پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,692 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,004,018 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,683,596 |
ریخت شناسی خواب نگارههای شاهنامهی تهماسبی بر اساس نظریه پراپ | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 8، دوره 24، شماره 4، دی 1398، صفحه 65-76 اصل مقاله (7.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2019.276371.666157 | ||
| نویسندگان | ||
| مینا صدری* 1؛ حسین عصمتی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه تهران | ||
| 2هنرمند حوزه هنری | ||
| چکیده | ||
| از مباحث مهم نگارگری، بررسی شکلشناسانهی عناصر تصویری و کارکرد آنها در پیشبرد روایت تصویری است. این پژوهش، با هدف دستیابی به این مهم، خوابنگارههای شاهنامه تهماسبی را مورد بررسی ریختشناسانه قرار داده است. لذا این سؤال را طرح کرده است؛ عناصر سازندهی نگارههای شاهنامهی تهماسبی در بازتولید موضوع خواب و رؤیا چه کارکرد و خویشکاریای دارند؟ این تحقیق از زاویهای نو به موضوعی که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته، پرداخته است. کمبود یا نبود پژوهشی در نگارگری با موضوع "خواب" و "رؤیا"، نگارندگان این تحقیق را بر آن داشت تا به شیوهی توصیفی - تحلیلی، به بررسی شکلشناسانهی داستانهای مصور شاهنامهی تهماسبی با موضوع رؤیا بپردازند. با توجه به یافتههای تحقیق میتوان نتیجه گرفت، که خویشکاری عناصر تصویری در سه حوزه قابل دستهبندی است. 1- تمام عناصر تصویری به ساختار شکلی اثر کمک کرده و ترکیببندی آنها را تکمیل میکنند. 2- برخی از خویشکارهها در هر سه نگاره مشترک هستند و میتوان کارکرد آنها را در حیطهی روایت صریح داستان دانست. 3- برخی از عناصر تصویری در هر سه نگاره، کارکرد نمادین دارند. تعداد این عناصر نمادین کم و زیاد میشود اما در هر سه نگاره چنین عناصری دیده میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ریخت شناسی؛ شاهنامهی تهماسبی؛ خواب‌نگاره؛ نظریه‌ی پراپ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Morphology of Tahmasbi Shahnameh Paintings with Dream Subject, Based on Propp's theory | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hosein esmati2؛ | ||
| 2artist of hozeh-e honari | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the important subjects in Persian painting is the morphological investigation into pictorial elements and their application in advancement of pictorial narration. The disputed point is whether the pictorial elements used in the Persian painting works only serve some decorative and aesthetic purposes or they also extend the scope of meaning to provide a more complete narration of the story and have the audience enter the details through "association"? The present study has investigated the relevant dream images from among numerous versions of Tahmasbi Shahnameh and 258 images with the aim of providing a proper response to the presented challenges. Thus, the main research question has been formulated as follows: What is the function of the elements making up the images of Tahmasbi Shahnameh in terms of reproduction of dream subject? This research investigates the subject from a standpoint that has not been noted before. Shortage or lack of any research on Persian painting on the subject of "dram" has prompted the writers of the present research to conduct a morphological investigation into the comic strips of Tahmasbi Shahnameh about dream using an analytical-descriptive method. In the present research, using morphology to describe the components of images, investigation into the relationships among the components and the analysis of their function have been done with the aim of explaining the general structures and finding some patterns in function of pictorial elements of dream images. The heroes dream of most of the events in Shahnameh before they take place. This set of the dreams appear in the form of dreams according to the nature and theme before they happen to the character who is central to the story. The type of dream in three images investigated in this research is of predicting type. According to the findings of the research it can be concluded that the function of the pictorial elements can be divided into three categories: 1- All pictorial elements help the morphological structures of works and complement their compositions; 2. Direct narration of story, some function are common among all three images and they can be considered to serve a function in the explicit narration scope of the story. The characters have been depicted while dreaming in all three images that narrate the subject and time of story. Addressing the nature to complement the composition and to express all three images aesthetically can be seen in all three images. 3- Some pictorial elements in all three images perform a symbolic function. The number of these symbolic elements varies, but these elements can be seen in all three images. Sometimes the symbolic function or expression of a sense is distributed among some pictorial elements. These elements create a syntagmatic axis and signify a certain sense like Zahhāk nightmare where the cloud, moon and cypress create a symbolic function. In addition, in the dreaming image of Tous the axis creating the roles of dragon, bull-headed mace, war tools, instrumentalists and visualization of Siavash image along with his magnificent expresses the sense of good tidings. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Morphology, Tahmasbi Shahnameh, Dream Image, Propp's Theory | ||
| مراجع | ||
|
اسعد، محمدرضا (1387)، بـا‌زتاب خواب و رویا در شاهنامهی فردوسی، ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، شماره 13، صص 9-42. پراپ، ولادیمیر(1368)، ریختشناسی قصههای پریان، ترجمه فریدون بدرهای، چاپ اول، توس، تهران. ثروتیان، بهروز(1384)، شرح راز منطقالطیر عطار، چاپ اول، امیر کبیر، تهران. جلالی پور، بهرام(1391)، ریخت شناسی قصههای اساطیری و پهلوانی شاهنامهی فردوسی (بر اساس روش ولادیمیر پراپ)، انتشارات افراز، تهران. حیدری، مرتضی (1394)، ریخت شناسی تطبیقی قصههای ماه پیشانی، یهشین و سیندرلا، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارهی 36، صص 192-157. دهخدا، علی اکبر(1366)، گزیده امثال و حکم، به کوشش: سید محمد دبیرسیاقی، تیراژه، تهران. سرّامی، قدمعلی (1388)، از رنگ گل تا رنج خار(شکل شناسی قصههای شاهنامه)، علمی فرهنگی، چاپ دوم، تهران. شفیعی کدکنی، محمد رضا (1388)، مقدمه، تصحیح و تعلیقات منطقالطیر، سخن، تهران. عرب نژاد، زینب و طغیانی، اسحاق (1395)، ریختشناسی داستانهای عاشقانهی شاهنامه، فصلنامه علمی پژوهشی متن شناسی ادب فارسی، دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورهی جدید، شماره 3(پیاپی 31). صص38-23. عنبرانی، پویا (1390)، خواب و رویا در شاهنامه، نامه پارسی، شماره 56 و 57 ، صص 214-232. فردوسی، ابوالقاسم (1374)، شاهنامه، به تصحیح ژُل مل، چاپ پنجم، انتشارات سخن، تهران. قائمی، فرزاد (1391)، اسطورهی نبرد مهر و گاو نخستین و ارتباط آن با ابزار نمادین گرز گاوسر، ادب پژوهی، شماره 21، 89-110. کربن، هانری (1383)، واقع انگاری رنگها و علم میزان، ترجمهی انشاالله رحمتی، سوفیا، تهران. کزازی، میر جلالالدین (1370)، مازهای راز(جستارهایی در شاهنامه)، نشر مرکز، تهران. کزازی، میرجلالالدین (1396)، نمادشناسی مرغان منطقالطیر، http://www.bookcity.org . گلستانی، مینا (1392)، دنیای خواب و خوابگزاری در شاهنامهی فردوسی، هفتمین همایش پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، تهران. منصوریان سرخگریه ، حسین و تربتی نژاد، بهجت (1390)، نقد و تحلیل رؤیا در شاهنامهی فردوسی، متنشناسی ادب فارسی، شمارهی 12، صص 93-112. منبع تصویری Sheila R, Canby (2011), the Shahnama of Shah Tahmasp THE PERSIAN BOOK OF KINGS, Metropolitan Museum of Art, New York.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 598 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,071 |
||