پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,098,874 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,439 |
عدالت ترمیمی، بایستگی و ضرورت حاکمیت آن در حوزه خانواده با تکیه بر مبانی فقهی | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 107-126 اصل مقاله (435.81 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2019.265308.668564 | ||
| نویسندگان | ||
| خدیجه صادقی موحد1؛ احمد باقری2؛ سید محمد صدری* 3؛ حیدر امیرپور4 | ||
| 1دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
| 2استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران | ||
| 3دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
| 4استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| عدالت ترمیمی بعنوان نظریه جدید حقوق کیفری در پی جبران خسارات وارده بر بزدهدیده، ترمیم رابطه بین بزهکار و بزهدیده، اصلاح و بازپذیری بزهکار و تأمین مصالح جامعه محلی متأثر از جرم است. ماهیت فرایند مذکور از یک‌سو و اقتضای ذاتی محیط خانواده از دیگر سو، ضرورت حاکمیت عدالت ترمیمی بر روابط خانوادگی به جای عدالت انتقامی و سزادهی را امری غیرقابل انکار مینماید. اسلام نیز احکام خود را بر پایهی ترمیم و اصلاح روابط حاکم بر خانواده قرار داده است و توصیه به تشکیل محکمه خانوادگی، صلح، احسان و عفو و... مبین انطباق آموزههای مذکور با شاخصهای فرایند عدالت ترمیمی است و نکته غیرقابل اغماض این است که عمده مبانی و مستندات فقهی مورد استفاده جهت اثبات حجیت و اعتبار فرایند عدالت ترمیمی به‌طور عام نیز، مربوط به روابط درون خانواده است که قدر متیقن، بایستگی و ضرورت بکارگیری آن را در حیطه خانواده، نمایان می‌سازد. نتیجه این نگرش میتواند مسائل خانواده را از حوزه حقوق کیفری خارج و قانونگذار را متقاعد سازد که در برخورد با ناهنجاریها در حوزه خانواده راهکارهای مدنی و مبتنی بر صلح، ترمیم و گذشت را جایگزین کیفر و مجازات و تعزیر سازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جبران؛ خانواده؛ عدالت ترمیمی؛ مشارکت؛ مصالحه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Restorative Justice and the Necessity of Its Use in the Family, Relying on Jurisprudential Foundations | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Khadijeh Sadeghi Movahhed1؛ ahmad bagheri2؛ sayyed mohammad sadri3؛ heidar amirpour4 | ||
| 1Ph.D. in Jurisprudence and the essentials of Islamic Law and faculty member of Payam Noor University | ||
| 2Professor of Islamic Jurisprudence and Islamic Law, University of Tehran | ||
| 3Associate Professor of Jurisprudence and Islamic Law, Payame Noor University | ||
| 4Assistant Professor of Jurisprudence and Islamic Law, Payame Noor University | ||
| چکیده [English] | ||
| As a new theory in criminal justice, restorative justice pursues the goals of compensating the damages inflicted on the victims, restoring the relationship between the offenders and victims, correction and rehabilitation of offenders, and securing the interests of the local communities affected by crimes. The essence of the mentioned process on the one hand and the intrinsic necessities of family environments on the other altogether make it essential to cover family relationships with restorative justice instead of penal justice. In addition, Islam too has based its precepts on restoration and correction of family relationships. In fact, advising to form familial courts, and to establish peace, kindness, and forgiveness point to the consistence between the mentioned lessons and the indices of restorative justice. And the important point is that the main sources of jurisprudential documents used to prove the credibility of the process of restorative justice in general relate to the relationships within the family, which highlights the necessity of using it within the family. The outcome of adoption of such a perspective can help remove familial issues from the domain of criminal justice, while also convincing the legislators to replace punishment with peace-based and civil solutions in the face of familial anomalies. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Restorative Justice, family, Partnership, Compromise, compensation | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم [2]. ابن بابویه، محمّدبن علی. (1413ق). من لایحضر الفقیه، قم، نشر اسلامی. [3]. ابن قدامه، عبدالله. (640). المغنی، بیروت، دارالکتاب العربی. [4]. اسدی، لیلا سادات. (1392). حقوق کیفری خانواده، تهران، میزان. [5]. اصفهانی، مجلسی اول، محمّدتقی. (1406ق). روضه المتقین فی شرح من لایحضر الفقیه، قم، مؤسسه اسلامی کوشا نبور. [6]. انصاری، مرتضی. (1286ق). مکاسب، رساله لاضرر، چاپ سنگی، طهران، بینا. [7]. ـــــــــــــ . (بیتا). فرائد الاصول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ج اول. [8]. حر عاملی، محمّدبن حسن. (بیتا). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، داراحیا التراث العربی، بیروت. [9]. حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی. العناوین، بیجا، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [10]. حکمتنیا، محمود. (1386). مسئولیت مدنی در قرآن، فقه وحقوق، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. [11]. خراسانی، محمّدکاظم (آخوند). (1414ق). کفایة الاصول، مؤسسه نشر الاسلامی، التابعه لجماعه المدرسین، قم. [12]. دهخدا، علیاکبر. (1319). فرهنگ لغت دهخدا، انتشارات بانک ملی. [13]. رایحبیان، مهرداد. (1381). بزهدیده در فرایند کیفری، تهران، انتشارات خط سوم. [14]. رحیمی نژاد، اسماعیل. (1389) مبانی نظری عدالت ترمیمی، دو فصلنامه علمی تخصصی علامه، پاییز و زمستان سال دهم، ش 29. [15]. زهر، هوارد. (1388). کتاب کوچک عدالت ترمیمی، ترجمه حسین غلامی، تهران، مجد. [16]. سماواتی، پیروز، امیر. (1385). عدالت ترمیمی، تعدیل تدریجی عدالت کیفری یا تغییر آن، چ اول، تهران، انتشارات بیّنه. [17]. شیری، عباس. (1385). عدالت ترمیمی (مبانی و کنشگران)، پایاننامه دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی به راهنمایی دکتر علی حسین نجفی ابرندآبادی، دانشگاه شهید بهشتی. [18]. طباطبایی، سیّدمحمّدحسین. (1372). المیزان فی تفسیر القرآن، چ 3، قم، دارالکتب الاسلامیه. [19]. طبرسی، فضل بن حسن. (1995م). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ 2، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. [20]. طبرسی، فضل بن حسن. (1406). مجمع البیان فی تفسیر القران، بیروت، دارالمعرفه. [21]. طوسی، محمّدبن حسن. بیتا، التبیان فی تفسیر القرآن، داراحیاء التراث العربی بیروت، چاپ دوم. [22]. ـــــــــــــ. (1387). المبسوط فی الفقه الامامیه، تهران، مکتبه المرتضویه. [23]. عاملی، حر، محمّدبن‌حسن.(1409ق). تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام. [24]. ـــــــــــــ (1412 ق). هدایة الامه الی احکام الائمه، مشهد، بحوث الاسلامیه، ج 6، ص 254ـ253. [25]. عاملی، زین الدین. (1416ق). مسالک الافهام ، چ 1، قم، نشر معارف اسلامی. [26]. غلامی، حسین. (1385). عدالت ترمیمی، تهران، سمت. [27]. قرائتی، محسن. (1382). تفسیر نور، چ 5ف تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. [28]. قمی، صدوق، محمّدبن علی بن بابویه. (1406ق). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دارالشریف الرضی للنثر، چ 2. [29]. کاشانی، فیض. (1406). الوافی، اصفهان، کتابخانه امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام. [30]. کاظم‌پور، فاطمه، رنگچی تهرانی، عطیه.(1397) نقش عدالت ترمیمی در واکنش کیفری به جرایم حوزه خانواده، دو فصلنامه ندای صادق، بهار و تابستان، شماره 68. [31]. کلینی رازی، ابوجعفر محمّدبن یعقوب. (بیتا). اصول کافی، ج3، ترجمه و شرح سیّدجواد مصطفوی، بیجا، انتشارات علمیه اسلامیه. [32]. مرادی، عبداللهیان و مرادیان، امیر، مهدی و سجاد. (1395). افقهای عدالت ترمیمی رهیافتی اسلامی، ملی، ماهنامه دادرسی، ش 18، سال 20، مهر و آبان 1395. [33]. مصطفوی، حسن. (1380). تفسیر روشن، چ 1، بیجا، مرکز نشر کتاب. [34]. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران(1377). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه. [35]. موسوی بجنوردی، محمّد. (1368ش). حقوق خانواده، تهران، مجد [36]. موسوی خمینی، روح ا... . (1414). بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ 2. [37]. نانکلی، مریم. (1392) راهکارهای فراقضایی در حل و فصل دعاوی کیفری خانواده، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی. [38]. نجفی ابرندآبادی، علی حسین، از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی. (1382). سال سوم، ش 10 و 9، پاییز و زمستان 1382. [39]. نجفی، محمّدحسن. (1404). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: داراحیاء التراث العربی. چاپ هفتم. مصحح: قوچانی و آخوندی عباس و علی. [40]. نجفی، محمّدحسن. (1994م). جواهر الکلام ، چ 2، بیروت، نشر داراحیاء تراث العربی. [41]. نراقی، احمد. (1245ق). عوائد الایام، چاپ سنگی، طهران، بینا. [42]. نقیبی، سیّدابوالقاسم. (بهار و تابستان 1390). قاعده لاضرر و جبران خسارت معنوی به خانواده، پژوهش‌نامه فقه و حقوق اسلامی، سال چهارم، شماره 7. [43]. نوری، میرزا حسین، (1408ق). مستدرک الوسائل، بیروت، موسسه آل البیت علیهم السلام. ج 9 و 14. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,014 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 777 |
||