پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,981,728 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,653,757 |
بررسی تطبیقی برخی از مفاد گزارش‌های گزارشگران ویژۀ شورای حقوق بشر در خصوص وضعیت حقوق بشر در ایران با نظام حقوقی ایران | ||
| مطالعات حقوق تطبیقی | ||
| مقاله 12، دوره 10، شماره 2، مهر 1398، صفحه 617-638 اصل مقاله (272.39 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcl.2019.274747.633785 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی فضائلی* 1؛ مسعود احسن‌نژاد2 | ||
| 1دانشیار گروه حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم | ||
| چکیده | ||
| وضعیت حقوق بشر در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه کمیسیون حقوق بشر و جانشین آن، شورای حقوق بشر قرار گرفت. تاکنون سه گزارشگر ویژۀ کشوری به اسامی احمد شهید، اسماء جهانگیر و جاوید رحمان از سوی شورای حقوق بشر به‌عنوان گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران تعیین شده‌اند که درمجموع هفت دوره گزارش در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی ارائه کرده‌اند. فارغ از بحث‌های سیاسی پیرامون انتصاب گزارشگر ویژه و اذعان به موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در خصوص غیرقابل قبول بودن چنین مأموریتی به دلیل سیاسی و گزینشی بودن چنین اقدامی و مفاد گزارش‌ها بنابر اتخاذ استانداردهای دوگانه، رویکرد جانب‌دارانه و عدم رعایت رفتارنامۀ شورای حقوق بشر، در این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش مهم هستیم که چه نسبتی میان گزارش‌های گزارشگران ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران با نظام حقوقی ایران وجود دارد. فرضیۀ مقاله ضمن تطبیق برخی از مفاد گزارش‌ها با نظام حقوقی ایران بر این اساس استوار است که نسبت موجود چالشی است؛ به این نحو که در برخی موارد شدت چالش به‌حدی است که نمی‌توان انتظار انطباق میان گزارش‌ها با نظام حقوقی ایران را داشت. این موارد با عنوان چالش‌های متوجه مبانی نظام حقوقی ایران مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. در مواردِ دیگر چالش‌های ضعیف‌تری را شاهد هستیم که این موارد عدم انطباق ناشی از سوء اجرای قانون اساسی یا نقیصه‌های موجود در برخی قوانین عادی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انطباق یا عدم انطباق با نظام حقوقی ایران؛ شورای حقوق بشر؛ گزارشگران ویژه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Comparative Study of Some Reported Items in the Reports of HRC Special Rapporteurs on the Situation of Human Rights in Iran with Iranian Legal System | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Fazaeli1؛ Masoud Ahsannejad2 | ||
| 1Associate Professor, International Law Department, Qom University, Qom, Iran | ||
| 2Ph.D. Student of International Law, Qom University, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The special procedures of the Human Rights Council are independent human rights experts with mandates to report and advice on human rights from a thematic or country-specific perspective to the council or in case of request to the General Assembly of the United Nations. The situation of human rights in Iran has been raised both in Human Rights Commission and its successor Human Rights Council after the Islamic Revolution in Iran. Three rapporteurs i.e. Ahmad Shaheed, Asma Jahangir and Javid Rahman have so far been appointed to report on the situation of human rights in Iran which in result- to date- seven reports have been delivered to the Council and the General Assembly. The main idea in this article is to find an answer-irrespective of the claims made by Iran on the politicized and selective orientation taken by the Council in appointing the rapporteurs- to the questions that what kind of relation is dominant on the reports of the special rapporteurs on the situation of human rights in Iran and whether the human rights framework in Iranian legal system is compatible with the international legal system on human rights or not. As hypothesis of the article, the authors believe that the relation between these two is a challenging one. In some cases –discussed under the title of challenges as to the bases of Iranian legal system- the challenge is so high that in no way any reconciliation between the reports and Iranian legal system is imaginable. In other cases, the challenge is not so critical as that, and is mainly based on misacting or not complying with the Constitution and badly enacted Acts. 1. Challenges as to the bases of Iranian legal system- No Compliance is expected Two main subjects are discussed under this title i.e. the Religious Minorities not recognized in the Constitution of Islamic Republic of Iran and the Sexual Minorities. Regarding the religious minorities recognition is not possible due to the provisions contained in articles 4, 91 and 13 of the Constitution which limits the bases of granting rights, parliamentary enactments and recognition of religious groups to Islamic rules. However, Iran has insisted in its national reports to UPR on the citizen rights of all religious minorities whether recognized or not in the constitution. This is mainly based on another provision of the constitution i.e. article 23 which explicitly prohibits any investigation into a person’s beliefs. In respect of sexual minorities, the challenge is even more stricter than the previous one. That’s why in the core human rights Conventions like other Muslim nations Iran puts reservation on the provisions contrary to Islamic rules. 2. Challenges resulted from misacting the provisions of the Constitution- Compliance is expected Under this title the rights of ethnic minorities are discussed in the reports and Iranian legal system. The Constitution has gathered all the Iranians under the title of “Nation” and no discrimination is visible in its provisions as to economic, social and cultural rights. But in practice some shortcomings pave the way to criticism. In respect of civil and political rights discrimination is clear-cut and is rooted in the constitution which puts no way to religious minorities to reach some political positions as describes Islam as the main religion and Shite as the main school of thought. 3. Challenges resulted from badly enacted Acts- Compliance is expected Crimes against National Security and Drug related Crimes are the selected titles in this part. In crimes against national security there is an ambiguity in the Islamic Penal Code. This ambiguity was the result of generality of titles which included political crimes. By passing Political Crimes Act in 2016 it is hoped that the number of convicts to Crimes against National Security would decrease. Most of the death penalties were the result of drug related crimes. Iran has taken three different stages toward these crimes which the last one is more compatible with international standards. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Human Rights Council, Special Rapporteurs, Compatibility or incompatibility, Iranian Legal System | ||
| مراجع | ||
|
1. فارسی 1. قاری سیدفاطمی، سید محمد (1390)، «حقوق بشر در جهان معاصر»، دفتر یکم، تهران: شهر دانش. 2. عزیزی، ستار (1385)، «حمایت از اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل»، همدان: نور علم. 3. آفتاب، محمدرضا (1392)، «حقوق اقلیت‌های زبانی» تهران: امور تحقیق و پژوهش کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران. 4. آقایی، سید داود (1382)، «کارنامۀ کمیسیون حقوق بشر دربارۀ ایران (پس از پیروزی انقلاب اسلامی)»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 60. 5. آقمشهدی، فخرالدین و عبدی، یاسر (1390)، «وضعیت فقهی و حقوقی تغییر جنسیت»، مجله فقه و حقوق اسلامی، سال اول، ش 2. 6. ارغوانی پیرسلامی، فریبرز و دهقان، مجتبی (1395)، «قانون اساسی و حقوق بشر در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال ششم، ش 2. 7. اکبری، عباسعلی (1393)، «بررسی و نقد سیاست جنایی حاکم بر جرایم مواد مخدر در ایران با تأکید بر اصلاحیۀ سال 1389 قانون مبارزه با مواد مخدر»، پژوهشنامۀ حقوق کیفری، سال پنجم، ش 2. 8. امیدی، علی؛ پوربافرانی، حسن؛ پورعلی، ایمان (1395)، «مواجهۀ دو دیدگاه حقوقی: تحلیلی بر تعامل و تقابل جمهوری اسلامی ایران با شورای حقوق بشر سازمان ملل»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 64، ش 3. 9. پروین، خیرالله و سپهریفر، سیما (1393)، «حقوق اقلیت‌ها در قانون اساسی (با تأکید بر اماکن، دارایی‌ها و حقوق سیاسی)»، دوفصلنامۀ مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال سوم، ش 6. 10. دادمرزی، سید مهدی (1394)، «نقش اختلاف جنس متعاقدین در وقوع نکاح از دیدگاه حقوق داخلی و غربی»، مطالعات جنسیت و خانواده، سال سوم، ش 2. 11. ذاکریان، مهدی (1389)، «ایران و جهانشمولی قواعد بنیادین حقوق بشر»، پژوهشنامۀ علوم سیاسی، سال پنجم، ش 3. 12. ذاکریان، مهدی و مختاری، بهروز (1393)، «ﻣؤﻟﻔﻪﻫﺎی ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺴﺌﻮل و ﻧﻘﺶ ﮔﺰارش‌گران ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ در ﺗﺮوﻳﺞ آن‌ها»، ﻓﺼﻠﻨﺎمۀ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ، ش 18. 13. ذاکریان، مهدی و مختاری، بهروز (1393)، «تحلیل عملکرد شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در سازوکار رویه‌های ویژه بر افزایش احترام به حقوق بشر»، فصلنامۀ سازمان‌های بین‌المللی، ش 6. 14. رضایی فومنی، امیر و آیتی، محمدرضا (1393)، «وضعیت تغییر جنسیت در حقوق ایران و نظام حقوقی کامن لا»، مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال هفتم، ش 14. 15. سودمندی، عبدالمجید و شریفی طرازکوهی، حسین (1391)، «گسترۀ حق آزادی دین و عقیده در اسناد بین‌المللی حقوق بشر»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دورۀ 16، ش 4. 16. طباطبایی حصاری، نسرین و آذری، هاجر (بهار و تابستان 1396)، «چالش‌های نظام حقوقی ایران در الحاق به معاهدات حقوق بین‌الملل»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 8، ش 1. 17. عباس‌زاده، مهدی و شجاعی، زهرا (1397)، «مقایسۀ عملکرد کمیسیون و شورای حقوق بشر در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 48، ش 3. 18. عباسی سرمدی، مهدی و هاشمی، سید رضا (پاییز 1392)، «حقوق بشر انسان‌های دوگانه در جمهوری اسلامی ایران»، سال ششم، ش 21. 19. علیزاده، حمیده (1393)، «میزان انطباق جرم‌انگاری مواد مخدر در ایران با اسناد بین‌المللی»، فصلنامۀ سلامت اجتماعی و اعتیاد، دورۀ 1، ش 3. 20. علیزاده سرشت، نادر و کوشکی، غلامحسین (پاییز 1394)، «نگاهی به قلمرو جرایم امنیتی در پرتو صلاحیت دادگاه انقلاب»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 12. 21. کرمی، موسی و فضائلی، مصطفی (1396)، «اقلیت‌های قومی در ایران یا اقوام ایرانی؟ از نگاهی ژورنالیستی تا دیدگاهی حقوقی»، مجلۀ مطالعات حقوقی شیراز، دورۀ 9، ش 3. 22. محمدی، فاطمه (1394)، «بررسی تعاملات جمهوری اسلامی ایران با شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، از 1384 تاکنون»، نشریۀ حقوق بشر، ش 19. 23. یزدیان جعفری، جعفر (1395)، «تقابل امنیت فردی و ملی در جرایم علیه امنیت»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 14. 24. بیگدلی، محمدرضا (1395)، «مذهب و حقوق بین‌الملل عموماً سازگارند»، قابل دسترسی در: http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1965222/ 2018/12/10 25. بینام: https://www.ilna.ir -15/570556- 2018/12/10 26. بینام، «جایگاه مقابله با فقر و نابرابری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران- بخش اول»: https://www.farsnews.com/news/13970312001426/ 2018/12/10 27. «مواضع ایران دربارۀ گزارش گزارشگر ویژۀ حقوق بشر»، قابل دسترسی در: https://www.fardanews.com/fa/news/644033/ 2018/12/10
2. خارجی 28. AlFaruqi, I. R (1983(, "Islam and Human Rights",. Islamic Quarterly 27, no.1, p. 12-30. 29. American Society of International Law: accesible in: https://www.asil.org/insights/volume/22/issue/9/inter-american-court-human-rights-advisory-opinion-gender-identity-and 2018/12/10 30. Baderin, Mashood.A. (2009), "Religion and International Law: Friends or Foes"? European Human Rights Law Review, Vol. P. 637-658. 31. Banda, Fareda, Eekelaar, John (2017), "International Conceptions of the Family", International and Comparative Law Quarterly, p.833-862. 32. Contesse, Jorge ( 2018), July 26. "The Inter-American Court of Human Rights' Advisory Opinion on Gender Identity and Same-Sex Marriage." September 12, 2018. 33. Dunbar, Robert )2009( ,"Minority Language Rights in International Law". The International and Comparative Law Quarterly,Vol. 50, No. 1, p. 90-120. 34. Freedman, Rosa, Mchangama, Jacob (2016( ,"Expanding or Diluting Human Rights?: The Proliferation of United Nations Special Procedures Mandates", HUMAN RIGHTS QUARTERLY, 38(1), p. 164-193. 35. Joanne R. Bauer, Daniel A. Bell (1999), "The East Asian Challenge for Human Rights", Cambridge University Press. 36. Limon, Marc, Power, Hilary," History of the United Nations Special Procedures Mechanism Origins, Evolution and Reform , Universal Rights Group – Brookings Institution. 37. Maguire, Sebastian (2004), "The Human Rights of Sexual Minorities in Africa", California western international law journal, vol 35, number 1, P. 1-52. 38. Mayer, Ann Elizabeth (1994),"Universal Versus Islamic Human Rights: A Clash of Cultures or a Clash with a Construct? ", Michigan Journal of International Law, vol 15, Issue 2, 308-402. 39. Mittelstaedt, Emma,)2008( ,"Safeguarding the Rights of Sexual Minorities: The incremental and legal approches to enforcing international human rights obligations", Chicago Journal of International Law, vol 9, number 1. P.353- 386. 40. Morin, R. 2013, July 18, The most (and least) culturally diverse countries in the world, september 24, 2018, pew research center, accesible in: 41. A/HRC/RES/37/30 42. A/HRC/WG.6/20/IRN/1 43. A/HRC/37/68 44. A/HRC/22/56 45. A/67/369 46. A/69/356 47. A/HRC/37/68 48. A/HRC/28/70 49. A/HRC/31/69 50. CCPR/C/21/Rev.1/Add.5 51. CCPR/C/21/Rev.1/Add.13 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 717 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 689 |
||