تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,521,851 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,781,401 |
تحلیل و بررسی نقش ادیبان کرد در تحولات ادب عربی دوره عباسی | ||
ادب عربی | ||
مقاله 15، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 249-269 اصل مقاله (974.01 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.112698.611187 | ||
نویسندگان | ||
شعله ظهیری* 1؛ عنایتاله فاتحی نژاد2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
2دانشیار گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
چکیده | ||
بررسی نقش کردها در تحولات مختلف ادب عربی در حوزة ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه میگنجد؛ زیرا ادیبان قومی در ادبیات ملتی دیگر تأثیرگذار بودهاند. در دورة عباسی، زبان و ادب عربی با همت اندیشمندان ملیتهای مختلف مسلمان بیش از هر دورة دیگری شکوفا شد که در این میان سهم کردها برجسته است. هرچند اندیشمندان کرد در حوزههای مختلف زبان و ادبیات عرب، خدمات ارزندهای به زبان قرآن نمودند، اما نقش و تأثیر آنها، در تحولات علوم ادبی و زیر شاخههای آن مانند صرف و نحو، بلاغت و نقد، و نیز علوم مرتبط به لغتشناسی و نگارش فنی، بارزتر است. لذا این نوشتار بر آن است تا ضمن تبیین جایگاه حقیقی کردها، نقش تأثیرگذار آنها را در تحولات حوزههای مختلف علوم ادبی مشخص نماید و یافتههای آن حاکی از این است که در دوران عباسی، با حضور مؤثر ادبای کردتباری چون ابنقتیبه دینوری و ابنجنی موصلی، تصویری متمایز از صرف و نحو عربی ارائه گردید. از دیگر سوی آثاری چون الشعر و الشعراء ابنقتیبه، الموازنةآمدی والمثل السائر ابناثیر در نقد ادبی و شاهکارهای ابوعلی قالی در لغتشناسی و نیز آثار بر جای مانده از صائبی حرانی و خطیب حصکفی در نثر فنی و مصنوع، تحولی عظیم در زبان و ادب عربی ایجاد نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
دورة عباسیان؛ علوم عربی و ادبی؛ کردستان؛ ادیبان کرد؛ ادبیات تطبیقی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigating of Kurdish Writers Roles in Arabic Literary Evolution in Abbasid Era | ||
نویسندگان [English] | ||
sholeh zahiri1؛ Enayatollah Fatehinejad2 | ||
1Graduated of Arabic Language and Literature, Islamic Azad University of Central Tehran Branch | ||
2Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Islamic Azad University of Central Tehran Branch | ||
چکیده [English] | ||
Investigating of Kurd’s roles in Arabic literary evolution in comparative literature refers back to French schools since ethnic scholars were influential in other’s literature. Arabic literature succeeded by Muslim scholars from different nations during Abbasid Era, among them Kurd’s share was noticeble due to cultural and political and lingual and ideological relations. In the abbasid era kurds with first class scholars and scientist and useful books in the any aspect of arabic literature had an essential role in revolution of it. Although Kurds offered useful services to Arabic literature and other scientific domains, their roles and influence in Arab science and its subcategories like syntax, Rhetoric, analysis, and history writing were more noticeable. During Abbasid Era, kurdish scholars and writers like Dinewari, Ᾱmedi, and Jazari offered a different imagination of Arabic language and literature. Ebn Qutybeh, Beshr Ᾱmedy, and Ibn Athir made a revolution in Arab literature by works like "al-shiʿr wa al-shuʿarᾱ", "al-Muwᾱzana", "al-Mathal Al-saʾir" and Abo Ali Ghali’s masterpiece In"Al maᾱli va Al bᾱrea And Ibn Geni’s work in Khasᾱʾyes va sirr Al sinᾱʿa in is noticable. and Abu Ali Alـghᾱli book about philology and any other remained writings by Sᾱebi _harani and Khatib- hasfaki about prose poem made a great revolution in the arabic language literature. In this study, attempts have been made to investigate descriptively and analytically what Kurds scholars have done in different scientific and historical domains of Arab literature. Furthermore, this study shows the place of Kurd’s as a part of Islamic culture and civilization and their influential roles in literary evolution of this era. the findings of this research shows that abbasid era was the most important that kurds have been at the service of the arabic language literature and they throw all attention to this language and imagine it to all as possible. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Abbasid Era, Arabic literature, Kurdistan, Kurd Scholars, Comparative literature | ||
مراجع | ||
آذرنوش، آذرتاش،«ابن قتیبه»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج4، صص449-447، 1367. ابن أثیر، ضیاءالدین، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، احمدحوفی و بدوی طبانة، مصر، دارالنهضة، ج1، د.ت. ابن جنی، ابوالفتح، الخصائص، محمد علی النجار، مصر، دارالکتب العلمیة المصریة، ج1، د.ت. ابن حوقل، صورة الأرض، بیروت، دار مکتبة الحیاة. 1992. ابن خلدون، مقدمة ابن خلدون، ترجمة محمد پروین گنابادی، ج1، 1390. ابنخلکان، شمسالدین، وفیات الأعیان و أنباء ابناء الزمان، احسان عباس، بیروت، دار صادر، 1968. ابن ندیم، أبویعقوب، الفهرست، رضا تجدد، د.ت. امیری، اقبال، تاریخ دینور، کرمانشاه، طاق بستان، چاپ اول، 1390. بلاذری، فتوح البلدان، دارالمکتبة الهلال، 1425. بهرامینیا، امید، تاریخ کردان منطقة جزیره، تهران، نشر احسان، چاپ اول، 1386. پاشا، عمر موسی، الأدب فی بلاد الشام، دمشق، المکتبة العباسیة، الطبعة الثانیة، 1972. ثعالبی، عبدالملک، یتیمة الدهر فی محاسن اهل العصر، محمد قمیحة، بیروت، دارالکتب العلمیة، ج2، 1983. حموی، یاقوت، معجم الأدباء، احسان عباس، بیروت، دار الغَرب الاسلامی، الطبعة الاولی، 1993. ــــــــــــــ ، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، 1955. دقاق، عمر، «أبوعلی القالی و کتابه الأمالی»، المجمع اللغة العربیة بدمشق، الطبعة الرابعة، ج3، 1389. دیانت، ابوحسن، «اخلاط»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص200-197، 1367. رسولنژاد، عبدالله و حسن سرباز، «نقش کردها در پیشرفت زبان و ادب عربی در دورة عثمانیها»، طرح پژوهشیدانشگاه کردستان، 1388. زِرِکلی، خیرالدین، الأعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، الطبعة الخامسة العشر، 2002. صابری، علی، النقد الادبی فی الادب العربی، تهران، سمت، الطبعة الثانیة، 1385. صفیزاده، صدیق، دایرة المعارف کردی (فرهنگ اعلام)، تهران، انتشارات پلیکان، چاپ اول، 1380. طاهرینیا، علیباقر و همکاران، «الدور الحضاری لأبی علی القالی فیالأدب الأندلسی»، إضاءات نقدیة، العدد السادس، صص 128-115، 1391. فاتحینژاد، عنایتاله، «الأمالی»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص136-132، 1367. فاخوری، حنا، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، بیروت، دارالجیل، د.ت. عبدالجلیل، ج.م، تاریخ ادبیات عرب، ترجمة آذرتاش آذرنوش، تهران، امیر کبیر، چاپ چهارم، 1381. غنیمی هلال، محمد، الأدب المقارن، قاهرة، نهضة مصر، الطبعة الثالثة، 2004. لسانی فشارکی، محمدعلی، «ابن اثیر»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص709- 705، 1367. مجتبی، مهدی، «اهمیت ابن قتیبه و آراء او در نقد و ادب اسلامی»، پیک نور، ش7، صص70-61، 1383. مردوخ کردستانی، محمد، تاریخ کرد وکردستان، سنندج، غریقی، چاپ سوم، 1351. موصلی، صائغ، تاریخ الموصل، مصر، الجزء الأول، 1923. وکیلی، ابومحمد، «ابن جنی»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص 259-252، 1367. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 712 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 471 |