The Effect of Rhetoricians' Findings on Structural Validity and Sustainability of Idah al-Balagha by Khatib Qazvini | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| Article 11, Volume 7, Issue 2 - Serial Number 14, November 2018, Pages 195-214 PDF (648.44 K) | ||
| Document Type: scientific-research | ||
| DOI: 10.22059/jlcr.2018.68457 | ||
| Authors | ||
| Alimohammad Moazeni1; Zohair Tayyeb2; Valiyollah Shojapoorian3 | ||
| 1Professor in Department Persian Language & Literature, University of Tehran | ||
| 2Postdoc Graduate in Department Persian Language & Literature, University of Tehran | ||
| 3Assistant Professor in Department Persian Language & Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| Abstract | ||
| Khatib Qazvini is one of the most prominent Muslim speakers who has summarized the third book of Miftah al-u'lum Sakaki to facilitate the communication with text and making it to be learnt better, and has created Talkhis al-Miftah in continuation of the Islamic classical tradition of speech, a work that contained his own views on rhetoric. He, then, wrote Idhah to describe and complete the content of Talkhis al-Miftah, but in spite of being late, sophisticated and more detailed, it was not able to achieve a suitable place against the Talkhis al-Miftah. Thus the status of Idhah was gradually neglected between scholars and rhetoric and speech researchers. Any proper work has been done on this noteworthy book in Persian language and there is no even a complete Persian translation of it. Through a short overview of the evolution of rhetoric and the historical structure of Muslim speakers and the most important books of this science, the present study has been accomplished focusing Khatib Qazvini's Idhah and introduces some examples of late scholars on Qazvini's opinions in the field of rhetoric and the influence of these opinions in the context of Khatib's proposed concept for rhetoric. | ||
| Keywords | ||
| Khatib Qazvini; Idhah; Rhetoric; Talkhis al-Miftah; Eloquence | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. آلوسی، محمودبن عبداالله (1415ق.)، روح المعانی فی تفسیر القرآن والسبع المثانی، ط 1، لبنان‌ـ بیروت، دار الکتب العلمیة. آیزاک، استفان و ویلیام بی. مایکل (1374)، راهنمای جامع تحقیق و ارزیابی، ترجمۀ مرضیه کرمی‌نیا، مشهد، نشر آستان قدس رضوی. ابن ابی‌حاتم، عبدالرّحمن‌بن محمد (1371ق.)، الجرح و التعدیل، ط 1، حیدرآباد، مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة. ابن‌تمجید، مصطفی‌بن ابراهیم (1286ق.) ، حاشیة علی التفسیر البیضاوی، بهامش حاشیة القنوی، استانبول، المطبعة العامرة. ابن‌جنی، ابوالفتح عثمان (1403ق.)، الخصائص، تحقیق محمد علی النجار، ط 3، بیروت، عالم الکتب. ابن‌حجر عسقلانی، احمدبن علی (1966م.)، الدّرر الکامنة فی أعیان المأئة الثامنة، تحقیق محمد سید جاد الحق، القاهرة، دار الکتب الحدیثة. ابن‌حجة الحموی، تقی‌الدّین أبوبکر (1987م.)، خزانة الأدب و غایة الأرب، شرح عصام شعیتو، ط 1، بیروت ـ لبنان، دار و مکتبة الهلال. ــــــــــــــــــ (1418ق.)، العجاب فی بیان الأسباب (أسباب النزول، تحقیق عبدالحکیم الأنیس، ط 1، المملکة العربیة السعودیة ـ الدمام، دار ابن‌جوزی. ابن‌حجة الحموی، تقی‌الدّین أبوبکر (1408ق.)، تقریب التهذیب، تحقیق محمد عوامة، سوریه، دار الرشید. ابن‌حنبل، احمد (1377ق.)، المسند، شرح احمد شاکر، مصر، دار المعارف. ابن‌خلدون، عبدالرّحمن (2004م.)، المقدمة، تحقیق عبداالله محمد الدرویش، ط 1، دمشق، دار یعرب. ابن‌شجری، هبة‌االله بن علی (1413ق.)، أمالی، تحقیق محمود الطناحی، ط 1، القاهرة، مکتبة الخانجی. ابن‌عساکر، ابوالقاسم علی‌بن حسن (1415ق.)، تاریخ دمشق، تحقیق عمر العَمری، ط 1، بیروت، دار الفکر. ابن‌عماد الحنبلی، عبدالحیّ‌بن أحمد (1922م.)، شذرات الذهب بأخبار من ذهب، تحقیق الأرناووط، ط 1، دمشق، دار ابن‌کثیر. ابن‌القیم الجوزیة، محمدبن أبی‌بکر (1323ق.)، شفاء العلیل فی مسائل القضاء والقدر والحکمة والتعلیل، تصحیح محمد السید النسعانی، ط 1، مصر، مطبعة خانجی. ابن‌مالک، بدرالدّین (1409ق.)، المصباح، تحقیق حسنی عبدالجلیل یوسف، مصر، مکتبة الآداب. ابن‌معصوم المدنی، علی‌خان بن‌احمد (1388ق.)، أنوار الرّبیع فی أنواع البدیع، تحقیق شاکر هادی شکر، ط 1، النجف، مطبعة النعمان. ابوالسعود العمادی، محمدبن محمد (بی‌تا)، إرشاد العقل السلیم إلی مزایا الکتاب الکریم (تفسیر أبی‌السعود)، القاهرة، دار المصحف ـ مکتبة و مطبعة عبدالرّحمن محمد. إسبر (آدونیس)، علی احمد سعید (2003م.)، الثابت والمتحول، مصر ـ الإسکندریة، دار الساقی. اسفرایینی، ابراهیم‌بن محمد (1284م.)، الأطول، قسطنطنیة، المطبعة العامرة. اسمیت، ویلیام (1373)، نخستین آثار فارسی در بلاغت، ترجمۀ محمود حسن‌آبادی، کیهان اندیشه، ش 55، صص 152ـ169. الإصفهانی، شمس‌الدّین بن محمود و عبداالله‌بن عمر البیضاوی (1323ق.)، شرح مطالع الأنظار علی متن مطالع الأنوار، مصر، المطبعة الخیریة. الأنبابی، شمس التجرید (133ق.)، تقریر علی شرح سعدالدّین التفتازانی لتلخیص‌المفتاح القزوینی، مصر، مطبعة السعادة. الباعونیه، عائشه (2010م.)، شرح البدیعیة المسماة بالفتح المبین فی مدح الأمین، تحقیق رضا رجب، ط 2، بی‌جا، بی‌نا. بدوی، احمد احمد (بی‌تا)، من بلاغة القرآن، القاهرة، دار نهضة مصر. بدوی، احمد طبانة (1958م.)، البیان العربی، ط 2، القاهرة، مکتبة الأنجلو مصریة ـ مطبعة الرسالة. برکات حمدی ابوعلی، محمد (1983م.)، فصول فی البلاغة، ط 1، جامعة الأردنیة، الآداب، دارالفکر. بن‌عیسی، باباطاهر (1425ق.)، «تیسیر البلاغة فی کتب التراث»، اللغة العربیه الأردنی، ع 66، صص 29ـ76. ـــــــــــــــــ (1979م.)، حاشیة علی الکشاف، تحقیق فوزی السید عبد ربّه عید، رسالة الدکتوری، مصر، جامعة الأزهر، کلیة اللغة العربیة. تفتازانی، سعدالدّین (1330ق.)، المطول، بی‌جا، مطبعة القسطنطنیة. جرجانی، سید شریف علی بن محمد (بی‌تا)، الإشارات والتنبیهات فی علم البلاغة، تحقیق عبدالقادر حسین، القاهرة، دار نهضة مصر. ـــــــــــــــــ (1396ق.)، شرح المواقف فی علم الکلام، تحقیق احمد المهدی، مصر، مکتبة الأزهر. الجوینی، مصطفی الصادی، (1975م.)، البلاغة والنقد بین التاریخ و الفن، بی‌جا، بی‌نا. الچلبی، حسن‌بن محمد (1309ق.)، حاشیة علی المطول، استانبول، شرکة الصحافة العثمانیة. حافظ، شمس‌الدین محمد،(1356)، گردآورنده یحیی قریب، عنوان‌های دیگردیوان، تهران: صفی علیشاه. حسین، عبدالقادر (2001م.)، المختصر فی تاریخ البلاغة، القاهرة، دار غریب. الخطیب قزوینی، محمدبن عبدالرّحمن (1405ق.)، الإیضاح فی علوم البلاغة، تعلیق محمد عبدالمنعم الخفاجی، ط 6، بیروت، دار الکتاب اللبنانی. ـــــــــــــ (1425ق.)، التلخیص‌المفتاح، بیروت، مطبعة دار احیاء الکتب العربیة ـ عیسی البابی الحلبی. الخفاجی، الشهاب (1283ق.)، حاشیة علی تفسیر البیضاوی، مصر، دار الطباعة العامرة، بولاق. الخولی، أمین (1961م.)، مناهج تجدید فی النحو والبلاغة والتفسیر والأدب، ط 1، القاهرة، دار المعرفة. دارقطنی، أبوالحسن علی (1386ق.)، سُنَن، تصحیح عبداالله هاشم، مصرـ القاهرة، دارالمحاسن. دلاور، علی (1383)، روش‌های تحقیق پیشرفته، تهران، واحد علوم و تحقیقات. ــــــــــ (1377)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم اجتماعی، تهران، نشر پژوهشگاه علوم انسانی. دمپی، یر (2006م.)، تاریخ علم، ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ، تهران، سمت. ذهبی، حافظ (1405ق.)، العبر فی خبر من غبر، تحقیق محمد سعید زغلول، ط 1، بیروت، دارالکتب العلمیة. الزحیلی، وهبة (1411ق.)، التفسیر المنیر فی العقیدة والشریعة والمنهج، ط 1، بیروت، دار الفکر المعاصر. زنجیر، محمد رفعت احمد، منهج الخطیب القزوینی فی قراءة الشعر العرب، 1437 هـ - 2015 م.، اهداء شبکة الآلوکه فی اینترنت Alukeh.net ساروخانی، باقر (1380)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، چ 3، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سُبکی، بهاءالدّین و دیگران (1317ق.)، شروح التلخیص، ط 1، مصرـ القاهرة، مطبعة بولاق. سرمد، زهره، عباس بازرگان و الهه حجازی (1376)، روش‌های تحقیق در علوم رفتار، تهران، آگه. سکّاکی، سراج‌الدّین یوسف (1973م.)، مفتاح‌العلوم، القاهرة، طبعة الحلبی. سیوطی، عبدالرّحمن (بی‌تا)، بغیة الوعاة فی طبقات اللغویین والنحاة، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، المکتبة العصریة. مجلة جامعة الأنبار للعلوم الأنسانیة، ISSN: 19958463 ، الجامعة: جامعة الانبار ، الکلیة: التربیة للعلوم الانسانیة ، اللغة: Arabic، شمارۀ 2: 2009م ــــــــــــ (1422ق.)، لباب النقول فی أسباب النزول، تحقیق خالد عبدالفتاح شبل، ط 1، بیروت، مؤسسة الکتب الثقافیة. ـــــــــــــــــــ (1394ق.)، همع الهوامع فی شرح جمع الجوامع، تحقیق عبدالسلام هارون، کویت، دار البحوث العلمیة. الشربینی، عبدالرّحمن (1323ق.)، فیض‌الفتاح علی حواشی شرح تلخیص‌المفتاح، القاهرة، مطبعة مدرسة والده عباس الأول. الشنقیطی، عبداالله‌بن الحاج العلوی (1420ق.)، فیض الفتاح علی نور الأقاح، بإشراف محمد الأمین ابن‌محمد بیب، ط 2، بی‌جا، بی‌نا. شوقی ضیف، احمد (1965م.)، البلاغة، تطور و تاریخ، ط 9، القاهرة، دار المعارف. شوکانی، محمدبن علی (2006م.)، البدر الطالع بمحاسن من بعد القرن السابع، تحقیق محمد حسن حلاق، ط 1، بی‌جا، دار ابن‌کثیر. ـــــــــــــــــــــ (1383ق.)، فتح القدیر الجامع بین فنّی الروایة والدرایة مِن علم التفسیر، ط 2، مصر، مطبعة مصطفی البابی الحلبی. صلاح، محمد و زکی ابوحمیده (بی‌تا)، البلاغة والأسلوبیة عند السکّاکی، بی‌جا، بی‌نا. صمود، حمادی (2010م.)، التفکیر البلاغی عند العرب، أسسه و تطور فی القرن السادس، بیروت، دار الکتاب الجدید المتحدة. طاش کپری‌زاده، احمد (1422ق.)، مفتاح السعادة، بیروت، دار الکتب العلمیة. طیسی، شرف‌الدّین (1407ق.)، التبیان فی علم المعانی والبدیع والبیان، تحقیق دکتور هادی مطر الهلالی، ط 1، بیروت، عالم الکتب. ظاهری، ابوعبداالله‌بن عقیل (بی‌تا)، الفنون الصغری، المملکة السعودیة، نادی اللطائف الأدبی. عباس، احسان (1404ق.)، تاریخ النقد الأدبی عند العرب، ط 4، بیروت‌ـ لبنان، دار الثقافة. العسکر، عبدالمحسن‌بن عبدالعزیز (1426ق.)، اصلاح الإیضاح، الریاض، جامعة الإمام محمدبن سعود الإسلامیة. عونی، حامد (بی‌تا)، المنهاج الواضح للبلاغة، مصر، مکتبة جامعة الأزهریة للتراث. غرناطی، ابوجعفر الرعینی (1410ق.)، طراز الحلة وشفاء العلّة، تحقیق رجاء السید الجوهری، الإسکندریة، مؤسسة الثقافة الجامعیة. فخر رازی، محمدبن عمر (بی‌تا)، التفسیر الکبیر، بیروت‌ـ لبنان، مکتب تحقیق دار إحیاء التراث العربی. القاسمی، محمد جمال‌الدّین (1376ق.)، محاسن التأویل (تفسیر القاسمی)، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقی، مصر، دار إحیاء الکتب العربی، مطبعة عیسی البابی الحلبی. کازرونی، ابوالفضل قرشی صدیقی (940ق) (بی‌تا)، حاشیة الکازرونی علی تفسیر البیضاوی، مصر، المطبعة المیمنیة. المبارک، مازن (1981م.)، الموجز فی تاریخ البلاغة، بی‌جا، دار الفکر المعاصر. محمدعلی، احمد (1406ق.)، دراسات فی علم البدیع، ط 1، مصر، مطبعة الأمانة. المدخلی، محمد ربیع (1409ق.)، الحکمة والتعلیل فی أفعال‌االله تعالی، ط 1، مصر، مکتبة لینه. المراغی، احمد مصطفی (1950م.)، تاریخ علوم البلاغة والتعریف برجالها، ط 1، مصر، مطبعة مصطفی البابی الحلبی. ــــــــــــــــــــــ (2004م.)، علوم البلاغة، ط1، بیروت، المکتبه المصریة، صیدا. المرشدی، عبدالرّحمن بن عیسی (1374ق.)، شرح عقود الجمان، ط 2، مصر، مصطفی البابی الحلبی. المزی، جمال‌الدّین (1403ق.)، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، تحقیق بشار عواد معروف، ط 2، بیروت، مؤسسة الرسالة. مطلوب، احمد (بی‌تا)، البحث البلاغی عند العرب، بغداد، منشورات دار الجاحظ. ـــــــــــــ (1964م.)، البلاغة عند السکّاکی، ط 1، بغداد، منشورات مکتبة النهضة. موسی، احمد ابراهیم (1388ق.)، الصبغ البدیعی، القاهرة، دار الکتاب العربی. نیشابوری، مسلم‌بن الحجّاج (1374ق.)، صحیح، ترقیم محمد فؤاد عبدالباقی، استانبول، المکتبة الإسلامیة. الواحدی، علی بن أحمد النیسابوی، أبو الحسن، أسباب نزول القرآن، (1411ق.) تخریج: عصام الحمیدان، ط 1، مملکة العربیة السعودیةـ الدّمام، دار الإصلاح. | ||
|
Statistics Article View: 2,283 PDF Download: 922 |
||