تعداد نشریات | 158 |
تعداد شمارهها | 6,240 |
تعداد مقالات | 67,872 |
تعداد مشاهده مقاله | 115,486,388 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,262,617 |
سامانۀ رفع ابهام معنایی از حروف اضافه در زبان فارسی با استفاده از قالبهای معنایی | ||
پژوهشهای زبانی | ||
مقاله 6، دوره 9، شماره 1، تیر 1397، صفحه 99-117 اصل مقاله (873.99 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2018.66652 | ||
نویسندگان | ||
زهرا مظفری1؛ گیتی تاکی2؛ مجتبی صباغ جعفری3؛ پاکزاد یوسفیان2 | ||
1دانشجوی دکترای زبانشناسی همگانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3استادیار گروه مهندسی کامپیوتر، دانشگاه ولیعصر رفسنجان | ||
چکیده | ||
رفع ابهام معنایی از کلمات در بافت یکی از مهمترین چالشها در حوزۀ پردازش زبان طبیعی و زبانشناسی رایانشی است. در این میان حروف اضافه، بهخصوص در زبان فارسی، در پژوهشهای مربوط به رفع ابهام معنایی همواره نادیده انگاشته شدهاند. ازاینرو، پژوهش حاضر قصد دارد با ارائۀ الگوریتمی جدید مبتنی بر قالبهای معنایی، سامانهای قاعدهمند جهت رفع ابهام معنایی از حروف اضافه «از»، «در»، «با» و «تا» در زبان فارسی ارائه دهد. روش به کار گرفتهشده در این پژوهش و الگوریتم پیشنهادی منحصربهفرد است. دادگان مورداستفاده در این پژوهش شامل 1000 جمله دادۀ آموزشی، 100 جمله دادۀ توسعه و 500 جمله دادۀ تست است که از منابع اینترنتی و شبکههای اجتماعی همچون یوتیوب جمعآوری گردیده است. جهت انجام کار، تمام حروف اضافه موردنظر پژوهش برچسبدهی معنایی شده و برای آنها در پیکرۀ آموزشی، قالبهای معنایی بر اساس زبان قالب بنیاد مینسکی (1975) تعریف شدند. همچنین برای کلمات قبل و بعد حروف اضافه در پیکره نیز قالبهایی تهیه و در فایل داده مدخلها وارد سامانه گردیدند. الگوریتم پژوهش در سه مسیر با استفاده از اطلاعات موجود در قالبها، اقدام به تعیین معنای حروف اضافه در جملات میکند. نتایج آزمایشهای دادۀ تست، نشان دهندۀ دقت بالای عملکرد سامانه (16/99%) در رفع ابهام معنایی از حروف اضافه در زبان فارسی است. | ||
کلیدواژهها | ||
زبانشناسی رایانشی؛ پردازش زبان طبیعی؛ سامانۀ رفع ابهام معنایی؛ حروف اضافه؛ قالبهای معنایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Preposition sense disambiguation in Persian using semantic frames | ||
نویسندگان [English] | ||
Zahra Mozaffari1؛ giti Taki2؛ Mojtaba Sabbagh Jaffari3؛ Pakzad Yusefian2 | ||
1Ph.D Candidate in General Linguistics University of Sistan and Baluchestan | ||
2Assistant professor of English Language & Literature Department, University of Sistan and | ||
3Assistant professor of Computer engineering Department, Vali -e- Asr University of Rafsanjan | ||
چکیده [English] | ||
Word sense disambiguation is one of the important challenges in natural language processing (NLP) and computational linguistics. However, preposition sense disambiguation especially, in Persian has been neglected. Therefore, the present study seeks to define an algorithm based on semantic frames to disambiguate the prepositions; «az», «dar», «ba» and «ta» in Persian. The algorithm and its implementation are new in this project. The data includes 1000 sentences as a training corpus, 100 sentences as a developing data and 500 sentences as a test data collected from internet sources and social networks such as YouTube. The mentioned prepositions were sense annotated. Semantic frames based on frame-based language (Minsky, 1975) were constructed for the mentioned prepositions in the training corpus and for the words before and after the prepositions included in the entries as a data file. The algorithm in three paths based on the information in the frames assigns a meaning to the prepositions in the sentences. The results indicated the high precision (99.16%) of the system in disambiguating the prepositions in Persian. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Computational linguistics, Natural language processing, sense disambiguation system, Prepositions, semantic frames | ||
مراجع | ||
انوری، حسن (1382). فرهنگ فشرده سخن. تهران، انتشارات آگاه. انوری، حسن و احمدی گیوی، حسن (1389). دستور زبان فارسی، تهران، انتشارات فاطمی. خطیب رهبر، خلیل (1367). دستور زبان فارسی: کتاب حروفاضافه و ربط. تهران، انتشارات فاطمی. صفوی، کوروش (1392). درآمدی بر معناشناسی، تهران، هرمس. Agirre, E and Edmonds, Ph. 2007. Word sense disambiguation algorithms and applications. Springer.com. Arenas, G.A., Villanueva, D., Rasgado, A.D. and Juarez, O. 2014.Using frames to disambiguate prepositions, Science Direct, Vol 40(2),598- 610. Buecheler, S. 2000. Social movement in advanced capitalism, Oxford: Oxford University Press. Fillmore, C. J. 1976. Frame semantics and the nature of language, In Annals of the NewYork Academy: Conferences on the Origin and Development of Language and Speech, Vol.280, 20-32. ــــــــــــــــــــــــــ 1977b. Topics in lexical semantics, In Current Issues in Linguistics, Bloomington, Indian University Press, 76-138. ـــــــــــــــــــــــ 1982b. Frame semantics, In the Linguistics Society of Korea, eds Linguistics in the Morning Calm, Seol, Hanshim, 37-111. ـــــــــــــــــــــــــ 1985a. Frames and the semantics of understanding. Quaderni de Semantica, 6(2). 222-254. ــــــــــــــــــــــــــ 1997. Toward a frame based lexicon: the semantics of RISK and its neighbors in frames, fields and its contrast, New Essays in Semantic and Lexical Organization, HillsdayNewjersy, 75-102. Goffman, E. 2013. The presentation of self in the online world, Harvard University Press. Litkowski, K. and Hargraves, O. 2007. Word sense disambiguation of prepositions, In proceeding of the 4th International Workshop on Semantic Evaluations, 24-29. Minsky, M. 1975. A framework for representing knowledge, The Psychology of Computer Vision, MIT press, (19). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 944 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,427 |