پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,223 |
| تعداد مقالات | 67,680 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,883,573 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,556,126 |
گفتمان عرفان در رمان جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 8، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، تیر 1397، صفحه 129-146 اصل مقاله (392.88 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2018.66407 | ||
| نویسندگان | ||
| جهانگیر صفری1؛ ابراهیم ظاهری2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد | ||
| 2دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد | ||
| چکیده | ||
| ورود مدرنیته موجب تغییرات گسترده‌ای در سطوح مختلف جامعۀ ایران، از جمله سطح فکری و فرهنگی شد و گفتمان عرفانی که می‌توان گفت از گفتمان‌های سنّتی مسلط در فرهنگ ایرانی بود، دچار تغییراتی شد. رمان‌های فارسی، از جمله بسترهایی بودند که این تغییرات را نشان دادند یا خود در زمینۀ ایجاد دگراندیشی مؤثر واقع شدند. بنابراین، بررسی آن‌ها می‌تواند نقش مهمی در جریان‌شناسی عرفان و جایگاه عرفان در دورۀ معاصر داشته باشند. هدف این پژوهش نیز بررسی بازنمایی گفتمان عرفان در رمان جزیرۀ سرگردانی و ساربان سرگردان از سیمین دانشور است. در این رمان، سه گفتمان «سنّتی»، «مدرن» و «نیمه‌سنّتی» بازنمایی شده‌است. در گفتمان سنّتی، تکیه بر این است که عرفان در همان مفهوم سنّتی خود برای رهایی انسان از سرگردانی، دوباره احیا شود. اما در گفتمان مدرن، به انتقاد از عرفان پرداخته شده‌است و نقشی برای این اندیشه، در حلّ مشکلات جامعۀ معاصر قائل نشده‌اند. بازنمایی این دو گفتمان با «بدنمایی» یا حداقل، نقطه‌ضعف داشتن همراه بوده‌است. در گفتمان «نیمه‌سنّتی» که بازنمایی با «خوب‌نمایی» همراه است، نویسنده مبتنی بر آموزه‌های عرفان سنّتی، عرفانی ارائه داده‌است که با جامعۀ مدرن همخوانی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رمان؛ عرفان؛ سنّت؛ مدرنیته؛ بازنمایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Mysticism Discourse in the Novels: "Wandering Island" and "Wandering Cameleer" | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jahangir Safari1؛ Ebrahim Zaheri abdevand2 | ||
| 1Associate Professor in Persian Language & literature, Shahrekord University | ||
| 2Ph.D. Graduate in Persian Language & literature, Shahrekord University | ||
| چکیده [English] | ||
| Upon arrival, modernity caused widespread changes in various levels of Iranian society, including the intellectual and cultural levels, and the mystical discourse, as a dominant traditional discourse in Iranian culture, changed afterwards. Persian novels were among the works that showed these changes or they themselves were involved in creating an effective dissidence. So, their examination can play an important role in rheology of mysticism and its position in the contemporary era. This research is to investigate the representation of mystic discourse in the novels of "Wandering Island" and "Wandering Cameleer" of Simin Daneshvar. Three "traditional", "modern" and "semi-traditional" discourses have been represented in this novel. In traditional discourse, the revival of the traditional role of mysticism in man's emancipation has been emphasized; but mysticism has been criticized in modern discourse and it has no role in this thought to solve the problems of contemporary society. The representation of these two discourses has been accomplished, if not say badly, with at least considerable weaknesses. In the "semi-traditional" discourse in which representation is accompanied with "goodness", the author presents, based on the teachings of traditional mysticism, a kind of mysticism that is consistent with modern society. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Novel, Mysticism, Tradition, Modernity, Representation | ||
| مراجع | ||
|
باخرزی، ابوالمفاخر یحیی (1385)، اوراد الأحباب، به کوشش ایرج افشار، تهران، سخن. پدرام، مسعود (1383)، روشنفکران دینی و مدرنیته، چ 2، تهران، گام نو. پورنامداریان، تقی (1384)، در سایۀ آفتاب: شعر فارسی و ساخت‌شکنی در شعر مولوی، چ 2، تهران، سخن. جعفری، محمدتقی (1371)، عرفان اسلامی، تهران، دانشگاه صنعتی اصفهان. حیدری، فاطمه و بیتا دارابی (1392)، «بینامتنیت در شرق بنفشه اثر شهریار مندنی‌پور»، جستارهای زبانی، د 4، ش 2 (14)، صص 55ـ74. دانشور، سیمین (1381)، جزیرۀ سرگردانی، چ 3، تهران، شرکت سهامی (خاص) انتشارات خوارزمی. ـــــــــــــ (1380)، ساربان سرگردان، چ 1، تهران، شرکت سهامی (خاص) انتشارات خوارزمی. ـــــــــــــ (1375)، «هنر و مذهب»، شناخت و تحسین هنر، تهران، کتاب سیامک. سجادی، ضیاءالدین (1372)، مقدمه‌ای بر عرفان و تصوف، چ 1، تهران، سمت. سرشار، محمدرضا (1391)، جلوه‌هایی از ادبیات سیاسی امروز ایران، تهران، مرکز اسناد و انقلاب اسلامی. سعدی شیرازی، مصلح‌الدّین (1382)، کلیات سعدی، به کوشش محمدعلی فروغی، تهران، انتشارات پیمان. سلیمی کوچی، ابراهیم و فاطمه سکوت جهرمی (1391)، «گفتگومداری و چندصدایی در رمان جزیرۀ سرگردانی اثر سیمین دانشور»، پژوهش‌های ادبیات معاصر جهان، د 17، ش 2، صص 77ـ91. سلیمی کوچی، ابراهیم و دیگران، (1390)، «تحلیل گفتمانی جزیرۀ سرگردانی و پیوند معنایی آن با دیگر رمان‌های سیمین دانشور»، ادب‌پژوهی، ش 15، صص 35ـ57. قربانی، قدرت‌ا‌الله (1392)، «نسبت انسان و حقیقت از منظر فیلسوفان مدرن»، انسان‌پژوهی دینی، ش 30، صص 27ـ48. عطار نیشابوری، فریدالدین محمد (1388)، منطق الطیر، مقدمه و تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، سخن. علمی، قربان و یونس تسلیمی پاک (1389)، «زمینه‌های شکل‌گیری دو اصطلاح بار امانت و عهد امانت در ادبیات عرفانی»، مجلۀ ادبیات عرفانی دانشگاه کاشان، س 12، صص 121ـ142. غنی، قاسم (1369)، بحث در آثار و افکار و احوال حافظ؛ تاریخ تصوف در اسلام، چ 5، تهران، زوار. قبادی، حسینعلی و علی نوری خاتونبانی (1386)، «نمادپردازی در رمان‌های سیمین دانشور»، گوهر گویا، د 1، ش 3، صص 63ـ86. قشیری، عبدالکریم (1367)، ترجمۀ رسالۀ قشیریه، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. میرعابدینی، حسن (1386)، صد سال داستان‌نویسی ایران، ج 1 و 2، تهران، نشر چشمه. نجم رازی، عبداالله‌بن محمد (1373)، مرصاد‌العباد من المبدأ إلی المعاد، به اهتمام محمدامید ریاحی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. نصری، عبدالله (1390)، رویارویی با تجدد، ج2، چ2، تهران، نشر علم. هجویری، ابوالحسن علی (1384)، کشف المحجوب، چ2. تهران، سروش. یثربی، یحیی (1384)، عرفان نظری؛ تحقیقی در سیر تکاملی و اصول و مسائل تصوف، قم، بوستان کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 670 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 416 |
||