پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,116,638 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,221,354 |
توالی متقابل‌های واژگانی در زبان فارسی: مطالعه‌ای پیکره‌بنیاد | ||
| پژوهشهای زبانی | ||
| مقاله 7، دوره 10، شماره 1، تیر 1398، صفحه 129-140 اصل مقاله (592.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2019.72004 | ||
| نویسندگان | ||
| ماندانا کلاهدوز محمدی1؛ علی رضا قلی فامیان* 2؛ فردوس آقاگل زاده3 | ||
| 1دانش آموخته دکتری زبان‌شناسی همگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| 2دانشیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور | ||
| 3استاد گروه زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران | ||
| چکیده | ||
| تقابل نوعی رابطه واژگانی- معنایی است که در قالب آن دو واژه که از بسیاری جهات مشابه هستند به معانی کاملاً متضاد اشاره می‌کنند. در بررسی توزیع دو واژه متقابل موضوع توالی آن‌ها («الف» «ب» یا «ب» «الف») مطرح می‌شود. مطالعات انگشت‌شمار پیشین و مشاهدات نگارندگان در پیکره شفاهی و نوشتاری حاکی از آن است که توالی متقابل‌ها در اغلب موارد تابع نظمی پنهان است. جونز (2002) کوشیده است نظم مذکور را در قالب هفت اصل تبیین کند. اصول مورد نظر شامل اشتقاق ساختواژی، مثبت بودن، بزرگی، ترتیب وقوع رویدادها، جنسیت، واج‌شناسی و اصطلاح‌گرایی است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی توالی جفت‌واژه‌های متقابل در توالی اولویت‌دار زبان فارسی مبتنی بر داده‌های پیکره‌ای محقق ساخته و بررسی آن در چارچوب اصول هفتگانه جونز (2002) است. نمونه‌های مورد استفاده در مطالعه حاضر شامل 4000 جمله دارای جفت‌واژه‌های متقابل است که گونه‌های نوشتاری و گفتاری زبان فارسی دهه‌های 40 تا 90 شمسی اعم از متون داستانی، مطبوعاتی، رادیویی، تلویزیونی و فضای مجازی را در برمی‌گیرد. تنوع موضوعی متون و توجه به سیر تاریخی آن‌ها در طول شش دهه به نگارندگان کمک می‌کند تا با پیکره‌ای متوازن و طبیعی سروکار داشته باشند و در صورت نیاز با رویکردی تاریخی و درزمانی به تحولات زبانی بپردازند. از منظر مقوله واژگانی، در تشکیل جفت‌واژه‌های متقابل، مقوله اسم بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است و مقولات فعل، صفت، قید و ضمیر در رتبه‌های بعدی جای می‌گیرند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بر اساس چارچوب نظری جونز حدود نیمی از جفت‌واژه‌های مورد مطالعه قابل تبیین با اصول هفتگانه هستند و اصولی همچون اصطلاح‌گرایی، واج‌شناسی، مثبت بودن و اشتقاق ساختواژی تأثیر بیشتری دارند و در مواردی تفاوت‌های فرهنگی و بافتی دلیل نقض برخی از اصول هستند. همچنین مشخص شد که الگوی متداول در توالی جفت‌واژه‌های متقابل الگویی است که عضو بی‌نشان بر عضو نشان‌دار پیشی می‌گیرد. این امر با یافته‌های محققان در خصوص نشان‌داری سازگار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توالی تقابل؛ اصول توالی؛ نشان‌داری؛ پیکره؛ گفتمان محاوره‌ای و نوشتاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Antonym Sequence in Persian: A Corpus-Based Study | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mandana Kolahdouz Mohamadi1؛ Ali Reza Gholi Famian2؛ Ferdows Aghagolzadeh3 | ||
| 1Ph.D. Graduate Department of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Linguistics, Payame Noor University | ||
| 3Professor in General Linguistics, Tarbiat Modares University, Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Antonymy is a kind of lexical-semantic relationship between two words that are similar in many aspects out imply opposite meanings. The few previous studies as well as the authors’ initial study on the oral and written corpus reveal that antonyms’ sequence is subject to a hidden regularity. In the study of antonyms’ distribution, their sequence, i.e. A-B or B-A is considered. Earlier studies and observations of writers regarding oral and written corpus indicates a hidden order in the sequence of antonymous pairs. Jones (2002) attempts to reveal this order in light of seven rules, i.e., morphological derivation, positivity, magnitude, chronology, gender, phonology and idiomaticity. In this study, we investigated the sequence of antonymous pairs in a researcher made Persian corpus. The detected and extracted samples include 4000 sentences taken from written and oral genres produced since 1970s to 2010s in Iranian mass media. The texts include journalistic, narrative and scientific texts as well as oral files extracted from movies, TV, and radio programs. To consider radical changes in Persian language, texts exchanged in virtual space such as facebook messages are also taken into account. The diversity of subject and historical order of the texts would help up to work on a natural, well-balanced corpus, and would provide us a platform for a diachronic approach. The samples are collected randomly. As far as the part of speech is concerned, in forming antonymous pairs, the category of nouns tops followed respectively by verbs, adjectives, adverbs and pronouns. The findings indicate that the framework introduced in Jones (2002) could explain almost half of the sequences attested in the corpus. Rules of idiomaticity, phonology, positivity, morphological derivation are more effective and in some cases the cultural and contextual differences may explain the sequence. It was also revealed that the unmarked member mostly precedes the marked one. This finding is consistent with previous studies conducted on markedness. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Antonym Sequence, Sequence Rules, Markedness, Corpus, Oral and Written Discourse | ||
| مراجع | ||
|
بیجن‌خان، محمود؛ و محسنی، م. (1391). فرهنگ بسامدی: بر اساس پیکرۀ متنی فارسی امروز، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. کلاهدوزمحمدی، ماندانا؛ رضاقلی‌فامیان، علیرضا؛ آقاگل‌زاده، فردوس؛ افراشی، آزیتا (1398). چارچوب‌های نحوی و کارکردهای کلامی تقابل واژگانی در زبان فارسی، زبان‌پژوهی، دورۀ 11، شمارۀ 30. Bijankhan, M, & Mohseni, M., 2012. Farhang-e basamadi bar asas-e peykare-ye matni-ye Farsi. (Frequency dictionary according to a written corpus of today Persian language). Tehran: University of Tehran Press [ in Persian]. Clark, H.H., 1970. Word associations and linguistic theory. In: Lyons, J. (Ed.), New Horizons in Linguistics. Penguin, Baltimore, pp. 271–286. Fellbaum, C., 1995. Co-occurrence and antonymy. Int. J. Lexicogr. 8 (4), 281–303. http://dx.doi.org/10.1093/ijl/8.4.281. Givón, T., 1970. Notes on the semantic structure of English adjectives. Language 46, 816–837. Hale, K.L., 1971. A note on a Warlbiri tradition of antonymy. In: Steinber, D.D., Jakobovits, L.A. (Eds.), Semantics. An Interdisciplinary Reader in Philosophy, Linguistics and Psychology. Cambridge University Press, Cambridge, pp. 472–484. Handke, J., 1995. The Structure of the Lexicon: Human Versus Machine. Mouton de Gruyter, New York. Haspelmath, M., 2006. Against markedness (and what to replace it with). J. Linguist. 42, 25–70. http://dx.doi.org/10.1017/S0022226705003683. http://dx.doi.org/10.1016/j.langsci.2014.07.013 Jones, S., 2002. Antonymy: a Corpus-based Perspective. Routledge, London and New York. Kolahdouz Mohammadi, M., Reza Gholi Famian, A., Aghaagolzadeh, F. Afrashi, A., 2019. Chaharchubha-ye nahvi va karkardha-ye kalami-ye taghabol-e vazhegani dar zaban-e Farsi (Syntactic Frameworks and Discourse Functions of Lexical Antonymy in Persian Language), ZabanPazhuhi, Vol. 11, No.30[ in Persian]. Kosti'c, N. 2014. Antonym sequence in written discourse: a corpus-based study. Language Sciences Language Sciences 47 (2014) 18–31. Leech, G., Rayson, P., Wilson, A., 2001. Word Frequencies in Written and Spoken English Based on the British National Corpus. Longman, Harlow. Lehrer, A., 1985. Markedness and antonymy. J. Linguist. 21 (2), 397–429. http://dx.doi.org/10.1017/S002222670001032X. Ljung, M., 1974. Some remarks on antonymy. Language 50 (1), 74–88. Lobanova, A., 2012. The Anatomy of Antonymy: a Corpus-driven Approach (PhD dissertation). University of Groningen, Netherlands. Mayerthaler, W., 1988. Naturalness in Morphology. Karoma, Ann Arbor. Mettinger, A., 1994. Aspects of Semantic Opposition in English. Oxford University Press, Oxford. Mowrey, R., Pagliuca, W., 1995. The reductive character of articulatory evolution. Riv. Linguist. 7 (1), 37–124. Murphy, G.L., Andrew, J.M., 1993. The conceptual basis of antonymy and synonymy in adjectives. J. Mem. Lang. 32 (3), 301–319. http://dx.doi.org/10.1006/ jmla.1993.1016. Murphy, M.L., 2000. Knowledge of words versus knowledge about words: the conceptual basis of lexical relations. In: Peeters, B. (Ed.), The Lexicon Encyclopedia Interface. Elsevier, Amsterdam, pp. 317–348. Murphy, M.L., 2003. Semantic Relations and the Lexicon. Cambridge University Press, Cambridge. Vendler, Z., 1963. The Transformational Grammar of English Adjectives. Department of Linguistics, University of Pennsylvania, Pennsylvania. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,432 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 539 |
||