تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,089,110 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,192,213 |
کنش مسئولانه در فرایند جامعهپذیری زیستمحیطی | ||
بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
دوره 11، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 285-308 اصل مقاله (476.16 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2020.79238 | ||
نویسندگان | ||
رامین مرادی* 1؛ ایمان خشت زر2؛ مریم مختاری3 | ||
1استادیارجامعهشناسی دانشگاه یاسوج | ||
2کارشناس ارشد جامعهشناسی دانشگاه یاسوج | ||
3دانشیارجامعهشناسی دانشگاه یاسوج | ||
چکیده | ||
در این تحقیق وضعیت و فرایند رفتار مسئولانۀ زیستمحیطی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از روش پیمایش، دادههای مورد نیاز تحقیق از تعداد 400 نفر نمونه از بین جامعۀ آماری پژوهش که شامل شهروندان بالای 18 سال شهر یاسوج بودند به روش نمونهگیری تصادفی جمعآوری شد. تحلیل یافتههای توصیفی پژوهش نشان داد، میزان مسئولیتپذیری شهروندان شهر یاسوج نسبت به محیطزیست در حد متوسط بود. در بخش یافتههای استنباطی، رابطۀ مسئولیتپذیری زیستمحیطی، بهعنوان متغیر وابسته، با سایر متغیرها (جامعهپذیری زیستمحیطی دینداری و آگاهی زیستمحیطی)، بهعنوان متغیر مستقل، مورد سنجش قرار داده شد. نتایج نشان داد بین متغیرهای جامعهپذیری، آگاهی زیستمحیطی و دینداری با متغیر وابسته (مسئولیتپذیری زیستمحیطی) رابطۀ معنادار وجود دارد. بهاینصورت که هرچه افراد از آگاهی زیستمحیطی بیشتر و جامعهپذیری و دینداری قویتری برخوردار باشند، نسبت به محیطزیست مواجهۀ مسئولانهتری داشتند. نتایج همچنین نشان داد با افزایش سن و تحصیلات پاسخگویان، میزان مسئولیتپذیری آنها افزایش مییابد. از نظر جنسیت نیز تفاوت معناداری بین زنان و مردان مشاهده شد، بهاینصورت که زنان مسئولیتپذیری زیستمحیطی بیشتری نسبت به مردان نشان دادند. در تحلیل نهایی، به این نکته اشاره شد که تغییر رفتار شهروندان و شکل دادن رفتار مسئولانه مستلزم قرار دادن این شکل از رفتار ذیل فرایند جامعهپذیری و توجه نهادهای جامعهپذیری به این بعد از رفتار شهروندان است. نهادهای جامعهپذیری با درک اهمیت نقش محیطزیست در زندگی انسان، میتوانند با برنامهریزی و تولید محتوای مناسب مرتبط با محیطزیست، نقش تعیینکنندهای در شکلگیری رفتار مسئولانۀ شهروندان نسبت به محیطزیست ایفا نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
مسئولیتپذیری؛ دینداری؛ جامعهپذیری؛ شهروندی؛ محیطزیست؛ یاسوج | ||
عنوان مقاله [English] | ||
. | ||
نویسندگان [English] | ||
ramin moradi1؛ iman kheshtzar2؛ Maryam Mokhtari3 | ||
1Assistant Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Faculty of Humanities, Yasouj University | ||
2student | ||
چکیده [English] | ||
. | ||
مراجع | ||
- احمدیان، داریوش و حقیقتیان، منصور (1395). تحلیل جامعهشناختی نقش عوامل فرهنگی بر رفتارهای زیست محیطی. سالنامه مطالعات جامعهشناختی شهری، سال ششم، شمارۀ هیجدهم: 51-76. - ادهمی، عبدالرضا و اکبرزاده، الهام (1392). بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر حفظ محیط زیست شهر تهران. مجله تخصصی جامعهشناسی، سال اول، شمارۀ1: 62-37. - اژدری، افسون (1382). توسعۀ فرهنگی و محیط زیست. فصلنامه علمی سازمان محیطزیست، شمارۀ 39: 28-27. - بادسار، محمد و قاسمی، مهدی (1392). بررسی عوامل مؤثر بر احساس مسؤلیت نسبت به محیطزیست. دومین همایش ملی حفاظت و برنامهزیری محیطزیست. - باصره، نادیا و محمدیزاده، ماریا (1392). آگاهی، نگرش و رفتار زیستمحیطی در جهت توسعۀ پایدار. سومین همایش سلامت محیطزیست و توسعۀ پایدار، بندر عباس. - پالمر، جوی (1390). آموزش محیطزیست در قرن بیستویکم. ترجمه: دکتر علی محمد خورشید دوست. تهران: نشر سمت. - پناه، نرگس (1394). بررسی رابطۀ نگرش به محیط زیست و مسئولیتپذیری با تفکیک زبالههای خانگی در بین بانوان متأهل شهرهای شیراز و یاسوج. پایانامه کارشناسی ارشد جامعهشناسی، دانشگاه یاسوج. - دبیر سیاقی، منوچهر (1383). بحران محیطزیست. قم: انتشارات حدیث امروز. - توسلی، غلامعباس و حسینی نجاتی، سید محمود (1383). واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران. مجله جامعهشناسی ایران، شمارۀ 8: 25-44. - تومه، ژرژ (1380). توسعۀ فرهنگی و محیط زیست. ترجمه: محمد شارعپور. تهران: غزال (باز). - رحیمی، محسن و دشتی موخر، سمانه (1392). بررسی نقش مشارکت شهروندان در حفاظت محیطزیست شهری (نمونه موردی: شهر تهران). اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعۀ پایدار. - رستگار، احمد و بیرقدار، علی مهدی (1394). بررسی رابطۀ مسئولیتپذیری اجتماعی و رفتارهای زیست محیطی در حفاظت از محیط زیست. سومین همایش ملی پژوهش های محیط زیست و کشاورزی ایران. - ریتزر، جرج (1374). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: نشر علمی. - سلیمی، علی و داوری، محمد (1385). جامعهشناسی کجروی. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. - شبیری، محمد؛ شمسی، زهرا و ابراهیمی، هادی (1392). اثرات اجرای برنامههای آموزش زیستمحیطی بر طبیعتگردی (مطالعه موردی: دانشآموزان مدارس لنگرود). مجلۀ برنامهریزی و توسعۀ گردشگری، سال دوم، شمارۀ 7: 162-148. - شجاعیزند، علیرضا (1384). مدلی برای سنجش دینداری در ایران. مجلۀ جامعهشناسی ایران، دورۀ ششم، شمارۀ 1: 34-66. - صالحی، صادق و امامقلی، لقمان (1391). سرمایۀ فرهنگی و رفتار زیستمحیطی. فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 38: 91-120. - صالحی، صادق؛ پازوکینژاد، زهرا (1393). بررسی نگرش و رفتار مسئولانه دانشجویان نسبت به محیط زیست. جامعهشناسی کاربردی، سال 25، شمارۀ 3: 88-71. - ضیاپور، آرش؛ کیانیپور، ندا و نیکبخت، محمدرضا (1392). تحلیل جامعهشناختی محیطزیست و رفتار افراد نسبت به آن در مناطق روستایی و شهری استان کرمانشاه. فصلنامه آموزش محیطزیست و توسعه پایدار، سال اول، شمارۀ 2: 67-55. - طباطبایی، نفیسه و همکاران (1390). رابطۀ سبکهای هویت و مسئولیتپذیری با پیشرفت تحصیلی نوجوانان 15 تا 18 سال شهر تهران. فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، سال12، شمارۀ 44: 28تا44. - عبداللهی، عظیمه السادات (1383). بررسـی آگـاهی، نگــرش و رفتــار زیســتمحیطــی شــهروندان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان. - فروتنکیا، شهروز؛ نواح، عبد الرضا (1395). جامعهشناسی محیطزیست. تهران: انتشارات جامعه شناسان. - قلندری، ایمان؛ تقوایی، علیاکبر و کامیار، مریم (1395). مطالعه تطبیقی رابطۀ انسان و محیطزیست در تفکر توسعۀ پایدار و توسعۀ اسلامی. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی،شمارۀ دهم: 78-62. - کلانتری، عبدالحسین و همکاران (1395). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تعلقمندی نسبت به محیط زیست. جامعهشناسی کاربردی، شمارۀ 2: 16-1. - نبوی، عبدالحسین؛ شهریاری، مرضیه (1393). دین، اخلاق و محیط زیست. فصلنامه انسان و محیطزیست، شمارۀ 29: 84-69. - وکیل حیدری، ساربان (1398). مطالعه و تحلیل عوامل اجتماعی مؤثر در بهبود رفتارهای معطوف به حفظ محیطزیست روستایی. جامعهشناسی کاربردی، شمارۀ 2: 64-47. - هانیگان، جان (1394). جامعهشناسی محیطزیست. ترجمه: موسی عنبری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - Barr, S. (2007). Factors Influencing Environment Attitudes and Behaviors: A U.K. Case Study of - Household Waste Management. Journal of Environment and Behavior, 4 (39): 435-473. - Gebert, A.(2014). Recycling in Dubrovink: Discrepancies between attitudes, knowledge and behavior, RIThink, V. 4: 25-29. - Barry, J. (2009). Environment and social theory (2nd Ed.). London and New York: Routledge. - Budruk, M.; Thomas, H.; Tyrrell, T. (2012). Urban Green Spaces: A Study of Place Attachment and Environmental Attitudes in India. Society and Natural Resources: An International Journal, 5 (12): 25-65. - Fridgen, C. (1994). Human Disposition toward Hazards: Testing the Environmental Appraisal Inventory. Journal of Environmental Psychology, 14: 101-11. - Heberlein, T.A. (2012). Environmental Attitudes. Oxford: university press. - Karp Gutieerez, D (1996) .Valus and their effects on pro-environmental behavior. Environment and behavior, 29(1): 111-133. - Krosnick, J. A.; Holbrook, A. L.; Visser, P.S. (2000). The Impact of the fall 1997 Debate about Global Warming on American Public Ppinion. Public Understanding of Science, 9(3): 239-260 - Parsons, H, L(1977). Marx and Engels on Ecology, Westport, CT: Greenwood Press - Seriousness of an Environmental Loss is a Matter of what caused it. Journal of Environmental Psychology. 25(1): 13-21. - Sternp, C.; Dietz, T.; Guagnano, G. (1995). The new Ecological paradigm in social psychological contet. Journalof Environmental and Behavior: 27(6).: 723-743. - Yildiz, N.; Yilmaz, H.; Demir, M.; Toy, S. (2011). Effects of Personal Characteristics on Environmental Awareness; A Questionnaire Survey with University Campus People in A Developing Country, Turkey”. Scientific Research and Essays, 6(2): 332-340. - Sutton, P. (2007). The Environment: A Sociological Introduction. Cambridge: Polity Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 558 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 438 |