پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,484 |
| تعداد مقالات | 70,041 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,031,660 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,264,543 |
جایگاه الهۀ مادر در فرهنگ مردم کردستان | ||
| زن در فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 4، دی 1397، صفحه 549-575 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2019.260839.1097 | ||
| نویسندگان | ||
| دیانا رستمی نژادان؛ منصور منصوری مقدم* | ||
| دانشجوی دکتری مردم‌شناسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| حوزۀ فرهنگی کردستان سرزمین نخستین آیینها و نظامهای انتزاعی است که در نخستین طلیعههای خود با ویژگی زنانه و ارج مقام الهۀ مادر پیوند خورده است. جایگاه زن در کردستان دو وجه متناقض دارد؛ در ادبیات و نظام اجتماعی کنونی تا حدی شاهد نظام و ایدئولوژی مردسالار هستیم، اما زمانی که ریشههای آیینی و مذهبی فرهنگ کُرد را مطالعه می‌کنیم، با شواهد مربوط به نظام مادرسالاری و تقدس الهگان و به‌تبع آن جایگاه معنوی و مقتدر زن مواجه می‌شویم. از ویژگی‌های انواع آثار مادی و غیرمادی الهۀ مادر آن است که به‌شدت وجه نمادین و انتزاعی دارد. این نمادها وجه ترکیبی دارند و در طول اعصار متحول شدهاند و امروز نیز بنمایههای اصلی ادبیات غنی و هنرهای سنتی کُردها را به خود اختصاص دادهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آناهیتا؛ آیینها؛ الهۀ مادر؛ ایشتار؛ خانواده؛ کشاورزی؛ مار؛ هنر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Position of the Mother Goddess in the Culture and Ideology of the People of Kurdistan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Diana Rostami Nejadan؛ Mansour Mansouri Moghadam | ||
| PhD Student, Anthropology University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Spirituality and religious status of women in Kurdistan have many different aspects. For centuries, the goddess of mother, and his holiness, as a symbol of respect and importance of women, is in the midst of Kurdish culture and worldview. The cultural zone of Kurdistan is the land of the first religions and abstract systems which, in their dawnings, have been mixed with feminine characteristics and the honors of the mother goddess. The position in Kurdistan in this regard has two contradictory facets: in the literature and the present social system, we can observe a patriarchal system and ideology to some extent. Studying the religious roots of Kurdish culture, however, we can observe the evidence for the maternal system, the sanctity of goddesses, and consequently the spiritual and powerful position of the woman. Among the characteristics of all the material and immaterial works relevant to the woman and the mother goddess, we can find strong symbolic and abstract nature. These symbols have mixed features and have evolved over time, and today they comprise the main sources of the rich literature and traditional arts of the Kurds. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| mother goddess, serpent, family, Agriculture, cults | ||
| مراجع | ||
|
[1] ئوسکارمان (2006). تحفۀ مظفریه، پیشهکی و ساخکردنهوه هیمن موکریانی، ههولیر، ئاراس. [2] الیاده، میرچیا (1372). رسالهای در تاریخ ادیان، ترجمة جلال ستاری، تهران: سروش. [3] ایوبیان، عبیداله (1374). چریکۀ خهج و سیامند، تهران: فرجام. [4] بلک، جرمی، آنتونی گرین (1385). فرهنگ‌نامۀ خدایان، دیوان و نمادهای بینالنهرین باستان، ترجمة پیمان متین، تهران: امیرکبیر. [5] پراپ، ولادیمیر (1386). ریختشناسی قصههای پریان، ترجمة فریدون بدرهایی، تهران: توس. [6] پورداود، ابراهیم (1386). یشتها (جلد اول)، تهران: اساطیر. [7] جزمی محمد، علیاصغر؛ شریفزاده و دیگران (1363). هنرهای بومی در صنایع دستی باختران، مرکز مردم‌شناسی وزارت فرهنگ و آموزش عالی. [8] فریزر، جرج (1383). شاخۀ زرین، ترجمة کاظم فیرزومند، تهران: آگاه. [8]حهسهنپوور ئهمیر، مقدمه در، ئهدهبیاتی زارکی موکریان (بهشی ژنان)، سهلاح پایانیانی، مهاباد: مولف، ص 7ـ50. [9] دادور، ابوالقاسم (1389). «موقعیت اجتماعی و فرهنگی زن در تمدن ایلام»، زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، دورة اول، ش4، ص95ـ114. [10] رودنکو، مارگاریتا. م (1390). افسانههای کردی، ترجمة کریم کشاورز، تهران: جامی. [11] ریویر،کلود (1382). انسان‌شناسی سیاسی، ترجمة ناصر فکوهی، تهران: نی. [12] سسیل، اَردیشانه و سیسیل سسیله (1386). افسانههای کردان، ترجمة امیرحسین اکبری شالچی، تهران: نشر ثالث. [13] شوالیه ژان، آلن گربران (1387). فرهنگ نمادها، ج 5، ترجمة سودابه فضایلی، تهران: جیحون. [14] صفریان، کامل (1384). یادداشتهایی پیرامون مهرپرستی در کردستان، سنندج: پرتوبیان. [15] صفیزاده، صدیق (1378). تاریخ کرد و کردستان، تهران: آتیه. [16] قانع (1385). دیوانی قانع، تهران: پانیذ. [17] کوون، ژاک (1994). «تولد الوهیت، تولد کشاورزی، انقلاب نمادها در دورة نوسنگی»، ترجمة جلال‌الدین رفیع‌فر، نامة انسان‌شناسی، دورة اول، ش 2، ص 179ـ186. [18] مجیدزاده، یوسف (1371). تاریخ تمدن ایلام، تهران: نشر دانشگاهی. [19] معمار، فریدون (1362). «آیین طلب باران در غرب ایران (باختران، کردستان، تویسرکان)»، چیستا، ش20، ص 1135ـ1141. [20] منصوری‌مقدم، منصور و دیگران (1396). طرح مردم‌شناسی هورامان کردستان، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان. [21] منصوری‌مقدم، منصور (1397). افسانهها، داستان و متل‌های کردی، تهران: جامعهشناسان. [22] منصوری‌مقدم، منصور (1389). «مطالعة مردمشناختی عشایر استان ایلام»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. [23] مینورسکی، ویلادیمیر فئودروویچ (1379). کُرد، ترجمة حبیبالله تابانی، تهران: گستره. [24] نالهشکینه، سهرجهمی گورانیهکانی حهسهن زیرهک (1381). کوکردنهوه قادری ئهسهدینیا، سنه، دهزگای روشنبیری گوران. [25] نورانی، لهیلا و پایانیانی سهلاح (1393). فهرههنگی جل و بهرگ و خشل و خالی ژنانی موکریان، تهران: ناشر. [26] نوغانی، سمیه (1391). «بررسی نشانههای تصویری زن ریسنده متعلق به دوران ایلام جدید»، فصل‌نامۀ نگره، ش 23، پاییز، ص 31ـ43. [27] نیکتین، واسیلی (1377). کرد و کردستان، ترجمة محمد قاضی، تهران: کانون انتشاراتی درایت. [28] وان برونسن، مارتین (1384). «زنان در مقام رهبران سیاسی در تاریخ کرد»، ترجمة حمزه محمدی، زریبار، س 9، بهار و تابستان، ش 56 و 57. [29] وهفایی (1380). دیوانی وهفایی، لیکولینهوه موحهممهد عهلی قهرهداغی، سنندج: کردستان. [30] Asatrian, G., (2002). The Holy Brotherhood: The Yezidi Religious Institution of the"Brother" and the" Sister" of the" Next World". Iran & the Caucasus, p. 79-96. [31] Baring, A. and J. Cashford, (1991). The myth of the goddess: Evolution of an image. Penguin UK. [32] Braidwood, L.S. (1983). Prehistoric archeology along the Zagros flanks. Vol. 105. Oriental Inst Pubns Sales. [33] Braidwood, L.S., Prehistoric archeology along the Zagros flanks. Vol. 105. 1983: Oriental Inst Pubns Sales. [34] Cauvin, J. and T. Watkins (2002). The Birth of the Gods and the Origins of Agriculture: Cambridge University Press.- Bois, T. and M. Welland, 1966:The Kurds. Khayats. [35] Flannery, K.V. (2002). The origins of the village revisited: from nuclear to extended households. American antiquity, PP 417-433. [36] Gimbutas, M., (1974). The gods and goddesses of old Europe: 7000 to 3500 BC myths, legends and cult images. Vol. 4. Univ of California Press. [37] Guenon, R., Fundamental symbols: The universal language of sacred science. 1995: International Specialized Book Services. [38] Lang Andrew, (2011). Costom and Myth, Echo Liberary. [39] Langdon, S., (1914).Tammuz and Ishtar: A Monograph Upon Babylonian Religion and - Theology, Containing Extensive Extracts from the Tammuz Liturgies and All of the Arbela Oracles. Clarendon Press. [40] Kreyenbroek, P.G. and K. Jindī (20050. God and Sheikh Adi are perfect: sacred poems and religious narratives from the Yezidi tradition. Vol. 9. Otto Harrassowitz Verlag. [41] Oates, Joan. (1978). Religion and ritual in sixthmillennium BC Mesopotamia." World archaeology 10.2: PP 117-124.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,292 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,040 |
||