پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,579 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,681,306 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,562 |
مطالعه کتیبه ها و آرایه های تزیینی مسجد جامع خوارزمشاهی گناباد | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 8، دوره 24، شماره 3، مهر 1398، صفحه 77-88 اصل مقاله (18.6 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2018.249847.665855 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا شیخی* 1؛ زینب خلوصی راد2 | ||
| 1استادیار دانشکده هنرهای کاربردی دانشگاه هنر تهران | ||
| 2سایر | ||
| چکیده | ||
| مسجد جامع گناباد، یکی از سه مسجد باقیماندهی دوایوانی خراسان به سبک رازی و از یادگارهای عصر خوارزمشاهی است. تزیینات این مسجد، شامل آجرکاری در تزیینات هندسی، کتیبه و گچبری در تزیینات گیاهی است. مقاله حاضر به تببین تزیینات آجری و گچبری و مطالعه آرایهها و تحلیل بصری کتیبههای ایوان جنوبی مسجد پرداخته است. حروف و کلمات کتیبههای مسجد جامع گناباد در قالب چه ساختار و نظامی و بر چه مبنایی طراحی شده‌اند؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و در این راستا از منابع میدانی و کتابخانه‌ای بهره برده شده است. در طراحی این کتیبه‌ها، یکدستی حروف و آرایهها در سطح کتیبه نسبت به تزیینات حاشیه وحدت در کتیبه ایجاد نمودهاست. در این سیر، سادگی عناصر نوشتاری در شکل حروف، حضور عناصر ریزاندام در قسمت بالای کتیبه برای تعادل بهتر در تمام سطوح کتیبه، ضخامت یکنواخت حروف، تناسب حروف با نوار کتیبه، فواصل متناسب حروف در هرسه کتیبه به این وحدت و هماهنگی یاری رسانده است. از سویی دیگر با بررسی کتیبه‌ها، مجموعه‌ای از الفبای کوفی مسجد جامع گناباد بدست آمده که هنر معاصر ایران می‌تواند از این میراث ارزشمند هنری و معنوی، در آثار سنتی و ملی بهره گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خوارزمشاهیان؛ مسجدگناباد؛کتیبه؛ آرایه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of the Decoration and manuscriptions of the Kharazmshahi Jami Mosque in Gonabad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Sheikhi1؛ zeinab kholousi raad2 | ||
| 1HANDICRAFTS,APPLIED ART,UNIVERSITY OF ART, TEHRAN | ||
| 2.... | ||
| چکیده [English] | ||
| Gonabad mosque is one of the three remaining mosques of Khorasan's two monasteries, the Razi style and the memorials of the Kharazmshahi era. Two other buildings are Foroumad and Sangan mosques. The decorations of this mosque include bricks, a little brickwork and stucco, most of which were related to the Qajar era, works that fit in the altar and the head of the mosque. The present article aims to clarify the decorations of brick and gypsum and study arrays and visual analysis of the inscriptions of the southern porch of the mosque. The letters and inscriptions of the mosque are based on the structure, military structure and basis. The research methodology is descriptive and analytical and in this regard it has been used for field and library resources in designing these inscriptions, the uniformity of the letters and arrays at the inscription level has created unity in the inscription in relation to the lateral factors. In this course, the simplicity of writing elements in the form of letters, the presence of finite elements in the upper part of the inscription for better balance at all levels of inscription, the uniform thickness of letters, the proportion of letters to the inscription, the appropriate intervals of the letters on each inscription, to this unity and harmony. On the other hand, by examining the inscriptions, a collection of Kofi alphabet of the Gonabad Mosque has been obtained that contemporary Iranian art can use this valuable artistic and spiritual heritage in traditional and national works. The text of the arrays of writing from the Qur'an and religious texts has been selected and has spiritual significance. The mosque's Kofi's line is very simple and is therefore close to the "Kofi simple" line. One of the special features of this line is the lack of use of inspirational designs around the inscription, and the designer did not use decorative arrays and put simplicity in the first place. The accompaniment of three geometric, slalomic and written arrays is seen in many of the scrolls of this era, and it has a graphic tradition in the inscriptions. This tradition is also observed in the inscriptions of this mosque, and the inscription for the harmonization of these arrays has made innovations in the structure of all three categories of arrays, in particular written arrays. Preserving the beat at the specified intervals of the inscription, the inscription allows the inscription to be appropriate to the shape of each letter, the ability to use the versatility of the letters. The accompaniment of three geometric, slalomic and written arrays is seen in many of the scrolls of this era, and it has a graphic tradition in the inscriptions. At the end of the decoration, the mosque's architecture, along with the presentation of physical beauty, was a manifestation of religious and ritual attitudes and the physical and physical facial beauty has led to the sanctity of the architectural location of the Muslim people of the region in the historical period to the present. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Khwarazmshahian, Gonabad, Mosque, inscriptions, arrays | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، پریوش (1377)، معماری مساجد خوارزمشاهی در خراسان، اثر، شماره29-30، صص 159-167. پاپلی یزدی، محمدحسین (1388)، فرهنگ آبادیها و مکانهای مذهبی کشور، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد. حسینی، محسن (1393)، مساجد تاریخی خراسان، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد. حلیمی، محمد حسین (1390)، زیبایی شناسی خط در مسجد جامع اصفهان، قدیانی، تهران. خوارزمی، مهسا، طاووسی، محمود، پورمند، حسنعلی و نیستانی، جواد (1391)، مطالعه در نقوش هندسی تزیینات معماری در مساجد گناباد، ملک زوزن و فریومد، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره 17، شماره 3، صص13-22. زمانی، عباس (1349)، مسجد جامع گناباد، هنر و مردم، دوره 8، شماره92، صص 6-14. زمانی، عباس (1373)، گناباد پیر تاریخ مسجد، مرندیز، مشهد. سجادی، علی (1375)، سیر تحول محراب در معماری اسلامی ایران، سازمان میراث فرهنگی، تهران. شکفته، عاطفه، احمدی، حسین و عودباشی، امید (1394)، تزیینات آجرکاری سلجوقیان و تداوم آن در تزیینات دوره خوارزمشاهی و ایلخانی، پژوهشهای معماری اسلامی، دوره3، شماره1، صص84-104. کیانی، محمد یوسف (1377)، تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران. لباف خانیکی،رجبعلی (1383)، گناباد خواستگاه حماسه های پنهان، سازمان میراث فرهنگی کشور، تهران. مقری، علی اصغر (1359)، بناهای تاریخی خراسان، انتشارات اداره کل فرهنگ خراسان، مشهد. هجرتی، محمد حسن (1386)، گناباد از فرود تا فردا، انتشارات گناباد، گناباد.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 801 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,349 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب