پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,226 |
| تعداد مقالات | 67,708 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,011,596 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,694,856 |
مکان‌گزینی جهات مناسب توسعۀ شهری کامیاران با رویکرد مخاطره‌شناسی مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع ژئومورفولوژیکی | ||
| مدیریت مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 8، دوره 4، شماره 4، دی 1396، صفحه 419-436 اصل مقاله (1.24 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2018.252694.341 | ||
| نویسندگان | ||
| ممند سالاری* 1؛ هادی نیری1؛ خبات امانی2؛ حمید گنجائیان3 | ||
| 1استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان | ||
| 2کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
| 3دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| فعالیت‌های بدون برنامۀ انسان در محیط، مخاطرات و خسارات مختلفی در پی دارد که هرکدام از این مخاطرات، جنبه‌های اجتماعی متعددی دارند که می‌توان آثار و عواقب فاجعه‌آمیز آنها را به‌کمک برنامه‌ریزی‌های قبلی و آمادگی برای اقدامات اضطراری کاهش داد. پژوهش حاضر توسعۀ شهری کامیاران را با رویکرد محیطی و مخاطره‌شناسی مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع ژئومورفولوژیکی بررسی می‌کند. با این هدف و در رویکردی سیستمی، متغیرهای محیطی شامل پارامترهای زمین‌شناسی (لیتولوژی و گسل)، پارامترهای مورفولوژیک (شیب، جهت شیب و ارتفاع)، پارامترهای هیدرومورفولوژیک (رودخانه) و پارامترهای انسانی (کاربری اراضی و فاصله از نقاط شهری و جمعیتی) در محدودۀ مطالعاتی بررسی شده و برمبنای استانداردهای موجود و نیز شرایط منطقۀ مطالعاتی، مناطق ممنوع مشخص شدند. در مرحلۀ بعد، نواحی و پهنه‌های باقی‌ماندۀ محدودۀ مطالعاتی با استفاده از مدل‌های منطق فازی و ANP به رده‌های مناسب و بسیار مناسب طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که 4/61 کیلومتر مربع معادل 5/37 درصد از محدودۀ مطالعاتی با توجه به استانداردها و شرایط موجود، منطقۀ ممنوع است که اغلب منطبق بر قسمت‌های شمالی و شمال شرقی کامیاران است. از کل مساحت مورد بررسی نیز 5/26 درصد در پهنۀ مناطق بسیار مناسب قرار دارد که بیشتر در قسمت جنوب غربی قرار دارد و بنابراین با توجه به مساحت کنونی شهر کامیاران، قسمت جنوب غربی پهنۀ شهری، فضای بهینۀ توسعه را برای چند سال آینده مبتنی بر حرکت در مسیر کم‌خطر در اختیار دارد. به‌عنوان نتیجۀ نهایی می‌توان گفت که پژوهش حاضر مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع و نگرش سیستمی آن زمینه‌ای برای مدیریت فضایی کارای توسعه‌های سکونتگاهی و به‌ویژه شهری و پیراشهری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ژئومورفولوژی؛ توسعۀ شهری؛ کامیاران؛ مناطق ممنوع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Locating Suitable Directions for Kamyaran Urban Development through a Hazardology Approach based on the Application of Geomorphologically Restricted Areas | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mamand Salari1؛ Hadi Nayeri1؛ Khabat Amani2؛ Hamid Ganjaiean3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Geomorphology, Natural Resources Faculty, Kurdistan University | ||
| 2Master of Hydrogeomorphology, University of Tehran | ||
| 3Ph.D. student of geomorphology, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction The location of Settlements and other facilities created by humans is fully influenced by environmental factors, especially Geomorphology and Geology. Establishment and growth of cities, irrespective of the capabilities of the land and its talents, have many destructive and harmful effects, and increase the multiplicity of financial and mortal damages in times of crisis. From the hazardology and management point of view, most of the damages are related to the incorrect placement of buildings and structures. Therefore, the importance and necessity of recognizing the characteristics of natural environments to identify the appropriate points for the construction of buildings, is very noticeable. In this way, through the study of Geomorphology, effective steps can be taken to select the most appropriate location for the expansion of cities and take serious action to prevent or counteract with risk of natural phenomena. Methodology The present research is based on a managerial and hazardology approach, aiming locating the areas susceptible to urban development using the forbidden areas method. For this purpose, to provide a theoretical framework, the existing literature have been reviewed. Then, along with the application of specific methods in the field of software, expert discussions were used. To select the areas prudent for the desired purposes, eight criteria and effective environmental parameters including elevation, slope, aspect, distance from the river, land use, lithology, distance from the fault and urban areas and their layers were provided. Then, according to the existing standards and experts’ opinions, the forbidden areas were identified. Other areas of study outside of the forbidden areas were identified as suitable zoned for future urban development. In doing so, the Fuzzy logic and ANP models, the value of each layer was calculated. Fuzzy Gamma operator has been used to modulate the high sensitivity of the Fuzzy operator. Finally, overlapping the layers, map which entails both forbidden areas and those susceptible for urban development, was created. Discussion In the first stage, the effective environmental parameters in the survey of the favorable areas of urban development of Kamyaran, include Geological parameters (Lithology and Fault), Geomorphological parameters (Slope, Aspect, Elevation), Hydrogeomorphological parameters (River) and, finally, Human parameters (Land use and Distance from Urban areas) as effective information layers were considered. Then the layers were Fuzzy and the banned areas were determined. Investigating the parameters in the study area showed that in terms of lithology, most of the study areas is covered by Quaternary Sediments. The Location of urban areas in different parts of the city is not significantly different. However, there are several fault lines in the northeastern range that limits the city's expansion in this direction. In terms of topographic parameters, apart from the northeastern mountainous masses with a height of more than 1800 meters and a slope of more than 30 percent, there are no special restrictions on other parts of the area. The surface water currents of the area are drained by the slope of the south and southwest of the area. Therefore, in relation to the risks such as urban flood and due to tissues of sediment of the area, respecting the buffer is essential that in this study, 200 meters of the river was estimated. According to the study of environmental variables and the application of prohibited areas, it can be concluded that suitable zones are mainly located at a close distance from the current urban areas. They all have low Slope, low Elevation, south Aspect and proper distance from the rivers and fault lines. Conclusion The findings of this research show that the area of research is 166 square kilometers. 37 percent, equivalent to 4.61 square kilometers of study area, were among the forbidden areas. In terms of Neotectonic, Lithological, Topographic and Hydromorphological parameters, it is in some way at risk. This range is often found in the northeastern part of the study area. Since the current area of the city is about 5 square kilometers, it can be concluded that the city has the optimal development space for several years on low-risk route. Therefore, it can be said that existing research based on the application of prohibited areas and system approach is the basis for efficient spatial management of urban and around cities development. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| geomorphology, urban expansion, restricted areas, Kamyaran | ||
| مراجع | ||
|
[1]. اسفندیاری، مهدیه (1392). «بررسی نقش عوامل ژئومورفولوژیک بر توسعۀ فیزیکی شهر اراک به‌منظور تدوین مدل دادۀ مفهومی»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی. [2]. اسمیت، کیت (1382). مخاطرات محیطی، ترجمۀ ابراهیم مقیمی و شاپور گودرزی‌نژاد، تهران: سمت. [3]. امانپور، سعید؛ علیزاده، هادی؛ و قراری، حسن (1392). «تحلیلی بـر مکان‌یابی جهـات بهینـۀ توسـعۀ فیزیکی شهر اردبیل با استفاده از مدل AHP»، فصلنامۀ برنامه‌ریزی منطقـه‌ای، دورۀ 3، ش 10، ص 97-83. [4]. پورطاهری، مهدی؛ پاشانژاد، احسان؛ و احمدی، حسن (1395). «ارزیابی میزان روایی روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه در تعیین پهنه‌های مناسب توسعۀ شهری (مطالعۀ موردی شهرستان آذرشهر)»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دورۀ 20، ش 1، ص 20-1. [5]. رضایی‌مقدم، محمدحسین؛ و خیری‌زاده آروق، منصور (1393). «شیبه‌سازی فضایی، مخاطرات و محدودیت‌های ژئومورفولوژیکی توسعۀ فیزیکی شهر ملکان»، مدیریت مخاطرات محیطی، دورۀ 1، ش 1، ص 24-5. [6]. روستایی، شهرام؛ و جباری، ایرج (1391). ژئومورفولوژی مناطق شهری، چ چهارم، تهران: سمت،. [7]. زیاری، کرامت‌الله (1384). برنامه‌ریزی شهرهای جدید، چ ششم، تهران: سمت. [8]. شکور، علی؛ شمس‌الدینی، علی؛ و توکلی، لیلا (1395). «نقش عوامل ژئوموفولوژیک در توسعۀ فیزیکی شهرها با استفاده از نرم‌افزار GIS» (مطالعۀ موردی: بخش میمند- فارس)، فصلنامۀ جغرافیای طبیعی، دورۀ 9، ش 2، ص 34-17. [9]. عابدینی، موسی؛ میرزاخانی، بهاره؛ و عسگری، آتنا (1394). پهنه‌بندی ژئومورفولوژیکی تناسب زمین در شهرستان اراک با استفاده از مدل منطق فازی (با رویکرد توسعۀ آتی شهر اراک)»، فصلنامۀ برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال پنجم، ش 18، ص 72-59. [10]. قدیری معصوم؛ مجتبی، جعفر‌بیگلو، منصور؛ موسوی روزان، سیدمحمد؛ و بخشی، زهرا (1392). «نقش عوامل طبیعی در پراکنش فضایی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان تربت‌جام»، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، دورۀ 2، ش 4، ص 54-33. [11]. مخدوم، مجید (1384). شالودۀ آمایش سرزمین، چ ششم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [12]. مقیمی، ابراهیم (1387). ژئومورفولوژی شهری، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [13]. ملکی، امجد؛ دهساری، مهین؛ و رضائی، پیمان (1394). «تنگناهای ژئومورفولوژیک توسعۀ کالبدی شهر جوانرود با استفاده از مدل Fuzzy Logic»، مدرس علوم انسانی (برنامه‌ریزی و آمایش فضا)، دورۀ 19، پیاپی 90، ش 4، ص 184-159. [14]. میرکتولی، جعفر؛ و حسینی، سید محمد‌حسن (1392). «ارزیابی تناسب اراضی میان بافتی شهر گرگان برای توسعۀ میان‌افزا با استفاده ترکیبی از GIS و AHP»، فصلنامۀ مطالعات شهری، ش نهم، ص 80-69. [15]. نظریان، اصغر (1389). پویایی نظام شهری ایران، چ دوم، مبتکران. [16]. ولدی، بختیار؛ خضری، سعید؛ و قربانی، محمد‌صدیق (1394). «تحلیل و پهنه‌بندی مخاطرات مورفوتکتونیک شهرستان کامیاران»، دانش مخاطرات، دورۀ 2، ش 2، ص 268-251. [17]. Chunyan, J., Yonggang, J., Hongxian, s., Changwei,T., Fanghui, j and Zhongnian, Y., (2011), “Coastal Urban Road Geo – Disaster Monitoring Problems of Laoshan District”, Procedia Engineering, V. 21, pp: 368-375. [18]. Del Monte, M., D Orefice, M., Luberti, G, M., Marini, R., Pica, A and Vergari, F, (2016), Geomorphological Classification of Urban Landscapes: the case study of Rome(Italy), Journal of Maps, V. 12, pp: 178-189. [19]. Devendra, C., Shankar, R, (2012), “An STEEP-Fuzzy AHP-TOPSIS Framework for [20]. Gibreel, T.M., Herrmann, S., Berkhoff, K., Nuppenau, E, A and Rinn, A, (2014), “Farm Types as an Interface between an Agro-Economical Model and CLUE-Naban Land [21]. Han, Y and Jia, H, (2017), “Simulating the spatial dynamics of urban growth with an integrated modeling approach: A case study of Foshan, China”, Ecological Modelling, V.23, pp: 107-116. [22]. Malczewski, J, (2006). Ordered weighted averaging with fuzzy quantifiers: GIS-based multicriteria evaluation for land-use suitability analysis. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, V. 8(4), PP: 270-277. [23]. Mohapatra, S, N., Pani, P and Sharma, M, (2014), Rapid Urban Expansion and Its Implications on Geomorphology: A Remote Sensing and GIS Based Study, Geography Journal, Hindawi, Article ID 361459, pp: 1-10. [24]. Reynard, E., Pica, A and Coratza, P, (2017), “Urban Geomorphological Heritage. An Overview”, Quaestions Geographicae, V. 36 (3), pp: 7-20.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 358 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358 |
||