پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,960,376 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,633,997 |
بررسی هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی آبخوان دشت سیدان-فاروق، استان فارس | ||
| اکوهیدرولوژی | ||
| مقاله 15، دوره 5، شماره 4، دی 1397، صفحه 1241-1253 اصل مقاله (1.65 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2018.261984.921 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی قره محمودلو* 1؛ علی حشمت‌پور1؛ نادر جندقی1؛ علی زارع2؛ حسین مهرابی3 | ||
| 1استادیار دانشگاه گنبد کاووس، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، گروه آبخیزداری | ||
| 2کارشناس امور آب سیدان-فاروق | ||
| 3دانشجوی مهندسی آب، دانشگاه گنبد کاووس | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر، به منظور بررسی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی دشت سیدان‌ـ فاروق از نتایج به‌دست‌آمده از یک دوره آنالیز شیمیایی 12 حلقه چاه طی سال 1395 استفاده شده است. براساس نقشههای پهنهبندی پارامترهای شیمیایی، کیفیت آب در جهت جریان آب زیرزمینی، از سمت شمال غرب به سمت جنوب شرق دشت کاهش مییابد. بررسی سازندهای زمینشناسی منطقه نشان داد کیفیت آب زیرزمینی در مجاورت سازندهای تغذیه‌کنندۀ دشت که بیشتر کربناته‌اند، مناسب است و به طرف خروجی دشت و در نزدیکی سازند کژدمی و نیز رسوبات رسی-مارنی از کیفیت آن کاسته می‌شود. بر اساس نمودار استیف تیپ غالب دشت بی‌کربنات کلسیک است، اگرچه در برخی چاه‌ها (مانند چاه‌های 4 و 6) آنیون کلرید غالب می‌شود. نمودار پایپر آب زیرزمینی دشت فاروق-سیدان نشان‌دهندۀ پنج رخسارۀ هیدروژئوشیمیایی با ترکیب یون‌های غالب بی‌کربنات و کلسیم است. بر اساس نمودار گیبس، واکنش آب‌ـ سنگ منشأ اصلی یون‌ها و نیز تغییر کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی در دشت مطالعه‌شده است. همچنین، به منظور تعیین منشأ املاح و یون‌ها در آبخوان مطالعه‌شده از نسبتهای یونی ژئوشیمیایی استفاده شد. نمودارهای ژئوشیمیایی ضمن تأیید فعال‌بودن واکنشهای آب‌ـ سنگ در آبخوان مطالعه‌شده، نشان‌دهندة تأثیر انحلال رسوبات رسی‌ـ مارنی، فرایند تبادل یونی معکوس و در برخی مناطق تأثیر فعالیتهای انسانی بر کیفیت آب زیرزمینی است. از آنجا که در هیچ‌یک از نمودارهای ترکیبی الگوی خطی دیده نمیشود و پراکندگی نمونهها بیشتر در دو منطقه است، میتوان نتیجه گرفت که حداقل دو منبع تغذیه‌کنندۀ سفرۀ آب زیرزمینی وجود دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نسبتهای یونی؛ نمودارهای ترکیبی؛ هیدروژئوشیمی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Hydrogeochemical Assessment of Groundwater Quality: Seyedan-Farooq Aquifer, Fars Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba G. Mahmoodlu1؛ Ali Heshmatpour1؛ Nader Jandaghi1؛ Ali Zare2؛ Hossein Mehrabi3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Watershed and Rangeland Management, Gonbad Kavous University | ||
| 2Water Expert at Regeional Water Company of Sydan-Farooq | ||
| 3Water Engeeniring Student at Gonbad Kavous University | ||
| چکیده [English] | ||
| In this study, to investigate the hydrogeochemical characteristics of groundwater of Seydan-Farooq plain, chemical analysis results of twelve wells in 2016 were used. According to the spatial distribution maps of chemical parameters, groundwater quality diminishes from North-West to South-East. The study of geological formations shows that groundwater quality is suitable in the vicinity of recharging formations of aquifer which are mainly carbonate rocks and it decreases towards the outlet of the plain and next to Kajdomi Formations as well as clay-marl sediments. Stiff diagram shows that the predominant water type in aquifer is calcic-bicarbonate. However, in some wells such as wells no. 4 and 6, chlorine anion is predominant. Piper diagram of Seydan-Farooq plain indicates that five hydrogeochemical facies with predominant bicarbonate and calcium constituents. Gibbs diagram reveals that rock-water interaction process is the main source of ions and change in chemical quality of groundwater in the studied plain. Also, geochemical ion ratios were used to determine the source of salts and ions in the aquifer. Geochemical diagrams confirm that the rock-water interaction is an active process in the studied aquifer also shows that the dissolution of clay-marl sediments, ion exchange process and in some area human activities affect the groundwater quality in Seydan-Farooq plain. Since there is no linear pattern in any of the scatter plots and the samples are distributed in two areas, it can be concluded that there are at least two aquifer recharge sources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hydrogeochemistry, Ion ratios, Scatter plots | ||
| مراجع | ||
|
[1]. Tajbakhshian M, Mahmudy Gharaie MH, Mahboubi A, Moussavi Harami R, Ejlali I. Hydrogeochemical study of water resources in Shahied Hashemi-Nejad gas refinery and surrounding area using compound diagrams saturation indices and ionic ratios. Scientific Quaternary Journal, Geosciences. 2015; 25(29): 71-84 [Persian]. [2]. Rezaee M. Assessing the controlling factors of groundwater hydrochemistry in Mond alluvial aquifer, Bushehr. Journal of Environmental Studies. 2011; 37(58): 105-116 [Persian]. [3]. Nwankwoala HO, Udom GJ. Hydrochemical facies and ionic ratios of groundwater in Port Harcourt, Southern Nigeria. Research Journal of Chemical Sciences. 2011; 1(3): 87-101. [4]. Mohebbi Tafreshi A, Rezaei M, Mohebbi Tafreshi G. A hydrogeochemical study of Golpayegan Plain Based on the examination of ionic ratios and environmental factors controlling the chemical composition of groundwater. Journal of Environmental Studies. 2016; 42(1): 49-63 [Persian]. [5]. Dowlati J, Lashkaripour GH, Hafezi Moghadas N. Investigating the factors affecting the Zahedan’s aquifer hydrogeochemistry using foctor analysis, saturation indices and composite diagrams’ methods. Journal of Water and Soil. 2014; 28 (4): 679-694 [Persian]. [6]. Kim, J, Kim BW, Kwon JS, Koh YK, 2015. Geochemical evolution of mixing zone with freshwater and seawater near the coast area during underground space construction. Journal of Soil and Groundwater Environment. 2015; 20(7): 90-102. [7]. Boateng TK, Opoku F, Acquaah SO, Akoto O. Groundwater quality assessment using statistical approach and water quality index in Ejisu-Juaben municipality, Ghana. Environmental Earth Sciences. 2016; 75:489. [8]. Yang Q, Li Z, Ma H, Wang L, Martín JD. Identification of the hydrogeochemical processes and assessment of groundwater quality using classic integrated geochemical methods in the Southeastern part of Ordos basin, China. Environmental Pollution. 2016; 218: 879-888. [9]. Azizi F, Asghari Moghaddam A. Evaluation of groundwater salinization and delineation of ion offspring in Malekan plain coastal aquifer using ionic ratios. Journal of Environmental Studies. 2017; 43(3): 437-454 [Persian]. [10]. Pazand K, Khosravi D, Ghaderi MR, Rezvanianzadeh MR. Identification of the hydrogeochemical processes and assessment of groundwater in a semi-arid region using major ion chemistry: A case study of Ardestan basin in central Iran. Journal of Groundwater for Sustainable Development, 2018; 6: 245-254. [11]. Ravikumar P, Somashekar RK. Principal component analysis and hydrochemical facies characterization to evaluate groundwater quality in Varahi river basin, Karnataka state, India, Applied Water Science. 2017; 7: 745-755. [12]. BIS. 1998. Drinking water specifications (revised 2003). Bureau of Indian Standards.2003; IS:10500. [13]. Gibbs RJ. 1970. Mechanism controlling world water chemistry. Science; 170: 1088-1090. [14]. Sheikhy Narany T, Firuz Ramli M, Zaharin Aris A, Sulaiman WNA, Juahir H, Fakharian K. 2014. Identification of the hydrogeochemical processes in groundwater using classic integrated geochemical methods and geostatistical techniques, in Amol-Babol Plain, Iran. Hindawi Publishing Corporation The Scientific World Journal. 2014; Article ID 419058. http://dx.doi.org/10.1155/2014/419058. [15]. Asghari Moghaddam A, Ghandi A. Investigation of effective factors on ground water quality in Tasuj plain. 9th Symposium of Geological Society of Iran, 30 -31 August, 2005, Tehran, Iran. [Persian] [16]. Sikdar PK, Sarkar SS, Palchoudhury S. Geochemical evolution of grounwater in the Quaternary aquifer of Calcutta and Howrah, India. Journal of Asian Earth Scince. 2001; 19: 579-594. [17]. Hounslow A. Water quality data: analysis and interpretation. CRC press; 1995. [18]. Faryabi M, Kalantari N, Negarestani A. Evaluation of factors influencing groundwater chemical quality using statistical and hydrochemical methods in Jiroft Plain. Scientific Quaternary Journal, Geosciences. 2010; 20(77): 115-120. [19]. Ghareh Mahmoodlu M, Raghimi M, Tahmasebi A. Salt water intrusion in water wells by using of hydrogeochemistry study (case study: Sari City) Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources. 2008; 15(4): 281-293. [20]. Kim Y, Lee K, Koh DC, Lee DH, Lee S, Park W, et al. Hydrogeochemical and isotopic evidence of groundwater salinization in a coastal aquifer: a case study in Jeju volcanic island, Korea, Journal of Hydrology. 2003; 270: 282-294. [21]. Mazor E, Applied chemical and isotopic groundwater hydrology. John Wiley & Sons, New York; 1991. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 652 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 380 |
||