پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,223 |
| تعداد مقالات | 67,680 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,881,346 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,553,483 |
استعاره‌های هستی‌شناختی در شاهنامۀ فردوسی از دیدگاه زبانشناسی شناختی | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 5، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14، آبان 1397، صفحه 75-94 اصل مقاله (590.17 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2018.68451 | ||
| نویسندگان | ||
| اشرف سراج1؛ بهروز محمودی بختیاری2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زبانشناسی همگانی علوم و تحقیقات تهران | ||
| 2دانشیار گروه هنرهای نمایشی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| استعاره یکی از موضوعات مهم و اساسی در زبانشناسی شناختی است. در این رویکرد، استعاره فقط یکی از ابزارهای تخیل شاعرانه و ویژگی زبانی نیست، بلکه در زندگی روزمره و نیز در اندیشه و عمل ما جریان دارد. بر اساس دیدگاه لیکاف و جانسون (2003م.)، استعاره اساساً روشی است که از طریق آن مفهوم‌سازی یک حوزه از تجربه در قالب حوزه‌ای دیگر بیان می‌شود. حوزۀ مقصد معمولاً انتزاعی‌تر و حوزۀ مبدأ عینی‌تر و ملموس‌تر است. آن‌ها استعاره‌های مفهومی را به سه دستۀ هستی‌شناختی، ساختاری و جهتی تقسیم کرده‌اند. هدف این پژوهش، بررسی استعاره‌های هستی‌شناختی از نوع مادّی در شاهنامۀ فردوسی است. استعاره‌های پدیده‌ای یا مادّی از جمله استعاره‌هایی هستند که بر اساس تجربۀ انسان از اشیای مادّی و فیزیکی شکل می‌گیرند. روش این پژوهش، توصیفی‌ـ تحلیلی است. نگارندگان به دنبال این پرسش که استعاره‌های هستی‌شناختی از نوع مادّی در شاهنامه چگونه به‌کار رفته‌است و چه مفاهیمی از طریق این استعاره ملموس شده‌اند، حدود 3800 بیت از شاهنامۀ فردوسی را بررسی کرده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که فردوسی بسیاری از مفاهیم انتزاعی را از طریق اشیای مادّی ملموس کرده‌است. این مفاهیم، حوزه‌های مقصدی هستند که با حوزۀ مبداء شیء مفهوم‌سازی شده‌اند. استعاره‌های هستی‌شناختی پربسامدترین نوع استعارۀ مفهومی در شاهنامه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبانشناسی شناختی؛ معنی‌شناسی شناختی؛ استعارۀ مفهومی؛ استعارۀ هستی‌شناختی؛ استعارۀ مادّی؛ ادبیات فارسی؛ شاهنامۀ فردوسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Ontological Metaphors in Ferdowsi's Shahnameh through an Approach of Cognitive Linguistics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ashraf Seraj1؛ Behrouz Mahmoudi Bakhtiyari2 | ||
| 1MA. Graduate in Department General Linguistics, Islamic Azad University, Science and Research Branch | ||
| 2Associate Professor in Department Theatre, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Metaphor is one of the major issues in cognitive linguistics. Metaphor, in this approach, is not just one of the tools of poetic imagination or a lingual feature, but it occurs in our everyday life and our thoughts and actions. It is essentially a way through which the conceptualization of a domain of experience is going to be expressed in other domain, according to Lakoff and Johnson (2003). The destination domain is usually more abstract and the source domain is more objective and tangible. The above mentioned scholars have divided conceptual metaphors into three ontological, structural, and directional groups. Through a descriptive-analytic method, the present study is to analyze the materialistic ontological metaphors in Ferdowsi's masterpiece, Shahnameh. The phenomenal or material metaphors are those that are formed on the basis of human experience of material and physical objects. In order to answer the question of how material ontological metaphors were used in Shahnameh and what concepts have become concrete through this metaphor, the authors have reviewed about 3800 distiches of the work. It has been found that Ferdowsi made many abstract concepts tangible by using material objects. These concepts are destination domains that have been conceptualized with the source domain of object. Ontological metaphors are the most frequent type of conceptual metaphors in Shahnameh. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cognitive linguistics, Cognitive Semantics, conceptual metaphor, Ontological Metaphors, Materialistic Metaphors, Persian literature, Ferdowsi’s Shahnameh | ||
| مراجع | ||
|
آباد، مریم. (1393). «استعارۀ مفهومی عشق در غزلیات سنایی، عطار و مولانا». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مشهد: دانشگاه فردوسی. استوار نامقی، سید محمد. (1392). «استعارۀ مفهومی رَد در شاهنامه». مجموعه‌مقاله‌های شاهنامه و پژوهش‌های آیینی. به کوشش فرزاد قائمی. مشهد: مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. افرایشی، آزیتا و محمدمهدی مقیمی‌زاده. (1393). «استعاره‌های مفهومی در حوزۀ شرم با استناد به شواهدی از شعر کلاسیک فارسی». مجلۀ زبان‌شناخت. د 5. ش 2. صص 1ـ20. بورشه، ت. و دیگران. (1377). زبانشناسی و ادبیات (تاریخچۀ چند اصطلاح). ترجمۀ کورش صفوی. تهران: هرمس. پهلوان‌نژاد، محمدرضا. (1392). «بررسی قیاس و استعارۀ شناختی در هفت خان رستم شاهنامۀ فردوسی». مجموعه‌مقالات هشتمین همایش زبانشناسی ایران. به کوشش محمد دبیرمقدم. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی. صص 80ـ90. حسن‌دخت فیروز، سیما. (1388). «بررسی استعاره از دیدگاه شناختی در اشعار فروغ فرخزاد». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس. دبیرمقدم، محمد. (1391).زبانشناسی نظری. چ6. تهران: سمت. راکعی، فاطمه. (1388). «نگاهی نو به استعاره (تحلیل استعاره در شعر قیصر امین‌پور)». پژوهش‌های ادبی. د 7. ش 26. صص 77ـ99. راسخ مهند، محمد. (1392). درآمدی بر زبانشناسی شناختی، نظریه‌ها و مفاهیم. تهران: سمت. ساسانی، فرهاد. (1383).استعاره، مبنای تفکر و زیبایی‌آفرینی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزۀ هنری، سورۀ مهر، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. سنچولی جدید، اردشیر. (1394). «بررسی استعاره‌های درباری خمسۀ نظامی بر اساس دیدگاه شناختی». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی. مشهد: دانشگاه فردوسی. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1383). صُوَر خیال در شعر فارسی. تهران: نشر آگه. صدری، نیره. (1385). «استعاره در ادبیات فارسی از دیدگاه شناختی». پایان‌نامۀکارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی. صفوی، کوروش. (1382). «بحثی دربارۀ طرح‌های تصویری از دیدگاه شناختی». نامۀ فرهنگستان. د 6. ش 1 (پیاپی 21). صص 65ـ85. ـــــــــــــــ . (1383). درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: سوره مهر، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. عابدی، مهدیه. (1391). «مقایسۀ استعاره‌های مفهومی در فارسی نوشتاری روزمره و شعر معاصر». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ زبانشناسی همگانی. تهران: دانشگاه پیام نور. فردوسی، ابوالقاسم. (1384). شاهنامه. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. ــــــــــــــــ . (1394). شاهنامه. تصحیح جلال خالقی مطلق. تهران: سخن. گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفی راد. (1381). «زبانشناسی شناختی و استعاره». تازه‌های علوم شناختی. د 4. ش 3 (پیاپی 1). صص 59ـ64. گلفام، ارسلان، عالیه کرد زعفرانلو و سیما حسن‌دخت فیروز. (1388). «استعارۀ زمان در شعر فروغ فرخزاد از دیدگاه شناختی». نقد ادبی. د 2. ش 7. صص121ـ136. لیکاف، جورج و مارک جانسون. (1394).استعاره‌هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم. ترجمۀ هاجر آقا‌ابراهیمی. تهران: نشر علمی. قادری، سلیمان. (1391). «شعرشناسی شناختی: تحلیل پاره‌ای از استعارات برگرفته از اندام‌های بدن در بوستان سعدی». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ زبانشناسی همگانی. اصفهان: دانشگاه اصفهان. هاشمی، زهره. (1392). «بررسی نظام‌های استعاری عشق در پنج متن عرفانی بر اساس نظریۀ استعارۀ شناختی». پایان‌نامۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی. مشهد: دانشگاه فردوسی. هاوکس، ترنس. (1377). استعاره. ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران: نشر مرکز. Evans, Vyvyan. (2007). A Glossary of Cognitive Linguistics. Edinburgh: Edinburgh University Press. Geeraerts, Dirk. (1995). Cognitive Linguistics: Handbook of Pragmatics. Amstesterdam: J. Benjamin Pub. Co. Halliday, Michael. (1985).An Introduction To Functional Grammer. London: Edward Arnold. Jakobsen, Roman. (1995). Tow Aspects of Language and Tow of Aphasics Disturabances on Language. Edited By Linda R. Wavgh and Monique Morvile Burston. U. S. A: Harvard University Press. Lakoff, George. (1988). “Cognitive Semantics”. ECO. U. etal (edu). Meaning and Mental Representation. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ. (1992). “The Contemporary Theory of Metaphor”. in Andrew Ortony (Ed.).Metaphor and Thougth. 2ndEd. Cambridge: Cambridge University Press. Lakoff, George and Mark Johanson. (1980).Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ.(2003). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press. Lakaff, George and Mark Turner. (1989). More than CoolReason, A field Guide to Poetic, Metaphor. Chicago: Chicago University Press. Ogden, Charles Kay and Richards, Ivor Armstrong. (1972). The Meaning of Meaning. London: Routledge and Kegan Paul Ltd. Kovecses, Zoltan. (2010). Metaphor: a Practical Introduction. Exercises Written with Reka Benczes. 2nd Ed. New York: Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 938 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 605 |
||