تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,127,579 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,235,257 |
نسبیت فهم فقهی قرآن و سنت | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 50، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 373-393 اصل مقاله (247.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2018.127229.668034 | ||
نویسنده | ||
محمدجواد سلمانپور* | ||
دانشیارگروه قرآن و فقه دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
اساس فهم فقهی از کتاب و احادیث، ظواهر آن دو را تشکیل میدهد. بسیاری از مباحث دانش اصول فقه برای فهم این لایه از متن سامان یافته و دانشمندان این علم اختلافهایی از جمله در فهم ظواهر با هم دارند. این اختلافها هرگز موجب نسبیت مطلق فهم فقهی قرآن و سنت نیست و علی رغم برخی ادعاها موجب بشری شدن فهم دین به وسیله فقها نیز نمیشود. در این مقاله پس از بررسی معانی مختلف نسبیت و ارائه دلایل نسبیت اعتدالی و مقید فهم فقهی متن، نسبیت مطلق ابطال شده و به برخی از خلطها در این ساحت اشاره شده است. برای اثبات نسبیت جزئی فهم ظاهر، بیشتر به علل اختلاف فقها در شناخت ظاهر قران و احادیث پرداخته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اختلاف فقها؛ اصول فقه؛ ظواهر؛ فهم فقهی؛ نسبیت ظواهر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Relativity of Jurisprudential Understanding of the Qur’an and Tradition | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Javad Salmanpour | ||
Associate Professor, Shiraz University | ||
چکیده [English] | ||
Relativity of jurisprudential understanding of the Qur’an and tradition is what forms their external meanings. Many of the discourses on the principles of jurisprudence are organized to understand this layer of text and scholars of this field have numerous disagreements and finally they have differed in understanding the external meanings. These differences do not lead to absolute relativism of religious understanding of the Qur’an and traditions and despite some claims they do not cause the human understanding of religion by jurists. In judgment of this realm lots of inaccuracies have taken place. In this paper after studying the different meanings of relativity and presenting reasons for moderate relativity of understanding of religious binding text, the absolute relativity has been refuted and some confusion in this field has been pointed out. In order to prove minor relativity of understanding external meanings, mostly the reasons of disagreement among jurists in understanding the appearance of the Qur’an and traditions has been dealt with. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
external meanings, religious understanding, relativity of external meanings, disagreement of jurists, principles of jurisprudence | ||
مراجع | ||
[1]. ابن رشد، محمد بن أحمد (1425ق). بدایه المجتهد و نهایة المقتصد، 4 جلدی، قاهره، دار الحدیث. [2]. احمدی، بابک (1372). ساختار و تأویل متن، چاپ دوم، 2 جلدی، تهران، نشر مرکز. [3]. انصاری(شیخ)، مرتضی(؟). فرائد الاصول، 2جلدی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. [4]. بروجردی نجفی، شیخ محمد تقی(؟). نهایه الدرایه، بیچا، اصفهان، نشر مهدوی. [5]. پاکتچی، احمد (1387). «مطالعه معنا در سنت اسلامی»، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، شماره 13، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات فرهنگ و ارشاد اسلامی، پاییز، صص 121ـ156. [6]. جوادی آملی، عبدالله(1372). شریعت در آینه معرفت، چاپ اول، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا. [7]. حر عاملی، محمدبنالحسن(1391ق). وسایل الشیعه، چاپ چهارم، بیروت، احیا التراث العربی. [8]. حلی ابن ادریس، ابی جعفر محمد(1410ق). السرائر الحاوی فی أحکام الفتاوی، چاپ اول، 3 جلدی، قم، مؤسسه النشر اسلامی. [9]. حکیم، محمد تقی(1979م). الاصول العامه للفقه المقارن، چاپ دوم، بیروت، مؤسسه آل البیت. [10]. حکیم، سید محسن(؟). حقایق الاصول، بیچا، 2 جلدی، قم، مؤسسه آل البیت. [11]. خراسانی، محمد کاظم(1407ق). فوائد الاصول، چاپ اول، تهران، مؤسسه طبع و نشر. [12]. ـــــــــــــ (1412ق). کفایه الاصول، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [13]. خوئی، ابوالقاسم (1416). البیان فی تفسیر القرآن، قم، امید. [14]. خمینی، روح الله(1373). انوار الهدایه، چاپ دوم، 2جلدی، تهران، مؤسسه و نشر آثار امام خمینی. [15]. ــــــــــــــ (1378). معتمد الاصول، تقریرات شیخ محمد فاضل لنکرانی، چاپ اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [16]. ــــــــــــــ (1381ق). المکاسب المحرمه، بیچا، 2 جلدی، قم، مؤسسه اسماعیلیان. [17]. ــــــــــــــ (1362). طلب و اراده، شرح احمد فهری، بیچا، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. [18]. ــــــــــــــ (1385ق). الرسائل، بیچا، قم، مؤسسه اسماعیلیان. [19]. ــــــــــــــ (1414ق). مناهج الوصول الی علم الاصول، چاپ دوم، 2 جلدی، تهران، مؤسسه و تنظیم نشر آثار امام. [20]. ــــــــــــــ (؟). کتاب البیع، بیچا، 6 جلدی، قم، مطبعه مهر. [21]. ــــــــــــــ (1377). صحیفه نور، تهران، مرکز انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. [22]. سروش، عبدالکریم(1371). قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط. [23]. سلمانپور، محمدجواد(1383). «رابطه فهم فقهی متون وحیانی با معناشناسی و هرمنوتیک»، اندیشه دینی، دانشگاه شیراز، دوره1، شماره1، بهار، صص62ـ85. [24]. ــــــــــــــ (1382). «اقسام معنا در متون وحیانی»، نشریه ادب و زبان فارسی، کرمان. دانشگاه کرمان، دوره جدید، شماره 14، زمستان، صص40ـ71. [25]. ــــــــــــــ (1382). «بررسیتطبیقی دیدگاههای نائینی و امام در اصول فقه»، فصلنامه مطالعات اسلامی، دانشگاه مشهد، شمار61، پاییز، صص55ـ77. [26]. صدر المتألهین، محمدبن ابراهیم(1981م). الحکمه المتعالیه فی اسفار العقلیه الاربعه، چاپ دوم، 9جلدی، بیروت، داراحیاء التراث العربی. [27]. طباطبایی، سید محمد(؟). مفاتیح الاصول، بیچا، قم، مؤسسه آل بیت. [28]. طبرسی، شیخ حسن(ب؟). جوامع الجامع، تهران، المکتبه الاسلامیه. [29]. علم الهدی، سید مرتضی(1363). الذریعه الی اصول الشریعه، 2جلدی، تهران، دانشگاه تهران. [30]. غفاری، حسین(1368). شریعت صامت، چاپ اول، تهران، انتشارات حکمت. [31]. فاضل لنکرانی، محمد(1385). إیضاح الکفایة، چاپ پنجم، 6 جلدی، قم، نوح. [32]. قمی(محقق)، میرزا (؟). قوانین الاصول، CD المعجم الفقهی، الاصدار الثانی، قم، الحوزه العلمیه. [33]. کلانتری، میرزا ابوالقاسم، (1325ق). مطارح الانظار، چاپ اول، 4 جلدی، بیروت، مجمع الفکر السلامی. [34]. مجتهد شبستری، محمد(1375). هرمنوتیک، کتاب و سنت، چاپ دوم، تهران، طرح نو. [35]. مطهری، مرتضی(؟). مرجعیت و روحانیت، جمعی از نویسندگان، تهران، شرکت سهامی انتشار. [36]. مظفر، شیخ محمدرضا(1403ق). اصول الفقه، چاپ چهارم، 2جلد، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. [37]. محمصانی، صبحی(1358). فلسفه قانونگذاری در اسلام، ترجمه گلستانی، تهران، امیرکبیر. [38]. مکارم، ناصر(؟). انوار الاصول، 3 جلدی، قم، مدرسه الامام امیر المؤمنین. [39]. میرمحمدی، سید ابوالفضل(1363). تاریخ و علوم قرآن، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی. [40]. نائینی، میرزا محمدحسین(1412ق). فوائد الاصول، تقریرات شیخ محمد علی کاظمی، چاپ هفتم، 4جلدی، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [41]. ــــــــــــــ (1379). قاعده لاضرر، تقریرات نجفی خوانساری، اصفهان، کانون پژوهشی. [42]. هادوی، مهدی(1373). مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس علوم و مفاهیم قرآن، قم، دارالقرآن الکریم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 475 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 474 |