![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,028 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,199 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,614 |
تحلیل نشانهشناسی انتقادی قصیدة «العشاء الأخیر» با تکیه بر روش متنی و فرامتنی فرکلاف و روش کنش تحلیل تئو ون لیون | ||
ادب عربی | ||
مقاله 2، دوره 12، شماره 2، تیر 1399، صفحه 1-22 اصل مقاله (859.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.242075.611788 | ||
نویسندگان | ||
علی باقر طاهری نیا* 1؛ عزت ملا ابراهیمی1؛ حسین الیاسی2 | ||
1استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
2دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
نشانهشناسی شاخه گسترده و فراگیر و متشکل از مکاتب واگرا و همگرا است که به تحلیل نشانههای تولید معنا میپردازد. از مهمترین شاخههای نشانهشناسی، نشانهشناسی انتقادی است که بر پایه زبانشناسی نقش گرای هالیدی بناشده و بر بافت محیطی متن تأکید دارد. پژوهش حاضر میکوشد تا سروده «العشاء الأخیر» از امل دنقل را بر اساس اصول نشانهشناختی اجتماعی با بررسی الفاظ و تراکیب متنی و ویژگیهای ساختاری متن و تحلیل بافت محیطی و بینامتنی متن بازخوانی کند. قصیدة «العشاء الأخیر» حاصل سالهای بعد از شکست 67 است که نابسامانی و تلخی های شکست و پیامدهای آن و انحرافات سلطه حاکم بر مصر و یا کشورهای عربی را به تصویر میکشد. شاعر در این چکامه با بازخوانی گذشته تاریخی و اسطوری و با محکوم کردن اوضاع کنونی، فریاد تغیر سر میدهد و با هدف القای در این قصیده نقاب گذشته را بر سر کشیده و شخصیتهای تاریخی، دینی و اسطوری را به خدمت گرفته تا تصویری شفاف از اوضاع مصر و ایدئولوژی های خویش ترسیم کند. وی با استفاده از تکنیک های زبانی و قدرت تأثیر گذاری آن، نظام گفتمان انتقادی یکپارچه ای را در برابر سلطه استبداد خلق کرده است با پرداختن به برخی آفات اجتماعی چون فقر و واپسگرایی و نبودن فضای آزادی در فضای جامعه، بر نقش مهم روشنفکر در ایجاد تغییرات در ساختار جامعه تأکید میکند، شاعر برای این منظور براستراتژی بینامتنیت و ریشخند و ناسازواری تکیه کرده تا علاوه بر پویایی شعر خویش، به ایدئولوژیهای گفتمان خویش یک نوع عینیت بخشد و همواره در گفتمانش در کنار بازتاب اوضاع نابسامان مصر و جامعه عرب به مشروعیت زدایی از سلطه حاکم میپردازد. | ||
کلیدواژهها | ||
امل دنقل؛ العشاء الأخیر؛ نشانه شناسی اجتماعی؛ نشانه شناسی انتقادی؛ فرکلاف؛ لیوون | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critical Semiotic Analysis of Amal Donqol “Al-Asha al-Akhir” Based on the Textual and Metaphorical Method of Fairclough and the Method of Action Analysis of Theo van Leeuwen | ||
نویسندگان [English] | ||
Alibagher Taheriniya1؛ Ezzat Molla Ebrahimi1؛ Hossein Elyasi2 | ||
1Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Tehran | ||
2PhD Graduate of Arabic Language and Literature, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Semiotics which emerged in the early twentieth century by Saussure and Pierce is a science that examines linguistic signs. Semiotics is a broad and pervasive branch of divergent and convergent schools that analyzes the signs of semantic production. One of the most important branches of semiotics is social semiotics, which is based on the linguistic role of Michael Halliday and emphasizes the context of the text. The present study, which is written in an analytical descriptive manner, seeks to analyze the context of the poem “Al-Asha al-akhir” which is one of the most important poems of Amal Donqol, a contemporary Egyptian poet (1940-1983), based on the principles of social semiotics. The poem is the result of the years following the Six-Day War which was fought between Egypt, Jordan, and Syria in 1967. It depicts the turmoil and bitterness of the Arabs’ defeat and its consequences, as well as the corruption in the governments of Egypt and the other Arab countries. In this poem, the poet recounts the historical and mythological past and condemns the current situation in order to call for a change. With the aim of inducing his readers to act toward this change, the poet uses historical, religious, and mythological personalities in order to give a clear picture of his ideologies and of the situation in Egypt. The article argues that Amal Donqol, using his lingual strategies and influential power, creates an integrated critical discourse system against the domination of tyranny. He addresses social evils such as poverty, passivity, and the lack of freedom in the society, emphasizing the important role of the intellectuals in making changes in the structure of the society. In his discourse, along with the reflection of the unhealthy situation in Egypt and, in general, the Arab society, he always delegitimizes the ruling government. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Amal Donqol, Al-Asha al-Akhir, Social semiotics, Critical semiotics, Farklaf, van Leeuwen | ||
مراجع | ||
آقاگل زاده، فردوس (1385)، تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. آقاگل زاده فردوس، غیاثیان، مریم السادات (1394)، «رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان»، زبان و زبان شناسی، سال سوم، ش 1. اناری، ابراهیم، فراهانی، سمیه (1394)، «هنجارگریزی معنایی در شعر امل دنقل»، ادب عربی، سال 7، ش 2. البحراوی، سید (2007)، شعر الهزیمة و المقاومة، مجلة اوراق اشتراکیه، العدد 33. البرزی، پرویز (1387)، مبانی زبان شناسی متن، تهران: مؤسسة انتشارات امیرکبیر. بدیده، رشید (2011)، البنیات الأسلوبیه فی قصیدة بلقیس لنزار قبانی، باتنه، جامعه الحاج لخضر، الجزائر. تحربشی، محمد (2000)، أدوات النص، بیروت: من منشورات اتحاد الکتاب العربی. الجابری، محمدعابد (2000)، المثقفون فی الحضارة العربیة، بیروت: مرکز دراسات الوحدة الاسلامیة. چندلر، دانیل (1387)، مبانینشانهشناسی، ترجمة مهدی پارسا، تهران: سوره مهر، چاپ چهارم. خلف کامل، عصام (2003)، الاتجاه السیمیولوژی و نقد الشعر، دار الفرحة للنشر و التوزیع. الخلیل، سمیر (2012)، علاقات الحضور و الغیاب فی شعریة النص الادبی، ط 2، دمشق: دار التموز. خیرآبادی، رضا (1395)، «تحلیل گفتمان انتقادی: شیوه نام گزینی و حضور یا عدم حضور ایران در مطالب نشریه آمریکایی تایم از دهه 1920»، جستارهای زبانی، ش 30. دنقل، امل (1987)، الاعمال الشعریة الکاملة، ط 3، القاهرة: مکتبة مدبولی. ربابعه، موسی (2011)، آلیات التأویل السیمیائی، ط 1، الکویت، دار الآفاق. سعدیة، نعیمة (2016)، استراتیجیة النص الأنموذجی، سوریة: دارالحوار للنشر و التوزیع. شکری هیاس، خلیل (2015)، القصیدة السیر ذاتیة: بنیة النص و تشکیل الخطاب، العمان: دارغیداء. الشیخ فرج، حمید (2013)، العنوان فی الشعر العراقی الحدیث (دراسة سیمیائیة)،بیروت: مکتبة البصائر. عبید، محمدصابر (2012)، فضاء الکون الشعری من التشکیل إلی التدلیل، بیروت: دارالنینوی. عثمان عباس، شریفة (2009)، أدوات البناء الفنی فی شعر دنقل، دانشگاه خرطوم. قمیحة، جابر (1987)، التراث الانسانی فی شعر امل دنقل، مصر: مطبعة هجر. قهرمانی، مریم (1392)، ترجمه و تحلیل انتقادی گفتمان، تهران: ناشر. کندی، محمد علی (2003)،الرمز و القناع فی الشعر العربی الحدیث، لبنان: دار الکتب الجدیدة. ماری دینه سن، آنه (1380)، درآمدی بر نشانهشناختی، ترجمة مظفر قهرمان، آبادان: پرسش. مجاهد، احمد (1998)، اشکال التناص الشعری، القاهرة: الهیئة المصریة العامة للکتاب. مرشد محمود، وسن (2017)، التابو و تشکلات السلطة فی شعر عدنان الصائغ، دمشق: ارالتموز. المساوی، عبدالسلام (1994)، البنیات الدالة فی شعر امل دنقل، دمشق، اتحاد الکتاب العرب. معروف، یحیی (1387)،العروض العربی البسیط، تهران: سمت. موسوی، سیدرضا (2012)، «ناسازواری هنری در شعر امل دنقل»، مجله انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، ش 22. نجفی ایوکی، علی، وکیلی، زهرا، میرگلویی بیات، نفیسه (1392)، نشانهشناسی سروده کلمات سبارتاکوس الاخیرة، نقد ادب معاصر عربی، سال سوم، ش 4. یورگنسن، ماریان، فیلیپس، لوئیز (1395)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمة هادی جلیلی، چ 6، تهران: نی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,024 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 650 |