تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,112,437 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,216,201 |
معرفی، توصیف و طبقه بندی سفال های اشکانی فصل اول کاوش تپه بالان سردشت | ||
مطالعات باستان شناسی | ||
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 83-106 اصل مقاله (831.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.206209.142290 | ||
نویسندگان | ||
صلاح سلیمی* 1؛ رضا حیدری2؛ یوسف فلاحیان3 | ||
1دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه LMU آلمان | ||
3دانش آموخته دکتری باستانشناسی، دانشگاه دکن کالج پونا هند | ||
چکیده | ||
تپه بالان یکی از پنج تپه باستانی است که در سال 1394 در راستای پروژه نجات بخشی سد سردشت کاوش شد. از مجموعه ترانشههای کاوش شده فصل اول بیش از 900 قطعه سفال شاخص یافت شد که همگی آنها برای این پژوهش انتخاب شدند. اهمیت سفالهای این محوطه به دلیل تک دورهای بودن آن است. هدف اصلی از نگارش این مقاله معرفی و طبقهبندی سفالهای اشکانی تپه بالان است. بر این اساس، در این پژوهش سفالهای اشکانی به دست آمده از تپه بالان بر مبنای خصوصیات فنی، ظرافت و شکل آنها مورد طبقهبندی و گونهشناسی قرار گرفتند. روش به کار رفته به این صورت بوده است که ابتدا تمامی سفالهای شاخص فصل اول کاوش مستندنگاری شدند، سپس شکلهای سفالی این محوطه با محوطههای زاگرس مرکزی، شمالغرب و بینالنهرین مقایسه شد و شباهتهایی بین آنها دیده شد. برای درک بهتر، شکلهای سفالی در یک چهارچوب منطقی و با در نظر گرفتن شاخصههایی همچون قطر دهانه، ارتفاع و شکل لبهها دستهبندی شدند و برای نام گذاری آنها از حروف لاتین استفاده شد. مطالعه انجام شده نشان داد که شکلهای A و B بیش از 60% مجموعه را به خود اختصاص داده است. خصوصیات ظاهری و فنی، آنها را در زمره ظروف با کاربری ذخیره قرار میدهند. اشکال F و B از نوع سفالهای بومی و اشکال A و E با بعضی از شکلهای سفالی محوطههای زاگرس مرکزی قابل مقایسه هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
سفال؛ تپه بالان؛ دوره اشکانی؛ سردشت؛ زاب کوچک | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Introduction, Description and Classification of Parthian Pottery from Tepe Balan, Sardasht, First Season | ||
نویسندگان [English] | ||
salah salimi1؛ Reza Heidari2؛ yousef fallahian3 | ||
چکیده [English] | ||
Tepe Balan is one of the five ancient tepe that has been excavated as part of Sardasht dam’s salvage project. More than 900 diagnostic pottery pieces have been found during the first season from all the trenches, all the pieces used for this study. Since the site has just one period of settlement and so the pottery data is important. The primary aim of this article is to introduce and classification of parthian pottery from Tepe Balan . Thus, pottery data have been typified according to technical features, decoration and form. In terms of methodology of the study, initially the diagnostic pottery of the first season of the excavation have been documented, then these data have been compared with other data from central and northwestern Zagros and Mesopotamia, and finally some similarities have been detected. The forms for a better understanding have been classified into logical group with considering factors like mouth width and height and form of rim. The Latin characters have been used to distinguish them. The study indicates that forms A and B outnumbered by more than 60%, Technical characteristics reveals that they had storage functions. The forms F and B are comparable to local forms, The forms A and E comparable with ware of the Centraonl Zagros region. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Pottery, Tepe Balan, Parthian period, Sardasht, Little Zab | ||
مراجع | ||
افشاری، لیلا و نقشینه، امیر صادق، (1393)، " توصیف و طبقهبندی و تحلیل گونهشناختی سفالهای دورهی اشکانی گورستان سنگ شیر همدان"، پژوهشهای باستانشناسی ایران، شماره 7، دوره چهارم، صص 132-113. بیننده،علی، "بررسی باستانشناختی حوضه رودخانه زاب کوچک" پایانامه کارشناسیارشد باستانشناسی دوره تاریخی، استاد راهنما حمید خطیب شهیدی، دانشگاه تربیت مدرس (چاپ نشده) پیروتی، علی، (1389)، "مکانیابی دفن زباله شهر سردشت با استفاده از مدل فازی و ای اچ پی"، پایانامه کارشناسی ارشد GIS، استاد راهنما علیرضا قراگوز، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات (چاپ نشده). حیدری، رضا، (1386)، "نتایج مقدماتی بررسی باستانشناسی رودخانه زاب کوچک در شهرستان سردشت"، آرشیو سازمان میراثفرهنگی استان آذربایجانغربی، گزارش منتشر نشده. حیدری، رضا، (1394)، "گزارش اولیه فصل نخست کاوش تپه بالان مهر و آبان1394"، منتشر نشده. خسروزاده، علیرضا و عالی، ابوالفضل، (1383)، "توصیف، طبقهبندی و تحلیل گونهشناختی سفالهای دوران اشکانی و ساسانی منطقه ماه نشان (زنجان)"، مجموع مقالات همایش بینالمللی باستانشناسی ایران حوزه شمالغرب ایران به کوشش مسعود آذرنوش، تهران: انتشارات پژوهشکده باستانشناسی و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص 70-45. کامبخش فرد، سیف الله، (1377)، گورخمرههای اشکانی، پیوست یک مجله باستانشناسی و تاریخ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. هرینک، ارنی، (1376)، سفال ایران در دوران اشکانی ترجمه حمیده چوبک، تهران: انتشارات سازمان میراثفرهنگی کشور. Debevoise, N.C., 1934. Parthian Pottery from Seleucia on Tigris, Ann Arbor: Michigan University Press. Keal E. J., Keal M. J., 1981. “The Qal’eh-I Yazdigird Pottery”: A statistical approach, Iran, Vol. 19. Kleiss, W., 1970. ” Zur Topographie des parther hanges in Bistun” AMI, Band 3:133-168 Kliess, W., 1973. “Qaleh-I Zohak in Azarbaidjan” AMI, 6, pp.:163-191. Longdons, S., 1934. “Excavation at Kish and Barghuthi at 1933, In: Sasa nian and Parthian remains in central Mesopotamia II, pottery” Iraq Vol.1, PP.113-136. Ur, Jason., 2012. Working ceramic typology, Iraqi Jazira project. An introduction, description and classification of Parthian pottery from Tepe Balan, Sardasht, First season. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 699 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 713 |