| The prevailing belief in the studies of historical sociology is that associations and organizations have been always inactive in the cities of Iran. This paper, based on sociological approach, is to show that in the late middle centuries in Iran, the artisans in interaction with Futuwwa organizations formed a kind of guild, which have been different from medieval guilds in the West. The sociological framework of this paper is based on pre-modern guilds, derived from Durkheim's views. Based on this framework, the guilds in the late middle centuries in Iran, in conjunction with Sufi Futuwwa organizations, formed a kind of guild that can be called a "religious guild". What made guilds more organized and coherent as professional associations in the cities during this period was the Sufi Futuwwa as a religion, which prioritized over the professional interests of the members. The guild was able to achieve coherence and formalization only by relying on the religion and religious association. This shows how much the nature and organization of the ideology governing the market guilds in Iranian cities in each period is important. |
- ابناثیر، عزالدین علی (1351)، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ترجمۀ گروهی از مترجمان، جلد 6، چاپ 9، 15، 16 و 19، تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران.
- ابن‌بطوطه (1376)، سفرنامۀ ابن‌بطوطه، ترجمۀ محمدعلی موحد، جلد 1 و 2، تهران: آگه.
- اشرف، احمد (1374)، «جامعۀ مدنی و نظام صنفی»، ایران‌نامه، شمارۀ 1: 5-40.
- ـــــــــــ (1358)، موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری در ایران، تهران: پیام.
- افشار، ایرج و کریم اصفهانیان (1372)، ناموارۀ دکتر محمود افشار، جلد 7، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
- افشاری، مهران (1372)، «سه فتوت‌نامه»، در ناموارۀ دکتر محمود افشار، گردآورنده: ایرج افشار با همکاری کریم اصفهانیان، جلد 7، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
- افشاری، مهران (1384)، آیین جوانمردی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- افشاری، مهران (1391)، فتوت‌نامه‌ها و رسائل خاکساریه (سی رساله)، تهران: چشمه.
- افشاری، مهران (1382)، فتوت‌نامه‌ها و رسائل خاکساریه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- افشاری، مهران و مهدی مداینی (1388)، چهارده رساله در فتوت و اصناف، تهران: چشمه.
- الشیخلی، صباح ابراهیم سعید (1362)، اصناف در عصر عباسی، ترجمۀ هادی عالمزاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- بیانی، شیرین (1381)، دین و دولت در ایران عهد مغول، جلد 1، تهران: نشر دانشگاهی.
- بهار، مهرداد (1355)، «سابقه جوانمردی در ایران باستان»، در آیین جوانمردی، گردآورنده: هانری کربن، ترجمۀ احسان نراقی، تهران: نشر سخن: 192-195.
- پیگولوسکایا و همکاران (1354)، تاریخ ایران از دورۀ باستان تا پایان سدۀ هجدهم، ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: پیام.
- بینام (1381)، تاریخ سیستان، به‌تصحیح ملک‌الشعرای بهار، تهران: نشر معین.
- دورکیم، امیل (1391)، درس‌های جامعه‌شناسی، ترجمۀ سید جمال‌الدین موسوی، تهران: نشر نی.
- ـــــــــــ (1392)، تقسیم کار اجتماعی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
- ذاکری، محسن (1395)، «جوانمردی و منابع تحقیق دربارۀ آن»، ترجمۀ مرضیه سلیمانی، در تاریخ و فرهنگ جوانمردی، چاپ دوم، تهران: انتشارات اطلاعات.
- حبیبی، محسن (1378)، از شار تا شهر، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- چهاردهی، نورالدین (1369)، اسرار فرق خاکسار، تهران: پیک فرهنگ.
- سلمی، عبدالرحمن (1385)، جوانمردی و جوانمردان: کتاب الفتوة، ترجمۀ قاسم انصاری، قزوین: حدیث امروز.
- سهروردی، شهاب‌الدین عمر (1352)، در رسائل جوانمردان، تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه.
- سمرقندی، مولانا کمال‌الدین عبدالرزاق (1353)، مطلعالسعدین و مجمع‌البحرین، جلد 1، به‌تصحیح عبدالحسین نوایی، قسمت اول، جلد 1، تهران: طهوری.
- شیبی، کامل مصطفی (1385)، تشیع و تصوف تا آغاز سدۀ دوازدهم هجری، ترجمۀ علی ذکاوتی قراگزلو، تهران: امیرکبیر.
- صراف، مرتضی (1352)، رسائل جوانمردان، تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه.
- صفا، ذبیح‌الله (1369)، تاریخ ادبیات ایران، جلد 3، تهران: فردوس.
- رشیدالدین فضل‌الله (1957)، جامع التواریخ، جلد 3، ترجمه و تصحیح عبدالکریم علی اوغلی علیزاده، باکو: نشریات فرهنگستان علوم جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان.
- روحانی، کاظم (1368)، «تحلیلی بر نهضت سربداران»، کیهان اندیشه، شمارۀ 27: 90-108.
- ــــــــــــ (1366)، «اصناف و پیشه‌وران در تاریخ ایران»، کیهان اندیشه، شمارۀ 11: 70-83.
- ــــــــــــ (1366)، «اصناف و پیشه‌وران در تاریخ ایران»، کیهان اندیشه شمارۀ 12: 65-79.
- ــــــــــــ (1366)، «اصناف در امپراطوری عثمانی»، کیهان اندیشه، شمارۀ 16: 84-97.
- زرکوب، نجم‌الدین (1352) رسائل جوانمردان، گردآورنده: مرتضی صراف، تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه.
- زرینکوب، عبدالحسین (1357)، جستوجو در تصوف ایران، تهران: امیرکبیر.
- ــــــــــــــــــــ (1353)، ارزش میراث صوفیه، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
- عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر (1335)، قابوس‌نامه، به‌تصحیح امین عبدالمجید بدوی، تهران: نشر آتشکده.
- فرای، ریچارد (1348)، بخارا: دستاوردهای قرون‌وسطی، ترجمۀ محمود محمودی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- فلور، ویلم (1365)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ترجمۀ ابوالقاسم سری، جلد 2، تهران: توس.
- ـــــــــ (1366)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ترجمۀ ابوالقاسم سری، جلد 1، تهران: توس.
- فوران، جان (1394)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمۀ احمد تدین، چاپ پانزدهم، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
- قشیری، عبدالکریم (1374)، رسالۀ قشیریه، ترجمۀ حسن‌بن‌احمد عثمان، به‌تصحیح بدیع‌الزمان فروزان‌فر، تهران: علمی-فرهنگی.
- کاتوزیان، همایون (1379)، دولت و جامعه در ایران، ترجمۀ حسن افشار، تهران: نشر مرکز.
- ـــــــــــــــ (1395)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمۀ محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، چاپ بیستویکم، تهران: نشر مرکز.
- ـــــــــــــــ (1377)، نه مقاله در جامعه‌شناسی تاریخی ایران: نفت و توسعه اقتصادی، ترجمۀ علیرضا طیب، تهران: نشر مرکز.
- کاظم‌بیگی، محمدعلی (1386)، «اخلاق حرفه‌ای و باورهای دینی در بازارهای ایران»، اخلاق حرفه‌ای در تمدن ایران و اسلام، جلد 1، شمارۀ 1: 491-513.
- کاظمی موسوی، احمد (1395)، «همبستگی اجتماعی و نهادسازی در شبکه جوانمردان، فتیان و عیاران»، فصلنامۀ کتاب تهران، شمارۀ 50: 62-70.
- کاهن، کلود (1380)، «قبایل، شهرها و سازمان‌بندی اجتماعی»، در تاریخ کمبریج 4، نوشتۀ ریچارد فرای، ترجمۀ حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
- کربن، هانری (1385)، آیین جوانمردی، ترجمۀ احسان نراقی، چاپ دوم، تهران: سخن.
- کریستین سن، آرتور (1367)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمۀ رشید یاسمی، تهران: امیرکبیر.
- کیوانی، مهدی (1392)، پیشه‌وران و زندگی صنفی آنان در عهد صفوی، ترجمۀ یزدان فرخی، تهران: امیرکبیر.
- کمالی، مسعود (1381)، جامعۀ مدنی، دولت و نوسازی، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: انتشارات باز.
- گولپینارلی عبدالباقی (1379)، فتوت در کشورهای اسلامی، ترجمۀ توفیق سبحانی، تهران: نشر روزنه.
- گردیزی، عبدالحی بن ضحاک (1384)، زین‌الاخبار، به‌اهتمام رحیم رضازاده ملک، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- گوهرین، سید صادق (1347)، حجة الحق ابوعلی سینا، جلد 5، تهران: سازمان چاپ و انتشارات محمدعلی علمی.
- گوهرین، سید صادق (1331)، «ریشه‌های اجتماعی فتیان و عیاران» در آیین جوانمردی، گردآوری هانری کربن، ترجمۀ احسان نراقی، تهران: نشر سخن، 127-132.
- گیار، مارینا (1389)، سمک عیار، ترجمۀ عبدالمحمد روح‌بخشیان، تهران: روشن.
- لمبتون، آن (1382)، تداوم و تحول در تاریخ میانۀ ایران، ترجمۀ یعقوب آژند، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
- ــــــــــ (1360)، جامعۀ اسلامی در ایران، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: نشر مولی.
- ناصرخسرو (1341)، سفرنامه، تصحیح و مقدمۀ محمود غنیزاده، تهران: محمودی.
- محجوب، محمدجعفر (1333)، سخنوری، مجلۀ سخن، دورۀ 9، شمارۀ 6: 536-539.
- ــــــــــــــــــ (1350)، مقدمۀ فتوت‌نامۀ سلطانی، تهران: انتشارت بنیاد فرهنگ ایران.
- معین‌الدین اسفزاری (1345)، روضات‌الجنان فی اوصاف مدینة‌الهرات، به‌تصحیح محمدکاظم امام، تهران: دانشگاه تهران.
- ملک‌الشعرای بهار، محمدتقی (1320)، «جوانمردی»، در آیین جوانمردی، گردآوری هانری کربن (1385)، چاپ دوم، ترجمۀ احسان نراقی، تهران: نشر سخن، 109-120.
- مولانا ناصری (1944)، فتوت‌نامۀ مولانا ناصری، لایپزیک، چاپ فرانتس تیشنر،
- میرجعفری، حسین (1379)، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دورۀ تیموریان و ترکمانان، تهران: سمت.
- واعظ کاشفی، مولانا حسین (1350)، فتوت‌نامۀ سلطانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
- وبر، ماکس (1369)، شهر در گذر زمان، ترجمۀ شیوا کاویانی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- ویتفوگل، کارل (1392)، استبداد شرقی: بررسی تطبیقی قدرت تام، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث.
- همدانی، میرسیدعلی (1370)، احوال و آثار و اشعار میرسیدعلی همدانی، با شش رساله از وی، اسلام‌آباد: چاپ محمد ریاض.
- یوسفی، غلامحسین (1345)، «ابومسلم، سردار خراسان» در آیین جوانمردی، گردآورندی هانری کربن (1385)، ترجمۀ احسان نراقی، تهران: نشر سخن: 166-161.
- Banani, A. (1978), “Reflections on the Social and Economic Structure of Safavid Persia at its Zenith”, Iranian Studies, Vol. 11, No. ¼ : 83–116.
- Cahen, C. (1991), “Futuwwa”, EI1, Vol. 2: 961.
- Floor, W. (1971), The Guilds in Qajar Persia, Unpublished thesis, Leiden.
- Floor, W. (1975), “The Guilds in Iran: An Overview from the Earliest Beginning till 1972”, ZDMG, No.125: 99–103.
- Floor, W. (1984), “Guilds and Futuvvat in Iran”, ZDMG, No. 134: 106–114.
- Floor, W. (1987), Asnaf, It's available on: www.iranicaonline.org.
- Goitein, S. D. (1968), The Constitution of the Islamic City, Muslim Studies, Edited by Stern, London: Cambridge.
- Green, N. (2012), Sufism: A Global History, London: Willy Blackwell.
- Hodgson, M. G. S. (1977), The Venture of Islam, Vol. 2, Chicago and London: University of Chicago Press.
- Karamustafa, A. T. (2007), The Formative Period, Edinburgh University Press.
- Lewis, B. (1937), “The Islamic Guild”, Economy History Review, No. 8: 27–30.
- Massignon,L. (1953), La structure du travail a Damas en 1927, in Cahiers Internationaux de Sociologie, xv: 34-52
- Rigeon, L. (2010), The Sufi Orders in Islam, London: Oxford.
- Rigeon, L. (2011), Jawanmardi: A Sufi Code of Honour, Edinburgh University Press.
- Zakeri, M. (1995), Sasanid Soldien in Early Muslim Society: The Origins of Ayaran and Futuvvat, Wiesbaden Harrassowitz.
- Zakeri, M. (2008), Jawanmardi, It's available on: www.iranicaonline.org.
|
