پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,229 |
| تعداد مقالات | 67,745 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,088,055 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,834,391 |
پایان سنت حدنامه‌نویسی توصیفی و سهم مهندس بُغایری در نقشه‌برداری مدرن ایران | ||
| تاریخ علم | ||
| مقاله 2، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 22، مرداد 1396، صفحه 21-36 اصل مقاله (659.35 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2019.285939.371501 | ||
| نویسنده | ||
| امید رَضائی* | ||
| کارشناس پژوهشی، تهران/ سازمان اوقاف و امور خیریه | ||
| چکیده | ||
| در دورۀ قاجار اتفاقاتی در ایران رخ داد که برای جامعۀ آن روز تازگی داشت؛ یکی از آنها شروع نقشه‌برداری علمی و مدرن توسط خود ایرانیان بود. تا قبل از این اتفاق در جامعۀ ایرانی متنی توصیفی در قالب مدرکی به نام «حدنامه» تنظیم می‌شد که ماحصل تلاش جمعی چند خبرۀ موثق آشنا با موضوع و محیط و جغرافیای محلی بود. با آنکه نقشه‌برداری جدید در ایران نسبت به فرانسه دیر شروع شد. اما در زمان کوتاهی تنی چند از نقشه‌برداران از جمله میرزا عبدالرزاق مهندس بغایری موفق شدند علاوه بر تهیه نقشه‌های مناطق مرزی از شهرها و مناطق روستایی حسب نیاز دولت و مالکان، نقشه‌هایی نیز در مقیاس‌های مختلف تهیه نمایند، این اتفاق در راستای نوسازی جامعۀ ایرانی اقدامی سرنوشت‌ساز بود که در ابتدای دورۀ پهلوی با ندیده گرفتن نیروی داخلی این توان بالقوّه به حاشیه رانده شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حدنامه؛ قاجار؛ مهندس بغایری؛ نقشه‌برداری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The End of the Descriptive Tradition of the Letters Concerning Property Limits (Ḥadnāma) and the Role of Bughāyirī in Modern Mapping of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Omid Reza'i | ||
| Resercher fallow, Tehran/ Sazman-e owqaf va Omur-e Kheyriyeh | ||
| چکیده [English] | ||
| During the Qajar period, there were events in Iran that were new for the society, one of them was the beginning of a scientific and modern mapping by Iranians themselves. Prior to this event in the Iranian community, a descriptive text was set up in the form of document named the letter concerning property limits (ḥadnāma). This text was compiled by a number of trusted experts familiar with the property limit and its local geographic environment. Although the modern mapping in Iran began later than France, in a short time some surveyors, including Mīrza ‘Abd al-Razzāq, Brigadier Bughāyirī, succeeded in drawing up maps of the border areas as well as urban and rural areas. In addition, by request of the state and some property owners, he provided maps on different scale. This event can be interpreted as the transformation of the Iranian mind and a forward movement. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Brigadier Bughāyirī, Mīrzā ʿAbd al-Razzāq, Mapping, Qajar, the letter concerning property limits (ḥadnāma) | ||
| مراجع | ||
|
آلبو کرک، لویش دو. (1368ش). «کاراوال‌ها و نقشه‌کش‌ها»، پیام یونسکو، سال بیستم، ش 227، ص 11-13. آلفونسو، ژان کوریا. (1368ش). «مسیحیان و ادویه: پرتغالی‌‌‌‌ها در هندوستان»، پیام یونسکو، سال بیستم، ش 227، ص33-34. بیات، کاوه. (1376ش). «بغایری، عبدالرزاق»، دانشنامه جهان اسلام، ج۳، ص 536-537. پاکدامن جامی، مرتضی و دیگران. (1395ش). اطلس منتخب نقشه‌های دورۀ قاجار. تهران: ادارۀ اسناد و دیپلماسی وزارت خارجه. پانوفسکی، اروین (1389ش). پرسپکتیو به منزلۀ صورت سمبلیک. ترجمۀ محمد سپاهی. تهران: نشر چشمه. تراور، نورمن جی. (1370ش). «وقتی نقشه‌برداری به صورت علم در آمد.»، پیام یونسکو، 22 (253)، ص31-34. رضائی، امید (1366ش). «بررسی و مطالعۀ تطبیقی وقفیۀ قاضی رکن‌الدین عمیدالملک سمنانی با وقف‌نامه‌های چند سده»، وقف میراث جاویدان، ش 59، ص66-101. ـــــــــــــــــ . (1388ش). «موقوفه‌ای مشاع و تقسیم‌های بی‌سرانجام آن در بازار تهران دورۀ قاجار»، نامۀ انجمن، ش 35-36، ص153-170. رینگر، مونیکا ام. (1393ش). آموزش، دین، و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار. چ 3، تهران: انتشارات ققنوس. مهندس بغایری، عبدالرزاق. نقشۀ تهران و اطراف در زمان احمد شاه طراف تهران در سال 1328 قمری. تهران: مؤسسۀ جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب. سلطانی، سینا. (1392ش). «نقشۀ بعضی از بلوکات دارالخلافۀ طهران: نخستین نقشۀ اطراف تهران»، اثر، سال سی و چهارم، شماره 63، ص117-134. شاردن، ژان. (1334ش). سیاحت‌نامه، ترجمۀ محمد عباسی. تهران: مؤسسۀ مطبوعاتی امیرکبیر، ج2، ج3، ج4. شیرازیان، رضا. (1394ش). اطلس قدیم تهران، تهران. انتشارات دستان. ـــــــــــــــــ . (1395ش). تهران‌نگاری: بانک نقشه‌ها و عناوین مکانی تهران قدیم، تهران. انتشارات دستان. کلاین، موریس. (1388ش). نقش ریاضیات در فرهنگ غرب. ترجمۀ محمد دانش. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. مارکز، آلفردو پینهیرو. (1368ش). «ژاپن در نقشه‌های اولیۀ پرتغالی»، پیام یونسکو، 20 (227)، ص14-16. مجموعۀ مصوبات ادوار اول و دوم قانون‌گذاری مجلس شورای ملی. (1318ش). اداره قوانین و مطبوعات مجلس شورای ملی. تهران: انتشارات مجلس. مسعود انصاری، محسن. (1372ش). «عبدالرزاق بغایری»، تحقیقات اسلامی ، سال 8 ، ش 1 و 2 (1372ش)، ص 215-223. نیسبت، ریچارد ا. (1398ش). جغرافیای اندیشه: چگونه آسیایی‌ها و غربی‌ها متفاوت از هم می‌اندیشند ... . چرا؟. ترجمۀ راحله گندمکار، تهران: انتشارات علمی. Alai, Cyrus. (2005). General Maps of Persia 1477-1925. Leiden: BRILL Academic Pub. ـــــــــــــــــ . (2010). Special Maps of Iran 1477-1925, Leiden: BRILL Academic Pub. منابع آرشیوی سازمان اوقاف و امور خیریه، اداره کل اسناد و ثبتی، پرونده ۱۳۳ زنجان. ـــــــــــــــــ . اسناد متفرقه، مجموعه بادکوبه‌ای، بی‌شماره. ـــــــــــــــــ . نقشۀ امین‌آباد، بی‌شماره مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی، نقشۀ ایران ۱۳۱۶ق. بی‌شماره ـــــــــــــــــ . شماره بازیابی 23/539/79خ. ـــــــــــــــــ . شماره بازیابی 36/537/79خ. ـــــــــــــــــ . شماره بازیابی9/546/81خ.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 309 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 273 |
||