پیرانی, شهره, نظری, علی اشرف. (1400). تحلیل بنیادین کنش‌های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریۀ یادگیری اجتماعی. , 51(1), 55-79. doi: 10.22059/jpq.2021.226183.1007008
شهره پیرانی; علی اشرف نظری. "تحلیل بنیادین کنش‌های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریۀ یادگیری اجتماعی". , 51, 1, 1400, 55-79. doi: 10.22059/jpq.2021.226183.1007008
پیرانی, شهره, نظری, علی اشرف. (1400). 'تحلیل بنیادین کنش‌های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریۀ یادگیری اجتماعی', , 51(1), pp. 55-79. doi: 10.22059/jpq.2021.226183.1007008
پیرانی, شهره, نظری, علی اشرف. تحلیل بنیادین کنش‌های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریۀ یادگیری اجتماعی. , 1400; 51(1): 55-79. doi: 10.22059/jpq.2021.226183.1007008
تحلیل بنیادین کنش‌های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریۀ یادگیری اجتماعی
1استادیار دانشگاه شاهد گروه علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی
2دانشیار علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
چکیده
نظریۀ یادگیری اجتماعی از نظریات موقعیت‌گرا- خلق‌گرا در تحلیل خشونت است. در این مقاله به تحلیل کنش داعش براساس نظریۀ یادگیری اجتماعی می‌پردازیم و در پی پاسخگویی به این پرسش هستیم که گروه‌های افراطی مانند داعش از چه طریقی به جذب نیرو از کشورهای مختلف دنیا پرداخته‌اند؟ مبانی خشونت این گروه از دیدگاه نظریۀ یادگیری شناختی اجتماعی کدام است؟ براساس این نظریه کدام عوامل در تمایل اعضای داعش به خشونت نقش دارد؟ فرضیۀ اصلی مقاله این است که ظهور ایده‌های خشونت‌بار داعش به‌مثابۀ امری تاریخی، ریشه در فرایندهای یادگیری اجتماعی دارد و آنها با استفاده از دامنۀ وسیعی از سازوکارها، همانند تعامل شخصی، فعالیت در مساجد، سمینارها و سخنرانی‌ها به‌منظور گسترش باورهای سلفی، روند افراطی کردن جوانان مسلمان را از دهه‌ها پیش آغاز کرده‌اند که پیامد آن تصاعد کنش‌های خشونت‌بار در عراق و سوریه است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه‌ای و جست‌وجو در اسناد و منابع مکتوب و سایت‌های علمی گوناگون است. در پایان، مدلی تحلیلی با هدف درک بنیادین عوامل و زمینه‌های شکل‌گیری کنش خشونت‌بار داعش، ارائه خواهد شد.
An Action Analysis of ISIS Violence in Iraq and Syria, with an Emphasis on Social Learning Theory
نویسندگان [English]
Shohreh Pirani1؛ Ali Ashraf Nazari2
1Assistant Professor, Department of Political Science, Shahed University
2Associate Professor, Department of Political Science, Faculty of Law & Political Science, University of Tehran
چکیده [English]
Social learning theory is one of the theories used to analyze situation- disposition roots of violence. Using social learning theory, the authors analyze the ISIS (or Daesh) actions in Iraq and Syria. To study the extremist groups such as ISIS, they attempt to find answers to the following research questions: How has the ISIS recruited from various countries? What factors have led to the violent actions of this group from the standpoint of social cognitive learning? What factors have influenced the nature and extent of ISIS violence? The research hypothesis is that the emergence of Islamic extremist idea as a historical imperative is rooted in social learning processes. The group has used a variety of ways, including personal interaction, activities in mosques, seminars and lectures to spread the Salafi beliefs. The emergence of the radical Muslim youth has begun decades ago, and the consequence has been mounting violent actions in Iraq and Syria. Using the descriptive-analytical method, and an extensive literature review to find the written materials on the historical events and actions committed by the ISIS, the hypothesis is tested. The authors present their analysis of the underlying factors influencing the violent actions committed by ISIS in the Middle East.
کلیدواژه‌ها [English]
ISIS, Social Learning Theory, Observational Learning, Virtual Media, Iraq, Syria
مراجع
الف) فارسی
افتخاری، اصغر (1379). خشونت و جامعه، مجموعه مقالات، تهران: سفیر.
صراف یزدی، غلامرضا؛ نجابی، جواد؛ صبری، محسن (1390). «ساختار قدرت در پاکستان و علل ناپایداری سیاسی آن»، فصلنامۀ تخصص علوم سیاسی، ش 16، ص 90-64.
عباسی، مهدی (1389 و 1390). «زمینه‌های رشد اسلام‌گرایی رادیکال در آسیای مرکزی و قفقاز»، فصلنامۀ آران، سال نهم، ش 27-27، ص 129- 111.
علمی؛ تیغ‌زن، خدیجه؛ باقری، ربابه (1387). «تعیین میزان خشونت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن و مطالعۀ موردی در بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه و پسرانۀ عجب‌شیر»، برگزیدۀ مجموعه مقالات دومین همایش جامعۀ ایمن شهر تهران.
فراری‌های داعش از مناسبات وحشیانۀ این گروه می‌گویند (1395). راهنما، 1395، ش 12، سال پنجم، ص 71.
کاتم، مارتا؛ اولر، بث دیتز؛ مسترز، النا؛ پرستون، توماس (1386). مقدمه‌ای بر روان‌شناسی سیاسی، ترجمۀ دکتر سید کمال خرازی و دکتر جواد علاقبند راد، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
محمدزاده، سروه؛ محمدزاده، سمکو (1394). «روان‌شناسی داعش: سبب‌شناسی جذب و فرایندهای آموزش اعضا در گروه داعش»، مجموعه مقالات داعش، مؤسسۀ مطالعات ملی، انتشارات تمدن ایرانی، ص 94-79.
مصطفی، حسن (1394). داعش زیرساخت‌های معرفتی و ساختاری، ج 1، انتشارات مؤسسۀ فرهنگی و هنری آفتاب خرد.
معینی‌فر، حشمت‌السادات؛ مهری، خیری (1389). «نقش و تأثیر وهابیت در بحران چچن»، مطالعات اوراسیای مرکزی، مرکز مطالعات عالی بین‌المللی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، سال سوم، ش 7، 151-170.
نجات، سید علی (1394). کالبدشکافی داعش؛ ماهیت، ساختار تشکیلاتی، راهبردها و پیامدها، تهران: ابرار معاصر تهران.
نصری، قدیر (1395). «داعش واقعی و داعش مجازی؛ تأملی الگومند در استعداد واقعی گروه داعش»، مجموعه مقالات داعش حقیقی و حقیقت داعش، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات کاربردی قلم، ص 182-137.
نظری، علی‌اشرف (1392). تصورات قالبی و روابط بین گروه‌های هویتی: ارزیابی پیمایشی و مقایسه‌ای، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
همتی، رضا (1383). «بررسی عوامل مؤثر بر خشونت مردان علیه زنان، مطالعۀ موردی خانواده‌های تهرانی»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، سال سوم، ش 12، ص 257-228.
الهاشمی، هشام (1395). «رفتارهای دولت خودخوانده تکفیری‌ها در موصل»، راهنما، سال پنجم، ش 12، ص 87-86.
هاوتن، دیوید پاتریک (1393). روان‌شناسی سیاسی؛ موقعیت‌ها، افراد و مصادیق، ترجمۀ علی‌اشرف نظری و شهرزاد مفتوح، تهران: قومس.
Borum, R. (2004). Psychology of terrorism. Tampa: University of South Florida.
Crenshaw, Martha.(2000).The psychology of political terrorism. •book: Political psychology. Wesleyan University . https://www.jstor.org/stable/3791798
Escobar Stemmann , Juan José(2006). MIDDLE EAST SALAFISM’S INFLUENCE AND RADICALIZATION OF MUSLIM COMMUNITIES IN EUROPE. Middle East Review of International Affairs, Vol. 10, No. 3 (September 2006). http://www.rubincenter.org/meria/2006/09/Escobar.pdf.
Gerges, Fawaz A . (2014). ISIS and the third Wave of Jihadism. Current history. December 2014.
Gupta, Dipak K. (2008) .Understanding Terrorism and Political Violence, London: Routledge.
Hirschfeld, L. A (1996). Race in the Making: Cogition, Culture, and the Child's Consruction of Human Kind, Cambridge: Miteress.
Levy, Sheri R. & Julie milligan Hughes (2009). Development of Racial and Ethnic Prejudice among Children, in Todd. D Nelson (Ed), Handbook of Prejudice, Stereotyping and Discrimination, New York: Psychology Press and Taylor & Francis Group.
Lin, Christina (2015). ISIS and the Saudi vahabithrear to Asian security, ISPW strategy series: Focus on defense and international security. No. 361.
Parro, Chris jas (2010). Lone wolf- the threat from independent jihadists.Jane s Intelligence Review.9/dec
Roy, Mc; R. Zurcher; L. Lauderdale, M; and Anderson, R. (1984). The identity of transrational adoptes, social Case work, vol. 65, No. 1, pp.34-39.
Sageman,M . (2004). Understandingt errorn etworks, P hiladelphia:U niversityo f PennsylvaniaP ress.
Senior U.S. defense official, November 12, 2016, citing Soufan Group, “Foreign Fighters: An Updated Assessment of the Flow of Foreign Fighters into Syria and Iraq,” December 2015, soufangroup.com/wp-content/uploads/2015/12/TSG_ForeignFightersUpdate3.pdf. - See more at: https://www.wilsoncenter.org/article/the-jihadi-threat-2-whither-the-islamic-state#_edn1
Taylor,M ., and E. Quayle. 1994. Terroristl ives, London: B rassey's
Victoroff, Jeff (2005).The Mind of the Terrorist: A Review and Critique of Psychological Approaches Author(s): Reviewed work(s):Source: The Journal of Conflict Resolution, Vol. 49, No. 1, Feb, pp. 3-42Published by: Sage Publications, Inc.
Weiss, Michael & Hassan, Hassan (2015). Inside the Army of Terror. Reygan art. New York.
Williams, J.E & Edwards, C. D (1969). An Exploratory Study of Mudification of Color and Racial Concept Attitudes in Preschool Children, Child Development, 40, pp.737- 750.
Zimbardo, Philip (2007) . Lusifer effect. Understanding How Good People Turn Evil, NEW YORK , Published in the United States by Random House.
