پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,099,198 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,778 |
ناسازگاری مفهومی ارادۀ آزاد از دیدگاه حکمت متعالیه | ||
| فلسفه | ||
| مقاله 9، دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 35، اسفند 1399، صفحه 175-196 اصل مقاله (781.2 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2020.302065.1006516 | ||
| نویسندگان | ||
| جمال کدخداپور* 1؛ سید حسن حسینی2 | ||
| 1دانش‌آموختۀ دکتری فلسفۀ تطبیقی دانشگاه قم | ||
| 2استاد گروه فلسفۀ علم دانشگاه صنعتی شریف | ||
| چکیده | ||
| مسئلۀ ارادۀ آزاد به لحاظ تاریخی تطورات گوناگونی داشته است. آنچه در دورۀ معاصر با برجسته‌شدن علم تجربی مشاهده میشود، نسبت ارادۀ آزاد و تعیّن‌گرایی فیزیکی است. با وجود اینکه تعیّن‌گرایی فیزیکی در بعضی رویکردهای علم تجربی تضعیف شده است، همچنان این مسئله در فضاهای فلسفی به قوّت خود باقی مانده است. آنچه در این مقاله دربارۀ آن بحث شده است، به صورت برهان زیر میتوان نشان داد: 1. تعیّن‌گرایی یا درست است یا نادرست؛ 2. اگر تعیّن‌گرایی درست باشد، گذشته، آینده را و در نتیجه ارادۀ ما را متعیّن میکند و بنابراین، ارادۀ آزاد نداریم؛ 3. اگر تعیّن‌گرایی نادرست باشد، در یک جهان نامتعیّن، ارادۀ انسان از روی بخت و تصادف است و آزاد نیست؛ 4. بنابراین، در هر صورت ارادۀ آزاد نداریم. مقدمة اول، گزارۀ بدیهی و صادق است؛ مقدمۀ دوم، مفاد برهان پیامد است و مقدمۀ سوم، ادعای برهان شانس است؛ بند چهارم هم نتیجۀ منطقی مقدمات است. بررسیهای تطبیقی این مقاله نیز نشان داد که حکمت متعالیه هم با وجود پذیرش برهان شانس و عدم ارائۀ پاسخ پذیرفتنی به برهان پیامد، عملاً باید نتیجۀ نهایی این استدلال را که رد ارادۀ آزاد است، بپذیرد. در مجموع به نظر میرسد تاکنون راه حل نظری قابل قبولی برای مسئله ارادۀ آزاد معاصر یافت نشده است و باید در عقل عملی به دنبال راهحلی برای این مسئله بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارادۀ آزاد؛ برهان پیامد؛ برهان شانس؛ تعیّن‌گرایی؛ حکمت متعالیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Conceptual Incompatibility of Free Will from the Perspective of Transcendental Wisdom | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jamal Kadkhodapour1؛ Seyed Hassan Hosseini2 | ||
| 1PhD graduate in Comparative Philosophy,Qom University | ||
| 2Professor in Philosophy of Science, Sharif University of Technology | ||
| چکیده [English] | ||
| The problem of free will has historically evolved. What is observed in the contemporary period with the emergence of empirical science is the relationship between free will and physical determinism. Although physical determinism has been weakened in some approaches to empirical science, the free will problem still remains strong in philosophical debates. What is discussed in this article can be shown as the following argument. 1. Determinism is either true or false; 2. If determinism is correct, the past determines the future, and consequently our will, and therefore we do not have free will; 3. If determinism is wrong, in an undetermined world, the human will is by chance and not free; 4. Therefore, in any case, we do not have free will. The first introduction is an obvious and true statement. The second premise is the content of the consequence argument and the third premise is the claim of the luck argument. The final proposition is the logical result of the preparations. Comparative studies of this article also showed that transcendental wisdom, through accepting the luck argument and not providing an acceptable answer to the consequence argument, must accept the final result of this argument, which is the rejection of free will. In general, it seems that no acceptable theoretical solution to the contemporary problem of free will has been found so far, and a solution to this problem must be sought in practical reasons. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Free Will, Consequence Argument, Luck Argument, Determinism, Transcendental Wisdom | ||
| مراجع | ||
|
اراکی، محسن (1392)، آزادی و علیت در فلسفة اسلامی معاصر و فلسفة معاصر غرب، مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. طباطبایی، محمدحسین (1391)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج3، تهران، صدرا. ـــــــــــــ (1394)، اصول فلسفة رئالیسم، قم، بوستان کتاب. عبودیت، عبدالرسول (1392)، فلسفة مقدماتی (برگرفته از آثار استاد شهید مرتضی مطهری)، تهران، سمت. کدخداپور، جمال و عسکر دیرباز (1399)، «رویکردهای اختیارگرایان در پاسخ به استدلال شانس»، پژوهش‌های فلسفی- کلامی، دورۀ 22، پیاپی 86، ص5-26. لوی، نیل و مایکل مکنا (1394)، «آثار اخیر دربارة اختیار و مسئولیت اخلاقی»، ترجمة یاسر پوراسماعیل، ارغنون، دورة جدید، ش1 و 2. ملاصدرا (1981)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعه، ج6، بیـروت، دار إحیـاء التـراث العربی. ون ان واگن، پیتر (1394)، «امکان‌های بدیل و مسئولیت اخلاقی»، ترجمة امیر صائمی، ارغنون، دورة جدید، ش1 و 2. ص119-128. Carroll, J. W., Heller, M., & Markosian, N. (2010). An introduction to metaphysics. Cambridge University Press. Hoefer, Carl (2016), “Causal Determinism”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL, https://plato.stanford.edu /archives/spr2016/entries/determinism-causal. Kane, R. (2005). A contemporary introduction to free will. Oxford University Press.Van Inwagen, P. (1983). An essay on free will, Oxford: Clarendon Press ــــــــــــــ (2000), “Free will remains a mystery: The eighth Philosophical Perspectives lecture”. Philosophical perspectives, 14, 1-19. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 393 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 351 |
||