پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,486 |
| تعداد مقالات | 70,067 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,059,347 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,290,627 |
مولفه‌ها و ویژگی‌های ساختار شهری مدینه در عصر پیامبر(ص) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 107-125 اصل مقاله (251.49 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2020.247069.653844 | ||
| نویسنده | ||
| اصغر قائدان* | ||
| دانشیار دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| با ورود پیامبر(ص) و مهاجران به یثرب و با ساخت مسجد جامعی که محوریتی توامان دینی و سیاسی داشت و برپایی خانه‌هایی ساده برای خود و مهاجران در کنار آن، که ساکنانش را با این مرکز مذهبی مانوس سازد، آن حضرت کوشیدند تا آموزه‌های دینی را در طراحی فضای شهری و معماری بناها و نیز مناسبات اجتماعی بکار برند. در سایه انعقاد عهدنامه مدنی، ساکنان شهر بویژه یهودیان را در بعد حقوق شهروندی و در سایه پیمان مواخاه، مسلمانان را در بعد ایمانی با یکدیگرمتحد ساخت و با وقف اماکن مفرحی مثل حش یا بوستان، چاهها و آبها و مراتعی برای اسبان، بهره‌گیری از امکانات عمومی را برای همه شهروندان فراهم ساخت. بنابراین، یثرب با مولفه‌هایی که در ساختار شهری آن ایجاد شد و سبک ساده معماری ان همراه با پرهیز از هرگونه تجمل و تفاخر طبقاتی، به یک شهر اسلامی با مبانی توحیدی و آرمانی تبدیل شد و البته توجه همزمان به اختصاص امکانات و رفاه عمومی شهروندان، حکایت از پیوند بین جنبه‌های دنیوی و معنوی آن شهر داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدینه؛ یثرب؛ پیامبر اکرم(ص)؛ معماری؛ شهر اسلامی؛ مسجدالنبی(ص) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Components and Characteristics of the Medina Urban Structure in the Prophet's Age | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Asghar Qaedan | ||
| Associated Prof., University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| With the arrival of the Prophet (peace be upon him) and the immigrants to Yathrib, and the construction of a mosque with a religious and political focus, and the establishment of simple houses for himself and the immigrants, the Prophet sought to apply religious beliefs in the design of urban space and architecture of buildings as well as social relationships. In the shadow of the civil covenant, residents of the city, especially Jewish community, were given equal citizenship rights and in the shadow of the brotherhood treaty the Muslims were united in the faith and endowed with places of worship and public facilities for all citizenssuch as gardens, wells and waters and pastures for horses. Thus, Yathrib became a Muslim city with monotheistic and idealistic foundations, and its simple architectural style combined with the avoidance of class divisions. And, of course, the simultaneous attention given to the amenities and public welfare of the citizens indicated the connection between the worldly and spiritual aspects of that city. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Medina, Yathrib, Islamic Architecture, Islamic City, Masjid al-Nabi | ||
| مراجع | ||
|
ابن جوزی، جمال الدین أبو الفرج، مثیر العزم الساکن إلى أشرف الأماکن، تحقیق: مرزوق علی إبراهیم، بیروت، دار الرایة، 1415ق. ابن حجر عسقلانی، فتح ا لباری بشرح صحیح البخاری. التزام عبدالرحمان محمد، بیروت، داراحیاء. 1408 ق. ابن حجر هیثمی، نورالدین علی، موارد الظمان الی زوائد ابن جبان، حققه محمد عبدالرزاق حمزه، بیروت، دارالکتب العلمیه. بی‌تا. ابن حنبل، ابو عبدالله احمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، تحقیق شعیب الأرنؤوط، عادل مرشد، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1421ق. ابن حزم اندلسی، أبو محمد علی بن أحمد، جوامع السیرة وخمس رسائل أخرى، تحقیق إحسان عباس، دار المعارف، مصر، 1900م. ابن سعد، أبو عبد الله محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1408ق. ابن شبه نمیری، ابوزید عمر، تاریخ المدینة المنوره، حقفه فهیم محمد شلتوت، بیروت، دارالتراث، 1410ق. ابن شمائل قطیعی البغدادی،عبد المؤمن بن عبد الحق، مراصد الاطلاع علی أسماء الأمکنة و البقاع، بیروت، دار الجیل، بیروت، 1412ق. ابن فارس قزوینی، أبوالحسین، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، دارالفکر، 1399ق. ابن قیم جوزی، عبدالرحمن، زادالمعاد فی هدی خیر العباد، بیروت، مؤسسةالرساله، 1412ق. ابن مغازلی، علی بن محمد بن محمد، مناقب أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه، تحقیق أبو عبد الرحمن ترکی، صنعا، دار الآثار، 1424ق. ابن نجار، حافظ بن محمود، اخبارمدینة الرسول، تحقیق صالح محمد جمال، مکه، مکتبه الثقافه، 1401ق. ابن هشام، ابومحمد عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق محی الدین عبدالحمید، قاهره. 1356ق. ابن وردی البکری، سراج الدین، خریدة العجائب وفریدة الغرائب، تحقیق أنور محمود زناتی، قاهره، مکتبة الثقافة الإسلامیة، 1428ق ابوحاتم رازی، أبومحمد عبد الرحمن، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق أسعد محمد الطیب، السعودیة، مکتبة نزار مصطفی الباز، 1419ق. ادریسی، محمد بن محمد بن عبد الله، نزهة المشتاق فی اختراق الآفاق، بیروت، عالم الکتب، 1409ق. امین کردی، عبیدالله محمد، مکه و مدینه، تصویری از توسعه و نوسازی، ترجمه حسین صابری، تهران، مشعر. 1380ش. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، مصر، احیاء کتب السنة، 1410ق. براند، روبرت هیلن، معماری اسلامی. شکل، کارکرد، معنی، ترجمه باقر آیت الله زاده شیرازی، تهران روزنه. 1383ش. بکری، أبوعبید عبدالله بن عبد العزیز، معجم ما استعجم من أسماء البلاد و المواضع، عالم الکتب، بیروت، الطبعة الثالثة. 1403ق. همو، المسالک و الممالک، دار الغرب الإسلامی، مغرب، 1992م. بوکهارت، تیتوس، هنر اسلامی، زبان و بیان، ترجمه مسعود رجب‌نیا، تهران، سروش، 1365ش. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین، دلائل النبوه ومعرفه أحوال صاحب الشریعة، بیروت، دارالکتب العلمیة 1405ق. پاپادوپولو، معماری اسلامی، ترجمه حشمت جزنی، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، 1368ش. جندی المکی، مفضل بن محمد، فضائل المدینه، قم، بی‌نا، 1387ش. حِمیری، أبو عبد الله محمد بن عبدالله، الروض المعطار فی خبر الأقطار، تحقیق إحسان عباس، مؤسسة ناصر للثقافة، بیروت، الطبعة الثانیة، 1980م. حموی، شهاب الدین أبوعبدالله یاقوت، معجم البلدان، دار صادر، بیروت، الطبعة الثانیة، 1995م. خیاری، احمد یاسین، تاریخ المعالم المدینه المنوره حدیثا او قدیما، مدینه، الامانه العامه للاحتفال، 1999م. زیعلی الحنفی، عبدالله بن یوسف، نصب الرایه لاحادیث الهدایه، بیروت، عالم الکتب، 1408ق. سمهودی، ابوالحسن علی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، حققه محمد محی الدین عبدالحمید، قاهره، مطبعة السعاده، 1374ق. سهیلی، أبوالقاسم عبد الرحمن بن عبد الله، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویة، تحقیق عمر عبدالسلام السلامی، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1421ق. سعید بن سلام. المدینة المنورة فی القرن الرابع عشر الهجری، مدینه المنوره، بی‌نا، بی‌تا. شافعی، أبوعبدالله محمد بن إدریس، المسند، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1400ق. شوازی، اگوست، تاریخ معماری، ترجمه لطیف ابوالقاسمی، تهران، دانشگاه تهران، 1383ش. لمعی، مصطفی صالح، المدینة المنورة تطورها العمرانی و تراثها المعماری، بیروت، دارالنهضة، بی‌تا. صنعانی، أبوبکر عبد الرزاق بن همام، المصنف فی الاحادیث و الاثار، تحقیق، حبیب الرحمن الأعظمی، المجلس العلمی، الهند ،1403ق. طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، تحقیق، حمدی بن عبد المجید، مکتبه ابن تیمیه، قاهره، بی‌تا. عبدالغنی، محمد الیاس، بیوت الصحابه حول المسجد النبوی الشریف، مدینه، مطابع الرشید، 1424ق. فیروزآبادی، مجدالدین أبوطاهر، القاموس المحیط، بیروت، مؤسسة الرسالة للطباعة و النشر و التوزیع، 1426ق. قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود، آثار البلاد وأخبار العباد، بیروت، دار صادر، بی‌تا. قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره. تهران، مشعر. 1384ش. مالک بن أنس، الموطأ، تحقیق، محمد مصطفی الأعظمی، مؤسسة زاید بن سلطان، امارات، 1425ق. متقی الهندی، علاء الدین، کنزالعمال فی سنن و الاقوال و الافعال ، بیروت، مؤسسه الرسالة، 1409ق. مسلم، امام محمد، الصحیح، بشرح النووی، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. مقدسی، أبوعبدالله محمد، احسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، قاهره، مکتبة مدبولی، الطبعة الثالثة، 1411ق. منجم، اسحاق بن الحسین، آکام المرجان فی ذکر المدائن المشهورة فی کل مکان، بیروت، عالم الکتب، 1408 ق نسایی، ابوعبد الرحمن أحمد بن شعیب، السنن، تحقیق، عبد الفتاح أبوغدة، مکتب المطبوعات الإسلامیة، حلب، الطبعة الثانیة، 1406 ق. همدانی الحازمی، أبو بکر محمد بن موسی، الأماکن أو ما اتفق لفظه وافترق مسماه من الأمکنة، تحقیق حمد بن محمد الجاسر، بیروت، دار الیمامة للبحث و الترجمة و النشر، 1415ق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 509 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 402 |
||