پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,108,735 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,865,073 |
اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری مبتنی بر نظریه انتخاب برکیفیت رابطه مادرـ پسر | ||
| فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی | ||
| مقاله 5، دوره 10، شماره 3، آذر 1398، صفحه 67-83 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/japr.2019.259011.642862 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه خیام فر* 1؛ یاسر مدنی2؛ الهه حجازی3؛ کاظم پورطاهری4 | ||
| 1کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه مشاوره و روانشناسی تربیتی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران | ||
| 3دانشیار گروه مشاوره و روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران | ||
| 4کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری مبتنی بر نظریه انتخاب بر کیفیت رابطه مادر- پسر صورت گرفت. پژوهش در چارچوب یک طرح شبه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون و آزمون پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه پژوهش شامل مادران و پسران پایه هشتم و نهم مدارس باقرشهر در سال 95-96 بود. به‌منظور انجام مداخلات، تعداد 40 نفر از مادران داوطلبی که فرزندانشان پس از نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای در آزمون غربالگری شرکت و مشکلات رابطه‌ای با مادران خود را گزارش داده بودند، انتخاب شدند. سپس به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارده شدند. کلیه آزمودنی‌ها (فرزندان) قبل و بعد از آموزش از طریق آزمون نگرش فرزند نسبت به مادر (CAMS) در سه‌مرحله (پیش‌آزمون، پس‌آزمون و آزمون پیگیری) ارزیابی شدند. به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد مداخله در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مراحل پس‌آزمون و آزمون پیگیری موجب کاهش نمرات مشکلات رابطه‌ای شد. همچنین این مطالعه نشان داد که میانگین اندازه اثر هفت‌جلسه آموزش دوساعته برنامه فرزندپروری مبتنی بر نظریه انتخاب بر بهبود کیفیت رابطه مادرـ پسر به میزان 6/24 درصد بوده است. بنابراین، آموزش فرزندپروری مبتنی بر نظریه انتخاب اثربخشی مطلوب را برای بهبود کیفیت رابطه مادر- پسر داراست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریه انتخاب؛ برنامه فرزندپروری مبتنی بر نظریه انتخاب؛ رابطه والد- فرزند؛ رابطه مادر- پسر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Effectiveness of Parenting Training Program Based on Choice Theory on Mother-Son Relationship Quality | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fatemeh Khayamfar1؛ Yaser Madani2؛ Elaheh Hejazi3؛ Kazem Poortaheri4 | ||
| 1psychology & Educational Science Faculty, University of Tehran,Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor of counseling and Educational Psychology Group , Dept. of Psychology & Educational Sciences, Tehran University | ||
| 3Associate professor of counseling and Educational Psychology Group, Dept. of Psychology & Educational Sciences, Tehran University | ||
| 4Psychology & Educational Science Faculty, University of Tehran,Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study aimed to determine the effectiveness of parenting training program based on choice theory on the quality of mother-son relationship. The research was carried out in the framework of a quasi-experimental design of a pretest-posttest and follow-up test with a control group. The research population consisted of mothers and their sons of eight and ninth grade in schools of Baghershahr in 1395-1396 .In order to implement interventions, 40 volunteer mothers whose children had been selected through cluster sampling and had reported relational problems with their mothers, were selected. Then, they were randomly divided into the experimental and control group. All subjects (children) were evaluated in three stages (pre-test, post-test and follow-up) before and after the training whit child's attitude toward mother scale (CAMS). Analysis of variance with repeated measures was used to analyze the data. The results showed that intervention in experimental group, in comparison with control group, decreased the scores of relational problems in post-test and follow-up test. Also this study showed that the average effect size of seven 2-hours sessions of choice-theory parenting program improving quality of mother-son relationship was 24.6%.So parenting training based on choice theory has good effect on improvement the quality of mother-son relationship. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Choice Theory, Parenting Program Based on Choice Theory, Parent-Child Relationship, Mother-Son Relationship | ||
| مراجع | ||
|
امیریان‌‌زاده، ل. (1389). اثربخشی تلفیق دو رویکرد شناخت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر ارتباط مادر- فرزندی دختران نوجوان شهر شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت. برادری، ر. (1393). بررسی اثربخشی واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر بهبود رابطه مادر- کودک و وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال اُتیسم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد. پریماسون، ر. (بی‌تا). پرورش کودک دلسوز و مسؤول به روش فرزندپروری با نگاه انتخاب، ترجمه علی زارعی‌کلات، الهام گنابادی و طیبه عباس‌زاده (1394). مشهد: فراانگیزش. حاجی‌غلامی‌یزدی، ع. (1390). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های فرزندپروری با باورهای خودکارآمدی، نگرانی و اضطراب والدین دارای تک‌فرزند و چندفرزند دبستان‌های غیردولتی دخترانه ناحیه یک آموزش‌و‌پرورش کرج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام‌نور تهران. خلیلی، ش.، برزگر کهنمویی، س.، صاحبی، ع.، و فراهانی، ح. (1395). اثربخشی مداخله مبتنی بر تئوری انتخاب و واقعیت‌درمانی بر رضایت زناشویی (پژوهش مورد منفرد). فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی. 7(1)، 23-1. سهراب‌ن‍ژاد، س. (1393). اثربخشی آموزش مفاهیم واقعیت‌درمانی بر تعارضات والد- فرزندی و خودکارآمدی در نوجوانان پسر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران. شعیبی، ف. (1392). واقعیت درمانی. نشر الکترونیکی کتاب سبز. شکوهی‌یکتا، م.، اکبری زردخانه، س.، پرند، ا.، و پوران، ف. (1391). ارتقاء تعامل والدین و فرزندان با استفاده از آموزش روش‌های نوین فرزندپروری. فصلنامه روش‌ها و مدل‌های روانشناختی. 3(10)، 14-1. عبداله‌زاده، ح.، برزو، س.، و کریمی، ل. (1387). پرسشنامه نگرش فرزند به والدین. تهران: آزمون‌یار پویا. علیزاده، ح. (1380). تعامل والدین فرزند: تحول و آسیب‌شناسی. فصلنامه پژوهش‌های روانشناختی. 6(4-3)، 102-82. گلسر، و. (بی‌تا). نظریه انتخاب: درآمدی بر روانشناسی امید، ترجمه علی صاحبی (1395). تهران: سایه سخن. محمدی، ش.، قمری، م.، و جعفری، ا. (1392). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی در کاهش تعارض والد- همجنس دانش‌آموزان دختر مقطع راهنمایی. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده. 7(23)، 200-183. مشیریان فراحی، م. (1393). اثربخشی آموزش گروهی تئوری انتخاب گلاسر بر بهبود روابط والد- فرزند، افزایش کیفیت زندگی و کاهش نشانه‌های پرخاشگری دانشجویان دختر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد. نوابی‌نژاد، ش. (1372). سه گفتار درباره راهنمایی و تربیت فرزندان. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
References Armsden, G. C., & Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Individual differences and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence. 16(5), 427-454. Auger, A., Stevens, C., Cannon, J. S., & Sontag-Padilla, L. (2016). Parenting Programs in Shelby County, Tennessee. Branje, S. J., Hale, W. W., Frijns, T., & Meeus, W. H. (2010). Longitudinal associations between perceived parent-child relationship quality and depressive symptoms in adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology. 38(6), 751-763. Dwyer, K. M., Rubin, K. H., & Knighton-Wisor, S. Booth-LaForce, C. (2014). Parent–Child Relationships, Parental Psychological Control, and Aggression: Maternal and Paternal Relationships. Journal of Youth and Adolescence. 43(8). 1361-1373. Fuligni, A. J., & Eccles, J. S. (1993). Perceived Parent-Child Relationships and Early Adolescents' Orientation toward Peers, Developmental Psychology. 29(4), 622-632. Gershoff, E. T. (2002(. Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: A meta-analytic and theoretical review, Psychological Bulletin. 128(4), 539-579. Giuli, C. A., & Hudson, W. W. (1977). Assessing parent–child relationship disorders in clinical practice: The child's point of view. Journal of Social Service Research. 1(1), 77-92. Golish, T., & Caughlin, J. (2002). "I'd rather not talk about it": adolescents' and young adults' use of topic avoidance in stepfamilies. Journal of Applied Communication Research. 30(1), 78-106. Gordon, T. (2000). Parent effectiveness training the tested new way to raise responsible children. New York, NY: New American Library. Haslam, D., Mejia, A., Sanders, M. R., & de Vries, P. J. (2016) Parenting programs. In J. M. Rey (Ed), IACAPAP e-Textbook of Child and Adolescent Mental Health (pp. A.12, 1-26). Geneva: International Association for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions. Huang, L. N. (1999). Family communication patterns and personality characteristics. Communication Quarterly. 47(2), 230-243. Jung, J. Y., & Kim Y. C. (2012). The effects of parent–child communication patterns on children's interactive communication in online communities: focusing on social self-efficacy and unwillingness to communicate as mediating factors. Asian Journal of Communication. 22(5), 493-505. Kenny, R., Dooley, B., & Fitzgerald, A. (2013). Interpersonal relationships and emotional distress in adolescence. Journal of Adolescence. 36(2), 351-360. Kim, Y. (2001). The Development and Effects of a Reality Therapy Parent Group Counseling Program. International Journal of Reality Therapy. 20 (2), 4-7. Koerner, A. F., & Fitzpatrick, M. A. (2002). Understanding family communication patterns and family functioning: The roles of conversation orientation and conformity orientation. Communication Yearbook. 26(1), 37-69. Lezin, N.,Rolleri, L. A., Bean, B., & Taylor, J. (2004). Parent- child connectedness: Implications for Research, Interventions, And Positive Impacts on Adolescent Health. Santa Cruz, CA: Education Training Research Associates. Lin, H. S., & Li, C. H. (2012). The role of emotion in parent-child relationships: Children’s emotionality, maternal meta-emotion, and children’s attachment security. Journal of Child and Family Studies. 21(3), 403-410. Long, N., Edwards, M. C., & Bellando, J. (2009). Parent-training interventions. In: Matson J. L., Andrasik F, Matson M. L., (Eds). Treating childhood psychopathology and developmental disabilities (pp.70-104). New York: Springer. Neumark-Sztainer, D., Story, M., & Perry, C. (2006). Parent–child connectedness and behavioral and emotional health among adolescents. American Journal of Preventive Medicine. 30(1), 59-66. Phinney, J. S., & Ong, A. D. (2002). Adolescent-parent disagreements and life satisfaction in families from Vietnamese-and European-American backgrounds. International Journal of Behavioral Development. 26(6), 556-561. Reis, O., & Youniss, J. (2004). Patterns of identity change and development in relationships with mothers and friends. Journal of Adolescent Research. 19(1), 31-44. Riesch, S. K., Anderson, L. S., & Krueger, H. A. (2006). Parent–child communication processes: Preventing children's health‐risk behavior. Journal for Specialists in Pediatric Nursing. 11(1), 41-56. Rigby, K., Slee, P. T., & Martin, G. (2007). Implications of inadequate parental bonding and peer victimization for adolescent mental health. Journal of Adolescence. 30(5), 801-812. Ritchie, L. D. (1991). Family communication patterns: An epistemic analysis and conceptual reinterpretation. Communication Research. 18(4), 548 565. Rostad, W. L., & Whitaker, D. J. (2016). The Association between Reflective Functioning and Parent–Child Relationship Quality. Journal of Child and Family Studies. 25(7), 2164-2177. Runcan, P. l., Constantineanu, C., Ielics, B., & Popa, D. (2012). The role of communication in the parent-child interaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 46, 904–908. Smetana, J. G. (1995). Conflict and coordination in adolescent–parent relationships. In Shulman S (Ed.) Close relationships and socio-emotional development (pp. 155–184). Norwood: blex. Tam, C. L., & Yoeh, S. H. (2008). Parental bonding and parent-child relationship among tertiary students. Sunway Academic Journal. 5, 111-127. Vietze, P. M., Sandler, H. M., Sherrod, K. B., & Alteier, W. A. (1980). Quality of parenting and the mother-infant relationship following rooming. In P. M. Taylor (Ed.), Parent infant relationship (pp.349-369). New York: Gune-Stratton. Wedig, M. M., & Nock, M. K. (2007). Parental expressed emotion and adolescent self-injury. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 46(9), 1171-1178.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,128 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,167 |
||