1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران
2استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه تهران
چکیده
امروزه یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی در سطح شهرها و کشورها، صنعت گردشگری می‌باشد. این صنعت روز به روز در حال گسترش می‌باشد و کشورها هر یک با توجه به پتانسیل‌های خود سعی در جذب هر چه بیشتر گردشگران دارند. در این میان یکی از پتانسیل‌های منحصر به فرد در کشور ما در جهت جذب گردشگران، وجود باغات واقع در حاشیه و داخل شهرها می باشد. باغ‌های اطراف شهر قزوین نیز یکی از این پتانسیل‌ها می‌باشد که در صورت برنامه ریزی درست می‌تواند ضمن ایجاد محیطی گردشگری برای شهروندان قزوین، به عنوان جاذبه گردشگران دیگر نقاط کشور وحتی خارج کشور باشد. در همین راستا هدف از این پژوهش، ارائه راهبردهای توسعه گردشگری باغات اطراف شهر قزوین می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، جزء تحقیقات توصیفی - تحلیلی محسوب می‌شود. روش گردآوردی داده‌ها به صورت اسنادی – پیمایشی بوده است. حجم نمونه این پژوهش 30 از نفر کارشناسان و مدیران می باشد. به منظور تحلیل داده های گردآوری شده و ارائه راهبرد مناسب از مدل swot بهره گرفته شد. سپس برای اولویت بندی استراتژی های حاصل از تکنیک سوات، 5 نفر از اساتید و کارشناسان به پرسشنامه دوم پاسخ داده‌اند و برای رتبه بندی راهبردها از تکنیک دیمتل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که گردشگری باغات شهر قزوین، در موقعیت رقابتی قرار دارد. در نهایت جهت بهبود وضعیت گردشگری باغات قزوین، راهبردهای متناسب ارائه گردید.
1Ph.D. Student of Geography and Urban Planning, University of Tehran
2Professor of Faculty of Geography, University of Tehran
3Ph.D. Student of Geography and Urban Planning, University of Tehran
چکیده [English]
Today, the tourism industry is one of the main Factors of economic growth and development at the level of cities and countries. This industry is expanding day by day and each country, with its potential, is trying to attract more tourists. In the meantime, one of the unique potential of our country in attracting tourists is the presence of gardens located on the margins and in the cities. Gardens around Qazvin is one of these potential which, if planned properly, can create a tourist environment for Qazvin citizens as attraction of tourists from other parts of the country and even abroad. In this regard, the purpose of this research is to provide strategies for tourism development in gardens around Qazvin. This research is practical in terms of purpose and the data collection method has been document-field based. The sample size of this research is 30 experts and managers. The swot model was used to analyze the collected data and present a suitable strategy. Then 5 of the professors and experts responded to the second questionnaire to prioritize the strategies of the SWOT technique, and the DEMETL technique was used to rank the strategies. The results of the research have shown that the tourism of Qazvin gardens is in a competitive position. Finally, appropriate strategies were developed to improve the tourism situation in Ghazvin gardens.
کلیدواژه‌ها [English]
Tourism, Traditional Gardens Tourism, qazvin, SWOT, DEMATEL
مراجع
اقبالی، سید رحمان؛ متولی، زهرا و شهسواری، فرزانه (1393). ارائه برنامه استراتژیک باغستان‌های سنتی قزوین، دومین همایش ملی پژوهش‌های کاربردی در عمران، معماری و مدیریت شهری، تهران، دانشگاه جامع علمی کاربردی.
باغ ایرانی (1383)، مجموعه مقالات، نشر موزهی هنرهای معاصر، تهران.
پرهیزگاری، مهرزاد (1390). مجموعه مقالات قزوین، دفتر دوم، انتشارات روناس
پوراحمد، احمد؛ یوسفی، رشید؛ علیرضا، یاور و مرادپور نبی (1394). بررسی تأثیرات گردشگری شهری بر توسعه پایدار با تأکید بر ادراک ساکنان (مطالعه موردی: شهر بانه)، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 2، شماره 3، صص 253-273.
پیرنیا، محمدکریم و غلامحسین معماریان (1384)، آشنایی با معماری اسلامی ایران، نشر سروش دانش، چاپ دهم، تهران.
خادمی، مریم (1390). نقش باغشهرهای در تحولات گردشگری (شهر ابهر)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر علی‌اصغر رضوانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، دانشکده ادبیات
رحمتآبادی، الهام (1388)، نظری به نقش باغ در شهرسازی و معماری ایران، فصلنامهی جستارهای شهرسازی، شمارههای 28 و 29، صص 93-84.
رفیعیان، مجتبی؛ سعیدی رضوانی، نوید و محصیان، زهره (۱۳۹۰). امکان‌سنجی حفاظت از ارزش‌های محیطی باغات سنتی شهر قزوین با استفاده از رویکرد انتقال حق توسعه TDR، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا و مهدوی، داوود (1385). راهکارهای توسعه گردشگری دهستان لواسان کوچک با استفاده از مدل SWOT، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 2، صص 1-30.
شمشیری، سجاد و دارابی، حسن (1392). طراحی و سازمان‌دهی حفاظتی – گردشگری باغات حاشیه شهر (مطالعه موردی: سراب قنبر کرمانشاه)، فصلنامه انسان و محیط‌زیست، دوره 11، شماره 24، صص 59-72.
فنی، زهره؛ برغمدی، مجتبی؛ اسکندرپور، مجید؛ سلیمانی، منصور (1391)، سنجش میزان رضایتمندی گردشگران شهر گرگان، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، سال هفتم، شماره 20، صص 31-48.
مستوفیالممالک، رضا (1380). شهر و شهرنشینی در بستر جغرافیای ایران، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
مهندسی مشاور آورث (1386). ساماندهی و احیای باغ‌های سنتی قزوین، مطالعات تکمیلی، جلد اول (مطالعات پایه) و جلد چهارم.
مؤمنی، مهدی و صفری پورچاقی، پریسا (1391). برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری (مطالعه موردی: روستای جواهر دشت شهرستان رودسر)، فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، دوره 1، شماره 3، صص 119-137.
هادیانی، زهره؛ احدنژاد، محسن؛ کاظمی زاد، شمس اله و قنبری، حکیمه (1391). برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری بر اساس تحلیل SWOT (مطالعه موردی شهر شیراز)، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 23، شماره 3، صص 111-132.
Andrades, L. & Dimanche, F. (2017). Destination competitiveness and tourism development in Russia: Issues and challenges. Tourism management, 62, 360-376.
Briedenhan, Jenny and Eugenia (2004), "Wickness, Tourism- Routes as a Tool for the Economic Development of Rural Vibrant Hope or Impossible Dream", Tourism of Management, Vol. 25
Briedenhann, J. & Wickens, E. (2004). Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas—vibrant hope or impossible dream? Tourism management, 25(1), 71-79.
Fleischer, A. & Tsur, Y. (2000). Measuring the recreational value of agricultural landscape. European review of agricultural economics, 27(3), 385-398.
Hall, C. M. (1994). Tourism and politics: policy, power and place. John Wiley & Sons.
Nowacki, M. Kowalczyk-Anioł, J. Królikowska, K. Pstrocka-Rak, M. & Awedyk, M. (2018). Strategic planning for sustainable tourism development in Poland. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 1-6.
Popescu, R. Razvan, I. and Corbos, A.2010, The role of urban tourism in the strategically development of Brasov area, Theoretical and empirical researches in urban management, 7(16):69- 85
Rasoolimanesh, S. M. & Jaafar, M. (2017). Sustainable tourism development and residents’ perceptions in World Heritage Site destinations. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(1), 34-48.
Rasoolimanesh, S. M. Ringle, C. M. Jaafar, M. & Ramayah, T. (2017). Urban vs. rural destinations: Residents’ perceptions, community participation and support for tourism development. Tourism Management, 60, 147-158.
Su, M. Sun, Y. Min, Q. & Jiao, W. (2018). A Community Livelihood Approach to Agricultural Heritage System Conservation and Tourism Development: Xuanhua Grape Garden Urban Agricultural Heritage Site, Hebei Province of China. Sustainability, 10(2), 361.
Timothy, D.J. & G. Wall, "Tourist Accommodation in an Asian Historic City", Journal of Tourism Studies, 6(2), Pp. 63-73, 1995.
WTO, http://www.answer.com/ tourism &r= 67, 2004 a.
Zamfir, A. & Corbos, R. A. (2015). Towards sustainable tourism development in urban areas: Case study on Bucharest as tourism destination. Sustainability, 7(9), 12709-12722.
