پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,132,840 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,897,973 |
شمایل‌شناسی پیکرۀ حضرت مریم در نقاشی های دورۀ رنسانس و تطبیق آن با صفات حضرت مریم(س) در آیات سوره های قرآنی | ||
| زن در فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 4، دوره 10، شماره 4، دی 1397، صفحه 497-525 اصل مقاله (587.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2019.258472.1081 | ||
| نویسندگان | ||
| اشرف السادات موسوی لر1؛ منصور حسامی2؛ زهرا خسروی راد* 3 | ||
| 1استاد تمام گروه پژوهش هنر، دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا | ||
| 2دانشیار گروه نقاشی، دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا | ||
| 3کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا | ||
| چکیده | ||
| «شمایل‌شناسی» از منظر نشانهشناسی یکی از روشهای مطالعات هنری اســت که در قرن بیستم به آن توجه شده است. این مقاله با تأکید بر آرای اروین پانوفسکی به مطالعة تطبیقی شمایلهای حضرت مریم با مفهوم آیات قرآنی میپردازد. هدف کلی آن خوانش شمایلشناسانة نقاشیهای مریم(س) در دورة رنسانس و رمزگشایی از زبان تصویری قرآن در رابطه با زندگانی آن حضرت است. مقالة حاضر درصدد پاسخ‌گویی به تطبیق ویژگیهای شمایلشناسانة نقاشیهای مریم با تصویرسازی نمادین از صفات قرآنی ایشان است که امکان نقد موضوعی و محتوایی از داستان زندگی حضرت مریم(س) را فراهم میکند. مسئلة اصلی تحقیق چگونگی تبدیل متن به تصویر است که در کتاب مقدس و قرآن کریم، هر دو، به تقدس و توصیف صفات او پرداخته شده است. در هنر رنسانس، این متن به تصویر کشیده شده، اما در اسلام همچنان متن باقی مانده است. این مقاله به دنبال تطبیق متون و تصاویر است. لزوم پیادهسازی مطالعات جدید در مطالعات نقاشیهای مریم به‌منزلة روشی برای شناخت ضرورت دارد. جامعة آماری شامل 20 نمونه از آثار نقاشی دورة رنسانس است که 8 نمونه از آن‌ها به صورت تصادفی انتخاب شده است و جهت تحلیل بصری مطالعه می‌شود. یافتههای تحقیق نمایانگر انعکاس سه گونه شمایل از باکرة عذرا در سه دورة متوالی رنسانس است. دورة رنسانس آغازین شمایل حضرت مریم به لحاظ فرم و محتوا با مفاهیم مقدس قرآنی تطبیق بیشتری داشته است. در دورة میانی و رنسانس پیشرفته شمایلها به‌تدریج تقدسزدایی شده و نمادهای مقدس و تجریدی آن به نمادهای انسانمدار و زمینی تبدیل شدهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیات قرآنی حضرت مریم(س)؛ اروین پانوفسکی؛ تصویرسازی نمادین؛ شمایل‌شناسی؛ نقاشی دورة رنسانس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iconology of Saint Mary’s Figurine in Renaissance Era Paintings and Comparing that with Saint Mary’s Traits in Quran Verses | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ashraf Alsadat Musavi Lar1؛ Mansour Hesami2؛ Zahra Khosravi Rad3 | ||
| 1Professor of Art Research at Al-Zahra University | ||
| 2Associate Professor of Painting at Al-Zahra University | ||
| 3Graduate student of Al-Zahra University | ||
| چکیده [English] | ||
| “Iconology” is one of the methods of artistic studies from the standpoint of phenomenology in which it has gained much attention in the 20th century. Focusing on ideas of Panofski,this article tries to compare the saint Mary's icon with the concept and content of Quranic verses comparatively. The main goal of this paper is to study and scan Mary’s image in the renaissance time and its decoding from the picture language of holy Quran in relation to saint Mary’s life iconologically. The present article tries to match saint Mary’s images’ iconological features with the symbolic portaiture of her Quranic features providing the possibility of content and subject review of saint Mary’s life story. The main point of this study is to convert the text into a picture and image,in which both Bible and holy Quran talked about her holiness and characters. In renaissance art this text is turned into an image, but in Islam the text has remained intact. This article tries to match the texts and images. The necessity of implementing new studies about the Mary’s pictures is highly needed as a way to recognize. The sample population includes 20 samples of renaissance paintings in random way. Among them, 8 samples of icons has been studied for visual analysis. The research findings demonstrate reflection of 3 kinds of saint virgin icons in 3 eras of renaissance in row. In the first renaissance era the icon of saint Mary had more match and correspondence with the holy Quran’s sacred in terms of form and content, in middle and advanced eras of renaissance icons they lost their holyness and abstractional synmbols have turned into some earthly and anthropocentric symbols. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Royen Panofski, Iconology, renaissance time paintings, Quranic verses about saint Mary, symbolic iconology | ||
| مراجع | ||
|
[1] قرآن کریم (1387). ترجمة مهدی الهی قمشهای، قم: فاطمه الزهرا. [2] آکوریک، جیمز (1380). رنسانس، ترجمة آزیتا یاسایی، تهران: ققنوس. ]3[آدامز، لوری (1388) روششناسی هنر، ترجمة علی معصومه، تهران: نظر. ]4[آیتالهی، حبیبالله (1381). وجوه افتراق و اختلاف میان دو جریان بزرگ هنری گوتیک و رنسانس، ش ۲، تهران: مدرس هنر. [5] احمدی، بابک (1383). از نشانههای تصویری تا متن، تهران: مرکز. [6] احمدی، محمدنبی؛ نوروزی، عبدالصاحب (1392). «جلوههای فراهنجار در سورة مبارکة مریم(س)»، فصل‌نامة علمی‌ـ پژوهشی پژوهشهای ادبی‌ـ قرآنی، شماره سوم، س اول. [7] احمدیتوانا، اکرم (1390). «شمایل‌شناسی نگارههای مربوط به جمشید و ضحاک و فریدون از دیدگاه پانوفسکی (در شاهنامههای مصور تا پایان عهد تیموری)»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا. [8] انصاری، مهدی (1396). سؤالات و پاسخ‌نامة تشریحی دورههای دکتری هنر، تهران: آیندگان. [9] اوسپینسکی، لوئید؛ لوسکی، ولادمیر (1388). معنای شمایلها، ترجمة مجید داوودی، تهران: سورة مهر. [10] ایلخانی، محمد (1386). تاریخ فلسفه در قرون وسطا و رنسانس، تهران: سمت. [11] بورکهارت، یاکوب (1376). فرهنگ رنسانس در ایتالیا، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو. [12] پاکباز، رویین (1381). دائرة‌المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر. [13] پوراسماعیل، احسان (1389). «تخصیص عمومیت واژة رحمتللعالمین در برگزیدگی حضرت مریم»، نشریة بانوان شیعه، س 7، ش 24. [14] جنتی، فاطمه (1389). «تصویر مریم در نگارههای ایرانی از قرن 7 تا 13»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة هنر، دانشگاه هنر اصفهان. [15] جنسن (1388). تاریخ هنر، ترجمة فرزان سجودی، تهران: فرهنگسرای میردشتی. [16] حلیمی، محمدحسین (1366). شیوههای نقاشی از رنسانس تا هنر معاصر، تهران: امیرکبیر. [17] خوشحالدستجردی، طاهره؛ رضاپور، زینب (1392). «بازتاب مقامات حضرت مریم(س) در متون عرفانی از قرن چهارم تا قرن نهم هجری»، فصل‌نامةادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، شماره 32. [18] ذکرگو، امیرحسین (1384). سیر هنر در تاریخ 2، تهران: مدرسه. [19] رحیمی، حسین (1382). «زنان اسوه در قرآن (حضرت مریم)»، مجلةهنر دینی، ش15ـ16، صص 137ـ150. [20] سعادتنیا، رضا (1384). «سیمای قرآنی حضرت مریم»، نشریةکوثر، شماره 16. [21] شالومو، ژانلوک (1386). نگرههای هنر، ترجمة حبیبالله آیتاللهی، تهران: سورة مهر. [22] طباطبایی، سیدمحمدحسین؛ موسوی همدانی، سید محمدباقر (1374). ترجمة تفسیرالمیزان، دفتر انتشارات اسلامی حوزة علمیة قم، چ 5. [23] طبرسی، فضلبنحسین (1360). ترجمة مجمعالبیان فیالتفسیر القرآن، ترجمة رضا ستوده، تهران: بیروت. [24] قرائتی، محسن (1383). مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چ 11، تهران. [25] قرهباغی، علیاصغر (1383). هنر نقد هنری، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. [26] لتس، رزا ماریا (1386). تاریخ هنر رنسانس، ترجمة حسن افشار، تهران: مرکز. [27] معدنکن، معصومه (1382). «مسیح و مریم در دیوان خاقانی»، فصل‌نامة انجمن، ش 9. [28] مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه، تهران: دارالکتاب اسلامیه. [29] نصری، امیر (1389). «رویکرد شمایلنگاری و شمایل‌شناسی در مطالعات هنری»، مجلة رشد آموزش هنر، دورة 8، ش اول، ص 56ـ62. [30] وازاری، جورجو (1388). زندگی هنرمندان، ترجمة علیاصغر قرهباغی، تهران: سورة مهر، چ 2. [31] هارت، فردریک (1382). سی و دو هزار سال تاریخ هنر، ترجمة موسی اکرامی، تهران: پیکان. [32] یاسینی، سیده راضیه (1395). شمایلنگاری دینی در ایران و غرب از آغاز تا دورة معاصر، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات. [33] Brend, B. (2005). Iconology of Islamic Art, Edited by Bernard O kane, Edinburg: Edinburg university press. [34] Murry, P. (2004). Dictionary of chiristian Art. Oxford: Oxford University press. [35] Panofski, Erwin. (1962). Studies in Iconology (Humanistic Themes in the Art of the Renaissance). NewYork: Icon Editions. [36] Schilderkunsten (2006). Encyclopedia Dictionary Publication, Painting from A to Z, Impression, REBO publishers. [37] Turner, J. (1996). The dictionary of Art, Grave Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,197 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,900 |
||