شمارۀ 41، صفحات 190-137. 16. شهید اول (1417). الدروس‌الشرعیه فی فقه الإمامیه. جلد سوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. 17. شهید ثانى (1413). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. جلد سیزدهم، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه. 18. شیخ طوسی (1387). المبسوط فی فقه الإمامیه. جلد سوم، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه. 19. صافى گلپایگانى، لطف‌الله (1416). هدایه العباد. جلد دوم، قم: دارالقرآن الکریم. 20. صفائی، حسین (1388). حقوق مدنی: اشخاص و اموال. تهران: میزان. 21. طباطبایى حائرى، على (1418). ریاض المسائل. جلد چهاردهم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع). 22. طباطبایى حکیم، محمدسعید (1415). منهاج الصالحین. جلد سوم، بیروت: دارالصفوه. 23. علامه حلّى (1378). تحریرالأحکام‌الشرعیه على مذهب‌الإمامیه. جلد دوم، قم: مؤسسۀ امام‌صادق(ع). 24. غفاری، هدی، محمود زمانی و مسعود رحمانی (1394). ماهیت تأسیس حقوقی حریم طر‌ح‌ها و اموال عمومی عام‌المنفعه در املاک خصوصی مجاور آن‌ها. مجلۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شمارۀ 12، صفحات 185-210. 25. فیاض کابلى، محمد اسحاق (1401). الأراضی. قم: دار الکتاب. 26. قاضى ابن‌براج، عبد العزیز (1406). المهذب. جلد دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. 27. کاتوزیان، ناصر (1391). اموال و مالکیت. تهران: میزان. 28. کامیار، غلامرضا (1385). حقوق شهری و شهرسازی. تهران: مجد. 29. محقق حلى (1408). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. جلد سوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. 30. محقق سبزواری، محمدباقر (1423). کفایه‌الاحکام. جلد دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 31. محقق داماد، مصطفى (1406). قواعد فقه. جلد اول، تهران: مرکز نشر علوم اسلامى. 32. مظفر، محمود (1392). إحیاء الأراضی الموات. قاهره: المطبعه العالمیه. 33. مغنیه، محمد جواد (1421). فقه الإمام‌الصادق(ع). جلد پنجم، قم: مؤسسۀ انصاریان. 34. مکارم شیرازى، ناصر (1411). القواعد الفقهیه. جلد دوم، قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین(ع). 35. مؤمن قمى، على (1421). جامع الخلاف و الوفاق. قم: زمینه‌سازان ظهور امام عصر(عج). 36. موسوى خویى، ابوالقاسم (1410). منهاج الصالحین. جلد دوم، قم: مدینه العلم. 37. موسوى گلپایگانى، محمد‌رضا (1413). هدایه العباد. جلد دوم، قم: دارالقرآن‌الکریم. 38. نجفى، محمدحسن (1404). جواهر‌الکلام فی شرح شرائع‌الإسلام. جلد 38، بیروت: دار إحیاء‌التراث‌العربی. 39. هاشمى شاهرودى، محمود و جمعى از پژوهشگران (1423). موسوعه الفقه‌الإسلامی طبقاً لمذهب أهل‌البیت(ع). جلد هفتم، قم: موسسۀ دائره‌المعارف الفقه‌الاسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 971 |
||