پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,693 |
| تعداد مقالات | 72,240 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,238,146 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,073,794 |
شاخص‌سازی و رتبه‌بندی عملکرد جمعیّتی شهرهای جدید در ایران با تأکید بر عوامل اجتماعی و اقتصادی | ||
| بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
| دوره 10، شماره 1، اردیبهشت 1398، صفحه 263-285 اصل مقاله (646.43 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2020.76176 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید کوششی* 1؛ سراج الدین محمودیانی2 | ||
| 1استادیار جمعیّت‌شناسی، گروه جمعیّت‌شناسی، دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار جمعیّت‌شناسی، بخش جامعه‌شناسی و برنامهریزی اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| امروزه وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهرهای جدید و نیز بارگذاری جمعیّتی آنها از مهم‌ترین موضوعاتی است که توجه سیاست‌گذاران و محققان حوزۀ اجتماعی را به خود جلب نموده است. هدف از پژوهش حاضر مطالعۀ وضعیت اجتماعی و جمعیّتی شهرهای جدید در ایران است. نظریههای شهر خطی و توسعه مرحلهای یک ناحیه شهری چارچوب نظری تحقیق حاضر است. تحقیق حاضر از نوع کمّی و بر پایۀ تحلیل ثانویه دادههای سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن سالهای 1385، 1390 و 1395 است. برای این منظور از بین تمامی شهرهای جدید، تعداد 12 مورد از آنها، که هم موفق به جذب جمعیّت شده و هم در سال 1395، از نقاط شهری کشور به‌شمار آمدهاند، مورد بررسی قرار گرفته است. یافتهها حاکی از آن است که تمامی شهرهای جدید در دورۀ مورد بررسی در شاخصهای اقتصادی و جمعیّتی_اجتماعی روند نسبی بهبود را طی کردهاند و نمرۀ تمامی شهرها در این زمینه، روند صعوی داشته است. شهرهای جدید صدرا، بهارستان و اندیشه بالاترین نمره در شاخص نهایی جمعیّتی و اجتماعی را کسب کردهاند. شهرهای مذکور از نظر معرفهای کالبدی و فضایی، یعنی فاصله از مادرشهر و تراکم شهری در وضعیت خیلی مناسبی قرار دارند. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که نشانگرهای فوق مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر عملکرد شهرهای جدید در ایران هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شهرهای جدید؛ تحلیل ثانویه؛ فاصله از مادرشهر؛ تراکم شهری؛ رشد جمعیّت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Indexing and Ranking the Demographic Function of New Towns in Iran with Emphasis on Socioeconomic Factors | ||
| نویسندگان [English] | ||
| majid koosheshi1؛ serajeddin mahmoudiani2 | ||
| 1Assistant Professor of Demography, Department of Demography, University of Tehran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Sociology and Social Planning, Shiraz University | ||
| چکیده [English] | ||
| Today, the socioeconomic status of new towns and attracting the population by them are one of the most important issues that have attracted the attention of social researchers and policymakers. The purpose of the present study is to study the socioeconomic and demographic status of new towns in Iran. The present study is a quantitative one and based on secondary data analysis of census of 2006, 2011 and 2016. The theory of linear city and the phased development model of an urban area are the main theoretical frameworks in the present study. A total of 12 new towns, among all of them, which have attracted population and were a city in census of 2016 were investigated. The results showed, all of the new towns have experienced a relative improvement in socioeconomic and demographic indicators during the study period, and their scores in the indicators had been upward. Sadra, Baharestan, and Andishe have attained the highest scores in the final socio-demographic index. The mentioned new towns have a proper situation in the distance from the metropolis and urban density. Hence, it can be concluded that the above factors are the most important determinants of the new towns' demographic function in Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| New Towns, Secondary Data Analysis, Distance from Metropolis, Urban Density, Growth Rate | ||
| مراجع | ||
|
- ابراهیمزاده، عیسی؛ نگهبانمروی، محمد (1383). تحلیلی بر شهرنشینی و جایگاه شهرهای جدید در ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 75: 152-172. - استروفسکی، واتسلاف (1378). شهرسازی معاصر از نخستین سرچشمهها تا منشور آتن. ترجمه: لادن اعتضادی. تهران: مرکز نشر انتشارات دانشگاهی. - اکبرپور سراسکانرود، محمد؛ میرزاجایی، مهدیه (1389). تحلیل عملکرد شهرهای جدید در نظام شهری کشور. پژوهش و برنامهریزی شهری، سال اول، شمارۀ اول: 131-150. - آیتی، حمید و کمیلی، محمد (1390). تحلیلی بر شهرهای جدید به‌عنوان بخشی از مداخلۀ دولت در شهرنشینی با تأکید بر دورۀ پس از انقلاب اسلامی. فصلنامۀ مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شمارۀ ششم: 97-106. - جوهری، زهرا؛ مرادیمسیحی، واراز (1390). بررسی تأثیر ایجاد شهرهای جدید در تعادل بخشی به فضای سکونت و اشتغال منطقهای: مطالعه موردی شهر جدید اندیشه. آمایش سرزمین، سال سوم، شمارۀ پنجم: 93-110. - حاتمینژاد، حسین؛ زمانی، زهرا؛ حاجینژاد، صادق؛ قضایی، محمد (1392). آسیب‌شناسی شهرهای جدید در ایران. سپهر، دورۀ بیست و دوم، شمارۀ 88: 47-57. - حسینزادهدلیر، کریم؛ قربانی، رسول؛ تقیزادهفانید، ابوالقاسم (1391). بررسی کارکرد شهرهای جدید در ایران در جذب سرریز جمعیّت مادرشهرها: مطالعۀ موردی شهر جدید سهند. نشریۀ جغرافیا و برنامهریزی دانشگاه تبریز، سال 16، شمارۀ 40: 47-74. - خدارحم، بزی؛ افراسیابیراد، محمدصادق (1388). سنجش و ارزیابی میزان موفقیت و کارایی شهرهای جدید: مطالعۀ موردی شهر جدید صدرا. مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال اول، شمارۀ دوم: 11-134. - داداشپور، هاشم؛ اکبرنیا، مریم (1392). تحلیل خوداتکایی شهرهای جدید در مناطق کلانشهری. مطالعۀ موردی شهر جدید پردیس در منطقۀ کلانشهری تهران. آمایش جغرافیایی فضایی، دورۀ 3، شمارۀ 10: 44-65. - رستمعلیزاده، ولیالله؛ قاسمیاردهایی، علی (1396). ماندن یا ترک کردن: چالشهای مهاجرتی جوانان روستایی. فصلنامۀ پژوهشهای روستایی، دورۀ 8، شمارۀ 2: 285-299. - زارع، جواد (1373). نگرشی نوین بر ساختار اقتصادی_اجتماعی و کالبدی شهرهای جدید در ایران. مجموعه مقالات شهرهای جدید، فرهنگی جدید در شهرنشینی. تهران: شرکت عمران شهرهای جدید وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی. - زیاری، کرامت الله (1378). برنامهریزی شهرهای جدید. تهران: انتشارات سمت. - شکوهی، محمداجزا (1381). یک مدل توسعۀ مرحلهای برای شهرهای جدید. تجربه: شهرهای جدید انگلستان، تحقیقات جغرافیایی، دورۀ 17، شمارۀ 2-3 (پیاپی 65-66): 95-115. - شکوهی، محمداجزا؛ مهدی، قرخلو؛ فروغ خزایینژاد (1391). عوامل مؤثر بر جمعیّتپذیری شهرهای جدید اقماری: مطالعۀ موردی شهر جدید اندیشه. پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارۀ 79: 75-86. - فتاحی، مهکامه (1395). سطحبندی شهرهای جدید از دیدگاه شاخصهای کالبدی مسکن با استفاده از تکنیک TOPSIS: مطالعۀ موردی شهرهای جدید منطقۀ شهری تهران. کنفرانس بینالمللی نخبگان عمران، معماری و شهرسازی، تهران 12 خرداد ماه، سال 1395. - قرخلو، مهدی؛ پناهندهخواه، موسی (1388). ارزیابی عملکرد شهرهای جدید در جذب جمعیّت کلان‌شهرها: مطالعۀ موردی شهرهای جدید اطراف تهران. پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارۀ 67: 17-25. - قرخلو، مهدی؛ عابدینی، اصغر (1388). ارزیابی چالشها و مشکلات شهرهای جدید و میزان موفقیت آنها در ایران: شهر جدید سهند. فصلنامۀ مدرس علوم‌انسانی، دورۀ 13، شمارۀ 1: 165-191. - کامران، فریدون؛ حسینی، سید احمد؛ ذبیحینیا، خدیجه (1388). بررسی مشکلات فرهنگی_اجتماعی زندگی آپارتمانی شهر جدید پردیس. پژوهش اجتماعی، دورۀ 2، شمارۀ 5: 21-40. - منوری، سید مسعود؛ طبیبیان، سحر (1385). تعیین عوامل زیست محیطی در مکان‌یابی شهرهای جدید در ایران. فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیط زیست، دورۀ 8، شمارۀ 3: 1-10. - وارثی، حمیدرضا؛ احمدیان، مهدی؛ غلامحسینی، رحیم (1392). تحلیل و ارزیابی عملکرد جمعیّتپذیری شهرهای جدید در ایران: مطالعۀ موردی شهر جدید مهاجران. برنامهریزی فضایی، سال سوم، شمارۀ چهارم (پیاپی 11): 133-154. - هیراسکار، جی.کی (1376). درآمدی بر برنامهریزی شهری ترجمه: محمد سلیمانی و احمدرضا یکانی فرد. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی. - یاران، علی؛ محمدی خوش‌بین، حامد (1391). بررسی خودکفایی در شهرهای جدید مقایسۀ تجربه ایران (شهر جدید هشتگرد) و کرۀ جنوبی. انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شمارۀ 4: 99- 112. - Alexander, A (2009). Britain’s new towns. London and New York: Routledge.
- Beevers, R (1988). The garden city utopia: A critical 30-biography of Ebenezer Howard. London: Palgrave Macmillan.
- Hall, P (1974). The containment of urban England. The Geographical Journal, 140 (3): 386-408.
- Kenny, L.W., and Reinke, A (2011). The role of income in the formation of new cities. Public Choice, 149 (1/2): 75-88
- Long, J.; Faught, S.; Johnson, C. (2012). Role of community satisfication and community attachment in the out-migration of rural residents. Management and Marketing Research, 11: 1-11.
- Pretty, G.; Bramston, P.; Patrick, J.; Pannach, W. (2006). The relenence of community sentiments to Australian rural youth intention to stay in their home communities. American Behavioral Scientist, 15(2): 226-240.
- The Bulletin of the Museum of Modern (1947). The new city in Brazil. The Museum of Modern Art, 14 (3): 4-11.
- Turner, A and Smulian, J (1971). New cities in Venezuela. The Town Planning Review, 42 (1): 3-27.
- Rushman, G (1976). Towards new cities in Australia. The Town Planning Review, 47 (1): 4-25.
- Smith, P.J (1966). Changing objectives in Scottish new towns policy. Association of America Geographers, 56 (3): 492-507.
Ziari, K (2006). The planning and functioning of new towns in Iran. Cities, 23(6): 412-422. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0264275106000758 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 491 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 661 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب