تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,087,246 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,190,322 |
ارزیابی آسیبپذیری آبخوان کارستی گیلانغرب با استفاده از روش EPIK و KDI | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 9، دوره 73، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 125-137 اصل مقاله (1.35 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2020.294605.1446 | ||
نویسندگان | ||
مهرنوش قدیمی* 1؛ ساسان زنگنه تبار2 | ||
1استادیار ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از راهکارهای مهم در مدیریت منابع آب کارست، تهیۀ نقشۀ آسیبپذیری آبخوانهای کارستی است. هدف از تهیۀ نقشۀ آسیبپذیری، فراهم شدن امکان شناسایی منابع آب زیرزمینی در معرض خطر آلوده شدن است. آبخوان کارستی گیلانغرب به عنوان بخشی از زون زاگرس چینخوردۀ تغذیه کنندۀ سراب گیلانغرب میباشد. در این پژوهش به منظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان کارستی گیلانغرب از روش EPIK متشکل از چهار لایۀ E (اپیکارست)، P (پوشش محافظ)، I (نفوذ) و K (شبکۀ کارست) و روش KDI مبتنی بر لایۀ کاربری اراضی استفاده شده است. پس از اجرای مدل و تهیۀ نقشۀ آسیبپذیری، مقدار شاخص EPIK بین 12 تا 26 محاسبه شد. توزیع فضایی طبقههای نقشۀ نهایی آسیبپذیری حاصل از مدل EPIK نشان میدهد که 24/14، 56/14، 17/47 و 03/24 درصد از مساحت منطقۀ مورد مطالعه به ترتیب در پهنۀ آسیبپذیری کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار میگیرد. مطابق این نقشه حدود 71 درصد از منطقۀ مورد مطالعه، دارای آسیبپذیری زیاد و خیلی زیاد میباشد که نشانگر آسیبپذیری بالای این آبخوان میباشد. مطابق نتایج روش KDI، 54/7، 49/9، 9/2، 89/77 و 18/2 درصد از منطقۀ مورد مطالعه به ترتیب دارای تأثیرپذیری زیاد، متوسط، کم، خیلی کم و سالم (دست نخورده) است که بیانگر آسیبپذیری کم آبخوان کارستی گیلانغرب میباشد. طبق روش EPIK، طبقه با آسیبپذیری کم منطبق بر دشتهای حاشیۀ ارتفاعات و سازندهای شیلی است که نقش خیلی کمی در آسیبپذیری آبخوان کارستی دارد. اما همین دشتهای حاشیهای طبق روش KDI، بیشترین آسیبپذیری را دارند چرا که بیشتر تحت دخل و تصرف انسانی قرار گرفتهاند. با ترکیب نتایج این دو روش میتوان دریافت که آبخوان گیلانغرب دارای حساسیت بالایی نسبت به آلودگی است اما عدم گسترش فعالیتهای انسانی در حوضۀ آبگیر این آبخوان منجر به سالم ماندن منابع آب آن از آلودگی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
کارست؛ آسیبپذیری؛ آبخوان گیلانغرب؛ EPIK؛ KDI | ||
عنوان مقاله [English] | ||
vulnerability assessment of Gilangharb karstic aquifer using EPIK and KDI methods. | ||
نویسندگان [English] | ||
Mehrnoosh Ghadimi1؛ sasan zangenetabar2 | ||
2phd student | ||
چکیده [English] | ||
One important approach in the management of karst water resources is mapping of karstic aquifers. Vulnerability mapping enables identification of the groundwater resources that are subjected to contamination. The Gilangharb karst aquifer as part of the folded Zagros zone feeds the Gilangharb karstic aquifer. Field visits and examination of chemical properties of the Gilangharb spring all confirm the karstic nature of the study area. In this study, in order to evaluate the vulnerability of the Gilangharb karstic aquifer, the EPIK method consisting of four layers of E (epikarst), P (protective coating), I (penetration) and K (karst network) and also the KDI method based on land use were employed. The former method is one of the inherent vulnerability methods developed especially for the karst areas based on different weight and ranking parameters. After executing the model and preparing the vulnerability map, the EPIK index was calculated between 12 and 26. The spatial distribution of the final vulnerability map classes from the EPIK model shows that 14.24, 14.56, 47.17 and 24.03% of the study area, is located in the low, medium, high and very high vulnerability zones, respectively. According to this map, about 71% of the study area shows high and very high vulnerability indicating high vulnerability of this aquifer. According to the results of the KDI method, 7.54%, 9.49%, 2.9%, 77.89% and 2.18% of the study area had high, medium, low, very low and intact, respectively that shows low vulnerability of the Gilangharb karstic aquifer. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
karst, vulnerability, Gilangharb aquifer, EPIK, KDI | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 396 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 309 |