![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,522,027 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,781,594 |
تحلیل زیباشناختی وصف طاق بستان در شعر ناصحالدّین الأرّجانی | ||
ادب عربی | ||
مقاله 12، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 187-206 اصل مقاله (956.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.242175.611789 | ||
نویسندگان | ||
ولی الله شجاع پوریان* 1؛ سهاد جادری2؛ راضیه یزدانی پور3 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان | ||
3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان | ||
چکیده | ||
قاضی ناصحالدین ارّجانی (460 – 544) از مفاخر استان خوزستان و از برترین شاعران عربیسرای ایرانی در دورة سلجوقیان است که علاوه بر تصدی منصب قضا در شهرهای خوزستان و فارس، شاعری پرآوازه و شیرینسخن بود. بیشتر تذکرهنویسان او را عربیالأصل و از احفاد انصار دانستهاند. صاحبنظران و ناقدان قدیم همواره به او عنایت داشته و شعرش را ستودهاند. وی از پیشکسوتان دانش بلاغت بوده و اشعار او محل استناد کتب بلاغت قرار گرفته است؛ امّا متأسفانه با وجود مقام والایش در علم بلاغت و استعداد هنریاش در شعر و ادبیات عربی، کمتر در محافل علمی و ادبی ایران شناخته شده است. در برخی مدایح و وصفهای این شاعر، احیاناً بحران روحی عمیقی نسبت به فروپاشی تمدن عربی ـ اسلامی و چالش ارزشهای سیاسی، اجتماعی واقتصادی آن قابلملاحظه است. همو، در گذری که به منطقه قرمیسین (کرمانشاه کنونی) داشته، با نگاهی تأمّلی و حکمتآمیز، در قصیدهای 65 بیتی به توصیف منطقة باستانی و آرکائیک طاق بستان، نگارهها و سنگنوشتههای آن پرداخته است که میتوان این قصیدة بائیه را، نخستین و برترین چکامهای دانست که در توصیف ایوان طاق بستان و عظمت و فضیلت شهریاران ساسانی به زبان عربی سروده شده است. هدف این مقاله، نگرشی تحلیلی و زیباشناختی به قصیدة ناصحالدین ارّجانی در توصیف ایوان طاق بستان، است. | ||
کلیدواژهها | ||
شعر عربی در ایران؛ شاعران عربزبان؛ ناصحالدین ارّجانی؛ طاق بستان؛ طاق کسری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Describtion of Tᾱq-e Bostᾱn in the Poetry of Naseh Al-Din Al-Arjᾱni | ||
نویسندگان [English] | ||
valiallah shojapourian1؛ sohad jaderi2؛ Razieh yazdani poor3 | ||
1Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Shahid Chamran Ahvaz | ||
2Assistant Professor, Department of Arabic language and literature, Islamic Azad University of Abadan Branch | ||
3Ph.D student, Arabic Language and Literature, Islamic Azad University of Abadan Branch | ||
چکیده [English] | ||
Judge Naseh al Arjan (460-544) is one of the most talented in the province of Khuzestan and one of the best Arab poets in Iran during the Seljuk period, who was a famous poet and well-known in the cities of Khuzestan and Persia. Most of his adjectives are considered Arabic and are considered by the Ansar. The proprietors of the ancient critics always admired him and praised his poem. He is a pioneer in rhetoric science and his poetry has been the source of rhetorical books, but unfortunately, despite his high rank in rhetoric and his artistic talent in Arabic poetry and literature, he is less known in Iranian scientific and literary circles. In some of the pamphlets and descriptions of this poet, there is probably a profound psychological crisis in the collapse of the Arab-Arab civilization and the challenge of its political, social and economic values. On the way to Qarmishin (Kermanshah), he has a wise and wise look at the 65 -bit allegorical description of the archaeological and archaeological area of the Tᾱq Bostᾱn, its graphic arts and its stone writing. It can be said that this poetry is one of the first and the most important checkers in the description of the vault's vault and the greatness and virtue of the Sassanid Shahrians in Arabic. The purpose of this article is to analyze this poem by Naseh-al-Din Arjani with a descriptive-analytical method. Judge Naseh-al-Din Arjani is one of the Arab poets of the Seljuk period, who was born in Arzan around 460 A.H in Fars. He played an important role in the cultural richness of this period. His poems are the place of the rhetoric of prevailing rhetorical books, such as brief, subjective, and ...; however, one of the forgotten history of Iranian literature is also considered. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Arabic Poetry in Iran, Persian Poets, Naseh al- Din al-Arjᾱni, Tᾱq bustᾱn, Tᾱq kasrᾱ | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آریانپور، امیراشرف، «طاق بستان، نقشها و سازهایش»، هنر موسیقی، ش ۷۹، ، صص ۳5– ۳0، 1386. آلداوود، صدیقه، «طاق بستان، نمونهای از نگارههای دوران ساسانی»، زمان، ش ۴۴، ، صص ۵8–۵7، 1380. ابن الأثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1966. ابن خلکان، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، تحقیق احسان عباس، بیروت، دارصادر، د.ت. ابن الدیامیطی، انتقاء، المستفاد من ذیل تاریخ بغداد لإبن النجار، محفوظ بدارالکتب المصریة تحت رقم 296، د.ت. ابن الکثیر، البدایة والنهایة فی التاریخ، مصر، مطبعة السعادة، 1932. الأرجانی، أحمد بن محمد ، دیوان، تحقیق محمد قاسم مصطفی، بغداد، وزارة الثقافة، 1979. الإصفهانی، عمادالدین ، خریدة القصر و جریدة العصر، (القسم العراقی ج1و2)، تحقیق محمد بهجة الأثری، مطبعة المجمع العلمی العراقی، 1964. پورنامداریان، تقی، سفر در مه، تهران، نگاه،1381. تفتازانی، سعدالدین، مختصر المعانی، قم، منشورات دارالفکر، 1411. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، المطول، و بهامشه حاشیة السید میرشریف، قم، مکتبة الداوری، 1416. حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، 1955. الحنبلی، ابن العماد ، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، القاهرة، مکتبة القدسی، 1931. الخفاجی، الشهاب، ریحانة الألبا، تحقیق عبدالفتاح محمد الحلو، مطبعة عیسی البابی الحلبی، 1967. السبکی، شیخ بهاءالدین، عروس الأفراح فی شرح تلخیص المفتاح، تحقیق عبدالحمید هنداوی، بیروت، المکتبة العصریة، 2003. السبکی، تاجالدین، طبقات الشافعیة الکبری، تحقیق محمد الحلو وزمیله، مطبعة عیسی البابی، 1964. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الأنساب، بغداد، مرجلیوث، د.ت. شکیب، محمود و مقدیمی، یعقوب، «بررسی تطبیقی اسب در اشعار امرؤالقیس و منوچهری دامغانی»، بهارستان سخن، دورة 7، ش 17، صص 180 – 157، 1390. الشیبانیّ التبریزی، یحیى بن علی بن محمد أبو زکریا، شرح القصائِد العشر، عنیت بتصحیحها وضبطها والتعلیق علیها للمرة الثانیة، إدارة الطباعة المنیریة،1352. الصفدی، صلاحالدین ، الوافی بالوفیات، التحقیق أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى، بیروت، دار إحیاء التراث، 1420. الطاهر، علیجواد، الشعر العربی فی العراق وبلاد العجم فی العصر السلجوقی: من أواسط المئة الخامسة إلى أواسط المئة السادسة، بغداد، مطبعة المعارف، 1958. العباسی، عبدالرحیم بن عبدالرحمن بن أحمد، أبوالفتح، معاهد التنصیص على شواهد التلخیص، التحقیق محمد محییالدین عبدالحمید، بیروت، عالم الکتب، د.ت. قنوات، عبدالرحیم، «قاضی ناصح الدین ارجانی»، مطالعات اسلامی، ش 45 و 46، صص 298 - 287، 1378. کریستین سن، ایران در زمان ساسانیان، ترجمة رشید یاسمی، تهران، امیرکبیر، 1371. مصطفی، محمد قاسم، «منزلة الأرّجانی الأدبیّة»، التربیة و العلم، العدد 4، صص 36- 9، 1981. نعمتی، نورالدین، «زندگی و زمانة قاضی ناصحالدین الارّجانی؛ بلاغی فراموششده»، سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) دانشگاه تهران، سال پنجم، ش 4، صص 395 – 385، 1391. الهاشمی، السیّد أحمد، جواهر البلاغة فی المعانی والبیان والبدیع، ضبط وتدقیق وتوثیق د. یوسف الصمیلی، بیروت، المکتبة العصریة، 1999. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 573 |