
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,229 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,183,763 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,013,761 |
توجیهناپذیری الحاد ابنراوندی؛ مواضع معتزلیان در باب مذهب ابنراوندی | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 9، دوره 14، شماره 4، دی 1396، صفحه 833-854 اصل مقاله (221.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2017.108958.1005181 | ||
نویسنده | ||
عباس میرزایی* | ||
استادیار؛ دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران؛ ایران | ||
چکیده | ||
ابنراوندی متکلمی از معتزلیان شیعهشده در سدۀ سوم هجری بوده که منابع کلامی و رجالی اهل سنت چهرۀ سیاهی از وی ارائه کردهاند. خاستگاه عمدۀ این گزارشها به معتزلیان بازمیگردد. سؤال مطرح این است که چرا ابنراوندی اینگونه مورد هجمۀ معتزلیان قرار گرفته است؟ آیا گرایش فلسفی و امامی شدن وی از یکسو و نوع نقدهای او بر آموزههای الهیاتی اعتزال از سوی دیگر در مواضع معتزلیان علیه وی مؤثر بوده است؟ فرضیۀ مطرح این است که علت این اتهامات و انتسابات را باید در تعاملات و تقابلات بینمذاهبی و جریانهای فکری همان دوره بازکاوی کرد. در این مقاله تلاش میشود با بررسی و تحلیل گزارشهای موجود در منابع شیعه و اهل سنت دربارۀ ابنراوندی این فرضیه اثبات شود و به این نتیجه دست یابیم که علت تخریب شدید ابنراوندی توسط معتزلیان را باید در انتقادهای تند و نسبتهایی که وی در دو حوزۀ توحید و عدل به بزرگان معتزلی داده است، در کنار گرایشهای فلسفی وی رصد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ابنراوندی؛ الحاد؛ معتزله؛ معتزلیان شیعهشده | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Ibn Rāvandī’s Atheism Mu'tazilites’ Positions on Ibn Rāvandī ‘s Denomination | ||
نویسندگان [English] | ||
Abbas Mirzaei | ||
Assistant Professor, Shaheed Beheshti University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Ibn Rāvandī is one of the Mu’tazilites converting to Shi’ism in the third century AH. The Sunni sources portrayed him with a negative image. The origins of these reports usually refer to the Mu'tazilites. The main question is why Ibn Rāvandī was attacked by the Mu'tazilites? Is it true that the philosophical trends of Ibn Rāvandī and his converting to Imamyya on the one hand, and his special kind of criticism on the Mu'tazilite theological doctrines on the other have been influential in this regard? It is hypothesized that the reason of such allegations is based on the interreligious transactions and contrasts, and intellectual currents in his era. It seems that in addition to his philosophical trends, the cause of these severe damages is his diatribes on Mu'tazilite ideas about tawhid and ‘adl. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Atheism, Mu’tazilites, Mu’tazilites converted to Shi’ism, Ibn Rāvandī | ||
مراجع | ||
16. اشعری، ابوالحسن (1400 ق). مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق هلموت ریتر، چاپ سوم، ویسبادن: فرانس شتاینر.
28. فخر رازی، فخرالدین أبوعبدالله محمدبن عمربن حسین (1986). الاربعین فی اصول الدین، چاپ اول، قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة.
30. قاضی تنوخی، أبیعلی المُحسّنبن علی التنوخی (1393). نشوار المحاضرة وأخبار المذاکرة، تحقیق عبود الشالجی المحامی، بیجا، بینا. 31. قاضی عبدالجبار، عبدالجباربن احمد (1965). المغنی فی أبواب التوحید و العدل، تحقیق جورج قنواتی و دیگران، قاهره: الدارالمصریة.
33. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1972). المنیة و الامل، به تحقیق سامی نشار و عصامالدین محمد، اسکندریه: دارالمطبوعات الجامعیة. 34. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1422 ق). شرح الاصول الخمسة، تحقیق احمدبن حسین ابیهاشم، چاپ اول، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
37. مسعودی، أبوالحسن علیبن الحسینبن علی (1409 ق). مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، چاپ دوم، قم: دارالهجرة.
39. یافعی، عبداللهبن أسعد الیافعی الیمنی المکی (1417 ق). مرآة الجنان وعبرة الیقظان، تحقیق خلیل المنصور، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 383 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 603 |