پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,522,518 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,782,176 |
عوامل مؤثر بر پذیرش لایحۀ نظارت هیئت مجتهدان بر مصوبات مجلس توسط جناح روشنفکر مجلس اول شورای ملی | ||
| پژوهشهای علوم تاریخی | ||
| دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 153-173 اصل مقاله (430.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2020.284246.473141 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا ملائی توانی1؛ حمید بصیرت منش2؛ مرضیه بیگی زاده* 3 | ||
| 1دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| 2استاد یار گروه تاریخ پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
| 3دانش‌آموختۀ دکترای تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
| چکیده | ||
| مقالۀ حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چگونه پس از پیروزی نهضت مشروطه و تشکیل مجلس، جناح روشنفکر مجلس اول شورای ملی که شامل طیفی از نمایندگان تندرو و قائل به جدایی دین از سیاست و عدم دخالت روحانیان در امور سیاسی بودند، حاضر به پذیرش لایحۀ هیئت مجتهدان طراز اول مبنی بر نظارت عدهای از علما بر مصوبات مجلس گردیدند؟ مدعای مقاله چنین است که جناح روشنفکر بدون اعتقاد به نظارت علما بر مصوبات مجلس و تنها به منظور ساکت نمودن نیروهای مذهبی تن به تصویب لایحۀ هیئت مجتهدان طراز اول داد. بنابراین مقالۀ پیشِ رو با بهرهگیری از منابع اصلی و پژوهشهای انجام‌شده و تکیه‌بر رویکرد توصیفی تحلیلی موضوع را مورد ارزیابی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که پس از ارائۀ لایحۀ هیئت مجتهدان طراز اول، نمایندگان جریان روشنفکر مجلس بر اثر فشارهای نیروهای مذهبی داخل و خارج از مجلس و نگرانی از تهمت بهایی و بیدینی که آنها را تهدید میکرد، ناگزیر به تصویب لایحۀ نظارت علما بر مصوبات مجلس شدند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیخ فضلالله؛ لایحۀ هیئت مجتهدان طراز اول؛ جناح روشنفکر مجلس؛ اصل دوم متمم قانون اساسی؛ علما | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Factors in the Approval of the Supervision of the Board of Mujtahids on Parliamentary Bills by the Intellectual Faction of the First National Consultative Assembly | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Mollaiy Tavavny1؛ Hamidi Basirat manesh2؛ Marzieh Beigizadeh3 | ||
| 1Associate Professor of Human Sciences and Cultural Studies | ||
| 2Assistant Professor, Department of History of Imam Khomeini and Islamic Revolution Research Institute | ||
| 3PhD in History of the Islamic Revolution, Imam Khomeini Research Institute and the Islamic Revolution | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the challenges of the constitutional movement was the drafting and approval of the Constitution. Based on the second article of the amendment to the Constitution, five qualified mujtahids were responsible for legislative processes. During the drafting of the constitution, Sheikh Fazlollah Nouri proposed the supervision of a board of mujtahids. It was approved by the legislators as the second article of the amendment to the constitution. The question is why the intellectual faction of the first National Consultative Assembly, who insisted on the separation of religion from politics and opposed to the interference of mullahs in politics, accepted this article which allowed the supervision of a number of mullahs on parliamentary bills. This paper claims that the intellectual faction did not approve of this supervision, but they accepted it only because they intended to silence the religionists. It argues that the legislators of the intellectual faction were in fact forced to accept the supervision of mullahs on the parliamentary bills since they were under the pressure of the religionists outside and inside the parliament who would have accused them of being Baha’is or atheists if they had showed any disagreement with Nouri’s proposition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sheikh Fazlollah Nouri, Board of mujtahids, Intellectual faction, Constitutional amendment, Mullahs | ||
| مراجع | ||
|
آجودانی، ماشالله، مشروطۀ ایرانی، چاپ هشتم، تهران، اختران، 1382. آدمیت، فریدون، فکر آزادی و مقدمۀ نهضت مشروطیت، تهران، سخن، 1340. ـــــــــــــــ، ایدئولوژی نهضت مشروطیت، تهران، پیام، 1355. آوری، پیتر، تاریخ معاصر ایران از تأسیس تا انقراض سلسلۀ قاجاریه، ترجمۀ محمد رفیعیمهرآبادی، تهران، 1363. اتحادیه، منصوره، پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت (دورههای یکم و دوم مجلس شورای ملی)، تهران، کتاب سیامک، 1381. احتشام، میرزا محمودخان، خاطرات، به کوشش سید محمدمهدی موسوی، زوار، 1367. امین، حسن، «ایران‌شناسی مرجعیت و سیاست: کارنامۀ سید ابوالحسن اصفهانی مرجع تقلید»، حافظ، شمارۀ 30 ، تیر 1385. انصاری، مهدی، شیخ فضلالله نوری و مشروطیت، (رویارویی دو اندیشه)، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر، 1392. ترکمان، محمد، «سیر تطور اصل دوم متمم قانون اساسی در دورۀ دوم تقنینیه»، تاریخ معاصر ایران (کتاب دوم)، تهران، مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی، 1369. ـــــــــــــــ، رسایل، اعلامیهها، مکتوبات،... روزنامۀ شیخ شهید فضلالله نوری، جلد دوم، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، 1362. حائری، عبدالهادی، تشیع و مشروطیت در ایران، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر، 1392. حقانی، موسی، «نامۀ شیخ فضلالله نوری به فرزندش ضیاءالدین»، مندرج در هادینامه: ارجنامۀ مقام علمی و فر هنگی استاد سید هادی خسروشاهی، به کوشش رسول جعفریان، قم، مورخ، 1399. خانی، محمد، «نظارت مجتهدان بر قانون اساسی مشروطه، نمونۀ آیتالله سیدابوالحسن اصفهانی»، پیام بهارستان، دورۀ جدید، شمارۀ 10، سال سوم، زمستان 1389. دانشکیا، محمدحسین، «بررسی اجرای اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه»، مطالعات انقلاب اسلامی، شمارۀ 16، سال پنجم، بهار 1388. دولت‌آبادی، یحیی، حیات یحیی، چاپ سوم، تهران، عطار فردوس، 1371. ذاکری، علیاکبر، «اولین انتخاب و آخرین تلاشها برای تعیین مجتهدان ناظر بر مجلس مشروطیت»، حوزه، دورۀ 28، شمارۀ 161، پاییز 1390. رحیمی، مصطفی، قانون اساسی ایران و اصول دموکراسی، چاپ سوم، تهران، امیرکبیر، 1357. روزنامۀ حبل المتین، سال اول، شمارۀ40، 1 جمادیالاول 1325 ــــــــــــــــــــ، سال اول، شمارۀ 42، 4 جمادیالاول 1325. ــــــــــــــــــــ، سال اول، شمارۀ 43، 5 جمادیالاول 1325. روزنامۀ صبح صادق، سال اول، شمارۀ 48، 21 ربیعالثانی 1325ق. زرگری نژاد، غلامحسین، رسایل مشروطیت، تهران، موسسۀ تحقیقات و توسعه علوم انسانی، 1390. ـــــــــــــــــــــــ، رسایل مشروطیت، تهران، کویر، 1374. زرنگ، محمد، تحول نظام قضایی ایران، جلد اول: از مشروطه تا سقوط رضاشاه (1285-1320هـ.ش.)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381. ضمیران، محمد، عبادی، شیرین، سنت و تجدد در حقوق ایران، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1375. فلور، ویلم، بنایی، امین، نظام قضایی عصر قاجار و پهلوی، ترجمۀ حسن زندیه، تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.، 1388. فیرحی، داود، فقه و سیاست در ایران معاصر، جلد اول، چاپ سوم، تهران، نی، 1392. کدیور، محسن، حکومت ولایی، چاپ پنجم، تهران، نی، 1378. کسروی، احمد، تاریخ مشروطۀ ایران، چاپ شانزدهم، تهران، امیرکبیر، 1363. ــــــــــــــ، تاریخ هیجده سالۀ آذربایجان، تهران، امیرکبیر، 1376. مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ اول، جلسۀ 10 ربیعالثانی 1325 ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ 29 ربیعالثانی 1325 ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ 3 جمادیالاول 1325 ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ 6 ربیعالثانی 1325 ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ غره (اول) جمادیالاول 1325. ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ20 جمادی‌الاولی 1325. ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ 28 ذی‌حجه 1324. ــــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ اول، جلسۀ 25 صفر 1325. معاصر، حسن، تاریخ استقرار مشروطیت، تهران، ابن‌سینا، 1353. ملائیتوانی، علیرضا، مشروطه و جمهوری، ریشه‌های نابسامانی نظم دموکراتیک در ایران (1305-1284)، تهران، گستره، 1381. ملکزاده، مهدی، تاریخ انقلاب مشروطۀ ایران، تهران، بینا، 1328. مؤمنی، باقر، دین و دولت در عصر مشروطیت، چاپ دوم، سوئد، باران، 1998. هدایت، مهدی قلیخان (مخبرالسلطنه)، خاطرات و خطرات، تهران، زوار، 1375. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 432 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 362 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب