
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,694 |
تعداد مقالات | 72,251 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,275,788 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,125,771 |
تأثیر اوضاع سیاسی و مذهبی مازندران و گیلان در سدة نهم هـ.ق بر کتیبههای ملک کیومرث بادوسپانی، حاکم رویان و رستمدار | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، شهریور 1397، صفحه 97-116 اصل مقاله (593.06 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2018.248602.472924 | ||
نویسندگان | ||
امین نعیمایی عالی* 1؛ محمدباقر وثوقی2 | ||
1دانشجوی دکتری ایرانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و بنیاد ایرانشناسی | ||
2استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
فروپاشی خلافت عباسیان، زمینههای گسترش مذهب تشیع را در پی داشت. همچنین بعد از سقوط ایلخانان، اغلب مناطق ایران شاهد پیدایش حکومتهای محلّی بود. در مناطق گیلان و مازندران نیز سلسلههای سادات کارکیا و مرعشیان در همین دوره متولد شدند. در چنین دورانی، ملک کیومرث بن بیستون (857-807هـ.ق) که یکی از حکام نامدار سلسلة بادوسپانان بود، به حکومت رویان رسید. او پس از رسیدن به قدرت، مذهب خود را به شیعة امامیه تغییر داد و اهالی رستمدار را نیز به این امر تشویق کرد. وی با در پیش گرفتن این سیاست و با همنواساختن مذهب مردم رستمدار با همسایگان، اقتدار سلسله بادوسپانان را رقم زد و مانع گسترش قلمرو مرعشیان و کارکیا به این ناحیه شد. با توجه به نقش مؤثر وی در گسترش مذهب تشیع در این منطقه و تأثیرش بر مناسبات قدرت حکومتهای محلی گیلان و مازندران، بررسی آثار دورة او از اهمیّت ویژهای برخوردار است. از جمله آثار مهم این دوره، کتیبههایی است که به دستور وی ساخته شد. نظر به اهمیّت این کتیبهها در فهم تاریخ این دوره و سلسله، در این مقاله تأثیر اوضاع سیاسی و مذهبی گیلان و مازندران بر کتیبههای ملک کیومرث در سدة نهم هـ.ق از دیدگاه تاریخی تجزیه و تحلیل خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ گیلان؛ تاریخ رویان و رستمدار؛ تاریخ مازندران؛ کتیبههای ایران؛ کتیبههای ملک کیومرث بادوسپانی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Effect of Māzandarān and Guilān Political and Religious Circumstances in During the 15th Century on the Inscriptions of Malik Keyumars-e Pādusbāni, the Ruler of Rūyān and | ||
نویسندگان [English] | ||
amin naeemaei aali1؛ Mohammad Bagher Vosoghi2 | ||
1Ph.D. candidate in Iranology, Shahid Beheshti University and Iranology Foundations | ||
2Professor in History, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
The collapse of the Abbasid Caliphate led to the expansion of the Shia religion. Many local governments also emerged in most of the regions of Iran after the fall of Il-khānids. The dynasties of Sādāt-e Kārkiyā and Marʾašiyān were born in Gilān and Māzandarān just in the same period. Malik Keyumars Ibn-e Bīsotūn (1404-1454), a famed ruler of Pādusbānians dynasty, came to the throne in Rūyān during this period. He changed his religion to Shia Imamieh after gaining the power and encouraged the people of Rustamdar to act like him. By adopting this policy and through unifying the religion of the people of Rustamdar and their neighbors, he strengthened the authority of the Badouspan dynasty and prevented the expansion of the Mara’shi and Karkia dynasties territory to this area. The study of the works produced in this period, especially the inscriptions made by his orders, are of special importance due to his effective role in spreading the Shiite religion in this region and his influence on the power relations between the local governments of Gilān and Māzandarān. Considering the importance of above-mentioned inscriptions in understanding the history of this period and the dynasty, the influence of the political and religious circumstances of Gilān and Māzandarān on the inscriptions of Malik Keyumars in 15th century is explored in present study through a historical viewpoint. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
History of Gilān, History of Royan and Rustamdar, History of Māzandarān, Iranian Inscriptions, Inscriptions of the Malik Kiumarth Badouspani | ||
مراجع | ||
آملی، مولانا اوّلیاء الله، تاریخ رویان، تصحیح منوچهر ستوده، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1348. ابن اسفندیار، بهاءالدین محمد، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، به اهتمام محمد رمضانی، چاپ دوم، تهران، پدیده خاور، 1366. اعظمی سنگسری، چراغعلی، گاوبارگان بادوسپانی– بازماندگان ساسانیان در رویان، تهران، شرکت افست، 1354. ایمانی، علی، سیر خط کوفی در ایران، تهران، روزنه، 1385. پاکزادیان، حسن، تاریخ و گاهشماری در سکههای اسپهبدان تبرستان، تهران، ناشر مؤلّف، 1387. رابینو، ه.ل، مازندران و استرآباد، ترجمة غلامعلی وحید مازندرانی، چاپ سوم، تهران، علمی و فرهنگی، 1365. رستمداری، عبدالرحیم، نیل المرام فی مذهب الائمه علیهم السلام، به کوشش رسول جعفریان، قم، مورخ، 1395. ستوده، منوچهر، از آستارا تا استارباد، جلد 1-5، چاپ دوم، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1374. بلر، شیلا، نخستین کتیبهها در معماری دوران اسلامی ایران، ترجمة مهدی گلچین، تهران، فرهنگستان هنر، 1394. طاهری شهاب، محمد، تاریخ ادبیات مازندران، پژوهش و تصحیح زینالعابدین درگاهی، تهران، رسانش، 1381. مرعشی، سید ظهیرالدین، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، به اهتمام برنهارد دارن، تهران، گستره، 1363. ، تاریخ گیلان و دیلمستان، با تصحیح و تحشیة منوچهر ستوده، چاپ دوم، تهران، اطلاعات، 1364. نیستانی، جواد، «کتیبههای سده9 ق ملککیومرث بن بیستون و نسبنامه استنداران رویان»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی زبان شناسی، کتیبهها و متون، به کوشش ابوالقاسم اسماعیلپور، پژوهشکده زبانشناسی، کتیبهها و متون میراث فرهنگی، تهران، 277-288 ، 1387. معطوفی، اسدالله، گرگان و استرآباد- سنگ مزارها و کتیبههای تاریخی، تهران، حروفیه، 1387. ، استراباد و گرگان در بستر تاریخ ایران، مشهد، درخشش، 1374. نوری،مصطفی، نامة مازندران، مجموعه اوّل: سفرنامههای عصر ناصرالدین شاه، تهران، البرز، 1390. نوری، یحیی، تحقیقی در نامگذاری منطقة نور و بلده، تهران، نوید نور، 1383. یزدینژاد، عباس و همکاران، نور و کجور گنجینه تاریخ، فرهنگ و هنر (2)، دیار فرزانگان (1)، یادنامه ستارگان آسمان ادب، دانش و هنر ایران، میرماه، تهران، 1386. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 623 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 689 |