پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,622 |
| تعداد مقالات | 71,533 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,862,411 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,905,145 |
مطالعۀ تحلیلی هنر سیاه‌قلم در فلزکاری دورۀ سلجوقی و کاربست آن در گسترش هنر دورۀ معاصر | ||
| تاریخ علم | ||
| دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 28، شهریور 1399، صفحه 97-130 اصل مقاله (1.48 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2020.299488.371547 | ||
| نویسندگان | ||
| سحر ذکاوت1؛ خشایار قاضی‌زاده* 2 | ||
| 1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، رشته‌ی هنر اسلامی، گرایش کتابت و نگارگری، دانشگاه شاهد تهران. | ||
| 2استادیار، دکترای تخصصی پژوهش هنر، گروه هنر، دانشگاه شاهد تهران | ||
| چکیده | ||
| سیاه‌قلم یا اسود سرب، آلیاژی از ترکیب نقره، مس و سرب آمیخته با گوگرد است که بر سطح فلزات نقره و طلا کاربرد داشته که با کنده‌کاری یا حکاکی سطح فلز پایه، و با اعمال حرارتْ آلیاژ بر سطح آن تثبیت شده و به صورت طراحی سیاه‌رنگی بر سطح براق فلز پایه نمایان می‌شود. اوج این هنر در دورۀ سلجوقیان بوده است. با توجه به کاربست شیوۀ سیاه‌قلم در میان مسلمانان، ارامنه و صابئین؛ وجود پیشینۀ غنی این هنر می‌تواند در هر یک از این اقوام زمینه‌ای از ابتکار و نوآوری را ایجاد کند. پژوهش پیش‌رو درصدد شناسایی ویژگی‌های هنر سیاه‌قلم دورۀ سلجوقی و کاربست آن در گسترش هنر فلزکاری معاصر انجام شده است. اطلاعات کتابخانه‌ای و داده‌های اسنادی با رویکرد توصیفی-تحلیلی بررسی شده‌اند و پژوهش حاضر در پی پاسخ‌گویی به سؤالات زیر است: 1- شیوۀ تزیینی سیاه‌قلم در دورۀ سلجوقی چگونه اجرا می‌شده است؟ 2- چگونه می‌توان شیوۀ تزیینی سیاه‌قلم دورۀ سلجوقی را در هنر فلزکاری معاصر به‌کار برد؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد الهام‌گیری و کاربست شیوه‌های هنری میراث تاریخی ایرانی در عین نوآوری و خلاقیت و به‌کارگیری تکنولوژی روز می‌تواند در گسترش این هنر فلزکاری در بین اقوام ایرانی اعم از مسلمان و غیرمسلمان مؤثر واقع شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ سلجوقیان؛ سیاه‌قلم؛ فلزکاری؛ معاصر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analytical Study of the Niello Art in the Seljuk Metalwork and its Usage to the Development of the Contemporary Art | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sahar Zekavat1؛ Khashayar Ghazizadeh2 | ||
| 1Masters of Islamic Art; Field of study: Calligraphy and Paintings, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Niello is a decorative technique on the engraving surface of silver and gold metal and that usually use to create contrast and look good of engraving motifs on metal surface. The Niello has a very long history and the first examples in Iran have been seen in the metal works of the Sassanid period and the culmination of this art was during the Seljuk period. Also the Niello technique done Among Iran different Native tribes with different religions. Despite the fact that there are differences in the implementation of the Niello technique among Muslims, Armenians and the Ahwaz Mandaean, the rich history of this art can create the conditions for innovation between each of these tribes.The importance of this subject has created the necessity that be done this research look for identify of the Niello art properties in the Seljuk metalwork and how to use it to contemporary metalwork art deployment. Also library and documentary information have been studied with a descriptive-analytical approach. The present research looks for the answer these questions: 1- how was implemented the Niello technique in the Seljuk period? 2- How can use the Seljuk decorative technique in the contemporary metalwork art? The results of the research show that the usage of Iran metal art techniques and decorative motifs of ancient period arts with innovation and creativity and usage of technology can be can expand Niello art among Muslim tribes and non-Muslims, especially the Armenian and Mandaean tribes. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Contemporary art, Niello, Metalwork, Seljuk | ||
| مراجع | ||
|
اسلامی، مونا و رهنمون، پوپک. (1391ش). میناکاری روی فلز. تهران: انتشارات سمت. اصغرزاده، یکتا و زاهدپور، نیلوفر. (1394ش). «مقایسۀ تکنیک و نقوش و ترکیبات شیمیایی رنگ‌های مینای نقاشی اصفهان و مینای صابئین اهواز.» ششمین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت و علوم مهندسی. افروغ، محمد (1395ش). «بررسی و تحلیل نقش و نگاره‌های آبریزهای موصل (مطالعۀ موردی: آبریز احمد زکی‌النقاش موصلی، آبریز یونس بن یوسف موصلی، آبریز قاسم بن علی موصلی، آبریز ابراهیم بن موالیای موصلی)». پیکره، شمارۀ 9 و 10، 51-67. ـــــــــــ . (1389ش). فلزکاری عصر سلجوقی و صفوی. تهران: مؤسسه انتشاراتی جمال هنر. افروغ، محمد و قانی، افسانه. (1392ش). «پژوهشی در شیوه‌های ساخت و مضامین مکتب فلزکاری موصل مطالعۀ موردی: صندوقچه و شمعدان بدرالدین لؤلؤ.» نگره، شمارۀ 28، 27-40. افروغ، محمد و نوروزی‌طلب، علیرضا. (1391ش). «تحلیل و بررسی مفاهیم نجومی به عنوان شکل و صور تزیینی آثار فلزی دورۀ سلجوقی مطالعۀ موردی: آبریز برنجی.» نگره، شمارۀ 21، 68-83. باباطاهری، صغری. (1395ش). مطالعۀ تطبیقی نقوش حیوانی در قلم‌زنی‌های دورۀ صفوی با قلم‌زنی‌های دورۀ معاصر (پنجاه سال اخیر). پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد در رشتۀ هنر اسلامی، گرایش کتابت و نگارگری، دانشکدۀ هنر، دانشگاه شاهد تهران. بازورث، کلیفورد ادموند (1380ش). سلجوقیان. ترجمۀ یعقوب آژند. تهران: مولی. بورکهارت، تیتوس. (1386ش). مبانی هنرهای اسلامی. ترجمۀ امیر نصیری. تهران: حقیقت. پلندریت، هارولد و ج. ورنر، ا. ی. ا. (1391ش). حفاظت، نگهداری و مرمت آثار هنری و تاریخی. ترجمۀ رسول وطن‌دوست. تهران: دانشگاه هنر تهران. پوپ، آرتور و اکرمن، فیلیس. (1387ش). سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز. ترجمۀ نجف دریابندری ودیگران. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. پورنایب‌زاده، دلارام. (1393ش). بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت مینای نقاشی اصفهان در حال حاضر. پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشکدۀ هنر و معماری اردکان، دانشگاه علم و هنر. توحیدی، فائق. (1386ش). مبانی هنرهای: فلزکاری، نگارگری، سفالگری، بافته‌ها و منسوجات، معماری، خط و کتابت. تهران: سمیرا. حسین‌العبیدی، صلاح. (1390ش). عصر آثار فلزی مکتب موصل در عباسی. ترجمۀ محمد افروغ و مسعود احمدی. تهران: مؤسسۀ انتشاراتی جمال هنر. دوامی، تقی و انعامی، فرزانه. (1395ش). «مرصع‌کاری؛ هنری فراموش‌شده.» نخستین همایش بین‌المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی با تأکید بر هنرهای رو به فراموشی. ذکاوت، سحر. (1394ش). طراحی و ساخت زیورآلات بر اساس شیوۀ سیاه‌قلم در هنر حکاکی نقره تبریز. پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی، رشتۀ هنر اسلامی، گرایش فلز، دانشکدۀ هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز. رازانی، مهدی و بخشنده‌فرد، حمیدرضا و توکلی، اصغر (1389ش). «فلزکاری سلجوقی هنری اسلامی با هویت ایرانی.» دوفصل‌نامۀ تخصصی دانش مرمت و میراث فرهنگی، سال 5، شمارۀ 4، 55-63. رستمی، نگین. (1394ش). بررسی ویژگی‌های فنی و هنری شمشیرهای خزانۀ جواهرات ملی ایران. پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر تهران. سلگی، ابراهیم. (1391ش). بررسی انواع روش‌های ترصیع (فلز کوبی) در فلزکاری دوران اسلامی و کاربست آن در فلزکاری معاصر. پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد هنر اسلامی فلز، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکدۀ هنرهای اسلامی. سید‌اخلاقی، پریسا. (1389ش). دانشنامۀ کوچک صنایع‌دستی ایران. چاپ دوم. تهران: نشر قصیده. عفیفی، ابوالعلاء. (1380ش). شرحی بر فصوص الحکم. ترجمۀ نصراللّه حکمت. تهران: الهام. قربانی، آیدین (1393ش). مبانی هنر اسلامی و مسیحی. پایان‌نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد فلسفه، گرایش تطبیقی، گروه فلسفه، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه تبریز. کریمیان، حسن و خان‌مرادی، مژگان. (1390ش). «هنر فلزکاری ایران در انتقال از ساسانیان به دوران اسلامی با استناد به شواهد باستان شناسانه.» دو فصل‌نامۀ علمی پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، دورۀ 8، شمارۀ 15، 111-126. لک‌پور، سیمین. (1375ش). سفیدروی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. لوسی اسمیت، ادوارد. (1380ش). فرهنگ اصطلاحات هنری. ترجمۀ فرهاد گشایش. تهران: عفاف. محمدحسن، زکی. (1377ش). هنر ایران در روزگار اسلامی. ترجمۀ محمد‌ابراهیم اقلیدی. تهران: صدای معاصر. میثاقی، مریم و مرادمند، فرناز (1381ش). «میناکاری صابئین.» کتاب ماه هنر، 122-126. نصر، سید حسین. (1380ش). معرفت و معنویت. ترجمۀ ان‌شاء‌اللّه رحمتی. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی. نوروزی‌طلب، علیرضا و افروغ، محمد (1389ش). «بررسی فرم، تزئین و محتوا در هنر فلزکاری دوران سلجوقی و صفوی.» مطالعات هنر اسلامی، شمارۀ 12، 113-128. وارد، ریچل، (1384ش). فلزکاری اسلامی. ترجمۀ مهناز شایسته‌فر. تهران: مؤسسۀ مطالعات هنر اسلامی. هوشیار، مهران و زاهدی‌فر، سارا. (1386ش). «مینای صابئین، زیوری از جنس تاریخ.» آینۀ خیال، شمارۀ 1، 74-79. Brewster, David. (1832). The Edinburgh Encyclopdia. Published by Joseph and Edward Parker. Harper, O. (1981). Silver vessels of the sasanian period, volume one: Royal imagery. New York: association with Princeton university press. Jenkins, Marilan. Keene, Manuel. (1983). Islamic jewelry in the Metropolitan museum of art. New York: the metropolitan museum of art. Scott, David A. Podany, Jerry. Considine, Brian B. (1994). Ancient and historic metals conservation and scientific research. Getty publication. http://fotografia.islamoriente.com Http://iribresearch.ir/paygah_marakez/cities/amaken_text.aspx?id=3973&ccode=16 http://news.zar.ir/news/ریخته-گری-در-جواهرسازی Http://www.cool.conservation-us.org http://www.mrvnd-2.persianblog.ir https://cgie.org.ir/fa/news/215925 https://commons.wikimedia.org https://fa.wikipedia.org/wiki/اسلیمی Https://kaloot.org/مشبک کاری (2019/10/11). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 600 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,474 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب