تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,754 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,664 |
تحلیلی بر تداوم و پیوستگی شبکة اکولوژیک شهری با مدل تئوری گراف | ||
مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
دوره 13، شماره 2، مهر 1400، صفحه 281-309 اصل مقاله (1.58 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2020.313025.670169 | ||
نویسندگان | ||
رسول قربانی1؛ شهریور روستایی2؛ پوران کرباسی* 3 | ||
1استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
3دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
امروزه مشکلات زیستمحیطی و اجتماعی و هویتی شهرها ناشی از وسعت گرفتن آنها و نفوذ هر چه بیشتر فضاهای انسانساخت به فضاهای طبیعی است. فضاهای سبز نهفقط به مثابة لکهای سبز در برابر تودهها بلکه به منزلة عاملی برای ارتقای زیست شهروندان شناخته میشوند. از طرف دیگر تخریب و از بین بردن تجانس و پیوستگی زیرساختهای طبیعی و شبکههای سبز تنوع زیستی را تهدید میکند و محدودیتهایی برای توسعه به وجود میآورد. ازینرو، پیوستگی به وسیلة فضاهای سبز شهری زیستگاهها و کریدورهایی را فراهم میآورد که به حفظ تنوع زیستی کمک میکند. برنامهریزان شهری برای توسعة شبکههای فضای سبز و افزایش پیوستگی و حفظ و احیای تنوع زیستی از اصول اکولوژی چشمانداز استفاده کردهاند. در این پژوهش با روش توصیفیـ تحلیلی و مرور منابع علمی ارتباطات سیمای سرزمین و اهمیت آن برای حفظ تنوع زیستی بررسی شد. بر اساس تئوری گراف، شبکة فضای سبز شهر مراغه در محیط GISمدلسازی شد. سپس آنالیز پیوستگی اکولوژیک شهر با استفاده از نرمافزار Conefor همراه کاربرد سنجة انتگرال پیوستگی (IIC) و الگوریتم برداشت نقطه صورت گرفت و لکههای سبز شهری ارزشگذاری شدند. در نهایت کریدورهای بالقوه در شهر مراغه با استفاده از روش کمترین هزینة مسیر شناسایی شدند و شبکههای فضای سبز را توسعه و بهبود دادند. نتایج این تحقیق نشان میدهد عمدة کریدورهای ایجادشده همانند یک کمربند سبز در اطراف شهر کشیده شدهاند؛ که دلیل اصلی آن نیز قرارگیری زیستگاههای اصلی در حومة شهر است. همچنین، شبکة فضای سبز توسعهیافته بر اساس تئوری گراف چشمانداز پیچیده را سادهتر و منظمتر میسازد و به شناسایی فضای سبز و هدایت برنامهریزی شهری برای حفاظت از تنوع زیستی کمک میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
پیوستگی؛ تئوری گراف؛ شبکههای اکولوژیکی؛ مراغه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Analysis of the Continuity and Cohesion of Urban Ecologic Network Through a Graph Theory Model | ||
نویسندگان [English] | ||
Rasol Gorbani1؛ Shahrivar Rostaei2؛ Pooran Karbasi3 | ||
1Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
2Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
3PhD of Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Nowadays, problems related to the environment, society, and identity of cities derives from their expansion and the increasing penetration of natural space by human-made space. Green spaces are deemed not only as a green patch at the disposal of the masses, but also as a factor for the improvement of citizens’ life. On the other hand, the destruction and removal of homogeneity and continuity of natural infrastructures and green networks threatens the biological diversity and brings about limitations for development. Therefore, continuity of the urban green spaces provides habitats and corridors that help the preservation of biological diversity. To develop green space networks, increase continuity, and revive biological diversity, urban planners have used landscape ecology principles. Adopting a descriptive-analytical method and review of the scientific resources, this study investigated landscape connections and their importance for the preservation of biological diversity. Maragheh city green space network was modeled in GIS according to Graph theory. Then, the ecologic continuity analysis was carried out through Conefor software along with Integral Continuity (IIC) measure and point picking algorithm, and the urban green patches were valuated. At the end, the potential corridors in Maragheh city were identified using the least cost method, which then developed and improved the green space networks. The results of this study reveal that the majority of the built corridors are located around the city like a green belt. The main reason for this is the positioning of the main habitats in the city outskirts. Moreover, the green space network developed based on Graph theory made the complex landscape simpler and more organized, and helped with the identification of green space and the guidance of urban planning for the protection of biological diversity. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
ecological networks, continuity, Graph theory, Maragheh | ||
مراجع | ||
آلهاشمی، آیدا (1394). «رویکرد منظرین به زیرساختهای شهری، راهبردهای توسعة شبکة آبی تهران به عنوان زیرساخت منظرین شهر»، رسالة منتشرشده دکترای معماری، تهران، دانشگاه تهران.
آلهاشمی، آیدا؛ بهار مجتهدی (1392). «انطباق و پیوستگی شبکة نقاط عطف شهری با بستر طبیعی، گامی به سوی خوانایی منظر شهر»، قابل دسترس: http://zibasazi.ir/fa/commentarticle/item/4751- html
براتی، بهزاد؛ علی جهانی؛ لعبت زبردست؛ بهزاد رایگانی (1396). «رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (منطقة مورد مطالعه: پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاهقاضی)»، آمایش سرزمین، د 9، ش 1، صص 153 ـ 168.
بهبهانی، هما؛ مریم برنجی (1390). «طراحی سبز راههای شهری برای ایجاد پیوستگی بین ساختارهای طبیعیـ تاریخی درونشهری (مطالعة شهرری)»، مطالعات باستانشناسی، د 3، ش 1، صص 45 ـ 64.
پودات، فاطمه؛ شهیندخت برقجلو؛ سید حامد میرکریمی (1393). «مروری تحلیلی بر چگونگی اندازهگیری پیوستگی اکولوژیک به منظور حفاظت از تنوع زیستی در شهرها»، پژوهشهای محیط زیست، د 5، ش 10، صص 195 ـ 210.
شیعه، اسماعیل؛ حسین مشرفدهکردی (1390). «نقش پیوستگی فضاهای سبز در هویتبخشی طبیعی به شهر (مورد مطالعاتی: شهرکرد)»، معماری و شهرسازی آرمانشهر، ش 9، صص 315 ـ 321.
صادقاوغلی، رقیه؛ علی جهانی؛ علیزادة شعبانی ؛ حمید گشتاسب (1398). «ارزیابی ساختار سیمای سرزمین، به منظور توسعه و یکپارچهسازی مناطق تحت حفاظت»، آمایش سرزمین، د 11، ش 1، صص 57 ـ 78.
کرم، امیر؛ شیلا حجهفروشنیا؛ حمیدرضا حکیمی (1391). «ارزیابی و تحلیل پیوستگی چشمانداز، رویکردی نوین در برنامهریزی محیطی (مطالعة موردی: ناحیة کاشانـ آران)»، جغرافیا و مطالعات محیطی، د 1، ش 3، صص 29 ـ 44.
گنجیپور، علی (1395). «ارزیابی سرانة کاربری فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعة موردی: منطقة 8 شهرداری تهران»)، آمایش محیط، د 9، ش 35، صص 71 ـ 84.
مختاری، زهرا؛ رومینا سیاحنیا (1396). «مبانی مطالعه و کمیسازی ساختار سیمای سرزمین»، تهران، آوای قلم.
وارثی، حمیدرضا؛ جمال محمدی؛ احمد شاهیوندی (1387). «مکانیابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونة موردی: شهر خرمآباد)»، جغرافیا و توسعة ناحیهای، د 6، ش 1، صص 83 ـ 103.
References
Ahern, J. (2007). “Green Infrastructure for cities: The spatial dimension”, In Cities of the future, Towards integrated sustainable water and landscape management, ed. Novotny, V. London: IWA Publications.
Al-Hashemi, A. (1394). “Landscaping approach to urban infrastructure, Tehran water network development strategies as urban landscaping infrastructure”, PhD thesis in Architecture, Tehran, University of Tehran. (in Persian)
Al-Hashemi, A. & Mojtahedi, B. (2013). “Adaptation and connection of the network of urban landmarks with the natural bed, a step towards the legibility of the city landscape”, Available: http://zibasazi.ir/fa/commentarticle/item/4751- html
Barati, B., Jahani, A., Zebardast, L., & Rayegani, B. (2017). “Integration assessment of the protected areas using landscape ecological approach (Case Study: Kolah Ghazy National Park and Wildlife Refuge)”, Town and country planning, 9(1), pp. 153-168. (in Persian)
Behbehani, H. & Berenji, M. (2010). “Provide continuity between natural and historical structures existed in the urban areas using green design of urban roads”, 3(1), pp. 45-64. (in Persian)
Benedict, M. A. & McMahon, E. T. (2006). Green Infrastructure: Linking Landscapes and Communities, Washington, D.C.: Island Press.
Bennett, G. (2004). Integrating Biodiversity Conservation and Sustainable Use: Lessons Learned From Ecological Networks, IUCN. Gland, Switzerland & Cambridge, UK. 55 pp. Available at: http://data.iucn.org/dbtwwpd/edocs/2004-002.pdf.
Boitani, L., Falcucci, A., Maiorano, L., & Rondinini, C. (2007). “Ecological networks as conceptual frameworks or operational tools in conservation”, Conserv, Biol, 21, pp. 1414-1422.
Bunn, A.G, Urban, D.L., & Keitt, T.H. (2000). “Landscape connectivity: A conservation application of graph theory”, Journal of Environmental Management, 59(4), pp. 265-278.
Chicago Metropolitan Agency (2016). integrating green infrastructure: On to 2050 strategy paper. Available from: http://www.cmap.illinois.gov. Accessed 2 November 2016.
Cook, E. A. & Van Lier, H. N. (Eds.). (1994). Landscape Planning and Ecological Networks, Amsterdam: Elsevier.
Cook, E. A. (2002). “Landscape Structure Indices for assessing urban ecological networks”, Landscape and urban planning, 58, pp. 269-280.
Council of Europe (1996). UNEP, European Center for Natural Conservation, the Pan European Biological & Landscape Diversity Strategy: A Vision for Europe's Natural Heritage.
Dale, M. R. T. & Fortin, M. J. (2010). “From Graph to Spatial Graph, the Annual Review of Ecology”, Evolution and Systematics, 41, pp. 21-38.
Foltête, J. C. (2019). “How ecological networks could benefit from landscape graphs: A response to the paper by Spartaco Gippoliti and Corrado Battisti”, Land Use Policy, 80, pp. 391-394.
Galpern, P., Manseau, M., & Fal, A. (2011). “Patch-based graphs of landscape connectivity: A guide to construction, analysis and application for conservation”, Biological Conservation, 144, pp. 44-55.
Ganjipour, A. (2017). “Per capita green space assessment using GIS Case Study: district 8 of Tehran”, Environmental based territorial planning, 9(35), pp. 71-84. (in Persian)
Hargrove, W. W., Hoffman, F. M., & Efroymson, R. A. (2005). “A practical map-analysis tool for detecting potential dispersal corridors”, Landscape Ecology, 20(4), pp. 361-373.
http://zibasazi.ir/fa/commentarticle/item/4751-html. (in Persian)
Podat, F., Bargh Jaloo, S. D., & Mirkarimi, S.H. (2014). “Analytical review on how to measure ecological cohesion in order to protect biodiversity in cities”, Environmental Research, 5(10), pp. 210-195. (in Persian)
Identification based on graph theory and gravity modeling, Landscape and urban planning, 95(1), pp. 16-27.
Karam, A., Hajjeh Foroshnia, S., & Hakimi, H. (2012). “Assessing and analyzing landscape continuity, a new approach in environmental planning Case study: Kashan-Aran area”, Journal of Geography and Environmental Studies, 1(3), pp. 44-29. (in Persian)
Kong, F., Yin, H., Nakagoshi, N., & Zong, Y. (2010). Urban green space network development for biodiversity conservation
:
Kubes, J. (1996). “Biocenters and Corridors in a cultural landscape: A critical assessments of the territorial system of the ecological stability”, landscape urban planning, 35(40), pp. 231-240.
Mokhtari, Z. & Sayyahnia, R. (2017). Principles of studying and quantifying the structure of the land image, Tehran, Avaye Ghalam. (in Persian)
Pascual-Hortal, L. & Saura, S. (2007). “Impact of spatial scale on the identification of critical habitat patches for the maintenance of landscape connectivity”, Landscape and Urban Planning, 83(2-3), pp. 176-186.
Sadegh Oghli, R., Jahani, A., Alizade Shabani, A., & Goshtasb, H. (2019). “Evaluation of Landscape Structure for Development and Integration of the Protected Areas”, town and country planning, 11(1), pp. 57-78. (in Persian)
Sepp, K., Palang, H., Mander, U., & Kaasik, A. (1999). “Prospects for nature and landscape protection in Estonia”, landscape urban planning, 46, pp. 161-167.
Shieh, E. & Moshref Dehkordi, H. (2010). “The roll of Green space continuity in natural identity of urban”, Architechture and urnanism of utopia, 9, pp. 315-321. (in Persian)
SWA group (2012). Landscape infrastructure: Case studies, Basel: Birkhäuser Architecture.
Taylor, P. D. (2006). Landscape connectivity: A return to the basics, Connect. Conserv, pp. 29–43.
Tzoulas, K., Korpela, K., Venn, S., Yli-Pelkonen, V., Ka´zmierczak, A., Niemela, J., & James, P. (2007). “Promoting ecosystem and human health in urban areas using green infrastructure: a literature review”, Landscape and Urban Planning, 81(3), pp. 167–178.
Urban, D. L. (2009). “Graph models of habitat mosaics”, Ecology Letters, 12(3), pp. 260-273.
Varesi, H. R., Mohammadi, J., & Shahivandi, A. (2007). “Urban green space Site selection using geographical information system”, Geography and regional development, 10(6), pp. 83-103. (in Persian)
Xiu, N., Ignatieva, M., Boch, C., Chai, Y., Wang, F., Cui, T., & Yang, F. (2017). “A socio-ecological perspective of urban green networks: The Stockholm case”, Urban Ecosystem, 20, pp. 729-742.
Yu, K. (2012). Ecological infrastructure leads the way: the negative approach and landscape urbanism for smart preservation and smart growth, In Richter, M., Weiland, U. (Eds.), Applied Urban Ecology: A Global Framework. Oxford: Black well Publishing.
Yuhong, T., Jiaomei, L., & Chiyung, J. (2011). Landscape planning of the green network in Tai Po Industrial Estate in Hong Kong, International Conference on Computer Distributed Control and Intelligent Environmental Monitoring. 19, 20 Feb.2011. Changsha: IEEE.
Zhang, L. & Wang, H. (2006). “Planning an ecological network of Xiamen Island (China) using landscape metrics and network analysis”, Landscape and Urban Planning, 78(4), pp. 449-456.
Zhang, Z.H., Meroow, S., Newell, J., & Lindquist, M. (2019). “Enhancing Landscape Connectivity through Multifunctional green infrastructure corridor modeling and design”, 38, pp. 305-317.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 942 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 629 |