پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,696,611 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,926,921 |
ساخت‌های نحویِ بیانِ حصر در زبان فارسی (مطالعۀ موردی: آثار سعدی) | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 10، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، تیر 1397، صفحه 163-182 اصل مقاله (357.9 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2018.66409 | ||
| نویسندگان | ||
| رحمان مشتاق مهر1؛ احمد گلی2؛ فرهاد محمدی3 | ||
| 1استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| چکیده | ||
| برای درک بلاغت زبان فارسی و شناخت ظرفیت‌های آن در بیان معنا، باید از مطالعه و تحلیل ساخت‌های نحوی آن شروع کرد. تنها از این طریق می‌توان دانست که بیان یک مفهوم چگونه و با چه ساخت‌هایی امکان‌پذیر است. حصر و قصر از جمله مفاهیمی است که ساخت‌های نحوی متنوعی در زبان فارسی دارد. همین تنوع ساخت‌های نحوی بیانگر ظرفیت بالای نحو زبان فارسی در القای اغراض بلاغی و ایجاد تطابق تام بین فرم و قالب زبانی با معنا و غرض مورد نظر است. به همین منظور، در این نوشتار سعی شده‌است با تکیه بر سخن سعدی، تمام امکانات و ظرفیت‌های زبان فارسی در بیان حصر شناسایی و برای آن‌ها تقسیم‌بندی مشخصی به‌دست داده شود. حاصل این است که تمام امکانات بیان حصر در زبان فارسی به دو مقولۀ کلی تقسیم می‌شود: 1ـ فرایند فرازبانی یا زبرزنجیری که نشانۀ زبانی خاصی ندارد تا در زنجیرۀ عینی زبان بتواند نمودار شود. «تکیه» تنها ظرفیت این فرایند است. 2ـ عوامل و نشانه‌های عینی زبان. ساخت‌های نحوی «اسنادی‌شده»، «استثنا»، «جابه‌جایی اجزا» و «استفاده از قیدهای مخصوص حصر» زیرمجموعه‌های این مقوله هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حصر؛ ساخت‌های نحوی؛ تکیه؛ اسنادی‌شده؛ استثنا؛ قیدهای حصر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Syntactic Structures to Express Restriction in Persian Language The Case Study: the works of Sa’adi Shirazi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rahman Moshtaghmehr1؛ Ahmad Goli2؛ farhad mohammadi3 | ||
| 1Professor in Persian Language & Literature, Azarbaijan Shahid Madani University | ||
| 2Assistant Professor in Persian Language & Literature, Azarbaijan Shahid Madani University | ||
| 3Ph.D. Candidate in Persian Language & Literature, Azarbaijan Shahid Madani University | ||
| چکیده [English] | ||
| To understand the rhetoric of Persian language and to recognize its capacities in expressing meaning, its syntactic structures should be initially studied and analyzed. It is only possible in this way to know how a particular concept and in what structure it should be expressed. "Restriction and bound" is one of the concepts has various syntactic structures in the Persian language. This variety of syntactic structures expresses the high capacity of syntax in Persian language to induce rhetoric intentions and creating a perfect conforming between the form and the language format with the desired meaning and purpose. In this regard, it has been tried in this paper, relying on Sa'adi's words, to identify all the facilities and capacities of Persian language in expressing the restriction and to propose a distinct classification for them. The results show that all of the facilities express the restriction in Persian language can be divided into two general categories: 1) The metalinguistic process, which has no specific lingual sign to be appeared in the objective chain of language; "stress" is the only capacity of this process. 2) The objective factors and signs of language; syntactic structures such as "attributives", "exceptions", "displacement of components" and "use of special constraints" are subsets of this category | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Restriction, Syntactic Structures, Stress, Exception, Attributive, Restrictive Adverbs | ||
| مراجع | ||
|
الجارم، علی و مصطفی امین (1380)، البلاغة‌الواضحة، ترجمۀ ابراهیم اقبالی، چ 1، بی‌جا، انتشارات شیخ صفی‌الدین اردبیلی. جمالی، فاطمه (1389)، مقالۀ «جایگاه حصر و قصر در علم معانی»، فصلنامه فنون ادبی، س 2، ش 2، صص 109ـ122. حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد (1382)، دیوان، به کوشش خلیل خطیب رهبر، چ 34، تهران، صفی‌علیشاه. خطیب قزوینی، محمدبن عبدالرحمن (1388)، ترجمۀ تلخیص‌المفتاح، ترجمۀ احمد امینی، چ 1، سنندج، انتشارات علمی کالج. رضانژاد، غلامحسین (1367)، اصول علم بلاغت در زبان فارسی، چ 1، بی‌جا، انتشارات الزهراء. سعدی شیرازی، مصلح‌الدین (1384)، الف، بوستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چ 8، تهران، خوارزمی. ـــــــــــــــــــــ (1384)، ب، گلستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چ 7، تهران، خوارزمی. ــــــــــــــــــ (1389)، کلیات سعدی، تصحیح محمدعلی فروغی، چ 15، تهران، امیرکبیر. ــــــــــــــــــ (1394)، غزل‌های سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چ 2، تهران، سخن. شمیسا، سیروس (1383)، بیان و معانی، چ 8، تهران، فردوس. طبیبیان، سیدحمید (1388)، برابرهای علوم بلاغت در فارسی و عربی، چ 1، تهران، امیرکبیر. غلامرضایی، محمد (1384)، «اختصاص در علم معانی فارسی»، پژوهشنامۀ علوم انسانی، ش 45ـ46. صص 163ـ174. غلامعی‌زاده، خسرو (1374)، ساخت زبان فارسی، چ 1، تهران، احیاء کتاب. کزازی، میرجلال‌الدین (1373)، زیبایی‌شناسی سخن پارسی: معانی، چ 3، تهران، کتاب ماد. گلی، احمد (1392)، «بحثی دربارۀ حصر و قصر در بلاغت فارسی»، کهن‌نامۀ ادب پارسی، س 4، ش 1، صص 95ـ109. میرباقری فرد، علی‌اصغر و دیگران (1389)، «بازنگری مبحث قصر در منابع فارسی علم معانی»، دوفصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، س 18، ش 68، صص 185ـ209. میرعمادی، علی (1376)، نحو زبان فارسی (بر پایۀ نظریۀ حاکمیت و مرجع‌گزینی)، چ 1، تهران، سمت. همایی، جلال‌الدین (1370)، معانی و بیان، چ 1، تهران، نشر هما. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 530 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 795 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب