پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,579 |
| تعداد مقالات | 71,071 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,680,611 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,102 |
تغییر الگو در شعر و نقّاشی عصر صفوی با تکیه بر اشعار اهلی شیرازی و نگاره‌های رضا عبّاسی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 12، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 25، شهریور 1399، صفحه 231-249 اصل مقاله (741.06 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2020.293863.1602 | ||
| نویسندگان | ||
| حسنعلی پورمند1؛ مجید آزادبخت* 2؛ محمد خزایی3 | ||
| 1دانشیار گروه پژوهش هنر دانشگاه تربیت‌مدرّس | ||
| 2دانش‌آموختۀ دکتری پژوهش هنر دانشگاه تربیت‌مدرّس | ||
| 3استاد گروه هنر اسلامی و گرافیک دانشگاه تربیت‌مدرّس | ||
| چکیده | ||
| صور خیال در شعر و نگارگری ایرانی، از حیث آفرینش هنری و زیبایی‌شناسی و نیز از حیث بینشی، با یکدیگر پیوندی تنگاتنگ دارند و این پیوند وثیق، به سبب تأثیرپذیری نگارگری از مضمون‌های گوناگون شعر و ادب پارسی است. بنا بر یافته‌های این پژوهش، در برهه‌ای از عصر صفوی به دلیل نفوذ زیاد علما و حمایت‌نکردن دربار از یک‌سو و رشد طبقۀ تجّار و متوسّط از طرف دیگر، هنر در بین لایه‌های میانی جامعه نضج یافت. همچنین کم‌رنگ‌شدن ارزش‌های جمعی و رشد تفاخر در بین شاعران و هنرمندان و استفاده از معانی معماگونه، سبب شد نگاره‌ها از زوایایی نامتعارف ترسیم و لحن سخن‌وران و هنرمندان دست‌خوش تغییر شود. از آنجا که هر عصر لحن ویژۀ خود را داراست، شاهد پژواک این لحن در شعر و نگارگری این عصر هستیم؛ تا جایی که بسیاری از آرایه‌های ادبی این عهد به بازی‌های واژگانی بدل شد و تأکید بر صنایع لفظی از صور خیال در شعر اهلی شیرازی و شاعران عصر صفوی پیشی گرفت. بر اساس فرضیّة این پژوهش برای بسیاری از بازی‌های واژگانی، می‌توان مصداق تصویری پیدا کرد؛ بر این مبنا، پرسش اصلی این پژوهش اینگونه طرح شده است که آیا نگارگران مکتب اصفهان به آیینه‌داری آرایه‌های اشعار این دوره پرداخته‌اند؟ هدف این پژوهش نیز یافتن پاسخ این پرسش و اثبات فرضیّه به روش تحلیلی‌ـ‌توصیفی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مکتب اصفهان؛ اهلی شیرازی؛ آرایه‌های ادبی؛ صور خیال | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Change in the Pattern of Poetry and Painting of the Safavid Era as Reflected in Ahli Shirazi’s Poems and Reza Abbasi’s Paintings | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hasanali Pourmand1؛ Majid Azadbakht2؛ Mohammad Khazaee3 | ||
| 1Associate Professor in Art Research , Tarbiat Modares University | ||
| 2PhD student in Art Research, Tarbiat Modares University | ||
| 3Professor in Islamic Art and Graphics, Tarbiat Modares University | ||
| چکیده [English] | ||
| Imagery in Iranian poetry and in painting are closely related in terms of artistic creation and aesthetics as well as insight. This close connection is effected through the influence of painting on various themes of Persian poetry and literature. According to the findings of this study, at some point in the Safavid era, merchants and the middle class started to prosper; as a result, and due to the great influence of scholars, art matured among the middle layers of society. In addition, the fading of collective values, the growth of pride among poets and artists, and the use of enigmatic meanings caused the paintings to be painted from unusual angles and the tone of speakers and artists to change. Since each era has its own tone, we see the echo of this tone in the poetry and painting of this era to the extent that many of the literary devices of this era became lexical games and the emphasis on figures of speech surpassed imagery in the poetry of Ahli Shirazi and other poets of the Safavid era. Based on the hypothesis of this research, for many instances of wordplay, visual examples can be found. Thus, the main purpose of this research is to find out whether the painters of Isfahan school have employed in their paintings the literary devices of the poetry of this period. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Isfahan school, Ahli Shirazi, Literary device, Imagery | ||
| مراجع | ||
|
احمدیان، مهرداد (1385)، «مفهوم فضای اتمیستی در آثار رضا عبّاسی»، مجموعه مقالات گردهمایی مکتب اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. اشرفی، م.م (1367)، همگامی نقّاشی با ادبیّات ایرانی، ترجمة رویین پاکباز، تهران، نگاه. آرین‌پور، یحیی (1372)، از صبا تا نیما، ، ج1، چ5، تهران، زوّار. اهلی شیرازی (1369)، کلیّات اشعار، چاپ حامد ربّانی، چ2، تهران، سنایی. آیت‌اللّهی، حبیب‌‌الله (1385)، «رضا عبّاسی: نقاش توجیه‌گر چهرۀ زمان»، مجموعه مقالات گردهمایی مکتب اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. بنی‌اردلان، اسماعیل (1387)، سر فرسنگ‌های تحّول در مسیر نگارگری ایران، تهران، دانشگاه هنر. پاکباز، رویین (1381)، «نگارگری ایرانی» ، دایرةالمعارف هنر، چ3، تهران، فرهنگ معاصر. جوانی‌جونی، اصغر (1385)، «دوران شناسی آثار طراحی و نقّاشی رضا عبّاسی»، مجموعه مقالات نگارگری مکتب اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. حسینی، حسن (1387)، بیدل، سپهری و سبک هندی، چ4، تهران، سروش. حسینی، سیّدمحمّدمجتبی (1386)، « نگاهی به صور خیال در خوش‌نویسی مکتب اصفهان»، مجموعه مقالات گردهمایی مکتب اصفهان ، تهران، فرهنگستان هنر، ص211-223. حسینی، مهدی (1385)، «معین‌مصوّر و مکتب اصفهان»، مجموعه مقالات نگارگری مکتب اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. خاتمی، احمد (1385)، دورة بازگشت و سبک هندی، تهران، پایا و فرهنگستان هنر. ذکاوتی قراگزلو، علی‌رضا (1372)، گزیدة اشعار سبک هندی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. رادفر، ابوالقاسم (1385)، تعامل ادبیّات و هنر در مکتب اصفهان ، تهران، فرهنگستان هنر. راستگو، سیّدمحمّد (1382)، هنر سخن‌آرایی، تهران، سمت. سیوری، راجر (1394)، ایران عصر صفوی، ترجمۀ کامبیز عزیزی، چ25، تهران، مرکز. شمیسا، سیروس (1371)، نگاهی تازه به بدیع، چ4، تهران، فردوسی و مجید. صفا، ذبیح‌الله (1389)، تاریخ نظم و نثر پارسی، تهران، ققنوس. طباطبایی، سیّد‌جواد (1380)، دیباچه‌ای بر نظریّۀ انحطاط در ایران، ج1، تهران، نگاه معاصر. فتوحی، محمود (1385)، نقد ادبی در سبک هندی، تهران، سخن. کزّازی، میرجلال‌الدّین (1374)، زیبایی‌شناسی سخن پارسی (بدیع)، ج3، تهران، کتاب ماد. کن‌بای، شیلا (1377)، دوازده رخ، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران، مولی. گرابار، اولک (1383)، مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمة مهرداد وحدتی‌دانشمند، تهران، فرهنگستان هنر. گری، بازیل (1385)، نقّاشی ایرانی، چ2، تهران، دنیای نو. ماینر، ورنون هاید (1387)، تاریخ تاریخ هنر، ترجمة مسعود قاسمیان،، تهران، فرهنگستان هنر و سمت. نیکوبخت، ناصر، ابراهیم خدایار و محسن احمدی (1393)، تبلور برخی عناصر قهوه‌خانه‌ای در شعر عصر صفوی، تهران، فرهنگ و ادبیّات عامه، سال دو، ش4، پاییز و زمستان، ص 109-134. ی.آ.پولیاکووا و ز.ای. رحیمووا (1381)، نقّاشی و ادبیّات ایرانی، ترجمۀ زهره فیضی، تهران، فرهنگستان هنر و روزنه. واعظ کاشفی (1369)، بدایع‌‌الافکار، چاپ میرجلال‌الدّین کزّازی، تهران، مرکز. یونگ، کارل‌گوستاو (1376)، انسان و سمبل‌هایش، ترجمۀ حسن اکبریان، تهران، یاسمین. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 567 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 544 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب