سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,225
تعداد مقالات67,685
تعداد مشاهده مقاله114,991,791
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,660,774
ربانی موسویان, سید علی. (1400). بررسی و بازنگری ادلۀ لبی حجیت قول صحابه. , 17(1), 283-307. doi: 10.22059/jorr.2019.287357.1008573
سید علی ربانی موسویان. "بررسی و بازنگری ادلۀ لبی حجیت قول صحابه". , 17, 1, 1400, 283-307. doi: 10.22059/jorr.2019.287357.1008573
ربانی موسویان, سید علی. (1400). 'بررسی و بازنگری ادلۀ لبی حجیت قول صحابه', , 17(1), pp. 283-307. doi: 10.22059/jorr.2019.287357.1008573
ربانی موسویان, سید علی. بررسی و بازنگری ادلۀ لبی حجیت قول صحابه. , 1400; 17(1): 283-307. doi: 10.22059/jorr.2019.287357.1008573

بررسی و بازنگری ادلۀ لبی حجیت قول صحابه

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 12، دوره 17، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 283-307    اصل مقاله (615.4 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.287357.1008573
نویسنده
سید علی ربانی موسویان*
استادیار گروه فقه و حقوق، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
چکیده
در کتب اصولی فریقین در باب ادلۀ احکام، دو منبع کتاب و سنت و بعد از آن، اجماع و عقل به‌عنوان منابع مشترک (با اختلاف تفسیر در دو مورد اخیر) به‌چشم می‌خورد. اما در کتب اصولی عامه علاوه بر منابع اربعۀ مذکور، منابع اختصاصی دیگری نیز وجود دارد که دلیلیت آنها در میان اصولیون عامه مورد اختلاف بوده و از جملۀ این منابع، قول صحابی است. برخی از اصولیون عامه قائل به حجیت این اقوال و برخی قائل به عدم حجیت آنها هستند و هردو گروه برای مدعای خود به ادله‌ای استناد کرده‌اند. که این ادله یا لفظی است یا لبی. آن دسته از اصولیون عامه که قائل به حجیت قول صحابه هستند، ادلۀ لبی را به دو صورت اجماع و عقل تقسیم و دلیل اجماع را در دو قالب و دلیل عقلی را در سه قالب طرح کرده‌اند. مسئلۀ مورد بحث این است که آیا این ادله برای اثبات حجیت اقوال صحابه صحیح و کافی هستند؟ در پژوهش حاضر با روش تحلیلی و توصیفی و با هدف دستیابی به ادلۀ واقعی احکام پس از استقرای کتب اصولی عامه و بررسی کلمات اصولیین آنها، به این نتیجه می‌رسیم که ادلۀ این گروه برای اثبات چنین اصلی کافی نیست و در مقابل آنها، نقدهای جدی و پاسخ‌های مستدلی وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
اجماع؛ حجیت؛ دلیل لبی؛ عقل؛ قول صحابه
عنوان مقاله [English]
Analyzing the Non-Verbal Evidences of the Validity of the Word of Companions of the Holy Prophet (PBUH)
نویسندگان [English]
Seyyed 'Ali Rabbani Musavian
Assistant Professor, Faculty of Jurisprudence & Law, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran
چکیده [English]
It can be seen two sources in the principled (Osuli) books of the Two Islamic Sects on evidences of ruling: the holy Quran and Sunnah, and subsequently, consensus and reason as common sources – with a difference of interpretation in the two later sources. However, the Sunni principled (Osuli) books contain other exclusive resources in addition to Four Main Islamic resources, that their evidentiary is controversial among the Sunni scholars of the principles of jurisprudence including the word of Companions. Some of the Sunni scholars of the principles of jurisprudence believe in the validity of these words and some other believe in their non-validity and to prove their arguments both groups have relied upon an evidence either verbally or non-verbally. Those Sunni scholars of the principles of jurisprudence who believe in the validity of the words of Companions have divided non-verbal evidences into two forms of consensus and reason stating the validity of consensus in two forms and rational reason in three forms. It is controversial that whether these evidences are correct and efficient to prove the validity of the words of Companions. Following the induction of the Sunni principled (Osuli) books and reviewing the words of their scholars of the principles of jurisprudence, the research concludes that the group’s arguments are not sufficient to substantiate such a principle and there are serious critique and reasonable answers against them.
کلیدواژه‌ها [English]
Non-Verbal Evidence, Consensus, Reason, Validity, Word of Companions
مراجع
  1. آمدی، علی‌بن محمد (1406 ق). الاحکام فی الاصول الاحکام، چ دوم، بیروت: دارالکتب العربی.
  2. ابن‌اثیر، ابوالحسن علی‌بن محمد شیبانی (بی‌تا). اسد الغابه فی معرفه الصحابه، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. ابن‌اثیر، علی‌بن محمد شیبانی (1402 ق). الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر.
  4. ابن‌حجر عسقلانی، احمد‌بن علی (1415 ق). الإصابه فی تمییز الصحابه، چ اول، بیروت: دارالمکتب العلمیه.
  5. ابن‌حزم اندلسی، ابومحمد علی‌بن احمد (بی‌تا). المحلی، بیروت: دارالفکر.
  6. ابن‌سعد زهری، محمدبن سعد (1418 ق). طبقات الکبری، چ دوم، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  7. ابن‌عبدالبرّ قرطبی (2000). الاستذکار، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  8. ابن‌قیّم جوزیه، محمد‌بن ابی‌بکر الدمشقی (1973). اعلام الموقعین عن ربّ العالمین، بیروت: دارالجیل.
  9. ابونعیم اصفهانی، احمدبن عبدالله (1418 ق). حلیة الاولیاء، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  10. امین العاملی، سید محسن (بی‌تا). اعیان الشیعه، تحقیق حسن الامین، چ پنجم، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
  11. انصاری، عبدالعلی محمدبن نظام‌الدین (1423ق/ 2002). فواتح الرحموت، شرح مسلم الثبوت تألیف محب‌الله‌بن عبدالشکور، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  12. بخاری، محمدبن اسماعیل جعفی (1407 ق). صحیح بخاری، بیروت: دار ابن‌کثیر.
  13. تفتازانی، سعدالدین (1401 ق). شرح المقاصد فی علم الکلام، چ اول، پاکستان: دارالمعارف النعمانیه.
  14. الجار، امل بنت عباس‌بن عبدالغنی (1425 ق). اجتهاد الرسول و صحابته الکرام، چ اول، جده: دارالمحمدی.
  15. جمعه، علی (1425 ق/ 2004). قول الصحابی عند الاصولیین، چ اول، قاهره: دارالرساله.
  16. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله محمد‌بن عبدالله (1411 ق). مستدرک الصحیحین، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  17. حکیم، سید محمد تقی (بی‌تا). الاصول العامّه للفقه المقارن، بی‌جا: دارالاندلس للطباعه و النشر.
  18. خطیب بغدادی، احمدبن علی (1417 ق). تاریخ بغداد، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  19. ربانی موسویان، سید علی (1399). نقد مستندات روایی حجیت اجتهادات صحابه، پژوهش‌های قرآن و حدیث، دورۀ 53، شمارۀ 1، بهار و تابستان: 51 - 72.
  20. زحیلی، وهبه (1406 ق). اصول الفقه الاسلامی، چ اول، دمشق: دارالفکر.
  21. سرخسی، ابی‌سهل محمدبن احمد حنفی (1425 ق). اصول السرخسی، بی‌جا: دارالفکر.
  22. سلطان صلاح‌الدین عبدالحلیم (2004/ 1425 ق).حجیة الادلة الاجتهادیة الفرعیة، چ اول: نشر سلطان  (SULTAN publishing co.INC.USA، ایالات متحدۀ آمریکا.
  23. سیوطی، عبدالرحمن‌بن ابی‌بکر (1417 ق). تدریب الرّوای، تحقیق ابوقتیبه نظرمحمد الفاریابی، چ سوم، ریاض: مکتبه الکوثر.
  24. شیبانی، احمدبن حنبل (1415 ق). مسند احمد، چ سوم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  25. طبری، محمدبن جریر (بی‌تا). تاریخ طبری، قم: منشورات کتابفروشی ارومیه.
  26. غزالی، ابوحامد محمدبن محمد (1413 ق). المستصفی فی علم الاصول، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  27. فیروزآبادی، سید مرتضی حسینی (1402/ 1982). فضائل الخمسه من الصحاح السته، چ چهارم، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
  28. متقی هندی، علی‌بن حسام (1419 ق). کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  29. میلانی، سید علی حسینی (1389). حقیقت صحابه، چ اول، قم: مرکز حقایق اسلامی.
  30. نجمی، محمد صادق (1389). سیری در صحیحین، چ چهارم، قم: بوستان کتاب.
  31. یعقوبی، احمدبن محمدبن واضح (1960). تاریخ الیعقوبی، بیروت: بی‌نا.
  32. یعقوبی، احمدبن محمدبن واضح (1371). تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، تهران: انتشارات علمی و فرهنی.
    1. Abu Naeem Isfahani. (1418 AH)Ahmad Ibn Abdullah, Haliya al-Awliya, first edition, Dar al-Kitab al-Almiya, Beirut. (in Arabic)
    2. Al-Ghazali, Abu Hamid Muhammad ibn Muhammad,(1413 AH)Al-Mustasfi Fi Alam Al-Osul, first edition, Dar al-Kitab al-Almiya, Beirut. (in Arabic)
    3. Al-Jar, Amal bint Abbas ibn Abd al-Ghani,)1425 AH(Ijtihad of the Prophet and his Companions, first edition, Dar al-Muhammadi, Jeddah. (in Arabic)
    4. Amadi, Ali ibn Muhammad,)1406 AH(Al-Ahkam Fi Al-Osul Al-Ahkam, second edition, Dar Al-Kitab Al-Arabi, Beirut. (in Arabic)
    5. Amin Al-Ameli, Seyyed Mohsen,  n.d, Ayan al-Shi'a, Tahiqiq Hassan al-Amin, fifth edition, Dar al-Ta'rif for publications, Beirut. (in Arabic)
    6. Ansari, Abd al-Ali Muhammad ibn Nizamuddin, (423 AH/ 2002 AD)Fawtah al-Rahmut, Sharh Muslim al-Thabut, authored by Mohibullah ibn Abd al-Shukur, Dar al-Kitab al-Almiya, Beirut. (in Arabic)
    7. Bukhari Muhammad ibn Ismail Ja'fi, (1407 AH) Sahih Bukhari, Dar Ibn Kathir, Beirut. (in Arabic)
    8. Firoozabadi, Seyyed Morteza Hosseini, (402 AH/ 1982 AD) The Fifty-Five Virtues of the Righteous, Sixth Edition, Scientific Press Institute, Beirut. (in Arabic)
    9. Friday, Ali, (1425 AH/ 2004 AD) The Companions of the Companions, first edition, Dar al-Risalah, Cairo. (in Arabic)

 

References

10. Hakim Neyshabouri, Abu Abdullah Muhammad bin Abdullah, (1411 AH) Mustadrak al-Sahihin, first edition, Dar al-Kitab al-Almiyeh, Beirut. (in Arabic)

11. Hakim, Seyyed Mohammad Taqi, Bi Ta n.d, General Principles for Comparative Jurisprudence, Dar Al-Andalus for Printing and Publishing, Bi Ja. (in Arabic)

12. Ibn Abd al-Barr al-Qurtubi, (2000) Al-Istiqkar, Dar al-Kitab al-Almiyeh, Beirut. (in Arabic)

13. Ibn al-Qayyim al-Jawziyyah, Muhammad ibn Abi Bakr al-Damashqi, (1973) Announcement of the Situations of the Lord of the Worlds, Dar al-Jail. (in Arabic)

14. Ibn Athir, Abu Al-Hassan Ali Ibn Muhammad Sheibani, n.d, Asad Al-Ghabeh Fi Maarefa Al-Sahaba, Dar Al-Kitab Al-Almiyeh, Beirut. (in Arabic)

15. Ibn Athir, Ali Ibn Muhammad Sheibani, (1402 AH) Al-Kamil Fi Al-Tarikh, Dar Sader, Beirut. (in Arabic)

16. Ibn Hajar Asqalani, Ahmad Ibn Ali, (1415 AH) Al-Isaba Fi Tamiz Al-Sahaba, first edition, Dar Al-Muktab Al-Almiyeh, Beirut. (in Arabic).

17. Ibn Hazm Al-Andalus, Abu Muhammad Ali Ibn Ahmad, n.d, Al-Mahli, Dar al-Fikr, Beirut. (in Arabic)

18. Ibn Sa'd Zuhri, Muhammad ibn Sa'd, (1418 AH) Tabqat al-Kubra, second edition, Dar al-Kitab al-Almiya, Beirut. (in Arabic)

19. Khatib Baghdadi, Ahmad Ibn Ali, (1417 AH) History of Baghdad, Dar al-Kitab al-Almiyeh, Beirut. (in Arabic)

20. Milani, Seyyed Ali Hosseini, (2010) Haghighat Sahaba, first edition, Islamic Truth Center, Qom. (in persain)

21. Mottaqi Hindi, Ali Ibn Hussam, (1419 AH) The Treasure of the Workers in the Sunnah of the Words and Activities, first edition, Dar al-Kitab al-Alamiya, Beirut. (in Arabic)

22. Najmi, Mohammad Sadegh. (2010) Seyri dar sahihin, Fourth Edition, Book Park, Qom. (in persain)

23. Rabbani Mousavian, Seyyed Ali, (1399 AH) Critique of the narrative documents of the authority of the ijtihad of the Companions, Quran and Hadith Research, Volume 53, Number 1, Spring and Summer, pp: 51-72. (in persain)

24. Sarkhsi, Abi Sahl Muhammad bin Ahmad Hanafi,)1425 AH(Usul al-Sarkhsi, Dar al-Fikr. (in Arabic)

25. Sheibani, Ahmad Ibn Hanbal, (1415 AH) Musnad Ahmad, third edition, Darahiyah Al-Tarath Al-Arabi, Beirut. (in Arabic)

26. Siouti, Abdul Rahman Ibn Abi Bakr, (1417 AH)Tadrib al-Rawa'i, research by Abu Qutaybah Nazar Muhammad al-Faryabi, third edition, Al-Kawthar School, Riyadh(in Arabic).

27. Sultan Salahuddin Abd al-Halim, (2004 AD / 1425 AH) Hujjat al-Adha al-Ijtihad al-Ra'i, first edition, Sultan Publishing (SULTAN publishing co.INC.USA), USA. (in Arabic)

28. Tabari, Mohammad Ibn Jarir, (Bita( n.d History of Tabari, Urmia Bookstore Publications, Qom. (in Arabic)

29. Taftazani, Sa'd al-Din, (1401 AH) Sharh al-Maqassid fi Alam al-Kalam, first edition, Dar al-Ma'arif al-Nu'maniya, Pakistan. (in Arabic)

30. Ya'qubi, Ahmad ibn Muhammad ibn Wadhih, (1960) History of Ya'qubi, Bina, Beirut. (in Arabic)

31. Yaqubi, Ahmad Ibn Muhammad Ibn Wazih (1371). Tarikh Yaghoubi, translated by Mohammad Ibrahim Ayati, Tehran: Scientific and Cultural Publications.

32. Zahili, Wahba, Usul al-Fiqh al-Islami, (1406 AH) first edition, Dar al-Fikr, Damascus. (in Arabic)

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 376
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 189


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب