تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,495,579 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,757,245 |
الهیات سلبی در اندیشۀ ابنسینا | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 3، دوره 15، شماره 3، مهر 1397، صفحه 585-605 اصل مقاله (326.23 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2018.241459.1005506 | ||
نویسندگان | ||
مهناز تبرایی* 1؛ محمدعلی عباسیان چالشتری2؛ سیدعلی علمالهدی2؛ ناصر محمدی2 | ||
1دانشجوی دکتری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در این مقاله الهیات سلبی در ابعاد وجودشناختی، معرفتشناختی و زبانشناختی در اندیشۀ ابنسینا با توجه به دلایلی چون تباین خالق و مخلوق، تأکید بر وحدت و بساطت حقیقی ذات خدای متعال، مثل و شبیه نداشتن، همچنین حد و ماهیت نداشتن او، اطلاق و عدم تناهی، ناتوانی انسان در احاطۀ بر خدای متعال، تعالی و فوق عقل بودن خدا، نقص معرفت معلول نسبت به علت، محدودیت قوای ادراکی بشر بررسی شده است. با بررسی نظام الهیاتی ابنسینا به این تبیین میرسیم که در وجودشناسی سینوی وجود شکاف عظیمی بین وجود مطلق یعنی خدا و دیگر مخلوقات تأکید میشود. او علت مخلوقات است، اما شباهت نوعی با آنها ندارد و در بعد معرفتشناختی امکان معرفت ایجابی مطابق با واقع را برای انسان نفی کرده است. در ساحت زبانشناختی نیز دلایل الهیات سلبی مبتنی بر بعد وجودی و معرفتی این دیدگاه است .طبیعتاً آنچه ناشناختنی و نایافتنی است، بیانشدنی هم نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
ابنسینا؛ الهیات سلبی؛ تنزیه؛ واجبالوجود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Divine Theology in Avicenna's Viewpoint | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahnaz Tabaraei1؛ Mohammad Ali Abbasian Chaleshtari2؛ Seyyed Ali Alamolhoda2؛ Naser Mohammadi2 | ||
1PhD Student, Payame Noor University of Tehran | ||
2Associate Professor of Islamic Philosophy and Theology, Payame Noor University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
In this article, the ontological, epistemological, and linguistic aspects of negative theology has been examined in the works of Avicenna based on reasons such as the difference between the creator and the creature, the emphasis on the true unity and the simplicity of the essence of the sublime God, nonexistence of any similar being to Him, His freedom from limitations and quiddity, His absoluteness and infiniteness, human inability to comprehend the sublime Allah, the unfathomability of His sublimity and being to human intellect, the imperfection of the caused compared to the cause, and the human's limited perceptive power. The examination of Avicenna's theological system leads us to the point that Avicennan ontology emphasizes the huge gap that exists between the absolute being (i.e. God) and other beings. He is the cause of creatures, but does not have any generic similarity to them. In the epistemology sphere, Avicenna has rejected the possibility of the existence of a human positive knowledge that is congruent with reality. In the linguistic realm, the negative theology reasons that exist in his theory are in line with the ontological and epistemological dimensions of his viewpoint, i.e. it is natural that if something cannot be known and found, it cannot be expressed, either. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Negative theology, Necessary being, Denial of likeness, Avicenna | ||
مراجع | ||
1. ابنسینا (1363). المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مکگیل با همکاری دانشگاه تهران. 2. ــــــــــــــــــــ (1385). الهیات من کتاب الشفاء، تحقیق حسنزاده آملی، چ اول، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه. 3. ــــــــــــــــــــ (1380 ق). الطبیعیات (شفا)، تحقیق الاب قنواتی و سعید زاید، قاهره: جامعة القاهره. 4. ــــــــــــــــــــ (1388). التعلیقات، قم: مکتب الاعلام الاسلامی فی الحوزة العلمیه. 5. ـــــــــــــــــــ (1403 ق). الاشارات و التنبیهات، شرح نصیرالدین طوسی، شرح الشرح قطبالدین رازی، قم: انتشارات بلاغة. 6. ـــــــــــــــــــ (1394). دانشنامۀ علایی، انتشارات مولی، تهران. 7. ــــــــــــــــــــ (بیتاالف). النجاة، به اهتمام مصطفی افندی المکاوی و الشیخ محیالدین الصبری، قاهره: جامعة القاهره. 8. ــــــــــــــــــــ (1980). عیون الحکمه، تحقیق عبدالرحمن بدوی، چ دوم، بیروت: دارالعلم. 9. ــــــــــــــــــــ (1413 ق). المباحثات، تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر، قم: انتشارات بیدار. 10. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1395). قواعد کلی فلسفی در فلسفۀ اسلامی، جلد 1، تهران: انجمن حکمت اسلامی. 11. افلاطون (1380). دورۀ آثار افلاطون، جلد ۱، ترجمۀ محمد حسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: بینا. 12. افلوطین (1413 ق). اثولوجیا، عبدالرحمن بدوی، قم: نشر بیدار. 13. ـــــــ (1380). دورۀ کامل آثار افلاطون، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. 14. استیس، والتر ترنس (1361). عرفانوفلسفه، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، تهران: سروش. 15. بریه، امیل (1382). مفهومخدادراندیشهوفلسفۀ فیلون، ترجمۀ سعید رحیمیان، پژوهشهای فلسفی و کلامی، شمارۀ 15 و 16. 16. ــــــــ (1380). تاریخفلسفۀقرونوسطیودورۀتجدد، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی. 17. توکلی، غلامحسین (1386). الهیات سلبی، فصلنامۀ نامۀ حکمت، سال پنجم، شمارۀ 1. 18. شهرستانی، محمدبن عبدالکریم (1967). المللو النحل، چاپ محمد سیدکیلانی، قاهره. 19. فنایی اشکوری، محمد (1380). نگاهیگذرابهنقشاسلامدرتمدنغربی، ماهنامۀ معرفت، سال هجدهم، شمارۀ ۴۰. 20. قمی، قاضی سعید (1373). شرحتوحیدصدوق، تصحیح و تعلیق نجفقلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 21. کاکایی، قاسم (1381). وحدت وجود به روایت ابنعربی و مایستر اکهارت، تهران: هرمس. 22. کاکایی، قاسم و بحرانی، اشکان (1387). مبانینظریالهیاتسلبی، نامۀ مفید، سال چهاردهم، شمارۀ 68. 23. مجتهدی، کریم (1375). فلسفهدرقرونوسطی، چ اول، تهران: امیرکبیر. 24. نصر، سید حسین و اولیور لیمن (1386). تاریخ فلسفۀ اسلامی، تهران: حکمت. 25. نصر، سید حسین (1345). سه حکیم مسلمان، ترجمۀ احمد آرام، تهران: امیرکبیر. 26. ولفنسون، اسرائیل (1936). موسیبن میمون؛ حیاته و مصنفاته، بیجا: قاهره. 27. هاشمی، محمد منصور (۱۳۸۳). خدا بهعنوانامر مطلق، نقد و نظر، سال ۹، شمارۀ ۳ و ۴. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 285 |