تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,082 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,323 |
تحلیل حق اولیای دم در فرض کشته شدن عمدی قاتل | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
دوره 53، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 195-212 اصل مقاله (272.29 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2020.289920.668787 | ||
نویسندگان | ||
الهه نخعی1؛ محمدرضا کیخا* 2 | ||
1کارشناس ارشد، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، | ||
چکیده | ||
قصاص در برابر جنایت عمدی حق مجنی علیه و یا اولیاء دم میباشد، اما ممکن است قبل از استیفای آن حق، جانی توسط دیگری کشته شود. در این فرض احقاق حق اولیاء دم چگونه خواهد بود؟ آیا در صورت عمدی بودن قتل، قصاص قاتل یا اخذ دیه و یا حتی عفو در اختیار اولیاء مقتول اول خواهد بود؟ این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجامگرفته نشان میدهد که اولاً: در خصوص این فرض قانون ساکت بوده و در کتب فقهی نیز بهصراحت به آن پرداخته نشدهاست؛ لذا نیازمند تحلیل و بررسی است. ثانیاً: با عنایت بر اینکه تقدم بر استحقاق حق، مقدم بر تقدم استیلاء حق محسوب میشود، لذا شرعاً اعمال حق توسط اولیاء مقتول اول رجحان بیشتری دارد. بنابراین با توجه به تقدم استحقاق حق، به نظر میرسد قصاص یا عفو و نیز تبدیلشدن قصاص به دیه در حیطه اختیارات اولیاء دم اول باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
احقاق حق؛ اولیاء مقتول اول؛ اولیاء مقتول دوم؛ قتل جانی؛ قصاص قاتل | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the right of the guardians in case the killer was killed intentionally | ||
نویسندگان [English] | ||
i n1؛ mohammadreza kaykha2 | ||
1M.A in Theology and Islamic Studies, Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, | ||
2Associate Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Sistan and Baluchestan University | ||
چکیده [English] | ||
Retaliation against an intentional crime is the right of the victim or the guardians of the tail, but a person may be killed by another before exercising that right. In this case, how will the rights of the guardians be realized? If the murder is intentional, will the murderer retaliate or receive ransom or even amnesty for the parents of the first victim? This research, which has been done by descriptive-analytical method, shows that firstly: the law is silent about this assumption and it has not been explicitly addressed in jurisprudential books, so it needs to be analyzed. secondly: Considering that the precedence over the entitlement of the right is considered prior to the precedence of the domination of the right, therefore the exercise of the right by the parents of the first victim is more preferable. Therefore, considering the priority of entitlement to the right, it seems that retribution or amnesty, as well as the conversion of retribution into blood money, is within the authority of the first-degree parents. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
parents of the first victim, parents of the second victim, retribution of the killer, realization of the right, murder | ||
مراجع | ||
[۱] قرآن کریم [۲] اصفهانی، حسین بن محمد راغب (1412ق). المفردات ألفاظ القرآن. لبنان-سوریه: دار العلم- الدار الشامیة. [۳] بجنوردی، سید محمد بن حسن موسوی(1401ق). قواعد فقهیه. تهران، موسسه عروج. [۴] جزری، ابن اثیر، مبارک بن محمد(بی تا). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر. قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. [۵] جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی(1417ق). معجم فقه الجواهر. بیروت، الغدیر للطباعة و النشر و التوزیع. [۶] جمعی از مولفان(بیتا). مجله فقه اهل بیت علیهم السلام (فارسی). قم، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام. [۷] حلّی، شمس الدین محمد بن شجاع القطّان(1424ق). معالم الدین فی فقه آل یاسین. ابراهیم بهادری. قم، مؤسسه امام صادق علیه السلام. [۸] حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی(1410ق). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان. فارس حسون. قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [۹] ـــــــــ (1420ق). تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه( ط-حدیثیه). ابراهیم بهادری. قم، موسسه امام صادق (ع). [۱۰] خالصی، محمد باقر(1413ق). أحکام المحبوسین فی الفقه الجعفری. قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [ ۱۱] خوئی، سیدابوالقاسم(1410ق). تکملۀ المنهاج الصالحین، قم: نشر مدینۀ العلم. [1۲] سبزواری، سید عبد الأعلی(1413ق). مهذّب الأحکام (للسبزواری). موسسه المنار. قم، مؤسسه المنار - دفتر حضرت آیة الله. [1۳] سعدی ابوجیب (1408ق). القاموس الفقهی لغة و اصطلاحا. دمشق، دار الفکر. [1۴] شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی(1405ق). رسائل الشریف المرتضی. سید مهدی رجائی. قم، دارالقرآن الکریم. [1۵] شوشتری، محمد تقی(1406ق). النجعة فی شرح اللمعة. تهران، کتابفروشی صدوق. [1۶] شهید ثانی، زین الدین بن علی(1392ش). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. حمید مسجد سرایی. قم، انتشارات پیام نوآور. [1۷] طبسی، نجم الدین(بی تا). حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام. قم، بوستان کتاب. [1۸] طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن(1390ق). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران، دار الکتب الإسلامیة. [1۹] عاملی، شهید اول، محمد بن مکی (1410ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة. محمد تقی مروارید؛ علیاصغر مروارید. بیروت، دارالتراث -الدار الإسلامیة. [۲۰] عاملی، شهید ثانی زین الدین بن علی(1414ق). حاشیة الإرشاد. رضا مختاری. قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. [2۱] ـــــــــــ (1412ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشّی - سلطان العلماء). قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. [2۲] عاملی، شهید ثانی، زین الدین بن علی(1413ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام. گروه پژوهش مؤسسه معارف اسلامی. قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة. [2۳] قمّی، سید صادق حسینی روحانی(1412ق). فقه الصادق علیه السلام (للروحانی). قم، دار الکتاب - مدرسه امام صادق (ع). [2۴] قمّی، صدوق، محمّد بن علی بن بابویه(1413ق). من لا یحضره الفقیه. قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [2۵] ــــــــــــ (1409ق)، من لا یحضره الفقیه-ترجمه. غفاری، علی اکبر و محمد جواد و صدر بلاغی. تهران، نشر صدوق. [2۶] کاشانی، فیض، محمد محسن ابن شاه مرتضی(بیتا). مفاتیح الشرائع. قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی ره. [2۷] لنکرانی، محمد فاضل موحدی(1421ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة – القصاص. حسین واثقی؛ محمد مهدی مقدادی؛ عباد الله سرشار. قم، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام. [2۸] ـــــــــــــ (بیتا). جامع المسائل. قم، انتشارات امیر قلم. [2۹] محقق داماد، سید مصطفی(1381ش). قواعد فقه، بخش مدنی 2. تهران، سمت. [۳۰] محمود عبد الرحمان(بیتا). معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیه. بیجا. [3۱] مرعشی نجفی، سید شهاب الدین(1415ق). القصاص علی ضوء القرآن و السنة. قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی قدس سره. [3۲] میر محمد صادقی، حسین(1396ش). جرائم علیه اشخاص. تهران، نشر میزان. [3۳] نجفی، محمد حسن(1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. عباس قوچانی؛ علی آخوندی. بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [3۴] واسطی، زبیدی، حنفی، محبالدین، سید محمد مرتضی حسینی(1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس. علی شیری. بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع. [3۵] یزدی، سید مصطفی محقق داماد (1406ق). قواعد فقه. تهران، مرکز نشر علوم انسانی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 808 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 501 |