تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,522,158 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,781,719 |
پیوندِ بلاغت و ابعاد «وصف» در شعر هشت شاعر کودک | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 22، اسفند 1397، صفحه 103-119 اصل مقاله (481.03 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2019.275358.1365 | ||
نویسندگان | ||
عباس باقی نژاد* 1؛ اصغر باباسالار2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
وصف و بیان توصیفی بهعنوان شگردی بلاغی و عنصری زیباشناختی در شعر کودک کاربرد دارد و اشکال و گونههای آن، مورداستفادۀ شاعرانِ کودک قرارّمیگیرد. شاعران کودک با بهرهگیری خلّاقانه از ظرفیّت و امکانات این شیوۀ بیان، ضمن تقویّت وجه بلاغی و هنری کار خویش، دستیابی به اهداف اصلی شعر کودک، یعنی توسعۀ نگاه کودکان به محیط، رشد ذهنی و شخصیّتی، تقویّت قوۀ تخیّل، تلطیف عواطف و تعمیق اندیشههای کودکان را بر خود تسهیل میکنند. در این مقاله، ابتدا اهمیّت، کارکرد و قابلیّتهای وصفِ شاعرانه و اهمیّت بلاغی آن در شعر کودک، همچنین چگونگی تأثیر آن بر مخاطبان کودک تشریح شده است. سپس اشکال و گونههایی از وصف و بیان وصفی که در آثار هشت شاعر مطرح کودک و نوجوان، کاربرد و بسامد دارد، تحت عناوین «وصف ذهنی»، «وصف عینی»، «وصف تصویری» و «وصف روایی» همراه با شواهد هرکدام بررسی و تحلیل شده است.بهعلاوه، ضمن بررسی و تحلیلها، میزان و کیفیّت تأثیرگذاری هریک از این گونهها بر مخاطبان کودک ارزیابی شده است. خاستگاه وصف عینی، مشاهدۀ دقیق و بیواسطه و هدف از آن، بازنمایی وجه مادی و عینی پدیدهها بیان شده، از «وصف ذهنی» بهعنوان نتیجۀ استفادۀ شاعر از امور عینی برای بیان ذهنیّات، عواطف و افکار خویش سخن رفته، «وصف تصویری» توصیفی مبتنی بر تخیّل با اعتبار زیباشناختی بارز تعریف شده و نهایتاً، «وصف روایی» گونهای از وصف معرّفی شده است که شاکلۀ آن، روایاتی شاعرانه و تمثیلی است که مبتنی بر انسانانگاری شکل میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
شاعران کودک؛ شعر کودک؛ مخاطبِ کودک؛ بلاغت؛ وصف | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Link of Rhetoric and the Dimensions of “Description” in the Works of Eight Children Poets | ||
نویسندگان [English] | ||
abbas baghinejad1؛ Asghar Babasalar2 | ||
1Assistant Professor of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Urmia Branch | ||
2professor assistant , persian litreature faculty of tehran university | ||
چکیده [English] | ||
As a rhetorical and aesthetic approach, description and descriptive expression are used in children poetry, and different types of their forms are used by children poets. Utilizing the creative potential of this form of expression, the children poets strengthen the rhetorical and artistic dimension of their works, and easily access the main goals of children poetry: the development of the children's look into the environment, their mental and personality development, the strengthening of their imagination, the stylization of their emotions and deepening their thoughts. The importance, function and capabilities of poetic description and its rhetorical importance in children poetry, as well as the quality of its impact on a child, as an audience, are initially described in present study, and then, the forms and types of descriptions and descriptive expressions which are used frequently under the titles of "Subjective description", "objective description", "visual description" and "narrative description" in the works of eight poets of child and adolescence have been reviewed and analyzed along with evidences of each. In addition to such analysis, the extent and the quality of the effects of each of these types has been assessed on juvenile audiences. Precise and immediate observation has been considered as the origin of the "objective description" and its ultimate aim is to represent the material and objective aspects of the phenomena. The "subjective description" has been evaluated as the result of the poet's use of objective affairs to express his/her mind, emotions and thoughts; and the "visual description" is defined as description based on imagination with a clear aesthetic reliability, an finally, the " narrative description" is a kind of description formed by the poetic and allegorical narration of the poet on the basis of his humanization. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Children Poets, Children Poetry, Juvenile Audience, Rhetoric, Description | ||
مراجع | ||
ابراهیمی (شاهد)، جعفر و همکاران (1371)، برگزیدۀ شعر برای کودکان، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1372)، آب، مثل سلام!، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1374 الف)، بوی گنجشک، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1374ب)، بوی کال یاس، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1374ج)، مثل یاس، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. ایرانی، ناصر (1364)، داستان؛ تعاریف، ابزارها و عناصر، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. بارتو، آگینا (1356)، شعر برای کودکان، ترجمۀ اردشیر نیکپور، تهران، شورای کتاب کودک. بینیاز، فتحالله (1392)، درآمدی بر داستاننویسی و روایتشناسی، چاپ سوم، تهران، افراز. پوروهاب، محمود و همکاران (1374)، حرفهای ناتمام، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. حصارکی، محمّدرضا و سیّده شبنم لاجوردیزاده (1396)، «ابزارهای بلاغی و دستوری توصیف در غزل فارسی»، مطالعات و زبان و ادبیّات غنایی، ش 24، 25-36. رازانی، بهمن (1356)، پژوهشی اجمالی در زمینۀ ادبیّات کودکان، تهران، شرق. رحماندوست، مصطفی (1370)، چشمۀ نور، چاپ دوم، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. سلاجقه، پروین (1387)، از این باغ شرقی، نظریّههای نقد شعر کودک، چاپ دوم، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. شاملو، اکبر، غلامرضا سالمیان و نسرین خانی (1395)، «نگاهی به وصفهای خاقانی بر پایة نظریة تقابل دوگانه»، زبان و ادب فارسی، دورة 69، ش 233، 123-139. شریفنسب، مریم (1381)، «زبان و تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان»، ادبیّات کودک و نوجوان، ش 3، 78-90. شعباننژاد، افسانه (1374الف)، بابا و باران، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1374ب)، شیشۀ آواز، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. شعبانی، اسدالله (1374ج) ، «شکل و ساختار در شعر کودک»، پژوهشنامۀ ادبیّات کودک و نوجوان، سال اوّل، ش دوم. 22- 27. شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1370)، صور خیال در شعر فارسی، چاپ چهارم، تهران، آگاه. صادقزاده، محمود و مریم زارع بیدکی (1393)، «بررسی اصلیترین ویژگیهای زبانی و تصویرآفرینی در اشعار رحماندوست»، مطالعات ادبیّات کودک، سال پنجم، ش 2، 1-32. عقدایی، تورج (1394)، «بلاغت وصف در داستان سیاوش»، زیباییشناسی ادبی، دورة 6، ش 25، 9-44. فتوحی، محمود (1386)، بلاغت تصویر، تهران، سخن. کاظمخانلو، ناصر، حسین آریان و نسرین بیرانوند (1394)، «زیباییشناسی آثار ناصر کشاورز»، زیباییشناسی ادبی، سال هفتم، ش 25، 189-217. کشاورز، ناصر و همکاران (1368)، چکهچکه اشک، تهران، کتابهای قاصدک. (1371الف)، باغ رنگارنگ، آواز قشنگ، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. ـــــــــــــ (1373)، چکّهای آواز تکهای مهتاب، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. کنان، شلومیت ریمون (1387)، روایت داستانی؛ بوطیقای معاصر، ترجمۀ ابولفضل حرّی، تهران، نیلوفر. کیانوش، محمود (1370)، باغ ستارهها، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. (1374)، شعر کودک در ایران، چاپ دوم، تهران، آگاه. مدنی، داوود و محمّد خسروشکیب (1388)، «نشانهشناسی زبان در شعر کودک»، زبان و ادبیّات فارسی، ش 23، 101-114. مزینانی، محمّدکاظم (1368)، آب یعنی ماهی، تهران، نهاد هنر و ادبیّات. (1374)، تنها انار خندید، تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. نیکخواه، مظاهر و نفیسه نیکخواه (1391)، «بازتاب تشبیه در شعر کودک»، نقد ادبی و سبکشناسی، ش 7، 141-157 نیمایوشیج (1357)، حرفهای همسایه، چاپ چهارم، تهران، دنیا. یمینیشریف، عباس (1372)، «شعر کودکان و نوجوانان»، هفده مقاله دربارۀ ادبیّات کودکان، تنظیم معصومه سهراب (مافی)، تهران، شورای کتاب کودک، 152-169. یونسی، ابراهیم (1392)، هنر داستاننویسی، چاپ یازدهم، تهران، نگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 827 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 807 |