تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,111,778 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,215,392 |
تغییرات حجم ذخیره و بهره برداری از آبخوان های دشت های شرق استان کردستان | ||
اکوهیدرولوژی | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 57-72 اصل مقاله (1.97 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2021.307139.1360 | ||
نویسندگان | ||
مطلب بایزیدی* 1؛ مهری کاکی2 | ||
1استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، ایران | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد مهندسی آب، گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
در گذشته، به دلیل عدم توسعۀ تکنولوژی، بهرهبرداری از سفرههای زیرزمینی بهصورت محدودی انجام میگرفت. اما در سه دهۀ اخیر، روش تخلیۀ سفره بهتدریج تغییر کرده و استفاده از سیستمهای برداشت جدید مانند چاههای عمیق و نیمهعمیق متداول شده است. با استفاده از این چاهها، تخلیۀ آب زیرزمینی بدون توجه به میزان تغذیۀ آن، افزایش یافته و در نتیجه، سطح آب زیرزمینی سیر نزولی داشته است. در پژوهش حاضر وضعیت بهرهبرداری، تغییرات حجم ذخیره و حجم مخزن آبخوانهای ممنوعۀ قروه، دهگلان و چهاردولی در استان کردستان تا انتهای سال آبی 1396ـ 1397 بررسی شد. بر این اساس، نقشههای همضخامت اشباع، همعمق، ایزوپیز و همجهت جریان آب زیرزمینی در آبخوانها در محیط ArcGIS تهیه شد. سپس، سطح تأثیر هر چاه از طریق پلیگونبندی تیسن محاسبه شد. سپس، با میانگینگیری وزنی، ارتفاع پیزومتری آبخوانها در سالهای مختلف محاسبه شده و نمودار هیدروگراف واحد آنها ترسیم شد. از بررسی هیدروگراف واحد دشتهای شرق استان کردستان طی دورۀ 31 ساله (1366-1397) مشخص شد که سطح آب زیرزمینی روند نزولی دارد و با محاسبۀ بیلان آب زیرزمینی آبخوانها، کسری تجمعی مخازن آبخوانهای قروه، دهگلان و چهاردولی طی این دوره بهترتیب 2، 4/17 و 98/2 میلیون مترمکعب بوده و بیلان منفی است. بهطور کلی، دشتهای شرق استان کردستان با وجود اینکه جزء مناطق ممنوعه است و باید به این منظور تلاش بیشتری از سوی بهرهبرداران بهخصوص کشاورزان صورت گیرد، اما مخازن این دشتها با میزان کسری تجمعی 2/22 میلیون مترمکعب همراه است. | ||
کلیدواژهها | ||
آبخوان؛ تراز آب زیرزمینی؛ کسری حجم مخزن؛ هیدروگراف واحد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Storage Volume and Exploitation Changes of Aquifers in the Eastern Plains of the Kurdistan Province | ||
نویسندگان [English] | ||
Motalleb Bayazidi1؛ Mehri Kaki2 | ||
1Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Iran | ||
2Graduate of Water Engineering, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Tabriz, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In the past, exploitation from aquifers was limited due to lack of modern technology. During past three decades, the methods of aquifer discharge have changed gradually so that using modern exploitation systems such as deep and semi-deep wells is very common. Using these kinds of wells, water discharge from aquifers has dramatically increased and the charging level has not been taken into account and, as a result, the groundwater level has been decreasing. In this study, the exploitation status, the storage volume changes as well as the changes of the storage volume of forbidden aquifers such as Qorveh, Dehgolan and Chahardoli were analyzed during the 2017-2018 water year. Accordingly, saturation thickness, with the same depth level and direction maps of groundwater flow in the aquifers were prepared using ArcGIS and then the effects level of each well was calculated through polygon Thiessen. Pysometric heights of the aquifers for different years were calculated by weighted average and unit hydrograph diagrams were drawn for each. Analyzing unit hydrograph diagrams of eastern plains of the province during a 31-year period (1987-2018) indicated that the ground water level has a decreasing trend. The calculation of ground water balance of the aquifers indicated that the cumulative deficits for Qorveh, Dehgolan and Chahardoli aquifers were 2, 17.4 and 2.98 MCM respectively, so the balance is negative. Generally, exploitation is forbidden in eastern plains in Kurdistan and much efforts should be done specifically by farmers. Nonetheless, the storage has encountered cumulative deficit by 22.2 mcm. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
storage volume deficit, groundwater table, unit hydrograph, aquifer | ||
مراجع | ||
[1]. Zarei A, Abed kopaei J, Mrofpour E. Locating areas prone to groundwater recharge through runoff control (Case study of Qorveh-Kurdistan plain). 6th National Conference on Water Resources Management of Iran.2016; 1-3 May 2016. [Persian] [2]. Qobadi Alamdari Sh, Asghari Moghadam A. Determining the water balance of Dehloran plain aquifer. 6th National Conference on Water Resources Management of Iran.2016; 1-3 May 2016. [Persian] [3]. Arest M, Shojaei S. Investigation and determination of groundwater balance of Qom plain free aquifer. 5th Iranian Water Resources Management Conference, Shahid Beheshti University; 2012. [Persian] [4]. Poormohammadi S, Taqi Dastorani M, Jafari H, Rahimian M.H, Goodarzi M, Mesmarian Z, et al. Investigation of groundwater balance in Tuserkan plain of Hmaedan using MODFLOW. Journal of Eco Hydrology. 2015; 2(4): 371-382. [Persian] [5]. Mesmarian Z, Massahbavan A, Javadipirbazari S. Climatechange impact on Groundwater budgetof ShahreKord plain in the future period. Iranian Journal of ECO Hydrology.2016; 3(2): 233-242. [Persian] [6]. khoshhal J, Ghauor H A, moradi M. A Survey on the Impact of Groundwater Drought in Dehgolan Basin, Kurdistan Province. Physical Geography Research Quarterly. 2011; 44(79): 19-36. [Persian] [7]. Mafakheri O, Khaledi Sh, Shamsipour A.A, Kermani A. Drought analysis using NDVI index in Qorveh and Dehgolan plains. Journal of Applied Research in Geographical Sciences. 2015; 41(16): 94-77. [Persian] [8]. Solimani F, Kolahchi A, Arsham H. Investigating the effect of climate change on the balance and groundwater level of Ramhormoz plain. Journal of Watershed Management Extension and Development. 2017; 5(17). [Persian] [9]. Faryabi M, Kalantari N, Chitsazan M, Rahimi M H. Groundwater Balance as a Tool for Water Resources Management, Case Study: Baghmalek Plain, Khuzestan Province. 3th Iranian Water Resources Management Conference, University of Tabriz; 2017. [Persian] [10]. Jabari P, Qanbarpour M R, Ashabeh A R. Evaluation and determination of groundwater balance of Sari-Neka plain free aquifer. 5th National Conference on Watershed Management Science and Engineering of Iran (Sustainable Management of Natural Disasters), Iran-Karaj Watershed Management Association; 2008. [Persian] [11]. Jafarzadeh A, Khashei A, Shahidi A. Impact assessment of climate change on groundwater table using of balance conceptual model (Case study: Birjand Plain). Journal management system. 2019; 12(41): 1-16. [Persian] [12]. Shokri G. Study of groundwater balance in order to provide appropriate management solutions (Case study: Dasht-e Aleshtar), Master Thesis;2013. P.1. [Persian] [13]. Poormohammadi S. Taqi Dastorani M. Jafari H. Hassan Rahimian M. Goodarzi M. Mesmarian Z. Baqeri F. [14]. Moseki M C. Climate change impacts on groundwater: literature review. Environmental Risk Assessment and Remediation. 2017; 2(1): 16-20. [15]. Maimoona R. Jin-Yong L. Kideok D K. Estimation of quantitative spatial and temporal distribution for groundwater storage in agricultural basin of Korea: implications for rational water use. Environmental Earth Sciences. 2019; 75(5):169. [16]. Rostami S, Nakhea M, Khodaee K. The effect of artificial nutrition on the groundwater potential of Qorveh-Kurdistan plain. The first conference on applied research in Iranian water resources;2010. [Persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 422 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 509 |