تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,124,934 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,233,474 |
نقد و بررسی تحقیقات شرقشناسان فرانسوی در باب تاریخ جهانگشا و جامعالتواریخ | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 1، دوره 9، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 1-20 اصل مقاله (883.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2020.286493.708 | ||
نویسنده | ||
زینب سادات ابطحی* | ||
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در میان کتب تاریخی که در دورۀ مغول نوشته شده، تاریخ جهانگشای جوینی و جامع التواریخ رشیدی به دلایل گوناگون سرآمد سایر کتابهایند و در نوع خود مآخذی متفاوت و ممتاز تلقّی میشوند. از طرف دیگر، حدود پانصد سال پس از حملۀ مغولان و تاخت و تاز آنها در مناطق وسیعی از آسیا، در اروپای قرن نوزدهم میلادی که شرقشناسی با رویکرد متن محور در محافل فرهنگی آن رواج یافته بود، این دو کتاب مورد اقبال برخی شرقشناسان فرانسوی قرار گرفت که آنها از یک سو، خاطرۀ ارتباط پادشاهان خود را با امرای مغول در جریان جنگهای صلیبی از یاد نبرده بودند و از دیگر سو، روایت تاریخ نویسان ایرانی از کیفیت کشورگشایی و افعال مغولان برایشان جالب توجّه بود. بنابراین، بر اساس نسخههای خطی پرشماری که اغلب در کتابخانۀ سلطنتی/ ملی پاریس در اختیارشان بود، دست به تتبّعات گستردهای دربارۀ محتوای دو کتاب یادشده و احوال نویسندگان آن زدند و حاصل تحقیقات خود را به همراه بخشهایی از این دو کتاب و ترجمۀ فرانسوی آن به طبع رسانیدند. سعی نوشتارِ حاضر، مصروف بر این است که پژوهشهای منتشرشدۀ آنان را در این زمینه معرفی کرده و به نقد و تحلیل آن بپردازد. | ||
کلیدواژهها | ||
دورۀ مغول؛ تاریخ جهانگشا؛ جامعالتواریخ؛ شرقشناسی؛ شرقشناسان فرانسوی؛ ایرانشناسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Review of French Orientalists’ Studies on Tārīkh-i Jahāngushāy and Jami‘ al-Tawārikh | ||
نویسندگان [English] | ||
Zeinab Sadat ABTAHI | ||
Ph.D Candidate, Persian Language and Literature, University of Tehrandepartment of persian langauge and literature, university of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Among the historical books written during the Mongol era, Tārīkh-i Jahāngushā (The History of The World Conqueror) by Aṭā Malek Joveynī and Jami‘ al-Tawārikh (Compendium of Chronicles) by Rashid al-Din Hamadāni stand out as superior to other books for a variety of reasons and are typically regarded as distinct and privileged sources. About five hundred years after the Mongol invasion over much of Asia, in nineteenth-century Europe, where philological researches were prevalent in the circles of orientalists, these two books were favored by some French scholars. The reason for such acceptance was that, on the one hand, they had not forgotten reminiscences of the relation between their kings and the Mongol rulers during the Crusades and, on the other hand, the narrative of Iranian historians about the Mongol invasion and conquest was interesting to them. Thus, based on the numerous manuscripts available at the Royal Library of Paris, they launched an extensive research on the content of these two books and their authors, and published the results of their studies, along with excerpts from the books and translations into French. The present article attempts to critically analyze these studies while introducing them. Familiarity with such research studies, if accompanied by consideration of the works done in recent decades, can provide a clear picture of the approaches of Western Orientalists in dealing with the historical texts of Iran and Islam in the last two centuries. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Mongol Period, Tārīkh-i Jahāngushā, Jami‘ al-Tawārikh, Orientalism, French Orientalists | ||
مراجع | ||
اقبال آشتیانی، عباس، 1339، «عرائس الجواهر و نفایس الاطایب»، فرهنگ ایران زمین، ج 8، 153-160. براون، ادوارد، 1910، پیشگفتار بر تاریخ گزیده، به سعی و اهتمام همو، لندن، اوقاف گیب. بیانی، شیرین، 1350، تاریخ سرّی مغولان، تهران، دانشگاه تهران. ــــــــــــــــــ، 1397، تاریخ سرّی مغولان، تهران، دانشگاه تهران. رشیدالدین فضلالله، 1373، جامع التواریخ، به تصحیح و تحشیۀ محمد روشن و مصطفی موسوی، ج 1، تهران، البرز. روشن، محمد، 1373، مقدمه بر جامع التواریخ، به تصحیح محمد روشن و مصطفی موسوی، ج 1، تهران، البرز. قزوینی، محمد، 1911، مقدمه بر تاریخ جهانگشای جوینی، به تصحیح همو، ج 1، لیدن، بریل. ـــــــــــــــ،1937، مقدمه بر ذیل جهانگشا از خواجه نصیر طوسی، در تاریخ جهانگشای جوینی، به تصحیح همو، ج 3، لیدن، بریل. ـــــــــــــــــ،1325، « ادگار بلوشه»، مجلۀ یادگار، س دوم، ش 10، 10-19. ـــــــــــــــــ،1339، «حواشی بر کتاب ادگار بلوشه»، به کوشش منوچهر مرتضوی، نشریة دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، س دوازدهم، ش سوم، 288-300. کاشانی، ابوالقاسم عبدالله، 1384، تاریخ اولجایتو، به اهتمام مهین همبلی، تهران، علمی و فرهنگی. مرتضوی، منوچهر، 1340، «جامع التواریخ و مؤلف واقعی آن»، نشریة دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، س سیزدهم، ش 57، 31-92؛ ش 59، 311-350؛ ش 60؛ 516-526. موسوی، مصطفی و فرهاد دفتری، 1366، «دو نقد بر کتاب زبده التواریخ»، نشر دانش، ش 44، 28-35. Bayani, C., 1976, “L’histoire secrète des mongols, une des sources du Jâme-at Tawarikh du Rachid ad-din,” Acta Orientalia XXXVII, 201-212. Blochet, E., 1910, Introduction à l'histoire des mongols de Fadl Allah Rashid ed-Din, E. J. W. Gibb Memorial Series, Vol.12, Leyden, Brill. ــــــــــــــــــــــــــــ, 1911, Djami El-Tévarikh par Fadl Allah Rashid ed-Din. Tarikhi Moubarek-i Ghazani. Histoire des Mongols, Tome II, E. J. W. Gibb Memorial Series, Vol. 18, Leyden, Brill. Defrémery, C., 1853, Histoire des khans mongols du Turkistan et de la Transoxiane extraite du Habib Essiier de Khondémir, traduite du persan et accompagnée de notes, Paris, Imprimerie impériale. ــــــــــــــــــــــــــــ,1855, “Nouvelles recherches sur les ismaéliens ou bathiniens de Syrie, plus connus sous le nom d’assassins,” Journal Asiatique, 5 série, 5, 5-76. ــــــــــــــــــــــــــــ,1856, “Essai sur l’histoire des ismaéliens ou batiniens de la Perse, plus connus sous le nom d’assassins,” Journal Asiatique, septembre octobre, 353-387. Even, M. D. and R. Popp, 1949, Histoire secrète des Mongol, Chronique mongole du XIIIᵉ siècle, traduction du mongol, introduction et notes, Préface de Roberte N. Hamayon, Paris, Gallimard. Guillaume de Rubrouck, 1985, Voyage dans l’empire mongol, Traduction et commentaire par Claude-Claire et René Kappler, Paris, Payot. Messaoudi, A., 2012, Dictionnaire des orientalistes de langue française, Paris. Mostaert, A. and F. Woodman Cleaves, 1962, Les lettres de 1289 et 1305 des ilkhans Argun et Ölǰeitü à Philippe le Bel, Harvard University Press. Paviot, J., 1997, “Les marchands italiens dans l'Iran mongol,” in L'Iran face à la domination mongole, Etudes réunies et présentées par Denise Aigle, Téhéran, Institut Français de Recherche en Iran, Bibliothèque iranienne. Pelliot, P., 1949, Histoire secrète des Mongols, restitution du texte mongol et traduction française des chapitres I à VI, Paris, Adrien- Maisonneuve. Quatremère, E., 1809, “Mémoire historique sur la vie et les ouvrages d’Ala-ed-din Ata-melik djouainy,” Fundgruben des Orients / Mines de l’orient, 220-234. ــــــــــــــــــــــــــــ,1836, Histoire des mongols de la Perse, texte persan, publié, traduit en français, accompagneé de notes et d’un mémoire sur la vie et des ouvrages de l’auteur Rachid al-Din, Paris, Imprimerie royale. Richard, F., 1989, “ Blochet (Gabriel Joseph) Edgard,” Encyclopedia Iranica, Vol. IV, Fasc. 3, 313-314. Richard, F.,1994, “Defrémery, Charles-François,” Encyclopedia Iranica, Vol. VII, Fasc. 2, 203-204. Sadjedi, T., 2014, “La place d’Etienne-Marc Quatremère dans l’Iranologie française du XIXe siècle,” La Poétique: Université Azad Islamique, Unité des Sciences et de la Recherche de Téhéran, 1ère année, n° 4, 23-32. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 959 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 521 |