پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,138,281 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,901,583 |
بازشناسی کاربرد طلق در هنر ایرانی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 9، دوره 25، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 85-94 اصل مقاله (579.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2018.243921.665778 | ||
| نویسندگان | ||
| نرجس زمانی* 1؛ رکسانا جبل عاملی2 | ||
| 1اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان | ||
| 2کارشناس ارشد آزمایشگاه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان | ||
| چکیده | ||
| تزیین کاخ‌ها، بناهای عمومی و خصوصی در دوره‌ی صفوی رونقی فراوان داشت، چنانچه آرایه‌های گوناگونِ به‌کاررفته، شامل انواع مختلفی در طرح و نقش و اجرا است که با وجود پژوهش‌های بسیار، اطلاعات کاملی درباره‌ی چگونگیِ همه انواع این تزیینات وجود ندارد. تحقیقات در این زمینه نیز اغلب پیرامون انواع شیوه‌های رنگی و پرکار است، و شناختِ تزیینات ساده‌تر به نوعی در سایه و حاشیه قرار گرفته‌است. در میان همه‌ی گونه‌های تزیینات در دوران صفوی، برخی از سطوح به‌صورت ساده و سفیدرنگ با جلوه‌ای صدف‌گونه و درخشان تزیین شده‌اند. هدفِ این پژوهش شناساییِ نوع ماده‌ی بکاررفته برای ایجاد چنین جلوه‌ای در کاخ هشت‌بهشت و یکی از خانه‌های تاریخی اصفهان است. شناسایی این شیوه‌ی تزیینی با اتکا بر مشاهدات میدانی، منابع تاریخی و بکارگیری روش‌های دستگاهی آزمایشگاهی صورت‌گرفت چراکه تنها با بسنده‌کردن به روش‌های تجربی و بازخوانی منابع کهن نمی‌توان به بازشناسی کاملِ روش‌های بکاررفته در گذشته، دست‌یافت. دستیابی به شناختِ یکی از گونه‌های آرایه‌های معماری ایرانی با چنین روش‌هایی می‌تواند گامی در جهت رفع ابهامات هنر نقاشی‌های دیواری در ایران باشد. نتیجه حاکی‌از استفاده از پولک‌های برخی کانی‌های گروه میکا با جلای شیشه‌ای و صدفی است که درگذشته با عنوان سنگ‌طلق شناخته می‌شد و در پژوهش پیش‌رو با خوانش متون تاریخی، دیگر کاربردهای هنریِ آن در کتابت و کتاب‌آرایی بررسی خواهندشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سنگِ طلق؛ میکا؛ تزییناتِ معماری؛ دوره‌ی صفوی؛ بناهای تاریخی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Recognition of the application of isinglass in Iranian art | ||
| نویسندگان [English] | ||
| narges zamani1؛ roxana Jabal Ameli2 | ||
| 1Administration of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Isfahan Province | ||
| 2Master of Science in Conservation and Restoration Laboratory of the total ministration of cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Isfahan Province | ||
| چکیده [English] | ||
| From the past, interior decorations in Iran have been part of the visual and artistic culture of the collection of visual works in interacting with architecture, which has been implemented with a variety of materials and techniques. The decoration of palaces, public and private buildings during the Safavid period were abundant, as the various arrays used, indicates a variety of design, motifs, and performance that, despite many studies, there is no complete information on how all these types of decorations are, especially, research in this area is generally around a variety of colorful and with many motifs, and recognizing simpler decorations is somehow in the shade and margin. Among all of the types of decorations used during the Safavid era, some surfaces are decorated simply on a white background with an oyster-like and brilliant effect that the purpose of this research is to identify the type of material used to create such an effect on the white surfaces of the Hasht-Behesht palace and one of the historical houses of Isfahan. The Historic monument of Hasht-Behesht was built during the reign of Shah-Soleiman and is of its kind in the unique palaces of the Safavid era. Among the various decorations of this building, some simple white decorative surfaces are surrounded in color lines, or with decorative elements such as Rosace and Pendentif elements on a white background have been implemented. The white color of the background in this type of decorative surfaces has an oyster-like and brilliant effect. Identifying this decorative style was based on field observations, historical sources, and the use of laboratory techniques, since it was not possible to complete recognition of the methods used in the past by merely confining the experimental methods and studying ancient resources. The compound found in the analysis shows a typical potassium-aluminum hydrate silicate from the muscovite mica group. The identified composition is a kind of Muscovite mica. To find out more about this kind of decorative art, we have tried to look at a sample of similar decorations from the Safavid period in one of the historic houses of Isfahan. The use of the fine flakes of mica to create brilliance on white surfaces has in the past been a comprehensive way to decorate the architectural surfaces of the buildings, as we see it in both the Hasht-Behesht Palace and the Iranian houses. During the recent centuries, the materials and techniques used in the Iranian architectural decorations and their application, have been forgotten, but by reference to the old written texts, can be found the signs of their use and methods of preparation. Understanding one of the many types of Iranian architecture decorations with such methods can be a step to resolve the ambiguity of the art of wall paintings in Iran. Gaining a better recognition of the techniques of Iranian interior decoration will be very effective in protecting them. In the forthcoming research also, with the historical texts reading, other artistic applications in manuscript and book design and book crafting will be examined. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Talc, Isinglass, Architectural decorations, Historical Buildings, Safavid era | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، حسین؛ عابد، عباس؛ و محتشم، عادله (1390). فن‌شناسی تزئینات طلاکاری روی سنگ در مجموعه کاخ گلستان تهران. دو فصلنامه مرمت آثار و بافت‌های تاریخی فرهنگی، سال اول، شماره اول، 14-1. - احمدیان، محمدعلی (1380). امیرالمومنین علی علیه‌السلام در سفرنامه مادام دیولافوا. نشریه معرفت، شماره47، 88-86. - اذکایی، پرویز (1348). رساله خط در بیان کاغذ و رنگ‌های الوان و نگاره‌ها و ترکیب مرکب و قلم و خط اوهل، از مجموعه آقای رضی قزوینی، هنر و مردم، سال هشتم، شماره 85، 57-51 - اصلانی، حسام؛ رسول وطن دوست (1377). پژوهشی در مبانی و اصول حفاظت و مرمت دیوارنگاره‌های تاریخی-فرهنگی با نگرش ویژه بر دیوارنگاره‌های تصویری دوره صفویه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده پردیس، دانشگاه اصفهان. - پوپ، آرتور آپم؛ و اکرمن، فیلیپس (1387) سیری در هنر ایران، از دوران پیش از تاریخ تا امروز جلدسوم: معماری دوران اسلامی، پرهام، سیروس (ویراستار)، دریابندری، نجف (مترجم)، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی - آقاجانی اصفهانی، حسین؛ و جوانی، اصغر (1386). دیوارنگاری عصر صفویه در اصفهان، کاخ چهلستون. تهران: فرهنگستان هنر - بلانت، ویلفرد (1384). اصفهان مروارید ایران. اصفهان: خاک. - پاکباز، رویین (1386). نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز. تهران: زرین و سیمین - پورتر، ایو (1379). ترجمه فارسی رساله "عُمده الکُتّاب" ابن بادیس صُهناجی (398-454 ق) (کتابت: 1025 ق). ترجمه ع. روح‌بخشان، نامه بهارستان، سال اول، شماره دوم، دفتر 2، پاییز-زمستان، 30-19. - ج.جتتنز، رادرفورد؛ وال.استات، جورج (1378). فرهنگ فشرده رنگدانه‌های هنری. فرهمندبروجنی، حمید (مترجم)، اصفهان: حمید فرهمند بروجنی - چقرمگی شکست، (2013). ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد. دسترسی در 7/7/1396 از https://fa.wikipedia.org/wiki - دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا. جلد 10، تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - دیبا، داراب؛ ریوالت، فیلیپ؛ و سانتلی، سرژ (1391). خانه های اصفهان. ترجمه: مریم قاسمی سیچانی، اصفهان: دانشگاه آزاد خوراسگان - رضوی، محمدحسین (1383). کانی‌شناسی سیلیکات‌ها. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت معلم. - سیوری، راجر (1374). ایران عصر صفوی. ترجمه: کامبیز عزیزی. تهران: مرکز - صالحی کاخکی، احمد؛ اصلانی، حسام (1390). معرفی دوازده گونه از آرایه های گچی در تزئینات معماری دوران اسلامی ایران بر اساس شگردهای فنی و جزئینات اجرایی. مطالعات باستان شناسی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران)، دوره 3 ،شماره 1 (پیاپی 3)، 106-89. - قریب، عبدالکریم (1372). شناخت سنگ‌ها با نگاهی ویژه به سنگ‌های ایران. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. - قلیچ‌خانی، حمیدرضا (1373). رسالاتی در خوشنویسی و هنرهای وابسته. تهران: چاپخانه انتشارات علمی و فرهنگی. - قلیچ‌خانی، حمیدرضا (1373). فرهنگ واژگان خوشنویسی و هنرهای وابسته، تهران: روزنه. - کمپفر، انگلبرت (1363). سفرنامه کمپفر. ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی - مایل هروی، نجیب (1372). کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی. مشهد: انتشارات قدس رضوی - محمدی، هادی؛ و ترابی، زهره (1394). بررسی نقوش وتزئینات درپلان‌های معماری کوشک‌ها دردوره صفویه نمونه موردی: چهلستون قزوین، هشت‌بهشت اصفهان. اولین همایش علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی ایران، تهران، انجمن علمی توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین، https://www.civilica.com/Paper-NICONF01-NICONF01_226.html - منوچهر‌دانائی، محسن (1352). کانی‌شناسی یا شناخت مواد معدنی. جلد دوم سیلیکات‌ها، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد. - میرزایی، معصومه؛ موسوی‌حاجی، سیدرسول؛ تقوی، عابد؛ و مرادی، امین (1395). بازشناسی فرم معماری کاخ هشت‌بهشت تبریز و جایگاه ان در روند شکل گیری نمونه‌های ایران و سرزمین های همجوار طی قرون نهم و دهم قمری. نشریه علمی-پژوهشی باغ نظر، دوره 13، شماره 44، 88-77. - نورانیان، حسین؛ کشاورز، عباس؛ و کبیری، محمد علی (1395). کاربردهای نوین میکا و شناسایی و تعیین کاربرد باطله فلوگوپیت سنگ آهن گل‌گهر. فصلنامه مواد و فناوریهای پیشرفته، سال پنجم، شماره 3، 72-65 - ولی‌بیگ، نیما؛ سعادتی، رها (1390). تزیینات معماری آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردیلی با تاکید بر آرایه‌های تنگ‌بری چینی‌خانه. دو فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات هنراسلامی، دوره 7، شماره 14، 127-119. - هنرفر، لطف‌الله (1350). گنجینه آثار تاریخی اصفهان. تهران: چاپخانه زیبا - هنرفر، لطف‌الله (1351). هشت‌بهشت اصفهان. هنر و مردم، شماره 117، 16-2 - یکتائیان، گلناز؛ شعبانی، مریم (1385). پرونده ثبتی خانه حاج آقا منیر صادقی. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان.
- Betekhtin, A.G (1964). A course of mineralogy. Translated from the Russian by V. Agol. Translation editor: A Gurevich. Moscow : Peace Publishers
- Mica (n.d).From Wikipedia, the free encyclopedia, Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mica&action - Muscovite (n.d). From Wikipedia, the free encyclopedia, Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/File:Muscovite-Albite
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 414 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 292 |
||