پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,486 |
| تعداد مقالات | 70,067 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,059,233 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,290,554 |
وقف بر صوفیه در دورۀ ایلخانی رابطۀ گرایش‌های دینی ایلخانان ایران با کاهش و افزایش وقف بر صوفیه (736ـ656ق) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 4، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 81-106 اصل مقاله (331.64 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2020.279773.654000 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدعلی رنجبر* 1؛ بهمن شهریاری2 | ||
| 1مدیر گروه تاریخ، دانشگاه شیراز، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری تاریخ بعد از اسلام دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| کاهش یا افزایش وقف بر صوفیه در دورۀ ایلخانی (735- 656 ق) با کسب مشروعیت از طریق اسلام‌پذیری و انطباق با فرهنگ و تمدن ایران رابطۀ مستقیم داشت. ایلخانان نامسلمان به کسب مشروعیت از طریق عرفا و مشایخ نیازی نداشتند و در نتیجه در دورۀ آنها وقف بر صوفیه راکد ماند. پس از سقوط خلافت بغداد و افزایش اسلام‌پذیری ایلخانان بر دست عرفا و مشایخ، وقف بر صوفیه در روند جدید حاکمیت ایلخانی رو به افزایش نهاد. برخی از شخصیت‌های مؤثر مانند خواجه رشیدالدین فضل‌الله در روند انطباق فرهنگی از طریق عرفا نقش مهمی داشتند. افزایش وقف بر صوفیه موجب بهبود وضع اقتصادی عرفا و مشایخ گردید و بنابراین، حکومت ایلخانان مسلمان برای عرفا و مشایخ هم از نظر مالی و هم از نظر معنوی و اجتماعی، سودمند بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وقف صوفیان؛ خانقاه؛ حکومت ایلخانی؛ عرفا و مشایخ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Waqf (charitable endowment) to Sufis during the Ilkhanid Period The Relationship between the Religious Tendencies of the Ilkhanids of Iran with the Decrease and Increase of Endowment on Sufis (736-656) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Ali Ranjbar1؛ Bahman Shahryari2 | ||
| 1Associated Prof., Department of History, Shiraz University | ||
| 2PhD Student, Department of History, Shiraz University | ||
| چکیده [English] | ||
| The decrease or increase in Waqf (charitable endowment) on Sufis during the Ilkhanid period (656-735 AH) was directly related to gaining legitimacy through Islamization and conformity with Iranian culture and civilization. The non-Muslim Ilkhanids did not need to gain legitimacy through Sufis and their masters, and as a result, the charitable endowment remained stagnant. After the fall of the Baghdad caliphate and the Ilkhanids' Islamization at the hands of the Sufis and their masters, the charitable endowment on Sufis in the new trend of Ilkhanid rule increased. Some influential figuers, such as Khawaja Rashid al-Din Fadlullah, played an important role in the process of cultural adaptation through Sufis. The increase in the charitable endowment on Sufis has improved their economic status. Therefore, the rule of the Muslim Ilkhanids was beneficial to the Sufis and their masters financially and spiritually and socially. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Waqf (charitable endowment) on Sufis, Khanqah, Ilkhanid government, the Sufis and their masters | ||
| مراجع | ||
|
ابن بزاز، درویش توکلی بن اسماعیل، صفوه‌الصفا، به‌کوشش غلامرضا طباطبایی، تبریز، تابش، 1373. ابن بی‌بی، حسین بن محمد، اخبار سلاجقه روم. به اهتمام محمدجواد مشکور، تهران، کتابفروشی تهران 1350. ابن خلدون، ولی‌الدین عبدالرحمان بن محمد، العبر و دیوان المبتدأ و الخبر، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، ج 4، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1368. ابن طقطقی، محمد بن علی بن طباطبا، تاریخ فخری در آداب مملکت‌داری و دولت‌های اسلامی،ترجمۀ محمد وحید گلپایگانی، تهران، علمی و فرهنگی، 1384. ابن عبری، ابوالفرج غریغوریوس،مختصرالدول، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران، علمی و فرهنگی، 1377. ابن فوطی، مجمع الاداب فی معجم الالقاب. تحقیق محمد کاظم، القسم الثالث و القسم الرابع، تهران، موسسه الطباعه و النشر وزارت الثقافه و لارشاد الاسلامی، 1416ق افلاکی، شمس الدین احمد العارفی. مناقب العارفین. به کوشش تحسین یازیچی، ج 2، بی‌جا: انجمن ترک 1961. اقبال آشتیانی، عباس. تاریخ مغول و اوایل ایام تیموری. چاپ دوم، تهران: نشر نامک 1380. اوحدی اصفهانی، کلیات اوحدی اصفهانی (مراغی). به کوشش سعید نفیسی، تهران: امیرکبیر 1340. آقسرایی، محمودبن‌محمد کریم. مسامره الاخبار و مسایره الاخیار. به اهتمام و کوشش عثمان توران، چاپ دوم تهران: اساطیر. 1362. بناکتی داود بن ابوالفضل محمد، روضه اولی الالباب فی معرفه التواریخ و الانساب (تاریخ بناکتی). به کوشش جعفر شعار، تهران: انجمن آثار ملی، 1348. بیانی شیرین دین و دولت در ایران عهد مغول، ج 2، تهران: مرکز نشر دانشگاهی 1371. پطروشفسکی، ایلیاپاولیچ. کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول. ترجمه کریم کشاورز، ج 1، چاپ دوم، تهران: نیل 2535. جعفری، جعفر بن محمد بن حسن تاریخ یزد. به کوشش ایرج افشار، چاپ دوم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب1343. جوزجانی، منهاج سراج طبقات ناصری. به کوشش عبدالحی حبیبی، ج 2، کابل: انجمن تاریخ افغانستان1343. حافظ ابرو، نورالله عبدالله بن لطف‌الله، ذیل جامع التواریخ رشیدی. به اهتمام خان‌بابا بیانی، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار ملی1350. حسینی قمی، احمد بن شرفالدین. خلاصه التواریخ. به کوشش احسان اشراقی، ج1، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران1383. الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، منسوب به ابن فُوَطی،به اهتمام محمد رضا الشبیبی و مصطفی جواد، بغداد، مطبعة الفرات، 1351ق . خواندمیر، غیاث الدین همام‌الدین حسینی.تاریخ حبیب السیر فی اخبارالبشر. زیرنظر محمد دبیر سیاقی، ج 3، تهران: کتابفروشی خیام1362. دولتشاه، سمرقندی. تذکره الشعرا. به اهتمام و کوشش ادوارد براون، تهران: اساطیر1382. رشیدالدین فضل‌الله همدانی، جامع التواریخ. به کوشش بهمن کریمی، چاپ چهارم، تهران: اقبال. 1374. همو، مکاتبات رشیدی. گردآوری محمد ابرقوهی، به اهتمام محمد شفیع، لاهور: پنجاب. 1945. همو، وقفنامه ربع رشیدی، به کوشش مجتبی مینوی و ایرج افشار. تهران: انجمن آثار ملی. 1356. همو،تاریخ مبارک غازانی، به اهتمام کارل‌یان، هرتفورد، ستیفن اویتسن. 1940. زرین‌کوب، عبدالحسین. جستجو در تصوف ایران. چاپ چهاردهم، تهران: امیرکبیر1396. سمرقندی، کمال‌الدین عبدالرزاق. مطلع سعدین و مجمع بحرین. به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: کتابخانه طهوری 1353. سیف بن محمد بن یعقوب الهروی (سیفی هروی). تاریخنامه هرات. کوشش محمد زبیر الصدیقی و به اهتمام خان بهادرخلیفه محمد اسدالله، کلکته: کتابخانه خیام1983. شبانکاره‌ای، محمد بن علی. مجمع الانساب. به تصحصح میر هاشم محدث، تهران: امیرکبیر 1363. شبستری، شیخ محمود. گلشن راز. به اهتمام صمد موحد، تهران: کتابخانه طهوری 1368. الصفدی، صلاح‌الدین خلیل بن آبیک، الوافی بالوفیات. باعتناء هملوت ریتر، جزء اول، دارالنشر فرانز شتاینر، بیروت: لبنان 1381 ق طوسی نصیرالدین محمد، اخلاق ناصری، به کوشش و توضیح مجتبی مینوی و علیرضا حیدری. چاپ سوم تهران انتشارات خوارزمی 1364. همو، روضه التسلیم یا تصورات، به کوشش و. ایوانف. بمبئی: مطبع اجمل پریس 1950. همو، کشف المراد شرح تجرید الاعتقاد، ترجمه شیخ ابوالحسن شعرانی تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه بی‌تا. غزالی، محمد بن علی. نصیحه الملوک. به کوشش جلال الدین همایی، تهران: انجمن آثار ملی 1351. کاشانی، ابوالقاسم عبدالله بن محمد. تاریخ اولجایتو به اهتمام مهین همبلی تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. 1348. گولپینارلی عبدالباقی، مولانا جلال الدین، ترجمه و توضیحات توفیق سبحانی چاپ سوم تهران: پوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 1375. مستوفی بافقی، محمد مفید، جامع مفیدی. به کوشش ایرج افشار، ج3، تهران: کتابفروشی اسدی1340. مستوفی، حمدالله، تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر. 1381. همو، نزهه‌القلوب. به اهتمام گای لسترنج، تهران: اساطیر 1389. مورگان، دیوید، مغولها. ترجمه عباس مخبر، چاپ دوم، تهران: مرکز1380. مولوی جلال الدین محمد، فیه مافیه، به کوشش و تحشیه بدیع الزمان فروزانفر،چاپ سوم، تهران: انتشارات امیرکبیر 1358. همو، کلیات شمس تبریزی، با کوشش و حواشی بدیع الزمان فروزانفر، چاپ نوزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر 1385. مؤلف ناشناخته. تاریخ شاهی قراختاییان. به اهتمام و کوشش محمد ابراهیم باستانی پاریزی، تهران: بنیاد و فرهنگ ایران 2535. میرخواند، میرمحمدبن‌سید برهان‌الدین خاوندشاه، تاریخ روضه‌الصفا. ج 5، تهران: کتابفروشی خیام و پیروز 1339. نجم‌الدین رازی، ابوبکر بن محمد معروف به دایه، مرصادالعباد من المبدأ الی معاد. به سعی و اهتمام حسین حسینی، تهران: مطبعه مجلس1312. نخجوانی، محمد بن هندوشاه، دستورالکاتب فی تعیین المراتب. به سعی و اهتمام عبدالکریم علی اوغلی علی‌زاده، ج 1، مسکو: اداره انتشارات دانش1944. نظام‌المک، ابوعلی حسن طوسی، سیرالملوک (سیاستنامه)، به اهتمام هیوبرت دارک، چاپ دوم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب 1347. وصاف‌الحضره شیرازی، فضل‌الله بن عبدالله، تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار (تاریخ وصاف). به اهتمام محمد مهدی اصفهانی، بمبئی: 1338ق. Howarth, Henry. History of mongols. Vol. III, London: burt Franklin 1988. Spuler, Bertold The mongols of history. London: pallmall press, 1971. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 324 |
||