تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,345 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,123 |
ارزیابی امکان آلودگی آبه ای زیرزمینی جهت انتخاب مکان بهینۀ دفن پسماند در شهرستان کارون | ||
مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
دوره 12، شماره 2، مهر 1399، صفحه 521-545 اصل مقاله (806.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2020.307572.670139 | ||
نویسندگان | ||
مسعود صفایی پور1؛ علی اکبر بابایی2؛ محمود عبیات* 3؛ محمد عبیات4 | ||
1استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
2دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز، اهواز، ایران | ||
3کارشناسارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
4کارشناسارشد مهندسی منابع طبیعیـ محیط زیست گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران (خوزستان)، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
رشد فزایندة جمعیت در کنار فعالیتهای انسانی باعث افزایش تولید پسماند شده است. انتخاب مکانهای نامناسب دفن پسماند امکان آلودگی آبهای زیرزمینی را افزایش میدهد. هدف از این مطالعه پهنهبندی آسیبپذیری آبهای زیرزمینی در شهرستان کارون در استان خوزستان جهت انتخاب مکان بهینة دفن پسماند بود؛ طوری که مکانی با کمترین آسیبپذیری آبخوان جهت دفن پسماند انتخاب شود. جهت پهنهبندی امکان آلودگی آبخوان از دو مدل سینتکسو گادس استفاده شد. پس از تهیة نقشههای آسیبپذیری دو مدل در نرمافزار GIS، میزان تناسب اراضی جهت دفن پسماند اولویتبندی شد. نتایج نشان داد در مدل سینتکس حدود 22/455 هکتار از منطقه در محدودة آسیبپذیری بدون خطر آلودگی، 84/780 هکتار در محدودة آسیبپذیری خیلی کم، 31/3281 هکتار در محدودة آسیبپذیری کم، 4/12582 هکتار در محدودة آسیبپذیری کم تا متوسط، 9/11169 هکتار در محدودة آسیبپذیری متوسط تا زیاد، 46/9449 هکتار در محدودة آسیبپذیری زیاد، 15/5844 هکتار در محدودة آسیبپذیری خیلی زیاد، و 72/495 هکتار در محدودة کاملاً مستعد برای آلودگی قرار دارد. همچنین در مدل گادس حدود 576/215 هکتار از منطقه در محدودة آسیبپذیری قابل اغماض، 544/560 هکتار در محدودة آسیبپذیری کم، 08/5169 هکتار در محدودة آسیبپذیری متوسط، 9/37471 هکتار در محدودة آسیبپذیری زیاد، و 9/641 هکتار در محدودة آسیبپذیری خیلی زیاد قرار دارد. در هر دو مدل کمترین آسیبپذیری سطح کوچکی از منطقه را پوشش داده (03/1 درصد در مدل سینتکس و 49/0 درصد در مدل گادس) و این سطح به منزلة مکان بهینة دفن پسماند (اولویت 1) انتخاب میشود. سایر نواحی، به دلیل آسیبپذیری بیشتر آبخوان، در انتخاب مکان دفن پسماند در اولویتهای بعدی قرار دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری آبخوان؛ سینتکس؛ شهرستان کارون؛ مکانیابی دفن؛ گادس | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Evaluating Groundwater Pollution Potential to Select the Optimal Landfill Site in Karun County | ||
نویسندگان [English] | ||
Masoud Safaeepour1؛ Ali Akbar Babaei2؛ Mahmud Abiyat3؛ Mohammad Abiyat4 | ||
1Professor of Geography and Urban Planning, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran | ||
2Associate Professor of Environmental Health Engineering, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran | ||
3MSc Holder in Geography and Rural Planning, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran | ||
4MSc Holder in Natural Resources Engineering- Environment (Land Use Planning and Assessment), Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran (Khuzestan), Ahvaz, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The increasing population growth along with human activities has led to the booming of waste production. The selection of inappropriate landfill sites contributes to the increased potential of underground pollutions. The purpose of this study was to zone the underground water vulnerabilities of Karun County in Khuzestan Province to select the optimal landfill site, so that a site with the least vulnerability of aquifer would be selected for waste disposal. Two models were used to zone the aquifer pollution potential, namely GODS and SINTACS. After preparing the vulnerability maps of the two models in GIS software, the appropriateness levels of the sites for waste disposal were prioritized. The results of SINTACS model demonstrated the following vulnerability statistics: 455.22 hectares have no vulnerability potential, 780.84 hectares very low vulnerability, 3281.31 hectares low vulnerability, 12582.4 hectares low to medium vulnerability, 11169.9 hectares medium to high vulnerability, 9449.6 hecaters high vulnerability, 5844.15 hectares very high vulnerability, and 495.72 hectares totally at vulnerability risk. Moreover, in GODS model, nearly 215.576 hectares have negligible vulnerability, 560.544 hectares low vulnerability, 5169.08 hectares medium vulnerability, 37471.9 hectares high vulnerability, and 641.9 hectares very high vulnerability. In both models, the least vulnerable zones comprise a small part of the area (1.03 percent in SINTACS and 0.49 percent in GODS model). This level can be selected as the optimal landfill site (rank 1), while other zones are ranked lower due to their higher aquifer vulnerability levels. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Aquifer vulnerability, SINTACS, GODS, Landfill location, Karun County | ||
مراجع | ||
احمدی، منیژه (1396). «تعیین موقعیت بهینة دفن پسماندها در استان زنجان»، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، د 4، ش 2، صص 51 ـ 68. برومندی، مهدی؛ ماشاالله خامهچیان؛ محمدرضا نیکودل (1393). «مکانیابی محل دفن پسماندهای خطرناک استان زنجان با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی»، علوم و تکنولوژی محیط زیست، د 16، ش 4، صص 97 ـ 109. حسنزاده نفوتی، محمد؛ زهره ابراهیمی خوسفی؛ علیاکبر جمالی (1396). «مقایسة کارایی برخی مدلهای ارزیابی آسیبپذیری آبهای زیرزمینی به آلودگی در مناطق خشک (مطالعة موردی: دشت ابرکوه)»، مهندسی اکوسیستم بیابان، د 6، ش 14، صص 59 ـ 68. خدایی، کمال؛ علیاکبر شهسواری؛ بهروز اعتباری (1385). «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت جوین به روشهای DRASTIC و GODS»، زمینشناسی ایران، د 2، ش 4، صص 73 ـ 87. رادمنش، فریدون؛ سمیرا صدری؛ علی شهبازی (1396). «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت جارمه توسط روشهای دراستیک و سینتکس»، آب و توسعة پایدار، س 4، ش 2، صص 11 ـ 120. رضایی، رضا؛ افشین ملکی؛ مهدی صفری؛ عبدالله قوامی (1389). «ارزیابی آلودگی شیمیایی منابع آب زیرزمینی مناطق پاییندست محل دفن زبالة شهر سنندج»، مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، د 15، ش 3، صص 89 ـ 98. سلطانی، شهلا؛ اصغر اصغریمقدم؛ رحیم برزگر (1396). «ارزیابی آسیبپذیری آب زیرزمینی آبخوان دشت کردکندیـ دوزدوزان با استفاده از مدل دراستیک واسنجیشده»، تحقیقات منابع آب ایران، د 13، ش 4، صص 89 ـ 99. سلیمی، مریم؛ افشین ابراهیمی؛ افسانه سلیمی (1393). «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان واقع در مکان جدید دفن پسماند شهری اصفهان بر اساس مدل دراستیک»، تحقیقات نظام سلامت، د 10، ش 2، صص 395 ـ 405. عباس نوینپور، اسفندیار؛ سحر یعقوبی گردویشه؛ اصغر اصغریمقدم (1397). «تعیین آسیبپذیری آبخوان باراندوزچای دشت ارومیه با استفاده از ترکیب شاخصهای DRASTIC، SI، SINTACS»، تحقیقات منابع آب ایران، د 14، ش 4، صص 206 ـ 218. معاونت تحقیقات و فناوری (1388). «طرح جامع مطالعاتی مدیریت پسماندهای شهری منطقة 2 خوزستان»، دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور، اهواز. معروفی، صفر؛ سامره سلیمانی؛ محمدحسین قبادی؛ قاسم رحیمی؛ حسین معروفی (1391). «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت ملایر با استفاده از مدلهای DRASTIC و SI و SINTACS»، پژوهشهای حفاظت آب و خاک، د 19، ش 3، صص 141 ـ 166. منوری، سید مسعود؛ قاسمعلی عمرانی؛ فاطمه قنبری (1396). «بررسی آلودگی ناشی از شیرابه در محل دفن پسماندهای شهر رشت»، علوم و تکنولوژی محیط زیست، د 18، ش 4، صص 137 ـ 144. موسوی، سیده فاطمه؛ سید مسعود یعقوبی؛ منوچهر چیتسازان (1393). «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان خویس با بهکارگیری مدل دراستیک و سینتکس به منظور مدیریت کاربری اراضی»، آب و فاضلاب، د 27، ش 3، صص 88 ـ 92. نخستینروحی، مهسا؛ محمدحسین رضاییمقدم؛ توحید رحیمپور (1397). «ارزیابی آسیبپذیری آبهای زیرزمینی آبخوان دشت عجبشیر به منظور پیشگیری از خطرات آلودگی و اعمال مدیریت بهینه»، مخاطرات محیط طبیعی، د 8، ش 20، صص 53 ـ 66. نیکنام، رامین؛ کورش محمدی؛ وحید جوهریمجد (1386). «ارزیابی آسیبپذیری سفرة آب زیرزمینی تهرانـ کرج با روش DRASTIC و منطق فازی»، تحقیقات منابع آب ایران، د 3، ش 2، صص 39 ـ 47. وثوق، علی؛ اکبر باغوند؛ عبدالرضا کرباسی؛ سید مهران ابطحی (1388). «پهنهبندی پتانسیل آلودگی آبخوانها به منظور تعیین مکانهای دفن مواد زائد جامد شهری و ارزیابی مکانهای فعلی (مطالعة موردی: آبخوان دشت مشهد)»، همایش ملی انسان، محیط زیست و توسعة پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان. یزدانی، محدثه؛ سید مسعود منوری؛ قاسمعلی عمرانی؛ محمود شریعت؛ سید محسن حسینی (1393). «ارزیابی تناسب محلهای دفن پسماند شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: غرب استان مازندران)»، سنجش از دور و سامانة اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، د 6، ش 1، صص 31 ـ 46. References Ahmadi, M. (2017). “Determining the Best Place–Spatial Points for Waste Burial in Zanjan Province”, Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards, 4(2), pp. 51-68. (in Persian) Al kuisi, M., El-Naqa, A., & Hmmouri, N. (2006). “Vulnerability Mapping of Shallow Groundwater Aquifer Using SINTACS Model in the Jordan Valley Area”, Jordan. Environmental Geology, 50, pp. 651–667. Aller, L., Bennet, T., lEHER, J. H., Petty, R. J., & Hackett, G. (1987). “DRASTIC: A Standardized System for Evaluating Ground Water Pollution Potential Using Hydrogeologic Settings”, EPA, Report No. 600/2-87-035: p. 622. Asghari Moghaddam, A., Soltani, S., & Kazemian, N. (2018). “Vulnerability Assessment of Kordkandi- Duzduzan Plain Groundwater Using Calibrated DRASTIC Model”, Iran Water Resources Research, 13(4), pp. 89-99. (in Persian) Babiker, I.S., Mohamed, A.A.A., Hiyama, T., & Kato, K. (2005). “A GIS-based DRASTIC model for assessing aquifer vulnerability in Kakamigahara heights”, Gifu prefecture, central Japan. J. Science of the Total Environment, 345, pp. 127–140. Boroumandi, M., Khamehchyian, M., & Nikoudel, M. R. (2015). “Hazardous Wastes Landfill Site Selection Using Analytical Hierarchy Process (AHP) in Zanjan Province”, Journal of Environmental Sciences and Technology, 16(4), pp. 97-109. (in Persian) Civita, M. (1994). Le carte della vulnerabilita` degli acquiferi all’inquinamento. Teoria & practica (Aquifer vulnerability maps to pollution) (in Italian). Pitagora Ed, Bologna, 325 p. Daly, D. & Drew, D. (1999). Irish Methodology for Karst aquifer protection. P 267-272, In: Beck, B.F., Pettit, A.J. and Herring, J.G. (eds.), Hydrogeology and Engineering Geology of Sinkholes and Karst, Rotterdam, Balkema. El Naqa, A. (2004). “Aquifer Vulnerability Assessment Using the DRASTIC Model at Russeifa Landfill, Northeast Jordan”, Environmental Geology, 47(1), pp. 51-62. Foster, S. (1987). “Fundamental Concepts in Aquifer Vulnerability, Pollution Risk and Protection Strategy. In: Van Duijvenbooden, W. and Van Waegeningh, H. G., Eds., Vulnerability of Soil and Groundwater to Pollutants”, Committee on Hydrological Research, The Hague, pp. 69-86. Hamza, M.H., Added, A., Rodrıguez, R., Abdeljaoued, S., & Ben Mammou, A. (2007). “GIS-based DRASTIC vulnerability and net recharge reassessment inan aquifer of a semi-arid region (Metline-as Jebel-Raf Raf aquifer, Northern Tunisia)”, Journal of Environmental Management, 339, pp. 493-505. Han, Z., Ma, H., Shi, G., He, L., Wei, L., & Shi, Q. (2016). “A Review of Groundwater Contamination near Municipal Solid Waste Landfill Sites in China”, Science of the Total Environment, Vol. 569-570, pp. 1255-1264. Hassanzadeh Nafooti, M., Ebrahimi, Z., & Jamali, A. (2017). “Comparison of Methods of Evaluating Groundwater Vulnerability to Contamination in Arid Regions: A Case Study of Abarkooh Plain”, Desert Ecosystem Engineering Journal, 6(14), pp. 59-68. Kakaei, K. & Riyahi Bakhtiari, A. (2016). “Risk Assessment of Ground Waters Pollution by Heavy Metals of Hamadan Landfill Leachate and appropriate cover Recommendation”, Iranian Journal of Research in Environmental Health, 2(3), pp. 221-227. (in Persian) Kazakis, N. & Oudouris, K. (2011). “Comparison of Three Applied Methods of Groundwater Vulnerability Mapping: A Case Study from the Florina Basin”, Northern Greece, Proceedings of 9th International Hydrogeological Congress, Kalavrita, Greece, Advances in the Research of Aquatic Environment, Springer, pp. 359–367. Khodaei, K., Shahsavari, A. A., & Etebari, B. (2006). “Evaluation of Aquifer Vulnerability of Jovein Plain Using DRASTIC and GODS Methods”, Iranian Journal of Geology, 2 (4), pp. 73-81. Lee, S. (2003). “Evaluation of waste disposal site using the DRASTIC system in Southern Korea”, Environmental Geology, 44, pp. 654-664. Monavari, M., Omrani, Gh., & Ghanbari, F. (2017). “Study of Landfill Leachate Pollution of Rasht City”, Journal of Environmental Science and Technology, 18(4), pp. 137-144. (in Persian) Mousavi, F., Yaghoubi, M., & Chitsazan, M. (2016). “Land Use Management by Assessing Aquifer Vulnerability in Khovayes Plain Using the DRASTIC and SINTACS Models”, Journal of Water and Wastewater, 3(103), pp. 88-92. (in Persian) Nakhaei, M., Amiri, V., Rezaei, K., & Moosaei, F. (2015). “An investigation of the potential environmental contamination from the leachate of Rasht waste disposal site in Iran”, Bulletin of engineering geology and the environment, 74(1), pp. 233-246. Nakhostinrouhi, M., Rezaei Moghaddam, M. H., & Rahimpour, T. (2019). “Evaluating the Aquifer Vulnerability in Ajabshir Plain to Prevent Contamination Risks and Apply Optimal Management”, Journal of Natural environment hazards, 8(20), pp. 53-66. (in Persian) Niknam, R., Mohammadi, K., & Johari Majd, V. (2007). “Groundwater Vulnerability Evaluation of Tehran-Karaj Aquifer Using DRASTIC Method and Fuzzy Logic”, Journal of Iran-Water Resources Research, 3(2), pp. 39-47. (in Persian) Paez, G. (1990). “Evaluacion De La Vulnerabilidad A La Contaminacion De Las Agues Subterraneas En El Valle Del Cauca”, Informe Ejecutivo, Corporeginal Del Valle Del Cauca, Cauca, Colombia, 352(3), pp. 95-120. Rangzan, K., Firuzabadi, P., Mirzaee, L., & Alijani, F. (2008). “Interpolation varamin plain aquifer vulnerability by the DRASTIC models, experimental evaluation of unsaturated region in GIS environment”, Iranian Geology Journal, 6, pp. 21-32. (in Persian) Rezaie, R., Mlaleki, A., Safari, M., & Ghavami, A. (2010). “Assessment of Chemical Pollution of Groundwater Resources in Downstream Regions of Sanandaj Landfill”, Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences, 15(3), pp. 89-98. (in Persian) Ribeiro, L. (2000). Desenvolvimento de um ı´ndice para avaliar a susceptibilidade, ERSHA-CVRM, 8p. Rosen, R. (1994). “A Study of the DRASTIC Methodology with Emphasis on Swedish Condition”, Groundwater, 32(2), pp. 278-285. Salimi, M., Ebrahimi, A., & Salimi, A. (2014). “Aquifer Vulnerability Assessment Using the DRASTIC Model at New Landfill Sitein Isfahan”, Scientific Research Journal of Health System, 10(2), pp. 395-405. (in Persian) Simsek, C., Kincal, C., & Gunduz, O. (2005). “A Solid Waste Disposal Site Selection procedure Based on Groundwater Vulnerability Mapping”, Environmental Geology, 49(4), pp. 620-633. The Vice-Chancellor for Research and Technology (2009). Comprehensive Study Plan of Municipal Waste Management in Region 2 of Khuzestan, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz. (in Persian) Van Stemproot, D., Evert, L., & Wassenaar, L. (1993). “Aquifer vulnerability index: a GIS compatible method for groundwater vulnerability mapping”, Canadian Water Resources Journal, 18, pp. 25-37. Vosough, A., Baghvand, A., Karbasi, A., & Abtahi, M. (2009). “Zoning of Aquifer Pollution Potential in Order to Determine Landfills for Municipal Solid Waste and Evaluate Current Locations, Case study: Mashhad Plain Aquifer”, National Conference on Human, Environment and Sustainable Development, Islamic Azad University of Hamedan, Hamedan. (in Persian) Vrba, J. A. & Zaporozec, A. (1994). Guidebook on Mapping Groundwater Vulnerability. International Contribution for Hydrogeology. Hannover, Germany, 131 p. Yaghoubi gardvisheh, S., Asgharimoghadam, A., & Abbasnovinpour, E. (2019). “Determining the Vulnerability of Barandouzchi Aquifer Plain, Urmia, Using the Combination of DRASTIC, SI, and SINSTAC Indices”, Iran Water Resources Research, 14(4), pp. 198-215. (in Persian) Yazdani, M., Monavari, M., Omrani, G. A., Shariat, M., & Hosseini, M. (2015). “Assessment of Municipal Solid Waste Landfill Sites Using GIS (Case Study: West of Mazandaran Province)”, Journal of RS and GIS for Natural Resources, 1(18), pp. 31-46. (in Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 558 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 452 |