پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,686,320 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,915,134 |
قرابت‌های سبک‌شناختی و ساختاریِ پرتره‌های سلطنتی و عامیانه در عصر قاجار | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 3، دوره 25، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 25-36 اصل مقاله (8.04 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2018.254322.665894 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا بهارلو* 1؛ محمد کاظم حسنوند2؛ محمد خزایی3 | ||
| 1دانشجو / تربیت مدرس | ||
| 2دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| نقاشی قاجار دارای مضامین گوناگون و بدیعی است که بهترین نمود آن در مکتب «پیکرنگاری درباری» جای دارد. این پرتره‌های درباری، در یک تقسیم‌بندی کلی، مشتمل بر سه حالت ایستاده، نشسته و سواره‌اند. در این بین، تکچهره‌های نشسته به‌لحاظ ساختار فیزیکی و طرز ایستایی دارای مشخصاتی هستند که بعدتر در حوزه‌ی شمایل‌نگاری یا پیکرنگاری عامیانه جلوه‌گر می‌شوند. اما بازنمایی این چهره‌نگاره‌های سلطنتی در حیطه‌ی غیردرباری با پرسش‌هایی همراه است؛ از جمله اینکه قرابت‌های سبک‌شناختی و ساختاریِ پرتره‌های سلطنتی در تطبیق با نمونه‌های عامیانه‌ی قاجاری چیست؟ و دیگر آنکه نحوه‌ی نمایش وضع بدن و پیکربندی‌ها، به‌خصوص در حالت نشسته، تابع چه معیارهایی است؟ نتایج پژوهش حاضر که به روش تطبیقی و توصیفی- تحلیلی انجام گرفته مبیّن آن است که پیکرنگاری درباری و چهره‌پردازی عامیانه، با محوریت شاکله‌ی انسانی و توسّل به خیالی‌سازی و آرمان‌گرایی، در واقع نشان از استمرار یک سبک با دو موضوع متفاوت دارند. به‌طوری که پیکرهای ترسیم‌شده شخصیت‌پردازی شده و سوژه حضور خود را بر فضای کار تحمیل می‌کنند. در پرتره‌های عامیانه، طرز نشستن‌ها (عموماً دوزانو) با ویژگی‌هایی چون تشخّص، تفرّد و تمایز سوژه مشخص گشته و مؤلفه‌هایی چون بازوان ستبر، سینه‌ی فراخ و کمر باریک از ترکیب پیکرها حذف می‌شود و بدین وسیله وجهه‌ی شاهانه‌ی آثار تقلیل می‌یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقاشی قاجار؛ پیکرنگاری درباری؛ پرتره‌های سلطنتی؛ پیکرنگاره‌های عامیانه؛ ساختار و سبک‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Stylistic Similarities in Royal and Folk Portraits of Qajar Painting | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Baharloo1؛ Mohammad Kazem Hassanvand2؛ Mohamad Khazaei3 | ||
| 2Associate Prof of Creative Arts (Painting), Faculty of Art, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran. | ||
| 3Prof of Islamic Arts (Graphics), Faculty of Art, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The human figure has been a common subject of visual arts. Many cultures represent human figures in different ways, giving rise to objects that have been made using a huge variety of materials and manufacturing techniques. Some figures appear in realistic execution and others in stylized or abstract one. Comparing objects made by different artists of the same culture reveals how figurative art often reflects cultural influences. People of different cultures choose to portray the human body in different ways. Such figures often exhibit not only different styles but also different poses. The posture of a figure or its stylized presentation may mean something significant to people of a particular culture, or it may reflect the personal preference of the artist or the patron. In different cultures the human body is treated in varied ways as a means of cultural expression. One of the important periods in the history of Persian painting is the Qajar era in which human figure in arts would take a significant position. Most famous of the Qajar artworks are the portraits that were painted of various Persian Shahs and courtiers. Qajar painting contains various themes the best of which is manifested in the Royal Portraiture. The prominent artworks of this school are those of rulers and princes mostly executed in certain principles. Such works from the court realm could be generally divided into three categories: standing, sitting and equestrian. Here it should be noted that the sitting portraits are of particular characteristics from the viewpoint of physical structures and poses. This matter later would be manifested in the field of folk portraiture and painting as well. The manifestation of the royal portraits in another field of portraiture, i.e. folk (sometimes called “non-royal” or even “low”) art, brings up some questions as follow: What are thestylistic similarities in the royal portraits of the Qajar period in comparison to those of the folk paintings? How are the postures and gestures of figures, especially in sitting poses, reflected? The results of the research demonstrate that Qajar courtly and folk portraitures, with human figure and idealization factor in the center, are indicative of a single style manifested in two themes. Here, figures are personalized and the subject stabilizes its presence on the work. In folk portraiture, sitting poses, mostly kneeled, are distinguished by characteristics such as the subject's distinction, individualization and personalization, while other courtly features such as muscled arms, broad chest and slim waist are left out so that the kingly aspects of works decrease. Furthermore, Qajar portraiture offers a new definition of the human form and figure in painting. In the present article, two main fields, i.e. royal portraiture and the religious folk art, have been studied. Meanwhile, the poses, postures, positions and physiques of portraits in each field have been analyzed. For this purpose, the structures and visual features of the works have been categorized. Then, the continuation of the royal style and its manifestation in folk portraits and other non-royal works has been examined. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Qajar Painting, Royal Portraiture, Folk Portraits, Style | ||
| مراجع | ||
|
آدامووا، آ. ت (1386)، نگاره‌های ایرانی گنجینه‌ی آدامووا (سده‌ی پانزدهم تا نوزدهم میلادی)، ترجمه‌ی زهره فیضی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و انتشارات فرهنگستان هنر، تهران. آژند، یعقوب (1391)، اسماعیل جلایر، از مجموعه‌ی «گلستان هنر» (3)، نشر پیکره، تهران. آژند، یعقوب (1395)، نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، ج2، چاپ سوم، سازمان مطالعات و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران. آشوری، داریوش (1392)، فرهنگ علوم انسانی، چاپ اولِ ویراست سوم، نشر مرکز، تهران. آغداشلو، آیدین (1376)، آقا لطفعلی صورتگر شیرازی، گردآوری و تصویر: جاسم غضبانپور، سازمان میراث فرهنگی کشور، تهران. الگار، حامد (1369)، دین و دولت در ایران (نقش عالمان در دوره‌ی قاجار)، ترجمه‌ی دکتر ابوالقاسم سری، چاپ دوم، انتشارات توس، تهران. پاکباز، رویین (1386)، دایره‌المعارف هنر، چاپ ششم، نشر فرهنگ معاصر، تهران. پاکباز، روئین (1395)، «زایش سنّت، نمایش تجدّد»، درجست‌وجوی زمان نو (درآمدی بر تاریخ انتقادی هنر معاصر ایران)، گردآوری: ایمان افسریان، حرفه‌ی هنرمند، تهران. پاکباز، رویین (1392)، فرهنگ اصطلاحات هنری و اعلام هنرمندان، با همکاری توکا ملکی، چاپ دوم، انتشارات فرهنگ معاصر، تهران. پاکباز، رویین (1385)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، چاپ پنجم، انتشارات زرین و سیمین، تهران. جلالی جعفری، بهنام (1382)، نقاشی قاجاریه (نقد زیبایی‌شناسی)، انتشارات کاوش قلم، تهران. دل‌زنده، سیامک (1395)، بررسی انتقادی تحولات تصویری هنر ایران، چاپ و نشر نظر، تهران. رابینسون، ب. و. (1379)، «نقاشی ایرانی در دوره‌ی قاجار»، اوج‌های درخشان هنر ایران، زیر نظر ریچارد اتینگهاوزن و احسان یارشاطر، ترجمه‌ی هرمز عبداللهی و رویین پاکباز، انتشارات آگاه، تهران. سودآور، ابوالعلاء (1380)، هنر دربارهای ایران، ترجمه‌ی ناهید محمدشمیرانی، نشر کارنگ، تهران. شه‌کلاهی، فاطمه؛ میرزاابوالقاسمی، محمدصادق (1395)، بررسی تنوع پیکره‌ها و تناسبات انسانی در آثار کمال‌الدین بهزاد، مجله‌ی نگره، شماره 39، صص 99-90. فالک، اِس. جِی (1393)، شمایل‌نگاران قاجار، ترجمه‌ی علیرضا بهارلو، نشر پیکره، تهران. لوسی اسمیت، ادوارد (1391)، فرهنگ اصطلاحات هنری، ترجمه‌ی فرهاد گشایش، چاپ سوم، انتشارات مارلیک، تهران. مرزبان، پرویز و معروف، حبیب (1392)، فرهنگ مصور هنرهای تجسمی (معماری، پیکره‌سازی، نقاشی)، انتشارات سروش، تهران. مهاجری، عباسعلی (1391)، فرهنگ هنر، نشر دانشیار، تهران. میرزایی‌مهر، علی‌اصغر (1386)، نقاشی‌های بقاع متبرکه در ایران، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران. Barry, Michael (2004), Figurative Art in Medieval Islam: And the Riddle of Bihzad of Herat (1465-1535), Foreword by Stuart Cary Welch, Flammarion, France.
Diba, S. Layla (1998), Images of Power and the Power of Images,Royal Persian Paintings: The Qajar Epoch 1785-1925. Edited by Layla S. Diba and Ekhtiar, Maryam, London and New York: I. B. Tauris.
Fehervari, Geza et al (2005), The Iconography of Islamic Art, Edited by Bernard O'Kane, The American University in Cairo Press, Egypt.
Raby, Julian (1999), Qajar Portraits (Figure Paintings from Nineteenth Century Persia), Azimuth Editions in Association with Iran Heritage Foundation, I. B. Tauris.
Robinson, B. W (1992), Qajar Iran (Political, Social, and Cultural Change 1800-1925), Edited by Edmond Bosworth and Carole Hillenbrand, Mazda Publishers, Costa Mesa, California U.S.A.
Robinson, B. W (1993), Studies in Persian Art, Vol. 1, Pindar Press, London.
Roxburgh, David J (2017), Painting after Photography, Technologies of the Image (Art in 19th-Century Iran). Edited by David J. Roxburgh & Mary McWilliams, Yale University Press, New Haven and London.
Soucek, Priscilla (2000), The Theory and Practice of Portraiture in the Persian Tradition, Muqarnas, Vol. 17, pp. 97-108.
www.pinterest.com
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 797 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,446 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب