![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,695,502 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,924,708 |
التحول الفکري والثقافي في نظام لغة القرآن على ضوء منهج مدرسة بون الدلالية (دراسة العقل نموذجا) | ||
مجلة اللغة العربیة وآدابها | ||
مقاله 1، دوره 17، شماره 2، مهر 2021، صفحه 177-200 اصل مقاله (659.77 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jal-lq.2020.304906.1056 | ||
نویسندگان | ||
رجاء أبوعلی* 1؛ إحياء کماسي2 | ||
1أستاذة مساعدة، قسم اللغة العربية وآدابها بجامعة العلامة الطباطبائي، طهران | ||
2طالبة دکتوراه، قسم اللغة العربية وآدابها بجامعة العلامة الطباطبائي، طهران | ||
چکیده | ||
يستطيع النظام اللغوي من خلال الآليات التي يمتلکها أن يحدث تحوّلا فکريّا في ثقافة ورؤية أصحاب اللغة وقد يؤثّر أحيانا في تأسيس ثقافات وحضارات. مدرسة بون الدلالية جعلت فکرتها الأساسية للبحث عن هذه القضية واعتمدت على مبادئ فکرية ومناهج لمعالجة النظام اللغوي. القرآن کنظام لغوي وبکلّ عناصره اللغوية يفتقر إلى دراسة التحوّل الفکري أو الثقافي الذي ينبثق من المباني المستعملة فيه ويؤثّر على الذهن القومي أو الجمعي. نظرا لأهمّية مسألة کيفية تکوّن الفکر والثقافة في النظام اللغوي للقرآن حاولنا معالجة المباني الدلالية المتشکّلة لکلمة العقل. کما تطرّق هذا المقال إلى کيفية توظيف نظرية مدرسة بون الدلالية معتمدا على المنهج الوصفي- التحليلي. من أهمّ النتائج التي توصّلنا إليها هي: أنّ تماسک العقل بالعلم والإدراک في المباني والأساليب اللغوية والعلاقة الوثيقة بينه وبينهما أدّت إلى التحوّل الفکري وهو الانتقال من العقل المنفعل إلى العقل الفعّال وانتقال مفهوم العلم من البنية السطحية إلى البنية العميقة وانتقال مفهوم الإدراک من الأمر الظاهري والمادّي إلى الأمر الانتزاعي والمعنوي. الجدير بالذکر إنّ اللغة القرآنية بتواجد المصطلحات المحدّدة الخاصّة بالعملية العقلية فيه والرؤية القرآنية إلى العقل بالمفاهيم الأخلاقية والدينية بدأت تمهّد الطريق للتحوّل الفکري عند الإنسان العربي في بداية ظهور الإسلام وسبّبت تشکّل مجتمع بالتفکّر المنطقي أو بالتفکّر العلمي الدقيق. | ||
کلیدواژهها | ||
الفکر؛ الثقافة؛ مدرسة بون؛ القرآن | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Intellectual and cultural transformation in the Quranic language system in light of Bon’s semantic approach (studying the AL aqle as a model) | ||
نویسندگان [English] | ||
Raja Abuali1؛ Ehya komasi2 | ||
1Assistant Professor, Department of Arabic, Allameh Tabataba’i University of Tehran, Tehran, Iran | ||
2Ph.D. Student, Department of Arabic, Allameh Tabataba’i University of Tehran, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The linguistic system stimulates the intellectual and cultural transformation of those who speak and sometimes affects the establishment of cultures and civilizations. Bon Semantic School based its researches on this issue and relied on intellectual principles and approaches to address the linguistic system. The Qur’an as a linguistic system with all its linguistic elements lacks the study of the intellectual or cultural transformation that from which national or collective mind. Given the importance of the issue of how thought and culture are formed in the linguistic system of the Qur’an, we have addressed the semantic structures forming the word al aqle. Depending on the descriptive-analytical approach, and according to the statistical methodology, this research examined the employment of Bon Semantic School theory. Among the most important results that we have reached are that the coherence of the “al aqle” with “al elme” in the linguistic methods led to the intellectual transformation which is the transition from the passive Thought to the active Thought. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
intellectual, cultural, Bon’s semantic/, Quran | ||
مراجع | ||
القرآن الکريم ابن أبي الصلت. أمية (1998م). «ديوان الشعر». شرح: سجيع جميل الجبيلي. الطبعة الأولى. بيروت: دار صادر. ابن أبي سلمى. زهير (1988م). «ديوان الشعر». شرح: الأستاذ علي فاعور. الطبعة الأولى بيروت: دار الکتب العلمية. ابن فارس، أحمد. (1979م). معجم مقاييس اللغة (حقّقه عبد السلام محمد هارون). (ج 1). دمشق: دارالفکر. ابن منظور، جمال الدين. (بلا تا). لسان العرب. قاهرة: دارالمعارف. أبو عودة، خليل (1985م). «التطور الدلالي بين لغة الشعر الجاهلي ولغة القرآن الکريم». الطبعة الأولى. أردن: مکتبة المنار. الأنصاري، حسان بن ثابت (2006م). «ديوان الشعر». الشرح: عبد الله سنده. دون ط بيروت: دار المعرفة. أنيس، إبراهيم (1976م). «دلالة الألفاظ». الطبعة الثالثة. مصر:مکتبة الأنجلو. إيزوتسو، توشيهيکو (2007م). «الله والإنسان في القرآن». ترجمة وتقديم: هلال محمّد الجهاد. الطبعة الأولى. بيروت: المنظّمة العربية للترجمة. باکتجي، أحمد (1387ش). «آشنايي با مکاتب معنا شناسى معاصر». مجلة نامه پژوهش فرهنگى. العدد 3، صص 89-119.بالمر، ف . ر (1986م). «علم الدلالة، إطار جديد». ترجمة: صبري إبراهيم السيّد. دون ط. قطر: دار قطري بن الفجاءة. الجرجاني، عبد القاهر (بي تا). «دلائل الإعجاز». قرأه وعلّق عليه: محمود محمّد شاکر. جدّة: دار المدني. جرين، جوديث (1992م). «التفکر واللغة». ترجمة وتقديم: عبد الرحيم جبر. دون ط. مصر: الهيئة المصرية العامّة للکتاب. حامد هلال، عبد الغفّار (1986م). «علم اللغة بين القديم والحديث». الطبعة الثانية. مصر: مطبعة الجبلاوي. حطيئة،(1993م). «ديوان الشعر». تبويب: مفيد محمد قميحة. الطبعة الأولى. بيروت: دارالکتب العلمية. خرما، نايف (1978م). «أضواء على الدراسات اللغوية المعاصرة». دون ط. الکويت: علم المعرفة. خليل، إبراهيم (2014). «مدخل إلى علم اللغة». الطبعة الثانية. عمّان: دار المسيرة. دي سوسور، فردينان (1985م). «علم اللغة العامّ». الترجمة: يوئيل يوسف عزيز. دون ط. بغداد: دار آفاق عربيّة. الذبياني، النابغة (1996م). «ديوان الشعر»، شرح: عباس عبد الساتر. الطبعة الثالثة. بيروت: دار الکتب العلمية. روبنز، ر. ه (1997م)، «موجز تاريخ علم اللغة في الغرب»، ترجمة: أحمد عوض. دون ط. الکويت: علم المعرفة. الزبيدي، عمرو بن معد يکرب (1985م). «ديوان الشعر»، جمعه ونسّقه: مطاع الطرابيشي، الطبعة الثانية. دمشق: مطبعة اللغة العربية. زهير بن أبي سلمى. کعب (1997م). «الديوان»، التحقيق: الأستاذ علي فاعور. دون ط. بيروت: دار الکتب العلمية. سامبسون، جيفري (1993م)، «المدارس اللغوية، التطوّر والصراع»، الترجمة: د. أحمد نعيم الکراعين، المؤسسة الجامعية للدراسات والنشر والتوزيع. شاهين، توفيق (1400ق). «مع اللغة في تطوّرها». مجلة الأزهر. الجزء 7. صص 1319-1337. الشنفرى، عمرو بن مالک (1996م). «ديوان الشعر»، جمعه وحققه الدکتور إميل بديع يعقوب. بيروت: دار الکتاب العربي. الطبعة الثانية. شنوقه، سعيد (2008م). «مدخل إلى المدارس اللسانية». الطبعة الأولى. قاهره: المکتبة الأزهريّة للتراث. الضبعي، المتلمّس (1970م)، «ديوان الشعر»، تحقيق: حسن کامل الصيرفي، دون ط. مصر: معهد المخطوطات العربية. طرفة بن العبد (دون تا)، «الديوان». التحقيق: دريّة الخطيب ولطفي الصقّال. الطبعة الثانية. بيروت: المؤسسة العربية. العامري، لبيد بن أبي ربيعة (دون تا)، «الديوان». دون ط. بيروت: دار صادر. العباسي، عبّاس ياس خضر (2019م). «النسبية اللغوية في حقل الأنثروبولوجيا الثقافية». مجلّة کليّة التربية الأساسية للعلوم التربوية والإنسانية. العدد 43. الصفحة 1974-1985. عمر، أحمد مختار(1998م). «علم الدلالة». الطبعة الخامسة. القاهرة: عالم الکتب. غيررتس، ديرک (1993م). «نظريه هاى معناشناسي کلمات». ترجمه: کوروش صفوي. تهران: نشر علمي. کرامش، کلير (2010م). «اللغة والثقافة». المترجم: أحمد الشيمي. الطبعة الأولى. الدوحة: وزارة الثقافة والفنون والتراث. محسب، محيي الدين، (1997م)، اللغة والفکر والعالم، الطبعة الآولى، مصر: لونجان. المصطفوي، حسن. (بلا تا). التحقيق في کلمات القرآن الکريم. (5). مرکز نشر آثار العلامة وافي، عبد الواحد (1983م). «اللغة والمجتمع». الطبعة الرابعة. مصر: شرکة مکتبات العکّاظ. المنابع الإنجليزية Mills, jon (2000), “Linguistic Relativity and Linguistic Determinism: Idiom in 20th Century Cornish”, in Celtic Studies Conferenc University of Luton. Subbiondo, Joseph L, (2017), “The History of Linguistics Matters: Linguistic Relativity and Integral Linguistics”, US-China Foreign Language, 4, 215-22. Sources The Holy Quran Abu Odeh, Khalil (1985). “The semantic development between the language of pre-Islamic poetry and the language of the Noble Qur’an.” First edition. Arden: Al-Manar Library. (in Arabic) Al-Abbasi, Abbas Yas Khidr (2019). "Linguistic relativism in the field of cultural anthropology" Journal of the College of Basic Education for Educational and Human Sciences. Issue 43. Page 1974-1985. (in Arabic) Al-Amiri, Labaid bin Abi Rabi’a (No date), “Al-Diwan”. Without i. Beirut: Dar Sader. (in Arabic) Al-Ansari, Hassan bin Thabet (2006). "Diwan of Poetry." Explanation: Abdullah is his support. Beirut: House of Knowledge. (in Arabic) Al-Dabai, Al-Muttalemos (1970), “Diwan of Poetry,” edited by: Hassan Kamel Al-Serafi. Egypt: The Arabic Manuscripts Institute. (in Arabic) Al-Dhabiani, Al-Nabighah (1996). "Diwan of Poetry", Explanation: Abbas Abd Al-Sater. Third edition. Beirut: House of Scientific Books. (in Arabic) Al-Jarjani, Abdul-Qaher (no date). "Evidence of Miracles". Read and commented on it: Mahmoud Muhammad Shaker. Jeddah: Dar Al-Madani. (in Arabic) Al-Shanfari, Amr bin Malik (1996). "Diwan of Poetry", compiled and verified by Dr. Emile Badi Yaacoub. Beirut: Arab Book House. Second Edition. (in Arabic) Al-Zubaidi, Amr bin Maadi Karb (1985). “Diwan of Poetry”, compiled and coordinated by: Mata'a al-Tarabishi, second edition. Damascus: The Arabic Language Press. (in Arabic) Anis, Ibrahim (1976). The indication of the words. Third edition. Egypt: The Anglo Library. (in Arabic) Cramesh, Claire (2010). Language and Culture. Translated by: Ahmad Al-Shimi. First edition. Doha: Ministry of Culture, Arts and Heritage. De Saussure, Ferdinand (1985). "General Linguistics." Translation: Joel Youssef Aziz. Baghdad: Arab Horizons House. Gerartz, Dirk (1993). "Theoretical, Hi Ma'nashnasi, words." Translated by: Cyrus Safavi. Tehran: Scientific Publication. Green, Judith (1992). "Thinking and language." Translation and submission: Abd al-Rahim Jabr. Egypt: The Egyptian General Book Authority. Hamed Hilal, Abd al-Ghaffar (1986). "Linguistics between ancient and modern." Second Edition. Egypt: El Gabalawy Press. (in Arabic) Al-Hutay’a, (1993). "Diwan of Poetry." Tab: Moufid Muhammad Qumaiha. First edition. Beirut: Scientific Books House. (in Arabic) Ibn Abi Salt. Illiteracy (1998) "Diwan of Poetry." Explanation: Sajaa Jamil Al-Jubaili. First edition. Beirut: Dar Sader. (in Arabic Ibn Abi Sulma. Zuheyr. (1988). "Diwan of Poetry." Explanation: Professor Ali Faour. First edition, Beirut: Dar Al-Kotob Al-Alami (in Arabic). Ibn Faris, Ahmad. (1979). Dictionary of Language Standards (edited by Abd al-Salam Muhammad Haroun). (C 1). Damascus: Dar Al Fikr. Ibn Manzur, Jamal al-Din. (None date). Lisan al- ‘Arab (Tongue of Arabs). Cairo: Dar Al Maarif.(in Arabic) Izutsu, Toshihiko (2007). “God and man in the Qur’an.” Translated and presented by: Hilal Muhammed Al Jihad. First edition. Beirut: The Arab Organization for Translation. Mills, jon (2000), “Linguistic Relativity and Linguistic Determinism: Idiom in 20th Century Cornish”, in Celtic Studies Conferenc University of Luton. Mohsab, Mohieddin, (1997), Language, Thought and the World, First Edition, Egypt: Longan. Mostafawi, Hassan. (None date). Investigation of the words of the Holy Quran. (5). Mark Antiquities Dissemination Center. Khorma, Naif (1978). Spotlight on contemporary linguistic studies. Kuwait: Knowledge of Knowledge. Khalil, Ibrahim (2014). An Introduction to Linguistics. Second Edition. Amman: House of the March. Omar, Ahmad Mukhtar (1998). "Semantics". Fifth edition. Cairo: The World of Books. Paktji, Ahmed (1387). «Ashnayi Ba offices, with us is a contemporary trendy». Naameh Fouh Farhangi Magazine. Issue 3, pp. 89-119; Palmer, F. R (1986). Semantics, a new framework. Translation: Sabri Ibrahim Al-Sayed. Without i. Qatar: Dar Qatari Bin Al-Fajja. Robbins, R. H (1997), “A Brief History of Linguistics in the West,” translated by Ahmed Awad. Kuwait: Knowledge of Knowledge. Sampson, Geoffrey (1993), “Linguistic Schools, Evolution and Conflict,” translation: Dr. Ahmed Naim Al-Karaa`, University Foundation for Studies, Publishing and Distribution. Shaheen, Tawfiq (1400 BC). "With the language in its development." Al-Azhar Magazine. Part 7. pp. 1319-1337. Shanuqa, Saeed (2008). Introduction to linguistic schools. First edition. Cairo: Al-Azhar Heritage Library. Subbiondo, Joseph L, (2017), “The History of Linguistics Matters: Linguistic Relativity and Integral Linguistics”, US-China Foreign Language, 4, 215-222. Tarafa ibn al- ‘Abd. (no date), "Al-Diwan". The investigation: Doria Al-Khatib and Lotfi Al-Sakkal. Second Edition. Beirut: The Arab Foundation. (in Arabic) Wafi, Abdul Wahid (1983). Language and Society. Fourth edition. Egypt: Al-Okaz Bookstores Company. Zuheyr ibn Abi Sulma. Heels (1997). Al-Diwan, investigation: Professor Ali Faour. Without i. Beirut: House of Scientific Books. (in Arabic) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 444 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 316 |